Πέμπτη 14 Οκτωβρίου 2021

Το πρώτο άνοιγμα του φέρετρου του Αγ.Ιωάννη Μαξίμοβιτς (Φωτογραφίες)

   Στις 12 Οκτωβρίου 1993 η Σύνοδος των Επισκόπων της Αμερικής με υπεύθυνο τον Αρχιεπίσκοπο Αντώνιο του Σαν Φρανσίσκο, αφού έγινε μία παννυχίδα στον τάφο του Αγίου, αποφάσισαν να τον ανοίξουν. 

  Μόλις άνοιξαν την λάρνακα, είχε σκουριάσει λίγο το φέρετρο γιατί ήταν μεταλλικό, άνοιξαν με φόβο Θεού και προσευχή το φέρετρο.
   Το πρόσωπο του Αγίου ήταν σκεπασμένο με τον αέρα (κάποιο πανί) και η ματιά τους έπεσε στ' άφθαρτα χέρια του Αγίου. 
 Ξεσκέπασαν και το πρόσωπο του και αποκαλύφθηκε και το άφθαρτο πρόσωπο του. Μια υπερκόσμια πνευματική γαλήνη, μια ευλαβική σιωπή απλώθηκε παντού. Βίωναν όλοι στιγμές θείας Χάριτος μπροστά στον Άγιο του Θεού. 
  Αποφασίστηκε και την επόμενη χρονιά το 1994 στις 2 Ιουλίου να γίνει η ανακήρυξη του Αγίου επίσημα πλέον. Ο Θεός δεν μας εγκατέλειψε και μας έστειλε ένα μεγάλο Άγιο να πρεσβεύει για εμάς δίπλα στον Θρόνο του Θεού στα χρόνια αυτά της γενικής αποστασίας μας από τον Θεό.






   Η καντήλα πάνω από τη Λάρνακα του Αγίου καίει συνεχώς. Έρχονται εδώ όλοι με μια παιδική πίστη να μιλήσουν στον Άγιο, να παραπονεθούν για τις θλίψεις τους και ο Άγιος τους ακούει και τους βοηθάει.



 Σε κάποια γυναίκα που τον είδε στον ύπνο της, της είπε: «Πείτε στον κόσμο παρόλο που έχω πεθάνει είμαι ακόμα ζωντανός»
Κάθε χρόνο στις 2 Ιουλίου τελείται η Θεία Λειτουργία και καταφθάνουν εκεί στο παρεκκλήσιο του τάφου του πλήθους κόσμου. Στο κέντρο βρίσκεται η λάρνακα που είναι σκεπασμένη με τον μανδύα του Αγίου, γύρω υπάρχουν μανουάλια με κεριά αναμμένα. 
Στην κεφαλή της λάρνακας βρίσκεται τοποθετημένη η Επισκοπική μίτρα του Αγίου και η ποιμαντορική του ράβδος βρίσκεται στο κάτω μέρος της λάρνακας. Και εκεί βρίσκεται ένα αναλόγιο με το Ψαλτήρι που το διαβάζουν οι πιστοί όταν πηγαίνουν στο Άγιο και μετά του λένε τα προβλήματα τους.



ΜΗΝ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΚΑΛΛΙΤΕΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ!


Η στοίχηση με συνέπεια στη ζωή του Χριστού αποτελεί πρόκληση για τη λογική του κοσμικού ανθρώπου κι ανατροπή όλων των θεωρουμένων σταθερών του. Γιατί; Διότι έχοντας διαγράψει αυτός από τη ζωή του τον Θεό επιζητεί την άνεση, την πλήρη αποδοχή από τους άλλους, τη δύναμη του πλούτου, την κυριαρχία, ό,τι συνιστά την ίδια την αμαρτία και την υποδούλωση στον Πονηρό. Κι ακόμη περισσότερο: η αμαρτωλή αυτή κατάστασή του επιτείνεται χωρίς σταματημό, γιατί κατά τον μέγα Παύλο «οι πονηροί άνθρωποι και οι απατεώνες θα προκόβουν στο χειρότερο, θα εξαπατούν τους άλλους και οι άλλοι θα τους εξαπατούν» - καμία μεσσιανικότητα ως προσδοκία καλλιτέρευσης του κόσμου αφεαυτού δεν γίνεται αποδεκτή. Ο κόσμος ολοένα θα χειροτερεύει και περισσότερο.

Έτσι ο χριστιανός πορεύεται μέσα σ’ έναν κόσμο υποταγμένο στον κοσμοκράτορα Διάβολο, μέσα στον οποίο δεν φαίνεται ο ίδιος να έχει θέση. Κι εδώ έρχεται η… ανατροπή! Ενώ ο κόσμος της αμαρτίας επιθυμεί να τον αφανίσει, δεν θα τα καταφέρνει, διότι τελικώς Αυτός που προσδιορίζει τα σύμπαντα μέχρι κεραίας είναι ο Κύριος, ο Παντοδύναμος Θεός, «ὁ Ὤν καί ὁ Ἦν καί ὁ Ἐρχόμενος». Όπως εκφράζει την εμπειρία του και ο ίδιος απόστολος: «Και απ’ όλους τους διωγμούς που υπέφερα με γλύτωσε ο Κύριος». Να λοιπόν η πραγματικότητα του βάθους της πίστεώς μας: εκεί που φαίνεται ότι ηττώμαστε οι χριστιανοί και χανόμαστε από τις δυνάμεις του σκότους, εκεί ακριβώς αναδύεται το φως της παντοδυνμίας του Θεού – είναι η συμμετοχή μας στη Σταύρωση και την Ανάσταση του Χριστού. Και ο Χριστός δεν φάνηκε επί του Σταυρού αδύναμος και ηττημένος; Αλλ’ εκεί φάνηκε και η απόλυτη παντοδυναμία Του: αναστήθηκε τριήμερος! «Αὕτη ἐστίν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τόν κόσμον˙ ἡ πίστις ἡμῶν


ΠΗΓΗ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ




Το βιβλίο εκδόθηκε υπό την αιγίδα της Δημοτικής Επιτροπής Ισότητας Χαλανδρίου, ως συμβολή στον εορτασμό της επετείου των 200 χρόνων Παλιγγενεσίας και δεν πωλείται.


ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΔΕΠΙΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ - Έρευνα – επιμέλεια κειμένων: ΕΥΓΕΝΙΑ ΚΑΤΟΥΦΑ, πληροφορίες: τηλ. 6972-409.356.


Αγνωστο αρχαιοελληνικό έπος ήρθε στο φως

 

To παλίμψηστο με το αρχαιοελληνικό έπος να ξεπροβάλλει κάτω από το αραβικό κείμενο


Αλεξάνδρα Ροζοκόκη*


Ο Διόνυσος-Ζαγρεύς κατέχει κεντρική θέση στην ορφική μυθολογία και θεολογία. Προέκυψε από την ένωση του Δία, μεταμορφωμένου σε φίδι, με την Περσεφόνη.

Στίχοι ενός χαμένου έπους (ίσως του 7ου αι. π.Χ.) ήρθαν πρόσφατα στο φως, στο πλαίσιο ενός διεθνούς ερευνητικού προγράμματος που ασχολείται με τα Παλίμψηστα της Μονής Σινά. Το πρόγραμμα διεξάγεται υπό την αιγίδα της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και υποστηρίζεται οικονομικά από τη φιλανθρωπική οργάνωση Arcadia Fund.

Ως παλίμψηστο (< πάλιν + ψάω [ξύνω, αποξέω]) χαρακτηρίζεται το χειρόγραφο του οποίου το αρχικό κείμενο έχει αποξεσθεί με οξύ εργαλείο ή ελαφρόπετρα για να γραφεί πάνω του ένα καινούργιο κείμενο· πρόκειται δηλ. για μια εργασία ανακύκλωσης ώστε να επαναχρησιμοποιηθεί το ακριβό υλικό του παπύρου ή της περγαμηνής πάνω στο οποίο έγραφαν οι Αρχαίοι και οι Βυζαντινοί. Με τη χρήση πολυφασματικής φωτογράφισης ανασύρεται στο φως το σβησμένο κείμενο και με τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή καθίσταται ευανάγνωστο.

Από το παλίμψηστο χειρόγραφο Sin. ar. NF 66, φύλλα 2v + 7v + 8r, αναδύθηκαν στο φως περ. 89 εξάμετροι στίχοι με θέμα την παιδική ηλικία του θεού Διόνυσου. Ο ποιητής περιγράφει πώς οι Γίγαντες προσπαθούν να πείσουν τον μικρό γιο του Δία να σηκωθεί από τον θρόνο του πατέρα του, άλλοτε προσφέροντας δώρα, άλλοτε επιστρατεύοντας δόλο ή ασκώντας πίεση.

Οι Γίγαντες στολίζουν το κεφάλι του μικρού θεού με στεφάνια από διαλεχτά άνθη· κινούνται γύρω του κυκλικά και προσπαθούν να τον πείσουν να εγκαταλείψει τον θρόνο πότε με προειδοποιήσεις, πότε με σαγηνευτικά λόγια, πότε δελεάζοντάς τον με παιδικά παιχνίδια ή άλλα ωραία δώρα.

Στην πραγματικότητα πρόκειται για τον Ζαγρέα, τον πρώτο-πρώτο Διόνυσο ή έναν προελληνικό θεό που συγχωνεύτηκε με τον Διόνυσο. Ο Διόνυσος-Ζαγρεύς κατέχει κεντρική θέση στην ορφική μυθολογία και θεολογία. Προέκυψε από την ένωση του Δία, μεταμορφωμένου σε φίδι, με την Περσεφόνη. Ο μεγάλος θεός προόριζε τον Ζαγρέα για διάδοχό του· γι’ αυτό τον ανέβασε στον θρόνο και του επέτρεψε να κρατεί τον κεραυνό και την αστραπή. Από ζήλια η Ηρα έστειλε τους Τιτάνες για να βλάψουν το νεογέννητο.

Με διάφορα παιδικά δώρα (π.χ. ταμπούρλο, σβούρα, μπάλα, κούκλες/νευρόσπαστα) προσπάθησαν να το ξεγελάσουν. Τελικά, το κατάφεραν προσφέροντάς του έναν καθρέφτη. Ο Ζαγρεύς απορροφήθηκε περιεργαζόμενος το είδωλό του· έτσι, οι Τιτάνες βρήκαν την ευκαιρία να τον πιάσουν, να τον σφάξουν και να τον διαμελίσουν. Λέγεται ότι πρόλαβε η Αθηνά να περισώσει ζωντανή την καρδιά του Ζαγρέα, από την οποία ο Ζευς δημιούργησε τον Διόνυσο.

Ο διαμελισμός και η αναγέννηση του θεού ερμηνεύτηκε από τους Ορφικούς ως σύμβολο της ζωής που φθείρεται και αναγεννιέται. Αλλοι εκλαμβάνουν τους Τιτάνες ως ηλιακούς θεούς και δίνουν την ερμηνεία ότι ο ήλιος του καλοκαιριού θέτει σε κίνδυνο τη βλάστηση και την εξαφανίζει.

Η Αγία Αικατερίνη του Σινά

© Katharinenkloster, Sinai, Ägypten

Για να επιστρέψω στο συγκεκριμένο παλίμψηστο, η περγαμηνή του χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά τον 5ο ή 6ο αι. μ.Χ. από κάποιον γραφέα στην Αλεξάνδρεια, ο οποίος αντέγραψε το αρχαίο έπος από ένα παλαιότερο χειρόγραφο. Το γεγονός είναι σημαντικό, καθώς δείχνει ότι υπήρχε ακόμη ενδιαφέρον για εθνικά κείμενα και ότι οι αρχαίοι θεοί συνυπήρχαν με τον Χριστιανισμό.

Αργότερα η περγαμηνή υπέστη απόξεση και πάνω στο σβησμένο αρχαιοελληνικό κείμενο, τον 10ο αι. μ.Χ. κάποιος μοναχός στη Λαύρα του Οσίου Σάββα του ηγιασμένου έγραψε Βίους Αγίων στ’ αραβικά. Η Μονή του Οσίου Σάββα βρίσκεται κοντά στα Ιεροσόλυμα κι έτσι μπορούμε να παρακολουθήσουμε την πορεία της περγαμηνής στον χώρο και τον χρόνο, από την Αλεξάνδρεια του 5ου/6ου αι. στην Παλαιστίνη του 10ου αι. για να καταλήξει στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά.

Το αρχαίο κείμενο έχει διαβαστεί από την ερευνήτρια Giullia Rossetto και θα κυκλοφορήσει σε προσεχές τεύχος διεθνούς επιστημονικού περιοδικού σχετικού με την Παπυρολογία και την Επιγραφική (Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 219, 2021). Η δημοσίευση αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον.

*Διευθύντρια Ερευνών στην Ακαδημία Αθηνών

ΠΗΓΗ