Γράφει η Μαριλένα Παναγή
".. Το Βατικανό μάλιστα, μόλις είδε το σχετικό βιβλίο του Κύπριου επιστήμονα εξέδωσε εγκύκλιο με την οποία εισηγείται, τον καθορισμό μιας σταθερής ημερομηνίας εορτασμού του Πάσχα, για να μην υπάρχει κίνδυνος άλλων λαθών. Όσον αφορά την Ορθοδοξία, ήδη ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, «αγκάλιασε την όλη προσπάθεια και έδωσε και πρόλογο στο βιβλίο, επισημαίνοντας ότι θα χρησιμοποιηθεί διότι το 2016 που θα συγκληθεί η Πανορθόδοξος Σύνοδος θα συζητηθεί και αυτό το θέμα» .."
Επιστημονική έρευνα του προέδρου της Αστρονομικής Εταιρείας Κύπρου στα χέρια όλων των Εκκλησιών
Λευκωσία: Πώς θα σας φαινόταν εάν σας έλεγε κάποιος ότι σε ένα αιώνα ή κάτι περισσότερο, οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί θα γιορτάζουν το Πάσχα κατακαλόκαιρο; Οι περισσότεροι θα πουν ότι αυτό αποκλείεται επειδή το Πάσχα υπολογίζεται βάσει της εαρινής ισημερίας και της Πασχαλινής πανσελήνου. Οι αστρονόμοι απαντούν, ότι για αυτόν ακριβώς το λόγο θα έρθει η στιγμή που οι ανοιξιάτικες «μυρωδιές» του Πάσχα θα αλλάξουν, όχι ασφαλώς επειδή η εαρινή ισημερία αλλάζει, αλλά διότι ο τρόπος που υπολογίζεται η ημερομηνία του Πάσχα είναι λανθασμένος και έτσι δίνει και λάθος ημερομηνίες για την πιο σημαντική γιορτή της Χριστιανοσύνης.
Ο πρόεδρος της Αστρονομικής εταιρείας Κύπρου Ιωάννης Φάκας, προχώρησε σε μια λεπτομερή επιστημονική μελέτη που αποδεικνύει τα λάθη και την οποία έχει ήδη διανεμηθεί στους επικεφαλής όλων των Εκκλησιών.
Το Βατικανό μάλιστα, μόλις είδε το σχετικό βιβλίο του Κύπριου επιστήμονα εξέδωσε εγκύκλιο με την οποία εισηγείται, τον καθορισμό μιας σταθερής ημερομηνίας εορτασμού του Πάσχα, για να μην υπάρχει κίνδυνος άλλων λαθών.
Όσον αφορά την Ορθοδοξία, ήδη ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, «αγκάλιασε την όλη προσπάθεια και έδωσε και πρόλογο στο βιβλίο, επισημαίνοντας ότι θα χρησιμοποιηθεί διότι το 2016 που θα συγκληθεί η Πανορθόδοξος Σύνοδος θα συζητηθεί και αυτό το θέμα».
Στο σύγγραμμα του ο κ. Φάκας δίνει με επιστημονικό τρόπο και λεπτομερείς πίνακες τα ευρήματα του και αποδεικνύει ότι οι πλείστες των ημερομηνιών που οι Ορθόδοξοι γιορτάσαμε ή θα γιορτάσουμε ως Πάσχα έχουν ένδειξη «λάθος». Εξηγεί λεπτομερώς πώς υπολογίζεται το Πάσχα των Ορθοδόξων, των Ρωμαιοκαθολικών και των Ιουδαίων.
Αποδεικνύει επιστημονικά τα λάθη στον υπολογισμό
Το Άγιο Πάσχα εορτάζεται την Κυριακή που έπεται της πρώτης εαρινής πανσελήνου. Στην περίπτωση που η πασχαλινή πανσέληνος συμβεί Κυριακή, το Πάσχα εορτάζεται την επόμενη Κυριακή. Αυτός ο κανόνας αποφασίστηκε για να συνάδει με τα γεγονότα της χρονιάς της Σταύρωσης και της Ανάστασης του Κυρίου.
Η σταύρωση το έτος εκείνο συνέβη ημέρα Παρασκευή, την παραμονή του Πάσχα των Εβραίων που το έτος εκείνο ήταν ημέρα Σάββατο, που συνέπιπτε με την πασχαλινή πανσέληνο. Η Ανάσταση του Κυρίου έγινε την επομένη που ήταν η πρώτη ημέρα της εβδομάδας, που σήμερα ονομάζεται Κυριακή.
Έτσι, οι Άγιοι Πατέρες θέσπισαν το Άγιο Πάσχα να εορτάζεται πάντοτε την Κυριακή μετά το Πάσχα των Εβραίων.
Οι κανόνες για τον προσδιορισμό της ημερομηνίας του Πάσχα, τέθηκαν κατά τη διάρκεια της Α’ Οικουμενικής Συνόδου που έγινε στη Νίκαια το 325 μ.Χ. Η Σύνοδος αποφάσισε επίσης όπως το Πάσχα των Χριστιανών το καθορίζει κάθε χρόνο ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Αυτός ο τέταρτος κανόνας μπήκε διότι στην Αλεξάνδρεια την εποχή εκείνη ήκμαζε σε μεγάλο βαθμό η επιστήμη της Αστρονομίας. Η πρακτική αυτή ακολουθήθηκε για ένα περίπου αιώνα με επιτυχία.
Το 451 μ.Χ. όμως, που προέκυψε η αίρεση του Μονοφυσιτισμού, η οποία έπληξε κυρίως την Αλεξάνδρεια, ανάγκασε τις λοιπές εκκλησίες να αποστασιοποιηθούν και άρχισαν να υπολογίζουν από μόνες τους, την ημερομηνία του Πάσχα με διάφορους κανόνες. Οι κανόνες αυτοί όμως με τη πάροδο των αιώνων δημιούργησαν πολλά λάθη.
Το 1583 μ.Χ ο Πάπας Γρηγόριος ο Ε’ επέφερε αρκετές αλλαγές στο Ιουλιανό ημερολόγιο και δημιούργησε ένα νέο ημερολόγιο, το Γρηγοριανό. Παράλληλα, τροποποίησε και τους κανόνες υπολογισμού του Πάσχα. Το λάθος που έκανε ο Πάπας ήταν ότι δεν ανέθεσε σε αστρονόμους να του υπολογίζουν το Πάσχα αλλά εξακολουθούσε να χρησιμοποιεί πιο διορθωμένους κανόνες οι οποίοι και πάλι δημιουργούσαν λάθη.
Από πλευράς της, η Ορθόδοξη Εκκλησία, αστρονομικά λανθασμένα, όσον αφορά το Πάσχα, δεν ακολούθησε τη Γρηγοριανή μεταρρύθμιση το 1583 και παρέμεινε με το Ιουλιανό ημερολόγιο μέχρι το 1923. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης συγκάλεσε Πανορθόδοξο Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη η οποία δέχθηκε να αφήσει στην κρίση των διαφόρων Εκκλησιών τη θέσπιση του Γρηγοριανού ημερολογίου. Όμως, όσον αφορά το Πάσχα, αποφάσισε να ακολουθεί το Ιουλιανό ημερολόγιο μέχρις ότου βρεθεί ένα πιο ακριβές ημερολόγιο.
Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι ενώ πολιτικά εφαρμόζουμε το Γρηγοριανό ημερολόγιο, για τον υπολογισμό του Πάσχα χρησιμοποιούμε το Ιουλιανό ημερολόγιο.
Αυτό εξηγείται ως εξής: η Εαρινή ισημερία, βάσει του Γρηγοριανού ημερολογίου το οποίο εφαρμόζουμε, συμβαίνει στις 20 ή 21 κάθε Μαρτίου. Ωστόσο, ο υπολογισμός του Πάσχα, γίνεται μεν με βάση την 21 Μαρτίου αλλά με οδηγό το Ιουλιανό ημερολόγιο. Δηλαδή, λανθασμένα θεωρούμε ότι η Ισημερία, (με βάση το Γρηγοριανό ημερολόγιο που πολιτικά εφαρμόζουμε) είναι η 3η Απριλίου. Έτσι και το Πάσχα «παίρνει» λάθος ημερομηνία.
Σε ό,τι αφορά τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, η επιστημονική έρευνα του κ. Φάκα κατέδειξε ότι ο υπολογισμός του Πάσχα γίνεται με πιο σωστό τρόπο. Πολύ λίγα λάθη παρουσιάζονται κυρίως στις περιπτώσεις που το Πάσχα των Εβραίων είναι Κυριακή και οι Καθολικοί όφειλαν να μετακινήσουν το Πάσχα τους την επόμενη Κυριακή και δεν το μετακινούν.
Τι προτείνει ο συγγραφέας
Για να διορθωθούν όλα αυτά πρέπει να υπάρξει μια κοινή συνεννόηση μεταξύ των Ορθοδόξων, των Ρωμαιοκαθολικών και των Εβραίων, ώστε να ρωτούν τους αστρονόμους ποια είναι η ημέρα της εαρινής ισημερίας και ποια είναι η πρώτη εαρινή πανσέληνος για κάθε έτος.
Οι Εβραίοι να εορτάζουν το Πάσχα τους την πρώτη εαρινή πανσέληνο. Αν η πρώτη εαρινή πανσέληνος συμβεί να είναι ημέρα απαγορευμένη για το Πάσχα τους -δηλαδή μία από τις μέρες Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή-, τότε να μετακινούν κατά μία μέρα το Πάσχα τους.
Οι Χριστιανοί να εορτάζουν το Πάσχα τους την Κυριακή που ακολουθεί το Πάσχα των Εβραίων.
Στις περιπτώσεις που το Πάσχα των Εβραίων συμπίπτει με Κυριακή, τότε το Πάσχα των Χριστιανών θα μετακινείται και πάλι την επόμενη Κυριακή.
