Το Άγιον Όρος είναι φυσικό και
πνευματικό τμήμα της Μακεδονίας, και στις αρχές του 20ού αιώνα αγωνίσθηκε
ενάντια στην θέληση μεγάλων δυνάμεων προκειμένου να παραμείνει μέρος της
Ελληνικής επικράτειας. Έχει λοιπόν λόγο να παρεμβαίνει σε πολιτικά δρώμενα που
θίγουν όσα οι Έλληνες και οι πνευματικοί απόγονοι του Αλεξάνδρου Μακεδόνες
κατόρθωσαν στην νεότερη ιστορία. Έτσι, με αφορμή τις διαπραγματεύσεις της
Ελληνικής Πολιτείας με τα Σκόπια για την αναγνώριση ονομασίας τους, η Μονή μας
προβαίνει στην διατύπωση των ακόλουθων θέσεων.
Δεν κατανοούμε γιατί ένα όνομα που
ιστορικά και πολιτιστικά ανήκει σε ένα έθνος και κράτος πρέπει να παραχωρηθεί σε
ένα άλλο κράτος (ή μάλλον πολυεθνικό κρατίδιο), οι πολίτες του οποίου ουδεμία
σχέση έχουν ιστορική, φυλετική ή πολιτιστική, με το όνομα αυτό.
Και είναι ευρύτατα γνωστό και πολλαπλώς
επαληθευμένο ότι οι πληθυσμοί του κράτους των Σκοπίων δεν έχουν σχέση με αυτό
που εκπροσωπεί ο όρος Μακεδονία και συνεπώς δεν μπορούν να διεκδικούν για την
κρατική τους υπόσταση όνομα που να περιέχει την συγκεκριμένη λέξη.
Εκείνο που κατανοούμε με απλό αλλά
καταρτισμένο νου είναι ότι η εσπευσμένη αυτή κίνηση αναγνώρισης γίνεται για
λόγους πολιτικούς και οικονομικούς, οι οποίοι ούτε τιμούν ούτε συμφέρουν ούτε
στοιχούν με τα δίκαια της Ελλάδας και των απανταχού Μακεδόνων. Αντιθέτως,
ενδεχόμενη Ελληνική αναγνώριση του ονόματος σε επικράτεια σλαβικών πληθυσμών θα
χρησιμοποιηθεί για να αποθρασύνει την κολοσσιαία προπαγάνδα και να τροφοδοτήσει
το αλυτρωτικό, ψευδομακεδονικό ιδεολόγημα των γειτονικών χωρών.
Είναι ηλίου φαεινότερον ότι και μια
σύνθετη ονομασία βαπτίζει Μακεδόνες τους μη Μακεδόνες. Καμιά σύνθετη ονομασία
δεν καθιστά ουσιαστικά διακριτό το κράτος των Σκοπίων από την Μακεδονία. Και
καμιά σύνθετη ονομασία δεν θα παραμείνει σύνθετη, αφού ούτως ή άλλως το όνομα
Μακεδονία χρησιμοποιείται σήμερα για τα Σκόπια σε όλον τον κόσμο και το όνομα
«Μακεδόνες» για τους πολίτες του. Η επίσημη αναγνώριση θα ανοίξει την πόρτα σε
ένα μεγάλο κίνδυνο: να διαγραφεί από τους Έλληνες η ταυτότητα του Μακεδόνος, από
τον χάρτη της Ελλάδος η Μακεδονία, αλλά και ο ίδιος ο ελληνομακεδονικός
πολιτισμός από τις σελίδες της Ελληνικής ιστορίας. Αφού το όνομα θα έχει
μετατεθεί, θα έχει δικαιολογημένα μεταφέρει μαζί του, ως τίτλος ιδιοκτησίας, όλα
τα δικαιώματα. Κανένα αντάλλαγμα δεν θα μπορεί να σταθεί μπροστά σ’ αυτή την
απώλεια, και προσευχόμεθα να μη φανούμε άξιοι τέτοιας μοίρας.
Θεωρούμε, λοιπόν, κι εμείς, μαζί με τη
συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, ότι πρέπει η Ελληνική Πολιτεία να επιμείνει
στην συμφωνημένη εθνική κοινή γραμμή πλεύσης σε μια ονομασία στην οποία δεν θα
περιέχεται η λέξη «Μακεδονία» ή παράγωγό της.
Οι παραπάνω θέσεις δεν έχουν πρόθεση να
θίξουν ούτε την αξιοπρέπεια ούτε την ιστορία του λαού των Σκοπίων, το μεγαλύτερο
τμήμα του οποίου είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Πρόθεση έχουν να προστατεύσουν τους
λαούς (και τις εκκλησίες) από το να μετατραπούν σε όργανα για την εξυπηρέτηση
πολιτικών ή, ακόμη χειρότερα, ξένων συμφερόντων, μέσα από ανώφελες συγχύσεις,
κρίσεις και περιπέτειες στην ευρύτερη επικράτεια των Ορθοδόξων.
Αν οι πολίτες των Σκοπίων αγαπούν τόσο
πολύ την παράδοση του Αλεξάνδρου και του Αριστοτέλη, μπορούν να μετέχουν της
Ελληνικής παιδείας, και τότε όλοι πνευματικά θα είμαστε και Μακεδόνες και
Έλληνες και θα χαιρόμαστε μια παγκόσμια κληρονομιά που αποτελεί το απόσταγμα των
ανθρωπιστικών αξιών. Πάνω απ’ όλα όμως αξιοπρέπειά μας είναι η κοινή ευλογία και
η ευθύνη της Ορθόδοξης πίστης και παράδοσης, που ενώνει τις φυλές, τα έθνη και
τους πολιτισμούς στο όνομα και στο σώμα του Χριστού.
12 Ιανουαρίου 2018
Ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής
Κουτλουμουσίου
Αρχιμανδρίτης
Χριστόδουλος
και οι συν εμοί εν Χριστώ
αδελφοί
