Σάββατο 10 Μαρτίου 2018
ΕΠΙΚΑΙΡΟΣ ΨΑΛΜΟΣ ΤΟΥ ΔΑΥΙΔ
Ψαλμός 117 (στ. 5-21) του Ψαλτηρίου
ἐκ θλίψεως ἐπεκαλεσάμην τὸν Κύριον, καὶ ἐπήκουσέ μου εἰς πλατυσμόν.
Οταν ευρισκόμην εις μεγάλην θλίψιν, παρεκάλεσα τον Κυριον και ο Κυριος έκαμε δεκτήν την προσευχήν μου και μου έστειλεν άνεσιν.
Κύριος ἐμοὶ βοηθός, καὶ οὐ φοβηθήσομαι τί ποιήσει μοι ἄνθρωπος.
Οταν ο Κύριος είναι βοηθός και συμπαραστάτης μου, δεν θα φοβηθώ ποτέ από τας απειλάς και τας κακότητας του οιουδήποτε ανθρώπου.
Κύριος ἐμοὶ βοηθός, κἀγὼ ἐπόψομαι τοὺς ἐχθρούς μου.
Ο Κύριος είναι ο παντοδύναμος βοηθός μου, δια τούτο και θα ίδω ταπεινωμένους προ των ποδών μου τους εχθρούς μου.
ἀγαθὸν πεποιθέναι ἐπὶ Κύριον ἢ πεποιθέναι ἐπ᾿ ἄνθρωπον·
Είναι ασυγκρίτως προτιμότερον και επωφελέστερον να έχη κανείς στηριγμένην την πεποίθησίν του στον Κύριον παρά να εμπιστεύεται τον εαυτόν του στους ανθρώπους.
ἀγαθὸν ἐλπίζειν ἐπὶ Κύριον ἢ ἐλπίζειν ἐπ᾿ ἄρχουσι.
Προτιμότερον και επωφελέστερον είναι να ελπίζη κανείς στον Κύριον, παρά να ελπίζη εις την βοήθειαν των αρχόντων.
πάντα τὰ ἔθνη ἐκύκλωσάν με, καὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου ἠμυνάμην αὐτούς·
Ολα τα γύρω έθνη έχθρικώς με περιεκύκλωσαν, εγώ όμως με το όνομα του Κυρίου, το οποίον και επεκαλέσθην, τους απέκρουσα και υπερήσπισα τον εαυτόν μου.
κυκλώσαντες ἐκύκλωσάν με, καὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου ἠμυνάμην αὐτούς.
Με πολλήν ορμήν και μανίαν με περιεκύκλωσαν, και εγώ εν ονόματι Κυρίου τους απέκρουσα.
ἐκύκλωσάν με ὡσεὶ μέλισσαι κηρίον καὶ ἐξεκαύθησαν ὡς πῦρ ἐν ἀκάνθαις, καὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου ἠμυνάμην αὐτούς.
Με περιεκύκλωσαν, όπως περικυκλώνουν αι μέλισσαι την κηρήθραν, ήναψε πυρκαϊά μανίας μέσα των εναντίον μου, ωσάν η φωτιά εις τα αγκάθια. Και εγώ εν ονόματι Κυρίου τους απέκρουσα.
ὠσθεὶς ἀνετράπην τοῦ πεσεῖν, καὶ ὁ Κύριος ἀντελάβετό μου.
Με έσπρωξαν εχθρικαί χείρες, έχασα την ισορροπίαν μου και εκινδύνευσα να πέσω κάτω, αλλά ο Κύριος με έπιασε με το χέρι του και με εστήριξε.
ἰσχύς μου καὶ ὕμνησίς μου ὁ Κύριος καὶ ἐγένετό μοι εἰς σωτηρίαν.
Ο Κύριος είναι η δύναμίς μου, είναι η δοξολογία μου, αυτός πάντοτε υπήρξε δι' εμέ σωτήρ.
φωνὴ ἀγαλλιάσεως καὶ σωτηρίας ἐν σκηναῖς δικαίων· δεξιὰ Κυρίου ἐποίησε δύναμιν,
Φωναί χαράς και αγαλλιάσεως, λόγω της σωτηρίας μας, ακούονται εις τας κατοικίας των δικαίων. Η παντοδύναμος δεξιά του Κυρίου επραγματοποίησεν έργα δυνατά και αξιοθαύμαστα.
δεξιὰ Κυρίου ὕψωσέ με, δεξιὰ Κυρίου ἐποίησε δύναμιν.
Η παντοδύναμος δεξιά του Κυρίου με ύψωσε και με εδόξασε, η δεξιά του Κυρίου επραγματοποίησεν έργα δυνατά και θαυμαστά.
οὐκ ἀποθανοῦμαι, ἀλλὰ ζήσομαι καὶ διηγήσομαι τὰ ἔργα Κυρίου.
Πιστεύω απολύτως εις την παντοδύναμον βοήθειάν του και διαλαλώ, ότι δεν θα αποθάνω εγώ και ο λαός μου, αλλά θα ζήσωμεν και θα διηγούμεθα τα θαυμαστά και καταπληκτικά αυτά έργα του Κυρίου.
παιδεύων ἐπαίδευσέ με ὁ Κύριος καὶ τῷ θανάτῳ οὐ παρέδωκέ με.
Δια μέσου πολλών δοκιμασιών και παιδαγωγικών θλίψεων με επαιδαγώγησε και με ετιμώρησεν ο Κύριος, αλλά δεν με παρέδωκεν στον θάνατον και τον αφανισμόν.
ἀνοίξατέ μοι πύλας δικαιοσύνης· εἰσελθὼν ἐν αὐταῖς ἐξομολογήσομαι τῷ Κυρίῳ.
Και τώρα σεις, ιερείς, ανοίξατέ μου τας πύλας του ναού του Θεού. Θα εισέλθω εις τας αυλάς του ναού και θα δοξολογήσω τον Κύριον.
αὕτη ἡ πύλη τοῦ Κυρίου, δίκαιοι εἰσελεύσονται ἐν αὐτῇ.
Αύτη είναι η πύλη του ναού του Κυρίου και μόνον δίκαιοι και ενάρετοι έχουν το δικαίωμα να διέλθουν δι' αυτής προς τον ναόν.
ἐξομολογήσομαί σοι, ὅτι ἐπήκουσάς μου καὶ ἐγένου μοι εἰς σωτηρίαν.
Εγώ, Κύριε, θα σε δοξολογήσω δια τα μεγαλεία σου, θα εκφράσω την ευγνωμοσύνην μου δια τας ευεργεσίας σου, διότι ήκουσες ευμενώς και εδέχθης την προσευχήν μου και ανεδείχθης σωτήρ μου.
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ Γ΄ ΣΤΑΣΗ
ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ.
«Χαίρε η κλείς της Χριστού Βασιλείας».
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ο ιερός υμνογράφος στο συγκεκριμένο πόνημά του παρουσιάζει πολλά και όμορφα (εννοιολογικά), αλλά και βαρυσήμαντα (σχετικά με το δόγμα) κοσμητικά επίθετα για το πρόσωπο της Παναγίας. Μεταξύ άλλων την ονομάζει και «κλείς της Χριστού Βασιλείας», κλειδί που ξεκλειδώνει την Βασιλεία του Χριστού για να εισέλθει ο πιστός άνθρωπος. Από το παράπτωμα του Αδάμ, ως λέγει ο Θείος Γρηγόριος ο Παλαμάς, όλοι «ανέλπιδες κατέστημεν» (Γρηγ. Παλαμά, κεφ. εκατόν πεντήκοντα φυσικά και Θεολογικά, ηθικά τε και πρακτικά και καθαρτικά της βαρλααμίτιδος λύμης, 56 - 57), απωλέσαμεν τον Παράδεισο και κατοικήσαμε στην κοιλάδα του κλαυθμώνος «σιτιζόμενοι» τα ξυλοκέρατα της αμαρτίας. Ο τόκος της Θεοτόκου, ο Χριστός, είναι Αυτός η ίδια η Βασιλεία των Ουρανών και η Κυρία των Αγγέλων είναι το «κλειδί» για να την γνωρίσουμε και να την αποκτήσουμε...
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α) Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
* Η δημιουργία του Αδάμ από τον Θεό είχε ένα αντικειμενικό σκοπό και αγαθό τέλος: να οδηγηθεί αυτός στην θέωση, την μέγιστη πνευματική κατάσταση, όμως η παρακοή του ανέτρεψε τα σχέδια του Δημιουργού. Η σάρκωση του Λόγου και η δημιουργική συμβολή (μέσα από την ανθρώπινη φύση) της Παναγίας μας κατέστησε δυνατή την εμφάνισή Του ως την σωτηρία όλων των ανθρώπων.
* Όπως ενώθηκε η Παναγία μας με τον Χριστό (υπερφυσικά δι’ Αγίου Πνεύματος), έτσι, κατ’ αναλογίαν πάντα, καλείται ο κάθε άνθρωπος να ενωθεί απ’ αυτή την βιολογική του ζωή με Αυτόν ώστε να αξιωθεί και της ουρανίας ζωής. Η Παναγία γίνεται λοιπόν το κλειδί, παρέχει υπόδειγμα αφάτου ενώσεως συνάμα δε και προσκλήσεως σε κάθε πιστό χριστιανό. Κλήθηκε η Κεχαριτωμένη και έγινε Μητέρα Του, «του ίσου αξιώματος και συ μετέχεις χριστιανέ» αναφωνεί γεμάτος δέος ο Άγιος Γερμανός ο Β΄ Πατρ. Κων/λεως (PG 140, 732 A). Έργα και υπακοή στο θέλημα του Χριστού.
* Ο υλισμός που υπάρχει γύρω μας δεν αφήνει πολλά περιθώρια στο σκεπτόμενο, τουλάχιστον, άνθρωπο να διανοηθεί τον υψηλό ανθρώπινο προορισμό του. Ίσως σε κάποιο στάδιο προχωρημένης ηλικίας, ίσως σε κάποια φάση δοκιμασίας έντονης της υγείας του προβεί (και πάλι με θεϊκή νεύση) σε κάποια αναθεώρηση της ζωής, της ύλης, των αξιών που υπηρέτησε. Εκεί υπάρχει η ελπίδα να ανανήψει ο άνθρωπος και να εξέλθει διαφοροποιημένος ως προς τους στόχους και τις επιδιώξεις του. Συνήθως τα πάθη και η αμαρτία εναποθέτουν πυκνή και παχιά ύλη αδρανοποιώντας τις ευεργετικές ψυχικές αντιδράσεις εντός μας.
Β) ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΤΗ ΓΗ
* Πέρα από το παράδειγμα της Θεοτόκου ο άνθρωπος που αναζητεί τα «χνάρια» της Βασιλείας του Θεού αναζητεί και άλλες περιπτώσεις – παραμέτρους (δεν ξέρω πόσο δόκιμοι είναι οι όροι αυτοί για υψηλά ζητήματα), οι οποίες να φανερώνουν το τέλειο αυτό προορισμό του κορυφαίου δημιουργήματος. Ένας θεολόγος1 ισχυρίζεται πως τρία πράγματα με ενάργεια αυτό το σκοπό επιτελούν: Η Ορθοδοξία, η Εκκλησία και η Ευχαριστία, τα οποία και εν τέλει ταυτίζονται.
* Ορθοδοξία: καθώς δεν μπορεί να καινοτομείς και να «αλλάζεις» μέθοδο σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους πέρα απ’όσο ο Χριστός δι’ Αγίου Πνεύματος απεκάλυψε. Δεν μιλάμε για μια φιλοσοφική θεώρηση στην οποία καθένας προσθέτει και αφαιρεί «κατά το δοκούν». «Εγώ εξ εμαυτού ούκ ελάλησα, αλλ’ ο πέμψας με πατήρ αυτός μοι εντολήν έδωκε τι είπω και τι λαλήσω» (Ιω. 12, 49). Δεν το κάνει ο Υιός της Βασιλείας αλλά το κάνουν οι κακοί γεωργοί του αμπελώνος Του...
* Εκκλησία: ο Χριστός κεφαλή και εμείς τα μέλη Του. Το σώμα Χριστού, η ανθρώπινη όψη του Χριστού. Ένας θεανθρώπινος οργανισμός, η «σύνοδος» κτιστού και ακτίστου (Ι. Χρυσόστομος) στην οποία χώρος και χρόνος αλλοιώνονται πνευματικά και βιώνουμε το Μυστήριο της Βασιλείας του Θεού.
* Θ. Ευχαριστία: το Μυστήριο εκείνο που αφθαρτοποιεί την ύπαρξή μας και δωρίζει στην αμαρτωλότητά μας την τεθεωμένη σάρκα του Χριστού. Παίρνουμε μέσα μας σάρκα Χριστού ενωμένη με την θεότητα. Έτσι και εμείς θα ενωθούμε πνευματικά στην ατελεύτητη Βασιλεία Του.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η ευλογημένη Μητέρα του Χριστού εμπιστεύτηκε τον Θεό και υπηρέτησε (υπούργησε καλύτερα) στο Μυστήριο της Σαρκώσεως. Αυτή η εμπιστοσύνη ας αναπτυχθεί και σε μας. Ο Χριστός χτυπάει την θύρα της ψυχής μας (Αποκ. 3, 20) αλλά το κλειδί να Του ανοίξουμε το έχουμε εμείς. Ας μην διστάσουμε να ενωθούμε εδώ και αιώνια φυσικά μαζί Του!
1 Πρβλ. Αθανάσιος Γιέβτιτς, «Χριστός Αρχή και Τέλος» σ. 111 κ.ε.
ΠΗΓΗ: https://ec-goc.gr/home/arthra-dimosiefseis/kirygmata-omilies/xairetismoi-g-stasi
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ