Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2019
Αγ. Ιερώνυμος ο εν Αιγίνη ο ΕΡΑΣΤΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
….
Ζούσε
την ουσία της Ορθοδοξίας, την παράδοση, σ’ όλη της την έκταση. Χωρίς ν’
απορρίπτει κανένα από τα επιτεύγματα του τεχνικού πολιτισμού, είχε μια ιδιαίτερη
αδυναμία, ένα πάθος θα λέγαμε, προς οτιδήποτε το παλιό, το αρχαίο. Από τα υλικά
πράγματα μέχρι τα πνευματικά. Του άρεσε η αρχαία τάξη των ακολουθιών, τα παλιά
βιβλία, τα παλιά αντικείμενα, επειδή πίστευε πως είχαν τη σφραγίδα του
δημιουργού τους, είχαν κατασκευαστεί με μεράκι κι όχι βιομηχανοποιημένα και
κακόγουστα.
Με
τέτοιες πεποιθήσεις και αντιλήψεις, έχοντας ζήσει πάντα στη ζωή του εντός αλλά
και «εκτός του κόσμου τούτου», μέσα στον αυστηρό χώρο της παράδοσης, ένοιωθε
κάποιες ανησυχίες από τότε που η Εκκλησία [i] άλλαξε
το εκκλησιαστικό ημερολόγιο κι εφάρμοσε το νέο. Κι οι ανησυχίες του αυτές
αυξάνονταν όσο περνούσαν τα χρόνια κι έβλεπε πολλές ορθόδοξες συνήθειες να
μεταβάλλονται. Δεν του άρεσε η περικοπή των εκκλησιαστικών ακολουθιών, η
εκκοσμίκευση του κλήρου, η απομάκρυνση από τον ορθόδοξο τρόπο ζωής. Αν και
πρόσεχε πάντα την ουσία κι όχι τον ξερό τύπο, πίστευε πως κι αυτές ακόμα οι
τυπικές διατάξεις που αλλοιώνονται, προδίδουν κάποια αδιαφορία και χαλάρωση στην
πίστη. Πως είναι το ξεκίνημα ενός κατήφορου του οποίου το τέρμα είναι άγνωστο.
Έτσι πολλές φορές σκεφτόταν ν’ ακολουθήσει το παλαιό ημερολόγιο, επειδή έβλεπε
πως οι παλαιοημερολογίτες ακολουθούσαν πιστά την παράδοση και δεν ανέχονταν
νεωτερισμούς και υπερβάσεις σε θέματα που αφορούν στην πίστη. Για αρκετό καιρό
αμφιταλαντευόταν και προσευχόταν συνέχεια και έντονα στο Θεό για να του
αποκαλύψει το θέλημά Του. Περίμενε κάποιο σημείο, κάποια ένδειξη του Θεού, που
θα του φανέρωνε τι έπρεπε να κάνει.
Τον
Αύγουστο του 1942, και συγκεκριμένα στις 23 του μηνός, παραμονή της εορτής του
αγίου Διονυσίου Αιγίνης, που πανηγύριζε ο ναός του νοσοκομείου, ο τότε
μητροπολίτης Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης Προκόπιος τον κάλεσε και του είπε να
ετοιμαστεί, ώστε την επομένη, κατά την πανήγυρη του ναού, να συλλειτουργήσουν.
Πολλοί ιερείς της Αίγινας, που γνώριζαν ότι ο π. Ιερώνυμος συμπαθούσε το παλαιό
ημερολόγιο, αγνοούσαν τα περί της οπτασίας που είδε και είχαν την εντύπωση πως
σταμάτησε να λειτουργεί στο ναό του νοσοκομείου λόγω της συμπάθειάς του προς το
παλαιό ημερολόγιο. Αυτό το κατήγγειλαν στο μητροπολίτη και κείνος, για να
επιβεβαιώσει την καταγγελία, του ζήτησε να συλλειτουργήσουν.
Οι
άνθρωποι του Θεού βλέπουν πίσω από κάθε ενέργεια ή περιστατικό το δάχτυλο της
Θείας Πρόνοιας. Και ο π. Ιερώνυμος, που είχε σταματήσει να λειτουργεί πριν από
18 χρόνια[ii],
την πρόσκληση αυτή του μητροπολίτη την θεώρησε σαν απάντηση του Θεού στις
προσευχές του. Προσευχήθηκε και πάλι όλη νύχτα και τελικά αποφάσισε να μην πάει
για να συλλειτουργήσει με το μητροπολίτη αλλά ν’ ακολουθήσει εφεξής το παλαιό
ημερολόγιο. Αναχώρησε την επομένη από το νοσοκομείο πρωί-πρωί για το ησυχαστήριο
του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, όπου ήδη έμενε η γερόντισσα Ευπραξία. Από κει
έστειλε στο μητροπολίτη την παρακάτω γνωστοποίηση-παραίτησή του από το ναό του
νοσοκομείου:
Προς
τον
Σεβασμιώτατον
Άγιον Ύδρας
Κύριον
Κύριον Προκόπιον
Ενταύθα
Σεβασμιώτατε,
Παρακαλώ
υμάς ίνα δεχθήτε την εκ του νοσοκομείου παραίτησίν μου, διότι από του 1924 και
εντεύθεν, ήτο ο πόθος μου καθώς και ο ζήλος μου προς την Ορθόδοξον Εκκλησίαν και
την πίστιν.
Παιδιόθεν
την εσεβάσθην, αφιερώσας όλην μου την ζωήν, υπακούσας εις τας παραδόσεις των
Θεοφόρων Πατέρων.
Ομολογώ
και κηρύττω το πάτριον ημερολόγιον διά το σωστόν, ως και Σείς ο ίδιος
ομολογείτε.
Διά
τούτο παρακαλώ υμάς, ευχηθήτε δε και εσείς, ίνα μέχρι τέλους εμμένω γνήσιον
τέκνον της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Ασπαζόμενος
την δεξιάν
Της
Υμετέρας Σεβασμιότητος
Διατελώ
ταπεινός
Δούλος
του Εσταυρωμένου Κυρίου ημών Ιησού Χριστού
Ιερώνυμος
Αποστολίδης
Έτσι,
απλά και αθόρυβα, χωρίς τυμπανοκρουσίες, αφορισμούς και φανατικές εκδηλώσεις[iii],
ακολούθησε στην υπόλοιπη ζωή του το παλαιό ημερολόγιο.
Το
γεγονός αυτό δεν τον επηρέασε καθόλου στη συμπεριφορά του προς τα πνευματικά του
παιδιά. Τους δεχόταν όλους αδιάκριτα, είτε ακολουθούσαν το παλαιό είτε το νέο
ημερολόγιο. Ποτέ δεν έκανε κήρυγμα για ημερολογιακά θέματα. Πρωταρχικός και
κύριος σκοπός του ήταν να εμφυσήσει στους επισκέπτες του την πίστη και την αγάπη
προς το Χριστό. Βασικό μέλημά του ήταν πως θα προοδεύσουν στην πνευματική ζωή,
πως θα ενωθούν με το Θεό. Ποτέ δεν έλαβε μέρος σε άκαρπες κι επιζήμιες
συζητήσεις για το ημερολογιακό ζήτημα, ακόμα κι όταν τον προκαλούσαν. Αρκούνταν
μόνο να ομολογεί πως ακολουθεί το παλαιό ημερολόγιο επειδή «αυτό είναι το σωστό»
κι ότι από τότε που η Εκκλησία[iv]
εφάρμοσε το νέο ημερολόγιο «τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά». Ποτέ δεν
επέτρεψε να κυριαρχήσει στην ψυχή του ο άκριτος κι επιζήμιος φανατισμός.
Αντίθετα, προσπαθούσε πάντα να ηρεμεί τα πνεύματα. Κάποτε μια επισκέπτρια τον
ρώτησε:
-Γέροντα,
με το παλαιό πηγαίνετε;
-Ναι.
-Με
ποιους είσθε (εννοούσε με ποια παράταξη);
-Με
όλους.
-Μα,
αυτοί είναι μαλωμένοι.
-Εγώ
δεν είμαι με τα μαλώματα.
Ήταν
πολύ διακριτικός και λεπτός στους τρόπους του. Ακόμα κι όταν προέβαινε σε
έλεγχο, το έκανε με τόση αγάπη που όχι μόνο δε δημιουργούσε αντιδράσεις, αλλ’
αντίθετα προκαλούσε την ομολογία και τη μετάνοια, που ήταν κι ο αντικειμενικός
του σκοπός.
[i]
Το πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και η Εκκλησία της Ελλάδος προέβησαν μονομερώς
στην αλλαγή του εκκλησιαστικού ημερολογίου και όχι σύσσωμη η Εκκλησία.
[ii]
1942-18=1924 όταν δηλαδή έγινε η αλλαγή του εκκλησιαστικού ημερολογίου! Τυχαίο;
[iii]
Περί φανατικών εκδηλώσεων μπορεί ο κάθε καλοπροαίρετος πιστός να ψάξει στο
διαδίκτυο και να διαπιστώσει ποιος έχει συμπεριφερθεί με φανατισμό πχ. (ΕΔΩ),
(ΕΔΩ), (ΕΔΩ) κλπ. Η
Εκκλησία της Ελλάδος που κίνησε και κινεί κατ’ επανάληψιν διωγμούς εναντίον των
γνησίων ορθοδόξων; Ή οι γνήσιοι ορθόδοξοι που κάποιες φορές έχουν εκφραστή
λεκτικώς υπερβολικά;
Πως είδαν οι Ρωμαιοκαθολικοί την αναγνώριση της νέας ουκρανικής εκκλησίας από την ελληνική Ιεραρχία
Του Μανώλη Κείου
Η επίσημη θέση του Βατικανού σχετικά με το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα που ταλανίζει την Ορθοδοξία είναι πως δεν εμπλέκεται σε θέματα άλλων εκκλησιών. Κι ενώ λοιπόν επίσημος σχολιασμός για την αναγνώριση από την Ελλαδική Εκκλησία δεν υπάρχει (και δεν αναμένεται να υπάρξει) τα σχόλια σε φιλικά προσκείμενα στους Ρωμαιοκαθολικούς δίκτυα δίνουν ένα στίγμα.
Σε σχετική αρθρογραφία, λοιπόν, σε μια εξ αυτών τω ιστοσελίδων αντλήσαμε τον εξής σχολιασμό: “Καθ ‘όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού οι Ρώσοι προσπάθησαν να αποτρέψουν τους Έλληνες από την υποστήριξη της ουκρανικής αυτοκεφαλίας, με αρκετά ταξίδια εκπροσώπων της Εκκλησίας της Μόσχας στην Ελλάδα. Η απόφαση της Αθήνας σηματοδοτεί την ήττα της ρωσικής αντι-ουκρανικής προπαγάνδας, υπό την ηγεσία του μητροπολίτη Ιλαρίωνα (Alfeev), επικεφαλής του τμήματος εξωτερικών υποθέσεων, και του ίδιου του πατριάρχη Κυρίλλου (Gundjaev). Τώρα οι Ρώσοι θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να προκαλέσουν την εσωτερική διαίρεση στην ίδια Εκκλησία της Ελλάδας, υποστηρίζοντας τους επτά επισκόπους που αντιτάχθηκαν στην αναγνώριση”.
Την ίδια στιγμή η «Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας» (OCU), που πρόσφατα αναγνωρίστηκε από τους Ιεράρχες της Ελληνικής Εκκλησίας, όπως τουλάχιστον ανακοινώθηκε, συνεχίζει να συμπροσεύχεται με τους ρ/καθολικούς και με τους Ουνίτες.
“Η κοινή προσευχή δεν είναι μια πορεία προς την ενότητα, αλλά ένας καρπός της” φέρεται να ειπώθηκε σε σχετική συμπροσευχή του Μητροπολίτη Επιφάνιου στην πόλη Varash στην επαρχία Rivne.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΟΥ ΚΛΗΡΙΚΟΥ ΚΑΤΑ ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΟΥ ΤΕΛΕΣΕ Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΕΠΙΦΑΝΙΟΣ
GR/UA/EN
† Αρχιεπίσκοπος Τσέρνιχιφ Ευστράτιος,Εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Κιέβου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας
Στις 13 Οκτωβρίου 2019, ο Μακαριώτατος Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ. Επιφάνιος εγκαινίασε ένα νέο Ιερό Ναό και τέλεσε σε αυτόν την πρώτη Θεία Λειτουργία, στην πόλη Βάρας στην περιοχή Ρίβνε της Ουκρανίας. Ένας τοπικός Ρωμαιοκαθολικός κληρικός παρέστη κατά τις ακολουθίες αυτές στο Ναό. Ο εν λόγω κληρικός, από σεβασμό προς την περίσταση και προς την Ορθόδοξη Κοινότητα της περιοχής, έφερε τα άμφια τα οποία χρησιμοποιεί κατά την τέλεση της λατρείας στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Λόγω αυτού του γεγονότος, κάποιοι άρχισαν να διαδίδουν φήμες στο διαδίκτυο, ότι τάχα ο εν λόγω κληρικός συμμετείχε ενεργά στις ακολουθίες, ακόμη και στο Κοινό Ποτήριο της Ευχαριστίας.
Δεδομένου ότι παρόμοιες αβάσιμες υποθέσεις προέρχονται συνήθως από τους εχθρούς της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε τα εξής.
Είναι γνωστό ότι δεν υπάρχει ευχαριστιακή ενότητα ανάμεσα στην Ορθόδοξη και τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Επομένως, η κοινή τέλεση της Θείας Λειτουργίας, πολλώ δε μάλλον η συμμετοχή ενός Ρωμαιοκαθολικού κληρικού στο Κοινό Ποτήριο, είναι αδύνατη. Επίσης είναι γνωστό ότι αυτό απαγορεύεται και από τους Κανόνες της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Στην προαναφερθείσα περίπτωση, μέσα στο πνεύμα της αγάπης που πρέπει να εμπνέει όλους τους Χριστιανούς, ο ιερέας της Ρωμαιοκαθολικής Κοινότητας της πόλης Βάρας προσήλθε για να δείξει το σεβασμό του προς την Ορθόδοξη Κοινότητα κατά την ημέρα των Εγκαινίων του νέου Ιερού Ναού τους, επειδή ακριβώς αυτό ήταν ένα εξαιρετικά χαρμόσυνο γεγονός για την Κοινότητα αυτή καθώς και για ολόκληρη την πόλη. Ο ιερέας αυτός δεν συλλειτούργησε και, πολύ περισσότερο, δεν συμμετείχε στο Κοινό Ποτήριο.
Γνωρίζουμε πολύ καλά τις προσπάθειες του Πατριαρχείου της Μόσχας να κατηγορήσει την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας για δήθεν «προδοσία της Ορθοδοξίας». Ταυτόχρονα, το ίδιο το Πατριαρχείο της Μόσχας διαθέτει μια μακροχρόνια και αρκετά βαθύτερη εμπειρία αλληλεπίδρασης με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ταιριάζει ο λόγος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού: «Και γιατί βλέπεις το ξυλαράκι στο μάτι του αδελφού σου και δεν αντιλαμβάνεσαι το δοκάρι που είναι μέσα στο δικό σου το μάτι; ... Υποκριτή! Βγάλε πρώτα το δοκάρι από το μάτι σου και τότε θα δεις καθαρά για να βγάλεις το ξυλαράκι από το μάτι του αδελφού σου» (Μτθ. ζ΄ 3,5).
† Αρχιεπίσκοπος Τσέρνιχιφ Ευστράτιος
Εκπρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως Κιέβου
της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας
——
Щодо присутності римсько-католицького священика під час освячення Митрополитом Епіфанієм храму в м. Вараш на Рівненщині
13 жовтня 2019 р. в м. Вараш Рівненської області Блаженнійший Митрополит Київський і всієї України Епіфаній звершив освячення нового храму та Божественну літургію. Під час богослужіння в храмі був присутній місцевий римсько-католицький священик. У зв‘язку з тим, що з поваги до події та до громади він був одягнений у одяг, який вживається в Римсько-Католицькій Церкві під час богослужінь, деякі особи в мережі стали ширити припущення, нібито він «спільно звершував богослужіння» та навіть нібито «вступив у євхаристійне єднання».
Враховуючи, що такі безпідставні припущення використовуються супротивниками Православної Церкви України, необхідно роз‘яснити наступне.
Відомо, що між Православною і Католицькою Церквами немає євхаристійного єднання. Отже, спільне служіння православної Літургії, тим більше прийняття католицьким священиком під час неї Святого Причастя, є неможливими. Також відомо, що це заборонено і католицькими канонами.
У випадку, про який йдеться, в дусі любові, яку належить мати всім християнам, священик римсько-католицької громади м. Вараш прийшов засвідчити свою повагу до православної громади в день особливо радісної для неї і всього міста події - освячення нового храму. Він не звершував співслужіння і тим більше не приймав Святого Причастя.
Нам відомо про постійні спроби з боку Московського Патріархату обвинуватити Православну Церкву України нібито у «зраді православ‘ю». Разом з тим сам Московський Патріархат має набагато довший за часом і глибший за рівнем досвід взаємодії з Католицькою Церквою. В таких випадках підходять слова Господа нашого Ісуса Христа: «І чому ж ти бачиш скалку в оці брата твого, а колоди, що є в оці твоєму, не відчуваєш? ... Лицеміре, вийми спершу колоду з ока твого, і тоді побачиш, як вийняти скалку з ока брата твого» (Мф 7:3,5).
——
Concerning the presence of a Roman Catholic priest during the consecration by Metropolitan Epiphaniy the church in the city of Varash in Rivne region
On October 13, 2019, His Beatitude Epiphaniy, Metropolitan of Kyiv and All Ukraine, consecrated a new church and celebrated Divine Liturgy in the city of Varash in Rivne region. A local Roman Catholic priest was present at the church service. Due to the fact that, with respect for the event and the community, he was dressed in vestments that use in the Roman Catholic Church during worship, some persons began to spread speculations on the network, as if he were “committing service together” and even allegedly “joining the Eucharistic union”.
Given that such baseless assumptions are used by opponents of the Orthodox Church of Ukraine, the following should be clarified.
It is known, there is no eucharistic unity between the Orthodox Church and the Catholic Church. So, the common celebration of the Orthodox Liturgy, especially the receiving Holy Communion by a Catholic priest during it, is impossible. Also it is known, that this is prohibited according Catholic canons.
In the case, mentioned above, in the spirit of love that should be enjoyed by all Christians, the priest of the Roman Catholic community in Varash came to show his respect for the Orthodox community on the day of the consecration of new church, because it was specifically joyful event for this community and the whole city. He did not concelebrate and, moreover, did not receive Holy Communion.
We are aware about attempts of the Moscow Patriarchate accuse the Orthodox Church of Ukraine of allegedly "betraying Orthodoxy". At the same time, the Moscow Patriarchate itself has a much longer by time and deeper level of experience of interaction with the Catholic Church. In these cases, the words of our Lord Jesus Christ are appropriate: "And why beholdest thou the mote that is in thy brother's eye, but considerest not the beam that is in thine own eye? ... Thou hypocrite, first cast out the beam out of thine own eye; and then shalt thou see clearly to cast out the mote out of thy brother's eye." (Mat 7:3-5)