Γνώριζαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες γιά τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ μας;

«Ὁ Ἕλλην εἶναι πλασμένος φιλόσοφος, εἶναι καί πλασμένος Χριστιανός, εἶναι πλασμένος νά γνωρίζει τήν ἀλήθεια καί νά τήν διαδίδει εἰς τά ἄλλα ἔθνη (…) Ναί, ὁ Ἕλλην ἐγεννήθη κατά τήν Θείαν Πρόνοιαν διδάσκαλος τῆς ἀνθρωπότητας (…) Αὐτή εἶναι ἡ ἀποστολή του, αὐτό εἶναι τό ξεχωριστό κάλεσμά του μεταξύ τῶν ἐθνῶν (…) Ἀπό καταβολῆς κόσμου, τό Ἑλληνικόν Ἔθνος ἦταν πλασμένο διά τόν σκοπόν αὐτόν. Ὁ Θεός (…) διέπλασε τό Ἑλληνικόν Ἔθνος ὡς ὀφθαλμόν εἰς τό σῶμα τῆς ἀνθρωπότητας».

Ἅγιος Νεκτάριος: «Περί τῆς Ἑλληνικῆς φιλοσοφίας ὡς προπαιδείας εἰς τόν Χριστιανισμόν»

Τά ἐξουσιαστικά ἱερατεῖα, πού ὑπογείως κινοῦν τά νήματα τοῦ κόσμου καί ... κατευθύνουν σέ πολύ μεγάλο βαθμό τήν γνώση, προσπαθοῦν ἐδῶ καί πολλούς αἰῶνες -πλαστογραφῶντας τίς πηγές ἤ ἀποκρύπτοντάς τες- νά φέρουν σέ σύγκρουση τόν Ἑλληνισμό μέ τόν Χριστιανισμό. Ξέρουν, ὅτι ἡ σύνδεση αὐτῶν τῶν δύο δυνάμεων εἶναι τό ἰσχυρότερο ἐμπόδιο γιά τήν ὑλοποίηση τῶν ὑποχθόνιων σχεδίων τους, ξέρουν, ὅτι ἄν οἱ λαοί γαντζωθοῦν πάνω σ’ αὐτά, θά εἶναι ἀδύνατο νά ἐφαρμόσουν τήν Νέα Τάξη πραγμάτων. Αὐτός εἶναι ὁ λόγος πού ἀποκρύπτονται οἱ προφητεῖες τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων, οἱ ὁποῖες μιλοῦν ξεκάθαρα γιά τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ… Προσπαθοῦν νά παρουσιάσουν τόν Χριστιανισμό ὡς ἑβραιογενῆ θρησκεία καί ὅλους τούς ἀρχαίους Ἕλληνες ὡς εἰδωλολάτρες. Ὡστόσο ἔχουν διασωθεῖ ἀρχαῖα κείμενα, πού ἀποδεικνύουν τό ἀκριβῶς ἀντίθετο.

Στήν Πολιτεία τοῦ Πλάτωνα (B, V , 362) – βιβλίο πού τό σύστημα ἀποδέχεται – περιέχεται μία προφητεία ἰσάξια μ’ αὐτές τῶν προφητῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης:

«Θά ἀπογυμνωθεῖ ἀπ’ ὅλα ἐκτός τῆς δικαιοσύνης, διότι φτιάχτηκε ἀντίθετος στήν ὡς τότε συμπεριφορά. Χωρίς νά ἀδικήσει κανέναν θά δυσφημησθεῖ πολύ ὡς ἄδικος, ὥστε νά βασανισθεῖ γιά τήν δικαιοσύνη καί θά γεμίσει μέ δάκρυα ἐξαιτίας τῆς κακοδοξίας, ἀλλά θά μείνει ἀμετακίνητος μέχρι θανάτου, καί ἐνῶ θά εἶναι δίκαιος, θά θεωρεῖται ἄδικος γιά ὅλη του τή ζωή. Ἔχοντας τέτοιες διαθέσεις ὁ δίκαιος θά μαστιγωθεῖ, θά στρεβλωθεῖ, θά δεθεῖ, θά ἀνάψουν τά μάτια του καί στά τελευταῖα του, ἀφοῦ πάθει κάθε κακό θά καρφωθεῖ πάνω σέ πάσσαλο, καί νά ξέρεις, ὅτι δέν εἶναι δίκαιο, ἀλλά ἀφοῦ ἔτσι τό θέλει ἄς γίνει».

Στό ἔργο Προμηθεύς Δεσμώτης τοῦ Αἰσχύλου, ὁ Προμηθέας, ὄντας φυλακι- σμένος   στόν   Καύκασο,   προλέγει,   ὅτι   ὁ λυτρωτής του θά γεννηθεῖ ἀπό τήν παρθένο Ἰῶ  καί  τόν  Θεό  (στ.  772,  834,  848),  θά εἶναι δηλαδή υἱός Θεοῦ καί υἱός Παρθένου. Αὐτός ὁ Θεάνθρωπος θά καταλύσει τήν ἐξουσία τῶν παλαιῶν θεῶν καί θά ἀφανίσει αὐτούς καί τήν δύναμή τους (908,920). Ὁ Ἑρμῆς τότε σταλμένος ἀπό τόν Δία προαναγγέλλει   στόν   Προμηθέα   τά   ἑξῆς:

«Τοιοῦδαι μόχθου τέρμα μή τι προσδόκα, πρίν ἄν θεός τις διάδοχος τῶν σῶν πόνων φανῆ, θελήσῃ τ’ εἷς ἀναύγητον μολεῖν Ἅιδην, κνέφαια  τ’  ἀμφί Ταρτάρου βάθη». Μετάφραση: «μήν περιμένεις νά λυτρωθεῖς ἀπό τούς πόνους προτοῦ θεός πάρει τά πάθια τά δικά σου πάνω του καί μέ τή θέλησή του κατέβει στόν «Ἅδη τόν ἀνήλιαγο, στούς ἄφεγγους τοῦ Ταρτάρου βυθούς» (στ. 1041-1043). 

Ὁ Σωκράτης στήν ἀπολογία του ἀναφέρει τά ἀκόλουθα:

«Θά μένατε κοιμισμένοι σέ ὅλη σας τήν ζωή, ἐάν δέν θά σᾶς ἔστελνε ὁ Θεός κάποιον ἄλλον, ἐπειδή ἐνδιαφέρεται γιά σᾶς»!

«…τόν λοιπόν βίον καθεύδοντες διατελοῖτε ἄν, εἰ μή τινά ἄλλον ὁ θεός ὑμῖν ἐπιπέμψειε κηδόμενος ὑμῶν»!..

(Πλάτωνος, Ἀπολογία Σωκράτους, 18 {31α}).

Κι αὐτός ὁ Θεός δέν ἦταν ἄλλος ἀπό τόν Ἰησοῦν Χριστόν, γιά τόν ὁποῖον ὁ Πλάτων προφήτεψε:

«γυμνωτέος δή πάντων πλήν δικαιοσύνης… μηδέ γάρ ἀδικῶν, δόξαν ἐχέτω τήν μεγίστην ἀδικίας, ἵνα ᾖ βεβασανισμένος εἰς δικαιοσύνην… ἀλλ’ ἴτω ἀμετάστατος μέχρι θανάτου, δοκῶν μέν εἶναι ἄδικος διά βίου, ὧν δέ δίκαιος… Οὕτω διακείμενος ὁ δίκαιος μαστιγώσεται, στρεβλώσεται, δεδήσεται, ἐκκαυθήσεται τωφθαλμῷ,, τελευτῶν πάντα κακά παθῶν ἀνασχινδυλευθήσεται».

Πλάτωνος, Πολιτεία Β΄, IV-V (361 C-361 D)]..

Στό Ἅγιον Ὅρος ὑπάρχουν χειρόγραφα πού διασώζουν προφητεῖες τῆς Σίβυλλας – τῆς ἱέρειας τοῦ Ἀπόλλωνα – γιά τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ π.χ σέ χειρόγραφο μέ τήν ὀνομασία «Ὑπόμνημα εἰς τόν Ἅγιον Ἀπόστολον Φίλιππον», πού φυλάσσεται στήν Ἱερά Μονή Δοχειαρείου καί ὅπου ἀναφέρονται τά ἑξῆς:

«Ὕστερα ἀπό πολύν καιρό θά φθάσει κάποιος εἰς αὐτήν τήν πολυδιηρημένην γῆν, καί θά γεννηθεῖ μέ σάρκαν ἀμόλυντον. Μέ ἀνεξάντλητα ὅρια ὡς Θεότητα θά λυτρώσει τόν ἄνθρωπον ἀπό τήν φθοράν τῶν ἀνίατων παθῶν. Καί θά τόν φθονήσει ἄπιστος λαός καί θά κρεμασθεῖ ψηλά ὡς κατάδικος εἰς θάνατον. Ὅλα αὐτά θά τά ὑποφέρει μέ πραότητα».

Στό ἴδιο χειρόγραφο ἀναφέρεται μία ἀνατριχιαστική προφητεία γιά τήν θεανθρώπινη φύση τοῦ Χριστοῦ, γιά τό ἑκούσιον πάθος Του, ἀλλά καί γιά τήν Ἀνάστασή Του:

«Ἕνας οὐράνιος μέ πιέζει ἰσχυρά, ὁ ὁποῖος εἶναι φῶς τριλαμπές. Αὐτός εἶναι ὁ παθῶν Θεός, χωρίς νά πάθει τίποτε ἡ Θεότης Του, διότι εἶναι συγχρόνως θνητός καί ἀθάνατος. Αὐτός εἶναι συγχρόνως Θεός καί ἄνθρωπος, πού ὑποφέρει ἀπό τούς θνητούς τά πάντα, δηλαδή τόν σταυρό, τήν ὕβριν, τήν ταφή. Αὐτός κάποτε ἀπό τά μάτια του ἔχυσε δάκρυα θερμά. Αὐτός πέντε χιλιάδες χόρτασε μέ πέντε ἄρτους, κάτι πού ἤθελε δύναμη θεϊκή. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ δικός μου Θεός, ὁ ὁποῖος ἐσταυρώθη εἰς τό ξύλον, ὁ ὁποῖος ἐξέπνευσεν, ὁ ὁποῖος ἐκ τοῦ τάφου ἀνῆλθεν εἰς τόν οὐρανόν».

Οἱ παραπάνω προφητεῖες ἀναφέρονται καί σέ ἄλλα χειρόγραφα, πού βρίσκονται σέ ἄλλες Μονές τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἡ ἀλλοῦ (π.χ στή Μονή Σινᾶ). Παρατίθενται ἀκόμη σέ σύγχρονο βιβλίο, στόν Μέγα Συναξαριστή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τοῦ Βίκτωρος Ματθαίου.

Καί γι’ αὐτούς, πού ἴσως ἀμφισβητήσουν, ὅτι τά παραπάνω εἰπώθηκαν πράγματι ἀπό τήν Σίβυλλα καί ἰσχυριστοῦν, ὅτι εἶναι ἐπινοήσεις κάποιων Χριστιανῶν Μοναχῶν, ἀρκεῖ τό ἑξῆς ἀδιαμφισβήτητο γεγονός: Ἀπό διάφορες πηγές ἔχει διασταυρωθεῖ, πώς τίς προφητεῖες αὐτές ἀλλά καί ἄλλες –εἴτε τῆς Σίβυλλας εἴτε ἄλλων σοφῶν Ἑλλήνων- χρησιμοποίησε ἡ  Ἁγία Αἰκατερίνη.

Συγκεκριμένα, τό 305 ἡ Ἁγία Αἰκατερίνη ἡ Ἀλεξανδρινή ἔλεγχε τόν αὐτοκράτορα Μαξιμίνο γιά τήν εἰδωλολατρική του πολιτική. Ὁ τελευταῖος συγκέντρωσε τότε τούς σοφότερους εἰδωλολάτρες τῆς αὐτοκρατορίας γιά νά τήν μεταπείσουν καί νά τήν κάνουν παγανίστρια. Στόν διάλογο πού ἀκολούθησε, αὐτή ἡ πάνσοφη καί σπουδαγμένη στήν Ἑλληνική παιδεία γυναῖκα, στήν προσπάθειά της νά ἀποδείξει, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ μοναδικός Θεός ἀνέφερε – μεταξύ ἄλλων - καί  τίς προφητεῖες τῆς Σίβυλλας.

Καί γιά νά προληφθεῖ ἡ κάθε ἀπερίσκεπτη “σκέψη”, δέν ὑπάρχει καμία περίπτωση νά ἔπλασε αὐτές τίς προφητεῖες ἡ ἴδια ἡ Ἁγία γιά τούς ἑξῆς βασικότατους λόγους: Δέν θά μποροῦσε νά πεῖ ἕνα τόσο μεγάλο ψέμα, σχετικά μέ τήν ἱέρεια τοῦ Ἀπόλλωνα μπροστά στούς σοφότερους ἐκπροσώπους τῆς ἀρχαίας θρησκείας, διότι ἀμέσως ὅλοι θά διαπίστωναν τό ψέμα της. Ὅμως, ὄχι μόνο δέν τήν κατηγόρησε κανείς γιά ἀναλήθειες, ἀλλά ἀντιθέτως οἱ σοφοί εἰδωλολάτρες παραδέχτηκαν τήν λεκτική τους ἧττα καί ὅλοι ἀμέσως ἀσπάστηκαν μέ τή θέληση τους τόν Χριστιανισμό, μέ ἀποτέλεσμα ὁ αὐτοκράτορας νά τούς θανατώσει. Κανείς δέν μπορεῖ, λοιπόν, νά ἀμφισβητήσει τήν ἀδιάσειστη ἀλήθεια, ὅτι τά προφητικά αὐτά λόγια βγῆκαν ἀπό τό στόμα τῆς Σίβυλλας.

Σέ ἄλλο χειρόγραφο πού βρίσκεται στήν Ἁγιορείτικη Μονή Διονυσίου, ἀναφέρεται μία ἄλλη προφητεία τῆς Σίβυλλας:

«Σᾶς προφητεύω ἕναν τρισυπόστατο Θεό στά ὕψη ἐκτεινόμενο, τοῦ ὁποίου ὁ αἰώνιος Λόγος σέ ἀνυποψίαστο κόρη θά κυοφορηθεῖ, ὅπως ἀκριβῶς τό φέρον φωτιά τόξο, τό μέσον τοῦ κόσμου διαπερνῶντας. Ὅλο τόν κόσμο, ἀφοῦ ἐπαναφέρει στήν ζωή, καί στόν Πατέρα θά τόν προσφέρει σάν δῶρο. Μαρία θά εἶναι τό ὄνομα αὐτῆς».

Βλέπουμε, λοιπόν, ὅτι ἡ Θεία Πρόνοια, μέσῳ τοῦ “σπερματικοῦ λόγου”, (ὅπως τόν ὀνόμασαν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας), φώτισε κάποιους Ἕλληνες τῆς Ἀρχαιότητας καί ἔτσι ἄφησαν ἑκατοντάδες χρόνια πρίν τόν Χριστό προφητεῖες γιά τήν ἔλευσή Του.

Καί ἄλλοι ἀρχαῖοι λαοί ἔδωσαν τέτοιες προφητεῖες, χωρίς νά πλησιάζουν σέ καμμία  περίπτωση  τήν  ἀκριβολογία  τῶν προφητειῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, περιοριζόμενες ἀποκλειστικά καί μόνο στήν ἀναφορά γιά τόν ἐρχομό κάποιου Σωτήρα, πού θά λυτρώσει τόν κόσμο. Οἱ προφητεῖες, ὅμως, τῶν  ἀρχαίων      Ἑλλήνων   δίνουν λεπτομερέστατα  στοιχεῖα  γιά  τόν Χριστό, (γέννησή  Του  ἀπό  τήν Παρθένο  Μαρία, θεανθρώπινηφύση Του,  θαύματά Του, Σταύρωση,  Κάθοδος στόν  Ἅδη καί Ἀνάστασή Του, τρεῖς ὑποστάσεις τοῦ Θεοῦ).

Ἔτσι, πολλές ἀπ’ αὐτές καθίστανται ἰσάξιες μέ τίς προφητεῖες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἐνῶ κάποιες ἄλλες τίς ξεπερνοῦν κιόλας. Αὐτό ἀκριβῶς ἀναγνωρίζει καί ὁ μεγάλος μας ἐκκλησιαστικός συγγραφέας Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς (2ος αἰώνας μ.Χ), ὁ ὁποῖος στό ἔργο του Στρωματεῖς (5,13) δηλώνει ἀπερίφραστα:

«Οὐκ οἶμαι ὑπό Ἑλλήνων σαφέστερον προσμαρτυρήσεσθαι τόν Σωτῆρα ἡμῶν», 

δηλαδή

«δέν  εἶναι  δυνατόν,  νομίζω, νά  προαναγγελθεῖ σαφέστερα ἀπό τούς Ἕλληνες ὁ Σωτήρας μας».

Καί μόνον αὐτές οἱ λίγες προφητεῖες πού ἀναφέρθηκαν, (σέ σχέση μέ τό πλῆθος πού ὑπάρχει ἀλλά βρίσκονται κρυμμένες ἐδῶ καί αἰῶνες), ἀρκοῦν νά καταρρίψουν τήν γελοιότητα ἐκείνη, πού δυστυχῶς παρασέρνει πολλούς καί πού ψευδῶς κηρύττει, ὅτι τάχα ὁ Χριστιανισμός εἶναι ἕνα ἑβραϊκό κατασκεύασμα, ὅλοι οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες εἰδωλολάτρες καί ὁ Ἑλληνισμός καί ὁ Χριστιανισμός, δύο ἐντελῶς  ἀντικρουόμενοι κόσμοι.

Γιά νά τελειώνουν τά ψέματα, ὁ Χριστιανισμός δέν εἶναι ἑβραιογενής θρησκεία. Δέν εἶναι κατασκεύασμα τῶν Ἑβραίων οὔτε κανενός ἄλλου λαοῦ… Εἶναι ἡ ἀληθινή πίστις πού ἀποκαλύπτεται ἀνεξαιρέτως σέ ὅλους τούς λαούς τῆς γῆς. Τό ὅτι ἀποκαλύφθηκε πρῶτα στούς Ἑβραίους δέν σημαίνει σέ καμία περίπτωση, ὅτι εἶναι ἐβραιογενής θρησκεία.

Ἄλλωστε, λίγες δεκαετίες μετά τήν Ἀνάληψη τοῦ Χριστοῦ μας, ὁ Χριστια- νισμός πέρασε στά χέρια τῶν Ἑλλήνων, (αὐτό δηλαδή σημαίνει, πώς ἔγινε θρησκεία Ἑλληνογενής;   Ἐννοεῖται   πώς   ὄχι!)  καί  ἄρχισε νά ἀπομακρύνεται ἀπό τά Ἑβραϊκά στεγανά, γιά νά ἁπλωθεῖ σέ ὅλη τή γῆ.

Ἀπό τήν ἄλλη βλέπουμε, ὅτι οἱ σοφοί Ἕλληνες τῆς ἀρχαιότητας ὄχι μόνο πίστευαν σέ ἕνα Θεό, ἀλλά μίλησαν κιόλας γιά τήν τριαδικότητά Του, γιά τήν διττή φύση τοῦ Χριστοῦ μας, γιά τήν Σταύρωση καί τήν Ἀνάστασή Του. Προσπαθοῦσαν νά ἀποδεσμευτοῦν ἀπό τήν δυναστεία  τῶν θεῶν καί νά πλησιάσουν τόν ἕνα καί ἀληθινό Θεό. Ἀποδεικνύεται, πώς περίμεναν καρτερικά τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ γιά αἰῶνες. Γι’ αὐτό καί ὅταν ἔγινε ἡ συνάντηση Χριστοῦ  καί  Ἑλλήνων,  ὁ  Χριστός  εἶπε:

«Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῆ ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου» (Κατά Ἰωάννην, 12,  23), δηλαδή «ἔφτασε ἡ ὥρα νά δοξαστεῖ ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου (= ὁ Χριστός)» Καί ἔτσι ἔγινε… Ὅλα τά Εὐαγγέλια γράφτηκαν στά ἑλληνικά, σέ χέρια Ἑλλήνων πέρασε ἀπ’ τήν πρώτη στιγμή ἡ Ἐκκλησία, Ἕλληνες Πατέρες διατύπωσαν τίς αἰώνιες ἀλήθειες, στό αἷμα χιλιάδων Ἑλλήνων μαρτύρων στερεώθηκε τούς πρώτους αἰῶνες ἡ Ἐκκλησία, Ἕλληνες αὐτοκράτορες καί κληρικοί ἀνέλαβαν ἐπί Βυζαντίου τήν διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου καί τόν ἐκχριστιανισμό τῶν ὡς τότε βάρβαρων λαῶν. Ἑπομένως, ὄχι μόνο δέν συγκρούονται ὁ Χριστιανισμός καί ὁ Ἑλληνισμός, ἀλλά ἀντιθέτως συνδέονται τόσο στενά, σέ σημεῖο πού ὁ Ἅγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως νά γράψει στό ἔργο τοῦ «Περί τῆς Ἑλληνικῆς φιλοσοφίας ὡς προπαιδείας εἰς τόν Χριστιανισμόν» τά ἑξῆς:

«Ὁ Ἕλλην εἶναι πλασμένος φιλόσοφος, εἶναι καί πλασμένος Χριστιανός, εἶναι πλασμένος νά γνωρίζει τήν ἀλήθεια καί νά τήν διαδίδει εἰς τά ἄλλα ἔθνη (…) Ναί, ὁ Ἕλλην ἐγεννήθη κατά τήν Θείαν Πρόνοιαν διδάσκαλος τῆς ἀνθρωπότητας (…) Αὐτή εἶναι ἡ ἀποστολή του, αὐτό εἶναι τό ξεχωριστό κάλεσμά του μεταξύ τῶν ἐθνῶν (…) Ἀπό καταβολῆς κόσμου, τό Ἑλληνικό Ἔθνος ἦταν πλασμένο διά τόν σκοπόν αὐτόν. Ὁ Θεός (…) διέπλασε τό Ἑλληνικό Ἔθνος ὡς ὀφθαλμόν εἰς τό σῶμα τῆς ἀνθρωπότητας».

Ἀκόμη, οἱ ἀρχαιοελληνικές προφητεῖες ἀποδεικνύουν περίτρανα, ὅτι ὁ Χριστός μας εἶναι ὁ μόνος Θεός… Πολλοί ἀνόητοι    κατά    καιρούς    λένε,   πώς   οἱ Ἑβραϊκές προφητεῖες γράφτηκαν ἀπό Χριστιανούς μετά Χριστόν, γιά νά ἰσχυροποιήσουν τήν πίστη τους. Ψέμα μεγάλο, μιᾶς καί ἔχουν βρεθεῖ χειρόγραφά της Παλαιᾶς Διαθήκης γραμμένα στά Ἑλληνικά -(ἀπό τήν μετάφραση τῶν ἑβδομήκοντα)-, πού χρονολογοῦνται τόν 2ο μέ 1ον αἰῶνα πρίν τόν Χριστό μας.

Τί μπορεῖ, ὅμως, νά πεῖ κανείς γιά τίς προφητεῖες τοῦ Πλάτωνα καί τοῦ Αἰσχύλου (4ος καί 3ος αἰώνας π.Χ), πού εἶναι καταγεγραμμένες σέ ἐπίσημα βιβλία («Πολιτεία» καί «Προμηθεύς Δεσμώτης») - ἄσχετα ἀπό τό ἄν κανείς δέν τούς δίνει σημασία;

Χωρίς ἀμφιβολία, ὁ Χριστός μας εἶναι ὁ μόνος ἀληθινός Θεός, ἡ Ὀρθοδοξία ἡ κιβωτός τῆς Ἀλήθειας, καί τό Γένος τῶν Ἑλλήνων ἐπιφορτισμένο μέ τό ἱερό χρέος νά κρατᾶ τήν δάδα τῆς ἀληθινῆς Πίστης ἄσβεστη μέχρι τά ἔσχατα.

ΠΗΓΗ: π. Νικολάου Δημαρᾶ Dr.Jur. «Ἃγιοι Κολλυβάδες» Φθινόπωρο 2014