Καμιά φορά ο άνθρωπος χρειάζεται θλίψεις για να αλλάξει τη ζωή του προς το καλύτερο και για να αποστραφεί την αμαρτία. Οι δοκιμασίες είναι αυτές ακριβώς που μας αναγκάζουν να αφυπνιστούμε από τον ύπνο της καθημερινότητας, να δούμε τις συνήθειές μας με άλλη οπτική γωνία, να επανεξετάσουμε το δικό μας τρόπο σκέψεων και πράξεων. Κάτι τέτοιες στιγμές δε χρειάζεται να γογγύζουμε, να θυμώνουμε ή να πέφτουμε σε απόγνωση. Η καλύτερη διέξοδος είναι η προσευχή που να συνδυάζεται με μετάνοια.
Ο Όσιος Εφραίμ από μικρός είχε οξύθυμο και ευέξαπτο χαρακτήρα. Και κάποια στιγμή «ταπεινώθηκε», όπως συνηθίζεται να λέγεται: τον νεαρό Εφραίμ τον κατηγόρησαν άδικα για κλοπή προβάτων. Τον φυλάκισαν και εκεί στη φυλακή, συνειδητοποιώντας τα λάθη του, έλαβε συγχώρηση από τον Θεό, απελευθερώθηκε και μπήκε στο δρόμο της μετανοίας.
Η πόρτα της σωτηρίας βρίσκεται εντός μας
«Ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» (Μτ. 6: 33), – μας λέει ο Σωτήρας, υπογραμμίζοντας ότι αυτή η Βασιλεία βρίσκεται εντός μας. Ο χριστιανός καλείται να αφιερώσει τη ζωή του ώστε να καταφέρει να ομοιάσει τον Χριστό, εκριζώνοντας από την καρδιά του τις αμαρτίες και να φυτέψει στη θέση τους τις αρετές. Βεβαίως, αυτό δεν είναι δυνατόν να γίνει χωρίς τη μετάνοια: με το που απαρνούμαστε τους λανθασμένους τρόπους συμπεριφοράς, στο μυστήριο της εξομολόγησης λαμβάνουμε τη χάρη για πνευματική τελειότητα κάτι που έχει ως επακόλουθο τη δυνατότητα για τη σωτηρία της ψυχής.
Ο Όσιος Εφραίμ ο Σύρος έγραφε: «Η βασιλεία του Θεού είναι εντός σου, αμαρτωλέ. Μπες μέσα σου, ψάξε με περισσότερη επιμέλεια και θα την βρεις χωρίς κόπο. Εκτός σου είναι ο θάνατος και η πόρτα προς αυτόν είναι η αμαρτία. Μπες μέσα σου και μείνε στην καρδιά σου αφού εκεί είναι ο Θεός». Ο Άγιος καλούσε να δουλεύουμε πάνω στη ψυχή μας πιο πολύ παρά πάνω σε εξωτερικά για τον άνθρωπο πράγματα. Η Βασιλεία των Ουρανών, σύμφωνα με τη διδασκαλία του Οσίου Εφραίμ, δεν είναι μετάβαση από το ένα πεδίο της ύπαρξης στο άλλο, αλλά επίτευξη υψηλής πνευματικής κατάστασης. Η αιώνια ζωή δεν έρχεται μονόπλευρα ως δώρο του Θεού προς τον άνθρωπο, αλλά απαιτεί κόπους και από τη μεριά του ανθρώπου για τη σωτηρία του.
Η μετάνοια είναι κινητήρια δύναμη της χριστιανικής ζωής
Για αυτό αποκαλούν τη μετάνοια κινητήρια δύναμη, επειδή βοηθάει την ψυχή να απαλλαγεί από τη σκόνη της αμαρτίας, να την ξεπλένει από τη βρωμιά, να λαδώσει το μηχανισμό που κινητοποιεί την καρδιά. Μετά την εξομολόγηση, οπωσδήποτε, νιώθει κανείς ανακούφιση, αποκτά ενθουσιασμό και δυνάμεις για καλή συνέχεια. Γι΄ αυτό, είναι αναγκαίο να καθαρίζει κανείς την ψυχή του με τη μετάνοια.
Τον Όσιο Εφραίμ το Σύρο τον αποκαλούσαν «διδάσκαλο της μετανοίας». Στο μυστήριο της εξομολόγησης είναι δυνατή η ολοκληρωτική αποβολή των αμαρτιών. Να γιατί είναι τόσο αναγκαία για τη χριστιανική ψυχή. Όπως έγραφε ο Όσιος, στη μετάνοια «εσύ ο ίδιος μεταποιείς τον εαυτό σου, αμαρτωλέ, ο ίδιος ανασταίνεις τον εαυτό σου εκ νεκρών».
Γιατί άραγε ακολουθούμε τόσο σπάνια τις σωτήριες αυτές συμβουλές του Αγίου;
2/27/2023