Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2019

Επιστολή προς τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο

kirillos kotsopoulos 1Ο Αρχιμανδρίτης Κύριλλος Κωστόπουλος

ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ ''ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ: ΕΞΑΙΡΕΤΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ Π. ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟ: https://entoytwnika1.blogspot.com/2018/02/blog-post_14.html


Ανοιχτή επιστολή προς τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Ελπιδοφόρο σχετικά με κήρυγμά του στον Ναό του Αγίου Δημητρίου στην Αστόρια στις 14/7/2019, απέστειλε ο Αρχιμανδρίτης Κύριλλος Κωστόπουλος της Ι.Μ. Πατρών.
Η επιστολή του Αρχιμ. Κυρίλλου έχει ως εξής:
Πάτραι 2/11/2019
Σεβασμιώτατε,
πληροφορηθήκαμε μὲ θλίψη βαθυτάτη ἀπὸ τὸ Διαδίκτυο καὶ τὸν ἔντυπο περιοδικὸ Τύπο τὰ ὅσα ἀντιορθόδοξα εἴπατε στὸ κήρυγμά Σας, στὸν Ἱερὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου στὴν Ἀστόρια Νέας Ὑόρκης, στὶς 14 Ἰουλίου 2019.
Ἐκεῖ ἀκούσθηκε ἡ ἀθεολόγητη αἱρετική - θὰ λέγαμε - καὶ ἀντιεπιστημονικὴ ἄποψη περὶ τοῦ ποῖος εἶναι ὁ αἱρετικός. Εἴπατε ὅτι «αἱρετικὸς εἶναι ὁ καυγατζής. Αὐτὸς ποὺ φέρνει τὸν διχασμό. Αὐτὸς ποὺ προκαλεῖ τὰ μίση [...] οἱ ἀδελφοί μας οἱ Χριστιανοὶ ποὺ δὲν εἶναι Ὀρθόδοξοι δὲν εἶναι αἱρετικοί».
Σεβασμιώτατε, κατανοεῖτε τί λέγετε; Δὲν γνωρίζετε ποῖος εἶναι αἱρετικὸς καὶ γενικώτερα τί εἶναι αἵρεση; Ὁ ὅρος «αἵρεση» εἶναι παράγωγο τοῦ ρήματος «αἱροῦμαι» ποὺ σημαίνει «ἐκλέγω, προτιμῶ». Ἡ προσπάθεια προτίμησης μέρους τῆς ἀληθείας καὶ ἡ ἀπολυτοποίησή του ὡς ὅλον συνιστᾶ πράξη αἱρετική.
Ἡ παρουσίαση ἑνὸς τρόπου ἑρμηνείας καὶ βιώσεως τῆς ἐκκλησιαστικῆς Ἀποκαλυφθεί σης Ἀληθείας εἶναι αἵρεση.
Κάθε παρέκκλιση ἀπὸ τὴν ὅλη ἐκκλησιαστικὴ ἀλήθεια καὶ ἡ ἀπολυτοποίηση αὐτῆς τῆς παρεκκλίσεως εἶναι αἵρεση, εἶναι πλάνη, ἡ ὁποία ἐνέχει ἑωσφορικὴ οἴηση, εἶναι πνευματικὸς θάνατος. Ὁ ὀπαδὸς καὶ ὑποστηρικτὴς αὐτῆς τῆς πλάνης εἶναι ὁ αἱρετικὸς καὶ δὲν εἶναι ὁ «καυγατζής», ὅπως ἰσχυρίζεσθε.
Ὁ καθηγητὴς τοῦ Κανονικοῦ Δικαίου Π. Μπούμης σημειώνει: «Αἵρεση εἶναι ἡ ἀπόκκλιση ἀπὸ τὴν ὀρθὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία περιέχεται στὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ στὴν ἱερὰ παράδοση, ὅπως διατυπώθηκε στὶς ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων καὶ ἡ ἐμμονὴ σὲ αὐτήν, ἢ ἡ προσχώρηση σὲ μία ἤδη καταδικασμένη αἱρετικὴ ὁμολογία».
Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ οἱ Παπικοί, ὁ ὁποῖοι ἔχουν 25 κακοδοξίες, οἱ Προτεστάντες κ.λπ. εἶναι αἱρετικοί.
Δὲν γνωρίζετε, Σεβασμιώτατε, ὅτι κάθε τι ποὺ εἶναι ξένο πρὸς τὴν Ἀποκαλυφθεῖσα Ἀλήθεια, ὅπως αὐτὴ ἐκφράζεται ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία μας μέσῳ τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τῆς Ἱερᾶς Παραδόσεως, εἶναι αἵρεση;
Ὁ Μ. Ἀθανάσιος κατηγορηματικὰ ἀποφαίνεται ὅτι «αἱρετικὸς ἐστι συκοφάντης καὶ κατήγορος ἀληθείας. Αἵρεσις ἐστὶν ἡ ψευδὴς ὑπόληψις τοῦ μὴ ὄντος».
Πρέπει νὰ κατανοήσετε, Σεβασμιώτατε, ὅτι ἡ αἵρεση στερεῖται τῆς Θείας Χάριτος. Καὶ αὐτὸ διότι δὲν ἔχει «τὸν Ὅλον Χριστόν» καὶ ἄρα δὲν διαφυλάττει τὴν ὅλη ἀλήθεια, τὴν καθολικὴ ἀλήθεια. Ἡ αἵρεση εἶναι πορεία πρὸς τὴν ἀπώλεια καὶ ὄχι πρὸς τὴν σωτηρία.
Ὀρθώτατα ἔχει γραφεῖ: «Αἵρεσίς ἐστι περὶ πίστεως οὐκ ἀληθὴς δόξα. Αἱρετικός ἐστιν ὁ τὸ ψεῦδος τῆς ἀληθείας ἐν πίστει προτιμῶν».
Εἶναι κρίμα νὰ ἀκούωμε ἀπὸ χείλη Ὀρθοδόξου Ἀρχιερέως αὐτὲς τὶς ἀντιορθόδοξες ἀπόψεις. Καὶ τοῦτο διότι ὡς ποιμὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας μας, πρέπει νὰ ὁμολογῆτε τὴν Ὀρθόδοξη Ἀλήθεια.
Ἡ ἀγάπη, γιὰ νὰ εἶναι ὀντολογική, πρέπει νὰ εὑρίσκεται ἐντὸς τοῦ χώρου τῆς ἀληθείας. Ἡ αἵρεση, ἡ ὁποία στερεῖται τῆς Θείας Χάριτος καὶ ἄρα δὲν ἔχει τὸν Θεάνθρωπο Κύριο, ὁ Ὁποῖος εἶναι Ἡ Ἀλήθεια δὲν εἶναι Ἐκκλησία.
Ὡς ἐκ τούτου οἱ Οἰκουμενικὲς Σύνοδοι στόχο τους εἶχαν νὰ διατηρήσουν τὴν Ὀρθόδοξη πίστη καὶ τὴν Μία Ἐκκλησία ἀλώβητη ἀπὸ κάθε αἵρεση. Μὲ αὐτήν Σας τὴν θέση ἀναιρεῖτε ὅλες τὶς Οἰκουμενικὲς Συνόδους.
Καὶ πάλι ὁ Μ. Ἀθανάσιος βροντοφωνάζει: «Ἀγάπα πάντα ἄνθρωπον• καὶ εἰρήνευε μετὰ πάντων, χωρὶς αἱρετικῶν• ὁ γὰρ αἱρετικὸς λύκος ἐστὶ τῆς τοῦ Χριστοῦ ποίμνης, καὶ τοῦ Ἀντιχρίστου πρόδρομος».
Ὁ «Ἄτλας» τῆς Ὀρθοδοξίας Μᾶρκος ὁ Εὐγενικὸς λέγει τὰ ἑξῆς γιὰ τὸν Παπισμό: «Τὰς τῶν Δυτικῶν διδασκάλων φωνὰς οὔτε γνωρίζω οὔτε παραδέχομαι, τεκμαιρόμενος ὅτι διεφθαρμένοι εἰσί καὶ παρέγγραπτοι».
Ἂν ἀποκαλῆτε «καυγατζῆ» ἐκεῖνον ποὺ ὑπερασπίζεται τὴν Ἀποκαλυφθεῖσα Ἀλήθεια, μάθετε, Σεβασμιώτατε, ὅτι «κρείττων ἐπαινετὸς πόλεμος εἰρήνης χωριζούσης Θεοῦ• καὶ διὰ τοῦτο τὸν πραῢν μαχητὴν ὁπλίζει τὸ Πνεῦμα, ὡς καλῶς πολεμεῖν δυνάμενον», κατὰ τὸ Γρηγοριανὸ λόγιο.
Σεβασμιώτατε, πρέπει νὰ παραδεχθῆτε ὅτι αὐτὰ ποὺ εἴπατε εἶναι πρωτοφανῆ καὶ τελείως ἀντιορθόδοξα. Πρέπει σύντομα νὰ τὰ ἀνακαλέσετε, γιὰ τὸν λόγο ὅτι εἶσθε Ἐπίσκοπος καὶ κηρύσσοντας τὰ ἀντίθετα τῶν ὅσων ἔχουν κηρύξει οἱ αὐθεντικοὶ ἑρμηνευτὲς τῆς Ἁγίας Γραφῆς, οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, αὐτομάτως θέτετε τὸν ἑαυτόν Σας ἐκτὸς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.
Ἀπὸ Ἐσᾶς ζητεῖ ὁ Θεὸς νὰ εἶσθε «ἀσφαλὲς τῶν ψυχῶν ἡμῶν πηδάλιον, δι’ οὗ τὰς τρικυμίας τὰς αἱρετικὰς ἀπαθῶς παραπλεύσομεν», κατὰ τὸν Ἅγιο Γρηγόριο Νύσσης.
Αὐτὰ Σᾶς τὰ ἔγραψα ἀπὸ πραγματικὴ ἀγάπη κινούμενος καὶ ἐπειδὴ δημοσίως ἐκφρασθήκατε, δημοσιεύω αὐτὴν τὴν ἐπιστολήν μου πρὸς ἐνημέρωση τοῦ Ὀρθοδόξου λαοῦ.
Μὲ ἀγάπη Χριστοῦ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΙΕΡΟΚΗΡΥΞ Ι.Μ. ΠΑΤΡΩΝ Δρ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ


ΚΥΡΟΣ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΑΙΡΕΣΙΣ




Μελέτιος ο Αντιοχείας εγένετο και Πρόεδρος της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου. Και όμως εχειροτονήθη παρά των αιρετικών. Δηλαδή, «υπό των περί τον Ακάκιον» ομοιουσιανών (Επιφανίου Κύπρου, PG. 42, 456).



Δια τούτο, μερίς των εν Αντιοχεία Ορθοδόξων αντέδρα εις την μετ΄ αυτού κοινωνίαν, «ουχ ένεκεν ορθοδοξίας», «αλλ΄ ένεκεν» «κανονικών πραγμάτων» ως έλεγον (Επιφανίου Κύπρου, PG. 42, 468).




Πλήν οι τότε άγιοι Πατέρες, αι Οικουμενικαί Σύνοδοι, ήτοι ολη η Ορθοδοξία τον εδέχθη. Ο δε άγιος Γρηγόριος Νύσσης εξεφώνησεν υπέρ αυτού εν Κωνσταντινουπόλει επιτάφιον λόγον, παρόντων των Πατέρων της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου και του αυτοκράτορος Θεοδοσίου. Δια τούτου, εξύμνησε τον θανόντα τότε Μελέτιον και ως νέον Απόστολον και «ομότροπον» «αθλητήν» των αγίων Αποστόλων (Γρηγορίου Νύσσης, PG. 46, 852).





Η δε Ορθόδοξος Εκκλησία τιμά τούτον την 12ην Φεβρουαρίου μηνός (Ωρολόγιον το Μέγα).



Ο Ανατόλιος εγένετο Πρόεδρος της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου. «Και ιδού, υπό Διοσκόρου του δυσσεβούς κεχειροτόνητο (έχει χειροτονηθεί), παρόντος και Ευτυχούς » του αιρεσιάρχου (Πρακτικών Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου, M. 12, 1042).






Συνεπώς, ΠΡΟ ΤΗΣ ΚΑΤΑΔΙΚΗΣ της αιρέσεως του Ευτυχούς δια της Οικουμενικής ταύτης Συνόδου. Και τότε παρετηρήθη αντίδρασις εν Κωνσταντινουπόλει κατα της χειροτονίας ταύτης (Θ.Η.Ε. τ. 2, σ. 642)






αλλά η Ορθόδοξος Εκκλησία εδέχθη τον Ανατόλιον και τιμά τούτον ως άγιον την 3ην Ιουλίου Μηνός (Ωρολόγιον το Μέγα).


ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗ: Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ (ΛΒ' ΜΕΡΟΣ)




Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής. 


Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας. 


Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε 


κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας 


ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. 

Φιλοξενούσε 

στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'', 

δημοσίευε

 -με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών'' 

και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'', 

όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση. 

Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε 

υπό την μορφή 

συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε

 μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα. 

Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον 

στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός, 

ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας 

και

μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά 

στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!



Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος




ΛΒ' Μέρος



Είπομεν εις το προηγούμενον άρθρον, ότι το ζήτημα της μεταβολής του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου δεν ήλθε το πρώτον σήμερον προς συζήτησιν. Πλειστάκις εγένοντο απόπειραι μεταβολής αυτού, αλλά πάντοτε ερρωμένως απεκρούσθη αύτη υπό της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ήτις ως π α ρ ά δ ο σ ι ν εθεώρησε και ως τοιαύτην ετήρησε το ημερολογιακό καθεστώς της Εκκλησίας.


Εις δε την καινοτομίαν του Πάπα Γρηγορίου αντετάχθη και απέρριψε τας προτάσεις αυτού προς αποδοχήν του μεταρρυθμισθέντος ημερολογίου. Η Ανατολική Ορθόδοξος Εκκλησία προσηλωμένη ολοψύχως εις την μακραίωνα της Εκκλησίας  π α ρ ά δ ο σ ι ν  και εις τας αποφάσεις των Συνόδων, είχε ως είπομεν και ένα ιδιαίτερον αλλ' ουσιώδη λόγον να μη προσχωρήση εις την Παπικήν μεταρρύθμισιν, διότι αφ' ενός μεν το νέον αυτής ημερολόγιον δεν ήτο το ακριβές και τέλειον, 


όπως δεν ήτο και το Ιουλιανόν, αφ' ετέρου δε κατενόει και διέβλεπε το ιδιοτελές και οπισθόβουλον των επανειλημμένων προτάσεων της Παπικής Εκκλησίας, διότι διά του νέου ημερολογίου, αύτη είχε σπουδαίον μέσον παραπλανήσεως και σαγηνεύσεως των Ορθοδόξων Χριστιανών της Ανατολής, την αποδοχήν του ημερολογίου των οποίων θα διεκήρυσσεν, ως αναγνώρισιν υπό πάντων των λαών του πρωτείου του Πάπα και ως υποταγήν αυτών εις την Ρωμαικήν Εκκλησίαν. 


Ιδού δε κατά χρονολογικήν σειράν, ποσάκις η Ορθόδοξος Ανατολική Εκκλησία απέκρουσε την μεταρρύθμισιν του Εκκλησιαστικού ημερολογίου και εις ποιους λόγους εστήριξε την απόκρουσίν της, ταύτην δημιουργήσασα παράδοσιν ολοκλήρων αιώνων, ήτις κατέστη διά την Εκκλησίαν δίκαιον Εκκλησιαστικόν, μη δυνάμενον ήδη μετά 2000 έτη να καταλυθή και δη μονομερώς, ως κατελύθη μετά τοσαύτης επιπολαιότητος και τόσης θρησκευτικής ασυναισθησίας. 


1). Από του 14ου αιώνος απαντώμεν ρητάς αρνήσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας διά πάσαν μεταβολήν. Ανδρόνικος ο πρεσβύτερος ''σεσιγημένον αφήκε το πράγμα ένα μη μερισμόν τη Εκκλησία επάγη''. Ο δε Ματθαίος Βλασταράς εφοβείτο, μήπως διά της διορθώσεως ''πρόξενος γεννήσεται στάσεως, ου μετρίας τη Εκκλησία''. 


2). Κατά το έαρ του έτους 1583, ο μεταβαλών το Ιουλιανόν Ημερολόγιον Πάπας Γρηγόριος απέστειλε προς τον τότε Πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίαν τον Β', επιτροπήν αποτελουμένην υπό του Μιχαήλ Επάρχου Κερκυραίου και Ιωάννου Βοναφέως Ζακυνθίου. Αύτη έφερε προς τον Πατριάρχην επιστολήν και δώρα πλούσια συγκείμενα εξ ενός εσταυρωμένου χρυσού και Ειρήνης, είδος Παπικού φυλακτηρίου, λιθοκολλήτου. 


Αλλ' οι πρέσβεις ούτοι του Πάπα, αποτυχόντες του σκοπού αυτών, επέστρεψαν άπρακτοι. Μετά τους πρέσβεις τούτους απεστάλη προς τον Πατριάρχην ο επιφανής Μουρεζίνης προς τον αυτόν σκοπόν υπό του Πρίγκηπος της Βενετίας Νικολάου Δαπόντε. Αλλά και ούτος απέτυχεν. Ο Πατριάρχης Ιερεμίας Β' έγραψε προς τον Πρίγκηπα Δαπόντε επιστολήν επιγραφομένην ''Περί της του νέου καλανδαρίου υποθέσεως''. 


Η επιστολή αύτη έχει ως εξής: ''Ιερεμίας Ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης. Γαληνότατε Πρίγκηψ των κλεινών Βενετειών, Κύριε, κύριε Νικόλαε Ντεπόντε υιέ αγαπητέ'' κ.λ.π. Ο ενταύθα περιφανέστατος Βαίουλος κύριος Τζονάν Φραντσέσκος Μουρεζίνης εμφανισθείς ημίν σωματικώς, 


ηξίωσεν ημάς ως από της σης γαληνότητος και πάσης της μεγαλοπρεπούς Αριστοκρατίας υμών, ίνα πρόβλεψιν τίνα οικονομήσωμεν, δι' ης της νέας διορθώσεως γεγονυίας του έτους δυνηθή η Εκκλησία της παλαιάς και νέας Ρώμης συνεορτάζειν ένεκα της επομένης ειρήνης των απανταχού Χριστιανών. 


Επεί δε ήκουστε παρ' ημίν, ότι αδύνατον παρ' ημίν γενέσθαι, εν μέρει τα κωλύοντα διηγησαμένων, ως φιλόχριστον όντα σε και φιλέλληνα, και ως την αρχήν υμών φιλούσαν τους Γραικούς των άλλων πλέον χριστιανικών αρχών, γράψαι προς σε εκρίναμεν διά την θείαν ειρήνην΄ ου γαρ αγνοούμεν όσα σκάνδαλα έχουσι γενέσθαι διά τα νέα ταύτα. 


Άξιον τοίνυν κρίνομεν οικονομίαν τινά γενέσθαι, ην εγώ μεν διά των γραμμάτων ωρίσω και μάλλον εις Κρήτην και τας λοιπάς νήσους, η δε Γαληνότης σου επινεύσει και προστάξει. Και ώσπερ οι κατά καιρούς της πρεσβυτέρας Ρώμης Μακαριώτατοι ειρήνης ένεκα έγραψαν και ώρισαν, ίνα οι μεν αυτοίς υπήκοοι τα έθη αυτών κρατώσιν, ει δε της Ανατολικής ημών Εκκλησίας τα εαυτών, και ούτε Λατίνοι Γραικούς ενοχλώσιν, ούτε Γραικοί Λατίνους, αλλ' εν αγάπη και ομονοία τον ένα Χριστόν δοξάζωσιν, ούτω και νυν εσταυρωμένον, η μεν Εκκλησία ημών διακρατεί  Τ Α  Π Α Ρ Α Δ Ο Θ Ε Ν Τ Α  αυτή, η δε Δυτική ως θέλει και βούλεται. 


Άλλως γαρ ποιήσαι ου έχομεν όλως, ως παντός Πατριάρχου της Εκκλησίας ημώς κανόσι και νόμοις οφείλοντος υποκινείσθαι και  Π Α Ρ Α Δ Ο Σ Ε Σ Ι Ν   Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι Α Σ Τ Ι Κ Α Ι Σ΄ και ούτω διακρατούντος και τους ενταύθα κυβερνόντος, μέχρι τα των Α γ ί ω ν  Π α τ έ ρ ω ν  πεφυλαγμένα''. Και αφού εκθέτει εν τη επιστολή τα της εορτής του Αγίου Πάσχα, περί του οποίου λέγει: 


''παρά τε του θείου Κλήμεντος και παρά της εν Νικαία Συνόδου καλώς εθεωρήθη (το Πάσχα) κανόνιόν τε άριστον συνετέθη αυταίς αιώνιον, αστρονόμον εκάστοτε μη δεόμενον'' επιλέγει: ''Των αιτιών λοιπών τούτων, και άλλων ευλόγων πολλών (ένδεκα) και το περί του Πάσχα ακαταζήτητον διατηρούμεν και όριον αιώνιον έχομεν  ά χ ρ ι  τ η ς  ε ν δ ό ξ ο υ  τ ο υ  Χ ρ ι σ τ ο ύ  ε λ ε ύ σ ε ω ς  φ υ λ α τ τ ό μ ε ν ο ν.  


Ου γαρ υπέρτεροι κανόνων ημείς, δι' ο πολλοί της ευθείας εξετράπησαν, υπήκοοι δε και εκπληρωταί, ως δυνατόν, προς οικοδομείν την εξουσίαν, ην έδωκεν ημίν ο Κύριος, χρώμενοι εν τη Εκκλησία τη καθ' ημάς, ή τ ι ς  έ χ ε ι  λ ό γ ο υ ς  α γ ί ω ν  π ο λ λ ο ύ ς,  μ α ρ τ ύ ρ ι α,  κ α ν ό ν α ς,  κ α ι  ά λ λ α  κ α θ'  ε ι ρ μ ό ν  α ν α γ ι ν ο σ κ ώ μ ε να  τ ο ν  ε ν ι α υ τ ό ν  ό λ ο ν΄  και εί τι της Παγχρύσσυ αλύσεως ταύτης αποτεμούμεν, εις την του όλου καθαίρεσιν την ζημίαν επάξομεν ανωφελώς... 


Ει ουν συνέβη τούτο ποτέ, σκήψιν τινα τα νέα είχον ωρολόγια. Επεί δε τη χάριτι του Θεού μέχρι του νυν παλαιά τε και νέα Ρώμη καλώς τον ένα Χριστόν άπαξ του ενιαυτού συνεώρταζον, ως άπαξ αυτού παθόντος, τίνος ένεκα η σύγχυσις αύτη και το παγκόσμιον σκάνδαλον των ακουομένων δέκα ημερών;...  Την αυθεντίαν εχετώσαν οι των θείων Πατέρων κανόνες και οι νόμοι των ευσεβών βασιλέων, και ουχί οι αστρονόμοι, ων τα τοιαύτα συμβούλια ασθενή τινα, ως δοκεί, ευρόντες λαβήν, αινιττομένην τοις θείοις Πατράσι, και φυλαχθείσαν αναμάρτητον, έως της σήμερον. 


Ει γαρ και ο χρόνος και η των φωστήρων κίνησις περί την ημέραν του Πάσχα ανωμαλία τινά ποιεί, τη ευσεβεία γε μην ουδ' όπως τι ουν τούτο λυμαίνεται. Όθεν ουδέ μετατρέπειν δει των Αγίων Πατέρων κανόνα και καινοτομείν και εις αιτίας στάσεως τας Χριστού Εκκλησίας κινείν. Είπερ αληθεία και θείω Πνεύματι περί αναγκαίων καλώς εσκόπουν πολλά, εισί τα ψυχωφελή, και ουχί τα παίγνια των ωρολογίων τούτων, ουδέν όντων... 


Εν μηνί Φεβρουαρίω, Ινδικτιώνος Γ', τω γαληνοτάτω Ντόζε των κλεινών Βενετειών τω κατά πνεύμα υιώ αγαπητώ της ημών μετριότητος. Είναι χαρακτηριστικόν το αυστηρόν ύφος του τότε Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, του επονομαζομένου Τρανού, εις την άνω επιστολήν και η στερρά αυτού απόφασις  ν α  δ ι α κ ρ α τ ή  τ α  π α ρ α δ ο θ έ ν τ α,  ως οφειλούσης της Ανατολικής Εκκλησίας να υπείκη, εις τας Εκκλησιαστικάς παραδόσεις. 


Εκείνο δε το οποίον μαρτυρεί, ότι δεν είχεν υπ' όψιν ο Πατριάρχης ούτος μόνον την εορτήν του Πάσχα, αλλ' εν γένει το  η μ ε ρ ο λ ό γ ι ο ν  -  ως το ονομάζει  κ α λ α ν δ ά ρ ι ο ν -  είναι η ωραιοτάτη περικοπή του ότι η Ανατολική Εκκλησία ''έχει λόγους αγίων πολλούς, μαρτύρια, κανόνας και άλλα καθ' ειρμόν αναγινωσκόμενα τον ενιαυτόν όλον''. 


Εκφραστικότατα δε παρομοιάζει πάντα ταύτα με πάγχρυσον άλυσσον, από την οποίαν λέγει, δεν δυνάμεθα να αποκόψωμεν μέρος τι, διότι τότε θα επιφέρωμεν την καθαίρεσιν του όλου. Ιδού όλον το ζήτημα του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου λυόμενον διά της περικοπής ταύτης. 


Εκείνο το οποίον εν αρχή της μελέτης ταύτης ετονίσαμεν: ότι δεν αρκεί, ότι αφέθη η εορτή του Πάσχα αμετακίνητος, ως και αι λοιπαί εκ του Πάσχα εξαρτώμεναι εορταί, διότι η μεταβολή του ημερολογίου επιφέρει γενικήν ανατροπήν εις  το Εκκλησιαστικόν καθεστώς και παραβιάζει  τ α ς  π α ρ α δ ό σ ε ι ς   της Εκκλησίας, έστω και αν δεν μετεβλήθη η θέσις της εορτής του Πάσχα. Δεν είναι όμως μόνη, η ανωτέρω επιστολή του Πατριάρχου Ιερεμίου. 


Ο αυτός Πατριάρχης έπεμψε τω 1588 γράμματα και προς τότε Μητροπολίτην Φιλαδελφείας και προς τους εφόρους του Ναού του Αγίου Γεωργίου ''εν Ενετίαις'', οίτινες εζήτουν παρά του Πατριάρχου να αφαιρεθώσι μερικά εκ του Τριωδίου και να δεχθώσι το Πάσχα, όπερ εκαινοτόμησαν οι Ιταλοί. 


Προς πάντας τούτους επαναλαμβάνει την αυτήν επιταγήν δριμύτατα, ελέγχων την Δυτικήν Εκκλησίαν διά τας καθημερινάς καινοτομίας της. Εκτός όμως των επιστολών τούτων, ο Πατριάρχης Ιερεμίας συνεκρότησεν εν Κων/πόλει υπό την Προεδρίαν του Σύνοδον, εις ην έλαβον μέρος και οι Πατριάρχαι Αλεξανδρείας Μελέτιος ο Πηγάς και ο Ιεροσολύμων Σωφρόνιος. Αύτη συνεκροτήθη το 1587. 


Αλλά τα περί ταύτης ως και άλλων εγγράφων του αυτού Πατριάρχου θέλομεν ερευνήσει εις το επόμενον άρθρον.



Συνεχίζεται 



Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη 
''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',
που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'', 
την Τρίτη 10 Απριλίου 1928
έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.955, σελ. 2. 
Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου 
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ
Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.



ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ: ''ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ, ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΩΣ ΚΗΡΥΚΕΣ ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΥ''

Οικουμενικός Πατριάρχης: “Είναι απαράδεκτο, εκπρόσωποι των θρησκειών να εμφανίζονται ως κήρυκες φανατισμού”
Μήνυμα του Παναγιωτάτου σε Διεθνές Συνέδριο Θρησκευτικής Διπλωματίας που πραγματοποιείται από σήμερα στην Αθήνα

***
“Η ειρήνη μεταξύ των θρησκειών είναι βασική προϋπόθεσις της ειρήνης μεταξύ των λαών και των πολιτισμών”, επισημαίνει ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, σε μαγνητοσκοπημένο Μήνυμά του, προς το Διεθνές Συνέδριο Θρησκευτικής Διπλωματίας, με θέμα «Η Θρησκεία στον Σύγχρονο Κόσμο: Προκλήσεις και Προοπτικές για τον Διάλογο και την Ειρήνη», το οποίο συνδιοργανώνουν το περιοδικό «Foreign Affairs The Hellenic Edition» και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και πραγματοποιείται από σήμερα, Δευτέρα, 11 Νοεμβρίου, στην Αθήνα.
Στο Μήνυμά του ο Παναγιώτατος επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι “αι θρησκείαι οφείλουν να αναπτύξουν την ειρηνοποιητικήν των λειτουργίαν αποτελεσματικώτερα, και επαναλαμβάνομεν ότι «Βία και πόλεμος εν ονόματι της θρησκείας και του Θεού, είναι βία και πόλεμος κατά της θρησκείας και του Θεού». Πρέπει αι θρησκείαι να παύσουν να δίδουν ευπρόσδεκτα επιχειρήματα εις τους αρνητάς της πίστεως και εις όσους αρέσκονται να ταυτίζουν την θρησκείαν με τας αρνητικάς της πτυχάς. Είναι απαράδεκτον, εκπρόσωποι των θρησκειών να εμφανίζωνται ως κήρυκες φανατισμού, να αναρριπίζουν την φλόγα του μίσους και να επιτρέπουν, ελαφρά τη καρδία, να χρησιμοποιούνται από διαφόρους επιτηδείους δι᾿ αλλοτρίους, μη ειρηνικούς, σκοπούς”.
Υπενθυμίζει μάλιστα, ότι “εν όψει των εκρήξεων θρησκευτικού φονταμενταλισμού, της ωμής βίας, της καταστροφής θρησκευτικών μνημείων, της επαπειλουμένης ή και εν εξελίξει «συγκρούσεως των πολιτισμών», των διωγμών κατά των θρησκευτικών μειονοτήτων και της στυγνής καταπατήσεως της θρησκευτικής ελευθερίας, η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας (Κρήτη, 2016) κατεδίκασε τας νοσηράς αυτάς εκφάνσεις της θρησκευτικότητος και εξήρε την σημασίαν του διαθρησκειακού διαλόγου και την συμβολήν του εις την ειρήνην”.
“Η ειρήνη είναι αιώνιο πρόβλημα και καθήκον ανεκτέλεστο, δεν εξασφαλίζεται ποτέ για πάντα και απαιτεί αδιάκοπο αγώνα. Είμαστε «καταδικασμένοι» στον αγώνα και στην αγωνία για την ειρήνη». Η ημετέρα Μετριότης επαινεί και στηρίζει πάσαν ειλικρινή πρωτοβουλίαν διά την ειρήνην, αγωνίζεται δε αδιαλείπτως διά τον διάλογον των θρησκειών και διά την ενδυνάμωσιν της συμβολής των εις την καταλλαγήν και την αλληλεγγύην”, αναφέρει, σε άλλο σημείο του Μηνύματός του, ο Παναγιώτατος.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο του Μηνύματος του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου προς το Διεθνές Συνέδριο Θρησκευτικής Διπλωματίας:
Τῷ Ἐντιμοτάτῳ κυρίῳ Λουκᾷ Γ. Κατσώνῃ, Ἐκδότῃ τοῦ περιοδικοῦ Foreign Affairs. The Hellenic Edition, τέκνῳ τῆς ἡμῶν Μετριότητος ἐν Κυρίῳ ἀγαπητῷ, χάριν, εἰρήνην καί εὐλογίαν παρά Θεοῦ.
Ζῶμεν κατά τάς τελευταίας δεκαετίας μίαν ἐπαναξιολόγησιν τοῦ ρόλου τῆς θρησκείας διά τήν ζωήν τῶν ἀτόμων καί τῶν κοινωνιῶν. Ἡ θρησκεία ἐπιστρέφει δυναμικά εἰς τό προσκήνιον, ἐμφανίζεται ὡς εἷς σημαντικός παράγων διά τό παρόν καί τό μέλλον τῆς ἀνθρωπότητος. Καμμία ἀνάλυσις τῆς παρούσης καταστάσεως δέν εἶναι πλήρης, ἐάν δέν ὑπάρξῃ ἀναφορά καί εἰς τήν ἐπιρροήν τῆς θρησκείας. Εἰς τήν σχετικήν συζήτησιν, τονίζονται αἱ ἑξῆς τέσσαρες σημαντικαί λειτουργίαι τῆς θρησκείας: Ἡ πρώτη ἔχει σχέσιν μέ τήν νοηματοδότησιν τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ θρησκεία δίδει ζωτικάς ἀπαντήσεις εἰς τά βαθέα ὑπαρξιακά μας προβλήματα καί σταθερόν προσανατολισμόν εἰς τήν ἀνθρωπίνην ὕπαρξιν. Δεύτερον, ἡ θρησκεία ἐξασφαλίζει ταυτότητα εἰς τούς λαούς καί τούς πολιτισμούς. Γνωρίζοντες, οὕτω, τήν θρησκείαν τοῦ ἄλλου, ἔχομεν πρόσβασιν εἰς τά χαρακτηριστικά τοῦ πολιτισμοῦ του. Τρίτον, τά σημαντικώτερα πολιτισμικά ἐπιτεύγματα τοῦ ἀνθρώπου, αἱ ὑψηλότεραι ἀξίαι του καί τά σπουδαιότερα ἔργα τῆς διανοίας καί τῆς καλλιτεχνικῆς ἰδιοφυΐας του, συνδέονται μέ τήν θρησκείαν. Ἡ τετάρτη λειτουργία τῆς θρησκείας ἀναφέρεται εἰς τήν συμβολήν της εἰς τήν εἰρήνην. Ἡ εἰρήνη μεταξύ τῶν θρησκειῶν εἶναι βασική προϋπόθεσις τῆς εἰρήνης μεταξύ τῶν λαῶν καί τῶν πολιτισμῶν.
Ἀναφορικῶς πρός τό τελευταῖον σημεῖον, τό ὁποῖον ἀφορᾷ εἰς τήν θεματικήν τοῦ συνεδρίου σας, ἔχει ἀσκηθῆ κριτική εἰς τάς θρησκείας, διά τό γεγονός ὅτι αὗται ὄχι μόνον δέν φαίνεται νά ἀσκοῦν ἀποτελεσματικῶς τόν εἰρηνοποιόν των ρόλον, ἀλλά μᾶλλον ἐνισχύουν τήν διάσπασιν, τροφοδοτοῦν τόν φανατισμόν καί τήν βίαν ἐν ὀνόματι τοῦ Θεοῦ.
Ἐν ὄψει τῶν ἐκρήξεων θρησκευτικοῦ φονταμενταλισμοῦ, τῆς ὠμῆς βίας, τῆς καταστροφῆς θρησκευτικῶν μνημείων, τῆς ἐπαπειλουμένης ἤ καί ἐν ἐξελίξει «συγκρούσεως τῶν πολιτισμῶν», τῶν διωγμῶν κατά τῶν θρησκευτικῶν μειονοτήτων καί τῆς στυγνῆς καταπατήσεως τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας, ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (Κρήτη, 2016) κατεδίκασε τάς νοσηράς αὐτάς ἐκφάνσεις τῆς θρησκευτικότητος καί ἐξῇρε τήν σημασίαν τοῦ διαθρησκειακοῦ διαλόγου καί τήν συμβολήν του εἰς τήν εἰρήνην. Εἰς τήν Ἐγκύκλιον τῆς Συνόδου σημειοῦνται τά ἑξῆς ἐπί τοῦ προκειμένου: «Βιοῦμεν σήμερον ἔξαρσιν νοσηρῶν φαινομένων βίας ἐν ὀνόματι τοῦ Θεοῦ. Αἱ ἐκρήξεις φονταμενταλισμοῦ εἰς τούς κόλπους τῶν θρησκειῶν κινδυνεύουν νά ὁδηγήσουν εἰς τήν ἐπικράτησιν τῆς ἀπόψεως ὅτι ὁ φονταμενταλισμός ἀνήκει εἰς τήν οὐσίαν τοῦ θρησκευτικοῦ φαινομένου. Ἡ ἀλήθεια ὅμως εἶναι ὅτι ὁ φονταμενταλισμός, ὡς «ζῆλος οὐ κατ’ ἐπίγνωσιν» (Ρωμ. ι’, 2), ἀποτελεῖ ἔκφρασιν νοσηρᾶς θρησκευτικότητος. Ὁ ἀληθής χριστιανός, κατά τό πρότυπον τοῦ σταυρωθέντος Κυρίου, θυσιάζεται καί δέν θυσιάζει, καί διά τόν λόγον αὐτόν εἶναι ὁ αὐστηρότερος κριτής τοῦ ὁποθενδήποτε προερχομένου φονταμενταλισμοῦ. Ὁ εἰλικρινής διαθρησκεια-κός διάλογος συμβάλλει εἰς τήν ἀνάπτυξιν ἀμοιβαίας ἐμπιστοσύνης, εἰς τήν προώθησιν τῆς εἰρήνης καί τῆς καταλλαγῆς» (§ 17).
Καί ἡμεῖς προσωπικῶς ὑπογραμμίζομεν ὅτι, αἱ θρησκεῖαι ὀφείλουν νά ἀναπτύξουν τήν εἰρηνοποιητικήν των λειτουργίαν ἀποτελεσματικώτερα, καί ἐπαναλαμβάνομεν ὅτι «Βία καί πόλεμος ἐν ὀνόματι τῆς θρησκείας καί τοῦ Θεοῦ, εἶναι βία καί πόλεμος κατά τῆς θρησκείας καί τοῦ Θεοῦ». Πρέπει αἱ θρησκεῖαι νά παύσουν νά δίδουν εὐπρόσδεκτα ἐπιχειρήματα εἰς τούς ἀρνητάς τῆς πίστεως καί εἰς ὅσους ἀρέσκονται νά ταυτίζουν τήν θρησκείαν μέ τάς ἀρνητικάς της πτυχάς. Εἶναι ἀπαράδεκτον, ἐκπρόσωποι τῶν θρησκειῶν νά ἐμφανίζωνται ὡς κήρυκες φανατισμοῦ, νά ἀναρριπίζουν τήν φλόγα τοῦ μίσους καί νά ἐπιτρέπουν, ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ, νά χρησιμοποιοῦνται ἀπό διαφόρους ἐπιτηδείους δι᾿ ἀλλοτρίους, μή εἰρηνικούς, σκοπούς.
Ποτέ εἰς τήν ἱστορίαν τῆς ἀνθρωπότητος, ἡ εἰρήνη δέν ὑπῆρξεν αὐτονόητος κατάστασις, ἀλλά ἦτο πάντοτε ἀποτέλεσμα ἐμπνευσμένων πρωτοβουλιῶν, γενναιότητος καί αὐτοθυσίας, ἀγώνων διά τήν δικαιοσύνην καί τήν προστασίαν τῆς ἀξιοπρεπείας τοῦ ἀνθρώπου. Εἰς τήν ἐποχήν μας, πολλοί ἀνέμενον ὅτι τό τέλος τοῦ «ψυχροῦ πολέμου», ἡ ἄνοδος τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου, ἡ πρόοδος τῆς ἐπιστήμης καί τῆς τεχνολογίας, ἡ κοινωνία τῆς πληροφορίας καί ἡ παγκοσμιοποίησις, θά συνέβαλλον οὐσιαστικῶς εἰς τήν ἐπικράτησιν τῆς εἰρήνης. Ὅμως, νέαι ἐντάσεις, αἱ πολιτισμικαί συγκρούσεις, ὁ θρησκευτικός φονταμενταλισμός, ὁ ἀγών διά τήν διάσωσιν τῆς ἰδιοπροσωπίας τῶν λαῶν, ἡ τρομοκρατία, ἡ βιομηχα-νία τῶν ὅπλων καί ποικίλα ἄλλα οἰκονομικά συμφέροντα, τά κοινωνικά προβλήματα καί ἡ ἀδικία, λειτουργοῦν σήμερον ὡς ἑστίαι νέων βιαίων συγκρού-σεων καί περιορισμοῦ τῶν ἐλευθεριῶν καί τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ὀρθῶς ἐλέχθη ὅτι «ὁ γόρδιος δεσμός τῆς εἰρήνης δέν λύνεται μέ τό σπαθί τοῦ Μεγαλέξανδρου. Ἡ εἰρήνη εἶναι ἀιώνιο πρόβλημα καί καθῆκον ἀνεκτέλεστο, δέν ἐξασφαλίζεται ποτέ γιά πάντα καί ἀπαιτεῖ ἀδιάκοπο ἀγῶνα. Εἴμαστε «καταδικασμένοι» στόν ἀγῶνα καί στήν ἀγωνία γιά τήν εἰρήνη». Ἡ ἡμετέρα Μετριότης ἐπαινεῖ καί στηρίζει πᾶσαν εἰλικρινῆ πρωτοβουλίαν διά τήν εἰρήνην, ἀγωνίζεται δέ ἀδιαλείπτως διά τόν διάλογον τῶν θρησκειῶν καί διά τήν ἐνδυνάμωσιν τῆς συμβολῆς των εἰς τήν καταλλαγήν καί τήν ἀλληλεγγύην.
Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἐτόνιζε καί τονίζει τήν συνάφειαν τῆς εἰρήνης μέ τήν δικαιοσύνην. Μέριμνα διά τήν εἰρήνην σημαίνει ἀγῶνα διά τήν ἐγκαθίδρυσιν μιᾶς κοινωνίας δικαιοσύνης καί ἐλευθερίας, διά τήν προστασίαν τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ τεθεμελιωμένη ἐπί τῆς δικαιοσύνης εἰρήνη εἶναι τό ὕψιστον ἐγκόσμιον ἀγαθόν, τό ἀληθές συμφέρον, τό «εἰς ἀγαθόν φέρον», διά τόν ἄνθρωπον, διά τούς λαούς, διά τήν ἀνθρωπότητα. Ἡ Ἐκκλησία ὀφείλει νά προβάλλῃ τάς φιλανθρώπους παραδόσεις καί ἀξίας τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως, νά συμβάλλῃ εἰς τήν οἰκοδομήν ἑνός φιλειρηνικοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος θά βλέπῃ εἰς τό πρόσωπον τοῦ συνανθρώπου τόν ἀδελφόν καί ὄχι τόν ἐπίβουλον τῇ ζωῇ καί τῇ ἐλευθερίᾳ του, τήν «κόλασιν».
Μέ αὐτάς τάς σκέψεις, συγχαίροντες τούς διοργανωτάς καί τούς ἄλλους συντελεστάς τοῦ παρόντος διεθνοῦς συνεδρίου, μέ τήν ἐντυπωσιακήν εἰς εὗρος θεματολογίαν, καί εὐχόμενοι ἐπιτυχῆ κατά πάντα διεξαγωγήν αὐτοῦ, καταστέ-φομεν τούς ἐλλογιμωτάτους εἰσηγητάς καί τούς λοιπούς συνέδρους διά τῆς Πατριαρχικῆς ἡμῶν εὐλογίας καί ἐπικαλούμεθα ἐφ᾿ ὑμᾶς τήν χάριν καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ τῆς εἰρήνης, τῆς δικαιοσύνης καί τῆς ἀγάπης.

,βιθ’ Νοεμβρίου δ’