Κυριακή 26 Ιουλίου 2020

ΠΡΟΣ ΣΤΑΓΕΙΡΙΟΝ ΔΑΙΜΟΝΩΝΤΑ (Δ΄ ΜΕΡΟΣ)

                                                                                                        


                                                                                                                   ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ



 ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ


Αν χρησιμοποιήσεις σωστά τις περιστάσεις.....


Δὲν πρέπει μὲ τὶς διάφορες καταστάσεις νὰ θυμώνουμε, αὐτὲς δὲν νοιάζονται καθόλου• ἐκεῖνος, ὅμως, ποὺ ὅσα τοῦ τυχαίνουν σωστὰ θὰ χρησιμοποιήσει, θὰ εὐτυχήσει.
Τοῦτο λοιπὸν πρέπει νὰ ἐξασκοῦμε καὶ νὰ καλλιεργοῦμε πάνω ἂπ΄ ὅλα, σὰν τὸν ἄνθρωπο ποὺ πέταξε πέτρα στὴν σκύλα τοῦ ἀλλὰ δὲν τὴν πέτυχε καὶ ἀντὶ γὶ΄ αὐτὴ χτύπησε τὴν μητριά του, ὁπότε φώναξε: «Δὲν ἦταν κι ἄσχημα τελικά»!

(ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ)

έλλειψη και υπερβολή


Κάθε έλλειψη και υπερβολή φθείρει· σώζει η μεσότητα. Το ίδιο συμβαίνει με τις πράξεις· είναι σωστές, όταν δεν τραβάνε στα άκρα, αλλά κρατιούνται στη μεσότητα (Αριστοτέλη, "Ηθ. Νικ." 1106 a 26).
Αν σε όλες τις τέχνες γυρεύομε αυτή τη μεσότητα, πόσο περισσότερο στην αρετή που είναι ακριβέστερη και αξιώτερη από κάθε τέχνη ("Ηθ. Νικ." 1106 b 14).
Η αρετή εντοπίζεται στη μέση δυο κακών, της υπερβολής και της έλλειψης.
Ορισμένα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα όσον αφορά την υπερβολή, την έλλειψη και το μέσο αυτών των δυο άκρων, όπου κυμαίνεται η αρετή:
Το μέσο ανάμεσα στη θρασύτητα (υπερβολή) και την δειλία (έλλειψη) είναι η ανδρεία,
το μέσο ανάμεσα στην οργιλότητα (υπερβολή) και την αναλγησία (έλλειψη) είναι η πραότητα,
το μέσο ανάμεσα στην ακολασία (υπερβολή) και την αναισθησία (έλλειψη) είναι η σωφροσύνη,
το μέσο ανάμεσα στο κέρδος (υπερβολή) και τη ζημία (έλλειψη) είναι το δίκαιο,
το μέσο ανάμεσα στην αλαζονεία (υπερβολή) και την ειρωνεία (έλλειψη) είναι η αλήθεια,
το μέσο ανάμεσα στην κολακεία (υπερβολή) και την απέχθεια (έλλειψη) είναι η φιλία,
το μέσο ανάμεσα στην πανουργία (υπερβολή) και την ευήθεια (έλλειψη) είναι η φρόνηση.
Η άσκηση στο μέτρο εξασφαλίζει το ποιοτικό γινόμενο της καλής πράξης μιας ευδαίμονος ψυχής, ενώ η απουσία του μέτρου ωθεί σε ατελείς ακρότητες.