Σπίτι της Ευρώπης: Μια «μηχανή» παραγωγής πολιτισμού στη Ρόδο.
Από τις εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου Προσομοίωσης Περιφερειακών Διεθνών Οργανισμών στη Ρόδο.Στην πανέμορφη Ρόδο με τη βαριά ιστορία, τα πολλαπλά σύμβολα ειρήνης και φιλίας των λαών, συνύπαρξης θρησκειών και πολιτισμών εδρεύει ένα από τα πιο ενεργά Σπίτια της Ευρώπης, έξοχο παράδειγμα προώθησης της ευρωπαϊκής ιδέας, συνεργασίας και εξωστρέφειας, σημείο αναφοράς στον ευρωμεσογειακό χώρο.
Είναι ένα από τα λίγα ενεργά Σπίτια στην Ελλάδα και τα δεκάδες στην Ευρώπη, που δημιουργήθηκαν σταδιακά μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου από νέους που δεν ήθελαν άλλο πόλεμο και τα οποία εξελίχθηκαν σε τοπικές «μηχανές» παραγωγής ιδεών, γνώσης, πολιτισμού, κοινωνικής επιχειρηματικότητας, ανάπτυξης και θέσεων εργασίας.
Το Σπίτι της Ευρώπης στη Ρόδο ανοίγει το 2000 από μια ομάδα φωτισμένων Ροδιτών (με πρόεδρο τη Μαριλένα Σωκιανού και γραμματέα την Αννα Χαρίτου) και το κοινό το αγκαλιάζει, καθώς τα ευρωπαϊκά δρώμενα επηρεάζουν αποφασιστικά τη ζωή του. Tο 2004 γίνεται μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την Εκπαίδευση και την Επιμόρφωση – EUNET, το 2007 του Ευρωμεσογειακού Ιδρύματος για τον Διαπολιτισμικό Διάλογο Anna Lindh, ενώ από το 2014 λειτουργεί από έναν δυναμικό πυρήνα νέων ανθρώπων, οι οποίοι συγκροτούν το διοικητικό του συμβούλιο με πρόεδρο τον Μιχάλη Καβουκλή, ενεργοποιώντας δεκάδες ομάδες εθελοντών για τις δράσεις του. Αυτή τη στιγμή πραγματοποιούν το 9ο EESD Forum της Ρόδου για την Ευρώπη, την επιχειρηματικότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη, με οκτώ διαδικτυακές εκδηλώσεις γύρω από μείζονα προβλήματα της εποχής, με τη συμμετοχή ειδημόνων από όλον τον κόσμο (ελληνικό κίνημα #MeToo, χειραφέτηση της γυναίκας, κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, ευρωπαϊκό Green Deal, κλιματική αλλαγή, πράσινη επιχειρηματικότητα, διαχείριση πόλεων, πολιτισμός και δημοκρατία).
Θυσιάζουν τον προσωπικό ελεύθερο χρόνο τους, τις διακοπές τους, ακόμα ακόμα «κατεβάζουν ρολά» στις επιχειρήσεις και στις ασχολίες τους όταν οι ανάγκες το απαιτούν, προκειμένου να «γίνουμε περισσότερο Ευρωπαίοι και περισσότερο βιώσιμοι ως Ευρωπαίοι», όπως λέει ο κ. Καβουκλής.
Τόπος συζήτησης
Διότι αυτό τροφοδοτεί τον άνευ όρων εθελοντισμό τους, αυτό τους κινητοποιεί, «η πίστη μας σε μια Ευρώπη και μια Μεσόγειο ενωμένη, η ανάδειξη της Ρόδου και της Ελλάδας ως καλά παραδείγματα αλληλεγγύης και αρμονίας μεταξύ των λαών», περιγράφει ο κ. Καβουκλής. «Η Ρόδος είναι ένας πολυπολιτισμικός τόπος διαλόγου, από την αρχαιότητα και την εποχή των Ιπποτών έως σήμερα. Αποτελούσε διαχρονικά τόπο συζήτησης. Εδώ έγινε το 1948 η πρώτη διάσκεψη ειρήνης για την Παλαιστίνη, εδώ έγινε το 1988 η πρώτη Σύνοδος Κορυφής της τότε ΕΟΚ υπό ελληνική προεδρία. Η Ρόδος έλαβε μόλις το 1962 το βραβείο της Ευρώπης για τις διδυμοποιήσεις από το Συμβούλιο της Ευρώπης και το 2002 αντίστοιχο βραβείο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εδώ συμβιώνουν αρμονικά διαφορετικές κοινότητες και θρησκείες. Εχουμε την αρχαιότερη στην Ελλάδα Συναγωγή, αν και η εβραϊκή κοινότητα Ρόδου είναι σήμερα πολύ μικρή, από τις παλιότερες μουσουλμανικές κοινότητες, εκατοντάδες μεικτούς γάμους Ελλήνων με άτομα από άλλες χώρες και μοιραζόμαστε τα δικά τους έθιμα. Παραμονές Χριστουγέννων δίνεται διαθρησκειακή συναυλία με όλα τα δόγματα στον Ορθόδοξο Καθεδρικό Ναό, στις παρελάσεις στη σειρά των επισήμων στέκονται δίπλα δίπλα ο μητροπολίτης, ο καθολικός αρχιερατικός επίτροπος και ο “χότζας”. Αυτή την απολύτως αρμονική συνύπαρξη των λαών θέλουμε να διαδώσουμε ως μήνυμα», καταλήγει ο κ. Καβουκλής.
Συνέδρια, ημερίδες, σεμινάρια, κάθε είδους εκδηλώσεις, ανταλλαγές, συμμετοχή σε μεγάλα ευρωπαϊκά δίκτυα, έργα και προγράμματα. Το Ιδρυμα Anna Lindh, ο μεγαλύτερος φορέας της κοινωνίας των πολιτών στην περιοχή της Ευρωμεσογείου, με περισσότερα από 4.500 μέλη σε 42 χώρες, εξέλεξε το ροδιακό Σπίτι focal point της για το Αιγαίο και την Κρήτη, με επικεφαλής τον Μιχάλη Καβουκλή.
«Εχουμε ολοκληρώσει επτά ευρωπαϊκά προγράμματα και αυτή τη στιγμή τρέχουμε άλλα τρία. Το πρώτο, το Green Initiative in Rural Areas, χρηματοδοτείται από το Erasmus+ και είναι μια σύμπραξη φορέων από έξι χώρες, με στόχο την καταγραφή των πράσινων πρακτικών και πρωτοβουλιών σε αγροτικές περιοχές. Αποτελεί συνέχεια προηγούμενου επιτυχημένου προγράμματος για την ενεργοποίηση των πολιτών σε αντίστοιχες περιοχές. Το δεύτερο πρόγραμμα, Quo Vadis Euro-Med Civil Society, με χρηματοδότηση από το Ιδρυμα Anna Lindh, θα αποτυπώσει τις συνθήκες που διαμορφώνονται στην κοινωνία των πολιτών της Ευρωμεσογείου, σε καιρούς πανδημίας. Το τρίτο πρόγραμμα, Inclusive and sustainable Europe, με χρηματοδότηση από το Europe for Citizens, αφορά στη διοργάνωση έξι μεγάλων συνεδρίων σε έξι χώρες για τη δημιουργία μιας βιώσιμης Ευρώπης χωρίς αποκλεισμούς», εξηγεί ο κ. Καβουκλής.
Από τα προγράμματα για τα οποία υπερηφανεύεται το Σπίτι είναι οι «ζωντανές βιβλιοθήκες», αφηγήσεις μεταναστών και προσφύγων, με στόχο την ενσωμάτωσή τους και την καταπολέμηση των στερεοτύπων. Οπως και η πληθώρα των πολιτιστικών δράσεων: συνέδρια για την ιστορία του τόπου, διαλέξεις, ξεναγήσεις, συναυλίες, θεματικές βραδιές, αναβιώσεις αρχαίων τραγωδιών, θεατρικές παραστάσεις, κινηματογραφικές προβολές, μουσικοί και αρχιτεκτονικοί περίπατοι…
Ομως κορωνίδα των δράσεών του αποτελεί το Διεθνές Συνέδριο Προσομοίωσης Περιφερειακών Διεθνών Οργανισμών Ρόδου (Rhodes Model Regional Co-operation), που διοργανώνει κάθε χρόνο από το 2010 με τη στήριξη τοπικών φορέων (πέρυσι δεν πραγματοποιήθηκε λόγω πανδημίας) και το οποίο έχει τεθεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης, του ΝΑΤΟ, του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου, του Οικουμενικού Πατριαρχείου, του υπουργείου Ναυτιλίας κ.ά. Πραγματοποιείται σε δύο εκδόσεις, μία για φοιτητές και νέους επιστήμονες και μία για μαθητές Γ΄ Γυμνασίου και Λυκείου, που στον ρόλο διπλωματών διαχειρίζονται –στα αγγλικά– ένα σοβαρό ζήτημα. «Ξεκινήσαμε σαν ένα μικρό συνέδριο, χωρούσαμε όλοι σε ένα λεωφορείο και μέχρι σήμερα έχουν συμμετάσχει σ’ αυτό σχεδόν 5.000 άτομα από 28 χώρες. Απόφοιτοι του συνεδρίου καταλαμβάνουν σήμερα θέσεις σε ευρωπαϊκά όργανα, εταιρείες του εξωτερικού, είναι ερευνητές ή διδάσκοντες σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια», σημειώνει ο κ. Καβουκλής.
