Άλλο γέροντας, άλλο πνευματικός, άλλο εξομολόγος

Τὸ ἐπαναλαμβάνω γιὰ νὰ γίνει συνείδηση, ὅτι ἄλλο Γέροντας, ἄλλο πνευματικός, ἄλλο ἐξομολόγος. Γιατί ἐντοπίζουμε καὶ προσωπολατρίες καὶ ἀντιεκκλησιαστικὴ φατριαστικὴ συμπεριφορὰ ἐκ μέρους τῶν χριστιανῶν μας.

Ἐπίσης, μπερδεύουμε τὸ μοναχικὸ ἦθος μὲ τὸ κοσμικὸ ἦθος, πράγμα ποῦ εἶναι προσβολὴ γιὰ τὸ ὄγδοο μυστήριο, κατὰ ἄγ. Γρηγόριο Θεολόγο, τοῦ μοναχισμοῦ. Τὴν ἔννοια τοῦ ὑποτακτικοῦ μὲ τὸ πνευματικοπαίδι καὶ τῆς πνευματικῆς πατρότητας μὲ τὴν ἱερὰ ἐξομολόγηση.

Γέροντας εἶναι ὁ πνευματικὸς πατέρας τῶν μοναχῶν. Οἱ μοναχοὶ ἔχουν Γέροντα. Ἕνας γέροντας σὲ μοναστήρι μπορεῖ νὰ εἶναι πνευματικὸς καὶ ἐξομολόγος κοσμικῶν ποῦ ἐπισκέπτονται γὶ αὐτὸ τὸν λόγο τὸ μοναστήρι, ἀλλὰ πάντα θὰ εἶναι ὁ πνευματικὸς ἢ ὁ ἐξομολόγος τους ἢ καὶ τὰ δύο, ἀλλὰ ὄχι ὁ γέροντάς τους. Στὸν Γέροντα κάνουμε ὑπακοὴ σὰν μοναχοὶ καὶ δείχνουμε ἐμπιστοσύνη σὰν κοσμικοί. Ὑπάρχει διαφορά. Ἐπίσης, οἱ ἀδελφότητες στὸν κόσμο, ἔχουν Πνευματικὸ προϊστάμενο καὶ ὄχι Γέροντα, καν αὐτὸς εἶναι Γέροντας γιὰ τοὺς μοναχοὺς ἢ Γέροντας στὴν Ἐκκλησία.

Πνευματικὸς εἶναι ὁ ἄνθρωπος ποῦ ἔχει χάρη ἀπὸ τὸν Θεό, νὰ νουθετεῖ καὶ νὰ μᾶς καθοδηγεῖ στὴν ἐν Χριστῷ ζωή, νὰ τοῦ ἐναποθέτουμε τὰ προβλήματα καὶ τοὺς πνευματικούς μας προβληματισμούς, νὰ μᾶς ποιμαίνει καὶ νὰ μᾶς καθοδηγεῖ πνευματικά. Πνευματικὸς μπορεῖ νὰ εἶναι ἕνας ἁπλὸς μοναχός, ὁ ὁποῖος δὲν εἶναι ἐξομολόγος, ἀκόμα καὶ ἕνας λαϊκός! Σπάνιο ἀλλὰ ὄχι ἀπίθανο. Τὸ Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ. Πνευματικὸς ἦταν ὁ γέροντας Παΐσιος, ὁ ὁποῖος δὲν ἦταν οὔτε ἱερέας, οὔτε ἐξομολόγος.

Ἐξομολόγος εἶναι ὁ ἱερέας ἐκεῖνος, ἄγαμος ἢ ἔγγαμος, ποῦ ἔχει εἰδικὴ ἄδεια ἀπὸ τὸν οἰκεῖο ἀρχιερέα, νὰ τελεῖ τὸ μυστήριο τῆς ἐξομολόγησης. Στὸν ἐξομολόγο πᾶμε, ἀφοῦ ἔχει προηγηθεῖ μετάνοια καὶ ἀπόφαση, γιὰ νὰ τοῦ ποῦμε τὶς ἁμαρτίες μας καὶ αὐτὸς μας διαβάζει τὴν συγχωρητικὴ εὐχὴ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ ἐνίοτε, ὅποτε καὶ ἂν χρειαστεῖ μᾶς δίνει νουθεσίες καὶ ἴσως κάποιον κανόνα. Ἡ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν τελεῖται μὲ τὴν μετάνοια τὴν δική μας καὶ τὴν συγχωρητικὴ εὐχὴ ἀπὸ χειροτονημένο ἱερέα ἐξομολόγο καὶ ὄχι μὲ τὰ ἐπιτίμια καὶ τοὺς κανόνες, ποῦ εἶναι παιδαγωγικὰ μέσα στὴν εὐχέρεια τοῦ πνευματικοῦ ἐξομολόγου.

π. Παντελεήμονας Κροῦσκος