Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής. Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας. Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. Φιλοξενούσε στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'', δημοσίευε -με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών'' και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'', όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση. Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε υπό την μορφή συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα. Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός, ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας και μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Δημοσιογράφος
ΜΖ' Μέρος
Εκείνο το οποίον καθιστά εγκληματικώτερον και ανοσιώτερον το πραξικόπημα της Εκκλησίας της Ελλάδος -της Επαναστατικής Εκκλησίας- ήτις δικαιώματι επενεξετάσεως απεφάσισε να ανατρέψη και τους Εκκλησιαστικούς θεσμούς, ως το επαναστατικόν Κράτος ανέτρεψε τους πολιτικούς θεσμούς, είναι τούτο΄ ότι δεν εσεβάσθη ό,τι εκράτησαν και εσεβάσθησαν επί είκοσι αιώνας οι διάδοχοι των Αποστόλων, οι Πατέρες της Εκκλησίας και οι επίγονοι αυτών.
Ουδείς Αυτοκράτωρ, ουδείς Πατριάρχης, ουδεμία Σύνοδος Οικουμενική ή Τοπική, ουδείς αντιπρόσωπς της Εκκλησίας έθεσεν επί δύο χιλιάδας έτη χείρα επί του Εκκλησιαστικού ημερολογίου. Αφ' ης η Παπική Εκκλησία ενεωτέρισεν εισαγαγούσα το νέον Γρηγοριανόν ημερολόγιον, ησκήθη τοιαύτη πίεσις και τοιαύτη βία σωματική και ψυχολογική επί της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς αποδοχήν του νέου ''καλλενδαρίου'', ώστε να διεγείρη στάσεις και διαιρέσεις εις τους κόλπους αυτής και να απειλή αυτήν την πολιτικήν και την προσωπικήν ακόμη Κρατών, Εθνοτήτων, Θρόνων και Πατριαρχών.
Και όμως η Ορθόδοξος Εκκλησία διά πάντων των κατά καιρούς αντιπροσώπων αυτής, όχι μόνον δεν υπέκυψεν, αλλά σθεναρώτατα ηγωνίσθη και υψώσασα την σημαίαν των Παραδόσεων της Εκκλησίας εθωρακίσθη δι' αυτής, την ήπλωσεν εις όλην την Ορθοδοξίαν και εκεραυνοβόλησε διά Κανόνων, αναθέματος και αφορισμού πάντας τους νεωτερίζοντας, τους ζητούντας να μεταβάλλωσι το καθεστώς της Εκκλησίας διά της μεταβολής του Ιουλιανού ημερολογίου.
Υπομιμνήσκομεν δε μετά τας Οικουμενικάς Συνόδους την μεγάλην Πανορθόδοξον Σύνοδον του έτους 1593 επί Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου του Β' ''περί της αποβολής του νέου καλανδαρίου'' και την εγκύκλιον του Πατριάρχου τούτου, δι' ης ανεθεμάτισε τους ακολουθούντας ''το νεοφεύρετον Πασχάλιον και μηνολόγιον του Πάπα'', ως επίσης και την Σύνοδον του 1720 επί Ιερεμίου του Γ' και την του έτους 1827 επί Πατριάρχου Αγαθαγγέλου, απασών αντιταχθεισών ερρωμένως εις την διόρθωσιν του Ιουλιανού Ημερολογίου.
Επίσης δε και την τελευταίαν Συνοδικήν Εγκύκλιον της 12 Ιουνίου 1902 του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως επί Ιωακείμ του Μεγάλου (Ιωακείμ Γ') και την ανταπάντησιν αυτού της 12 Μαίου 1904 εις τας απαντήσεις όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, δι' ης έθετε τέρμα εις τας συζητήσεις περί του νέου Ημερολογίου αποφαινόμενος ότι γνώρισμα ουσιωδέστατο της Ορθοδοξίας είναι ''μη κινείν όρια αιώνια, α οι Πατέρες ημών έθεντο''.
Και ό,τι ηρνήθησαν να διαπράξουν πάσαι αι Οικουμενικαί Σύνοδοι, οι Ιερεμίαι, οι Ιωακείμ, οι Φώτιοι, άπαντες οι γεραροί της Ορθοδοξίας στηλοβάται, το διέπραξαν εν μια στιγμή μονομερώς, αυθαιρέτως, ανιέρως, αντορθοδόξως, διά μιας εγκυκλίου του ο Αρχηγός της Ελληνικής Εκκλησίας, ο επαναστατικώ δικαίω αρχηγός αυτής, κατακρημνίσας δύο χιλιάδων ετών ιερόν και καθηγιασμένον οικοδόμημα, το της Ορθοδοξίας, ίνα ισοπεδώση τούτο με το Ιησουιτικόν και κακότεχνον οικοδόμημα της Παπικής Εκκλησίας!
Ποία απόφασις, ποία δικαιολογία, ποία επιχειρήματα είναι ικανά να πνίξουν την φωνήν της αλήθειας, την ''πραγματικήν περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' ήτις διακηρύσσει διά κειμένων, διά Γραφών, διά Συνόδων, διά Κανόνων, δι' αποφάσεων, ότι η μεταβολή του Ιουλιανού Ημερολογίου, η αντικανονική, η αυθαίρετος, η άνευ της συμφωνίας απασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών είναι υπερτέρα των δογματικών παραβάσεων, διασπώσα την Ενότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, δημιουργούσα σχίσματα και διαιρέσεις, ανατρέπουσα θείους και ιερούς κανόνας, προσβάλλουσα και ποδοπατούσα προαιωνίους εκκλησιαστικάς παραδόσεις;
Ποία χείλη Ελλήνων ορθοδόξων δύνανται να αρνηθώσιν, ότι την διάσωσιν της πίστεως ημών, αλλά και την διάσωσιν του Εθνισμού μας οφείλομεν εις την μη προσχώρησιν ημών εις τους νεωτερισμούς της Παπικής Εκκλησίας, εις τους οποίους ο νεωτεριστής Αρχιεπίσκοπος Αθηνών έκαμε τον πρώτον και θρασύτατον βήμα διά της οικτράς αυτού στάσεως εις το ζήτημα του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου;
Ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος, ο πολυμαθέστατος και ευγλωττότατος Λευκάδιος λόγιος και συγγραφεύς, γράφων περί του Μεγάλου Φωτίου του σοφού λέγει εις τας βυζαντινάς αυτού μελέτας (σελ. 485-8): ''Ο Φώτιος κατεβαίνει εις τον τάφον ομοογητής των πατρίων παραδόσεων΄ όμως το ψήφισμα της ογδόης εκείνης Συνόδου, η Καινή αύτη Διαθήκη της Ελληνικής Ενότητος, επιζή, επικρατεί, ηγεμονεύει, και το γένος μας θωρακίζει επί χιλίους ενιαυτούς''. Ο δε αοίδημος Κοραής εις τα προλεγόμενά του, του Α' Τόμου των Ατάκτων (σελ. 24) λέγει τα εξής: ''Εις δεισιδαιμονίαν ημών αποδίδουσιν οι Λατίνοι το πείσμα του κοινού Λαού να μην ενωθή με τους Παπιστάς και την σταθεράν αυτού αντίστασιν εις τους επιθυμούντας να τον ενώσουν Αυτοκράτορας. Εις την δειδαιμονίαν όμως ταύτην (αν εγέννησε ποτέ τι καλόν η δεισιδαιμονία) χρεωστούμεν οι σημερινοί Γραικοί την ύπαρξίν μας.
Χωρίς το ευτυχέστατον τούτο πείσμα των προ ημών και η δεισιδαιμονία ήθελ' αυξηθήν επί πλέον, και τα πολυπληθή τάγματα των Δυτικών Μοναχών έμελλαν να καταβρωμίσωσι το έδαφος της ταλαιπώρου Ελλάδος'' και τα Νερωνικά της Ιεράς εξετάσεως κριτήρια να φλογίζωσι τους Έλληνας, ως κατέφλεξαν πολλάς μυριάδας Δυτικών, και η Ανατολική Εκκλησία να υποταχθή, ως εις καφαλήν τον Πάπα, καθώς υποτάσσονται ακόμη σήμερον (1828) πολλοί της φωτισμένης Ευρώπης λαοί, άλλοι διότι κρατούν έτι τους οφθαλμούς κλεισμένους εις τα πανταχόθεν περιλάμποντα φώτα της παιδείας, και άλλοι, διότι έχοντες και αυτοί μεταξύ των όχι ολίγους ακόμη εκουσίους τυφλούς, έκριναν φρονιμώτερον να αφήσωσι την κατάτριψιν της Παπικής Τυραννίας εις το ρινίον της Τυπογραφίας, παρά να την πελεκίσωσι με βίαν...''
Διά να φανώμεν πολιτισμένοι δήθεν, όπως οι Δυτικοί, και διά να προσεγγίσωμεν προς αυτούς, υπερηφανευομένους σήμερον διά τούτο, απηρνήθημεν τας ιδικάς μας παραδόσεις, τας Εκκλησιαστικάς άμα και Εθνικάς, και ενδέχθημεν το νέον Εκκλησιαστικόν Ημερολόγιον αφηφούντες τον μέγαν κίνδυνον σχίσματος, ήτοι της διασπάσεως της Ενότητος ημών εν τη πίστει, κίνδυνον, ον εγκυμονεί η προσαρμογή και της Εκκλησίας ημών προς το νέον της Παπικής Εκκλησίας ημερολόγιον. Και όμως και αυτός ο Πάπας σήμερον, καταισχύνων την ασυνεσίαν και την επιπολαιότητα των ιθυνόντων τα της ημετέρας Εκκλησίας, θεωρεί ότι αι εκκλησιαστικαί τροποποιήσεις και αν δεν προσκρούουν εις δόγματα είναι όμως ''εγκατάλειψις αποκατεστημένων παραδόσεων'' και διά τούτο και αυτός τας αποκρούει.
Είναι τελευταία -της 7 Απριλίου 1924- γνώμη αυτού, την οποίαν ο παρ' ημίν έγκριτος λόγιος και των Εκκλησιαστικών πραγμάτων, εντριβέστατος κ. Ψάχος, καθηγητής, έφερεν εις φως δημοσιεύσας ταύτην εις το αξιόλογον θρησκευτικόν περιοδικόν ''Η Φωνή της Ορθοδοξίας'' (φύλ. 5 της 19 Μαρτίου 1928). Κατ' αυτήν εις άρθρον της παρισινής ''Ζουρνάλ'' ο Ρενέ Σύντρα πραγματευόμενος το ζήτημα περί σταθεροποιήσεως της εορτής του Πάσχα και περί μεταρρυθμίσεως του Γρηγοριανού ημερολογίου, ζήτημα ευρισκόμενον από πολλού εις την ημερησίαν διάταξιν της Κοινωνίας των Εθνών, εκθέτει τας γνώμας τας οποίας εξέφρασαν όλαι αι Εκκλησίαι, η Αγγλικανική, αι της Αμερικής και Γερμανίας Ευαγγελικαί, η Ομοσπονδία των διαμαρτυρομένων της Ελβετίας ως και 82 άλλαι Εκκλησίαι διαμαρτυρομένων, αίτινες πάσαι συμπίπτουν με την προτεινομένην μεταρρύθμισιν, ως χρήσιμον εις την ανθρωπότητα.
Η γνώμη όμως της Καθολικής Εκκλησίας (του Πάπα) είναι εντελώς διάφορος. Η Αγία Έδρα την 7 Απριλίου 1924 διά του εν Ελβετία Αποστολικού αυτής Νουντσίου, έδωσε την εξής απάντησιν: ''Η Αγία Έδρα μετ' ευχαριστήσεως διαπιστοί ότι η Κοινωνία των Εθνών αναγνωρίζει ότι το ζήτημα του ημερολογίου και ιδία, ό,τι αφορά τον καθορισμόν του Πάσχα είναι κυρίως εκκλησιαστικόν. Η Αγία Έδρα φρονεί, ότι αι τυχόν τροποποιήσεις, αν δεν προκαλώσι δογματικάς δυσκολίας, θα ηδύναντο όμως να επιφέρωσι εγκατάλειψιν αποκατεστημένων παραδόσεων, τα οποίας δεν θα ήτο ούτε νόμιμον, ούτε αποδεκτόν να εγκαταλείψωμεν, άνευ της υπάρξεως λόγων παγκοσμίου συμφέροντος.
Η Αγία Έδρα κανέναν λόγον δεν ευρίσκει επαρκή διά να μεταβάλη ό,τι έχει καθιερωθή διά μακράς χρήσεως και δι' αποφάσεων των Αρχαίων Συνόδων. Κατά συνέπειαν εάν απεδεικνύετο, ότι το γενικόν συμφέρον απαιτεί ποιαν τινα μεταβολήν εις τας παραδόσεις, η Αγία Έδρα δεν θα ηξήταζε το ζήτημα αν προηγουμένως δεν ελαμβάνετο απόφασις εις μίαν Οικουμενικήν Σύνοδον. Έπρεπε και αυτή η Παπική Εκκλησία να δώση μάθημα εις την Εκκλησίαν της Ελλάδος και μάθημα καυστικώτατον!
Ενώ ο Πάπας αρνείται πάσαν μεταρρύθμισιν του ημερολογίου του, εκ σεβασμού προς τας παραδόσεις της Εκκλησίας αυτού, και προς τα καθιερωθέντα δι' αποφάσεων των Αρχαίων Συνόδων και δεν εννοεί ούτε καν να εξετάση το ζήτημα άνευ αποφάσεως Οικουμενικής Συνόδου, ο Αρχηγός της Ελληνικής Εκκλησίας γράφει ''εις τα παληά του παπούτσια'' τας παραδόσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας και διά μιας αυθαιρεσίας του και μονομερούς αποφάσεώς του, παρά την γνώμην των άλλων Εκκλησιών, τροποποιεί το Εκκλησ. ημερολόγιον και προκαλεί σχίσμα εις την Εκκλησίαν ολέθριον! Είναι όμως ανάγκη και περί του κεφαλαίου τούτου να ομιλήσωμεν εις επόμενον άρθρον.
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
ΜΖ' Μέρος
Εκείνο το οποίον καθιστά εγκληματικώτερον και ανοσιώτερον το πραξικόπημα της Εκκλησίας της Ελλάδος -της Επαναστατικής Εκκλησίας- ήτις δικαιώματι επενεξετάσεως απεφάσισε να ανατρέψη και τους Εκκλησιαστικούς θεσμούς, ως το επαναστατικόν Κράτος ανέτρεψε τους πολιτικούς θεσμούς, είναι τούτο΄ ότι δεν εσεβάσθη ό,τι εκράτησαν και εσεβάσθησαν επί είκοσι αιώνας οι διάδοχοι των Αποστόλων, οι Πατέρες της Εκκλησίας και οι επίγονοι αυτών.
Ουδείς Αυτοκράτωρ, ουδείς Πατριάρχης, ουδεμία Σύνοδος Οικουμενική ή Τοπική, ουδείς αντιπρόσωπς της Εκκλησίας έθεσεν επί δύο χιλιάδας έτη χείρα επί του Εκκλησιαστικού ημερολογίου. Αφ' ης η Παπική Εκκλησία ενεωτέρισεν εισαγαγούσα το νέον Γρηγοριανόν ημερολόγιον, ησκήθη τοιαύτη πίεσις και τοιαύτη βία σωματική και ψυχολογική επί της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς αποδοχήν του νέου ''καλλενδαρίου'', ώστε να διεγείρη στάσεις και διαιρέσεις εις τους κόλπους αυτής και να απειλή αυτήν την πολιτικήν και την προσωπικήν ακόμη Κρατών, Εθνοτήτων, Θρόνων και Πατριαρχών.
Και όμως η Ορθόδοξος Εκκλησία διά πάντων των κατά καιρούς αντιπροσώπων αυτής, όχι μόνον δεν υπέκυψεν, αλλά σθεναρώτατα ηγωνίσθη και υψώσασα την σημαίαν των Παραδόσεων της Εκκλησίας εθωρακίσθη δι' αυτής, την ήπλωσεν εις όλην την Ορθοδοξίαν και εκεραυνοβόλησε διά Κανόνων, αναθέματος και αφορισμού πάντας τους νεωτερίζοντας, τους ζητούντας να μεταβάλλωσι το καθεστώς της Εκκλησίας διά της μεταβολής του Ιουλιανού ημερολογίου.
Υπομιμνήσκομεν δε μετά τας Οικουμενικάς Συνόδους την μεγάλην Πανορθόδοξον Σύνοδον του έτους 1593 επί Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου του Β' ''περί της αποβολής του νέου καλανδαρίου'' και την εγκύκλιον του Πατριάρχου τούτου, δι' ης ανεθεμάτισε τους ακολουθούντας ''το νεοφεύρετον Πασχάλιον και μηνολόγιον του Πάπα'', ως επίσης και την Σύνοδον του 1720 επί Ιερεμίου του Γ' και την του έτους 1827 επί Πατριάρχου Αγαθαγγέλου, απασών αντιταχθεισών ερρωμένως εις την διόρθωσιν του Ιουλιανού Ημερολογίου.
Επίσης δε και την τελευταίαν Συνοδικήν Εγκύκλιον της 12 Ιουνίου 1902 του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως επί Ιωακείμ του Μεγάλου (Ιωακείμ Γ') και την ανταπάντησιν αυτού της 12 Μαίου 1904 εις τας απαντήσεις όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, δι' ης έθετε τέρμα εις τας συζητήσεις περί του νέου Ημερολογίου αποφαινόμενος ότι γνώρισμα ουσιωδέστατο της Ορθοδοξίας είναι ''μη κινείν όρια αιώνια, α οι Πατέρες ημών έθεντο''.
Και ό,τι ηρνήθησαν να διαπράξουν πάσαι αι Οικουμενικαί Σύνοδοι, οι Ιερεμίαι, οι Ιωακείμ, οι Φώτιοι, άπαντες οι γεραροί της Ορθοδοξίας στηλοβάται, το διέπραξαν εν μια στιγμή μονομερώς, αυθαιρέτως, ανιέρως, αντορθοδόξως, διά μιας εγκυκλίου του ο Αρχηγός της Ελληνικής Εκκλησίας, ο επαναστατικώ δικαίω αρχηγός αυτής, κατακρημνίσας δύο χιλιάδων ετών ιερόν και καθηγιασμένον οικοδόμημα, το της Ορθοδοξίας, ίνα ισοπεδώση τούτο με το Ιησουιτικόν και κακότεχνον οικοδόμημα της Παπικής Εκκλησίας!
Ποία απόφασις, ποία δικαιολογία, ποία επιχειρήματα είναι ικανά να πνίξουν την φωνήν της αλήθειας, την ''πραγματικήν περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' ήτις διακηρύσσει διά κειμένων, διά Γραφών, διά Συνόδων, διά Κανόνων, δι' αποφάσεων, ότι η μεταβολή του Ιουλιανού Ημερολογίου, η αντικανονική, η αυθαίρετος, η άνευ της συμφωνίας απασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών είναι υπερτέρα των δογματικών παραβάσεων, διασπώσα την Ενότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, δημιουργούσα σχίσματα και διαιρέσεις, ανατρέπουσα θείους και ιερούς κανόνας, προσβάλλουσα και ποδοπατούσα προαιωνίους εκκλησιαστικάς παραδόσεις;
Ποία χείλη Ελλήνων ορθοδόξων δύνανται να αρνηθώσιν, ότι την διάσωσιν της πίστεως ημών, αλλά και την διάσωσιν του Εθνισμού μας οφείλομεν εις την μη προσχώρησιν ημών εις τους νεωτερισμούς της Παπικής Εκκλησίας, εις τους οποίους ο νεωτεριστής Αρχιεπίσκοπος Αθηνών έκαμε τον πρώτον και θρασύτατον βήμα διά της οικτράς αυτού στάσεως εις το ζήτημα του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου;
Ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος, ο πολυμαθέστατος και ευγλωττότατος Λευκάδιος λόγιος και συγγραφεύς, γράφων περί του Μεγάλου Φωτίου του σοφού λέγει εις τας βυζαντινάς αυτού μελέτας (σελ. 485-8): ''Ο Φώτιος κατεβαίνει εις τον τάφον ομοογητής των πατρίων παραδόσεων΄ όμως το ψήφισμα της ογδόης εκείνης Συνόδου, η Καινή αύτη Διαθήκη της Ελληνικής Ενότητος, επιζή, επικρατεί, ηγεμονεύει, και το γένος μας θωρακίζει επί χιλίους ενιαυτούς''. Ο δε αοίδημος Κοραής εις τα προλεγόμενά του, του Α' Τόμου των Ατάκτων (σελ. 24) λέγει τα εξής: ''Εις δεισιδαιμονίαν ημών αποδίδουσιν οι Λατίνοι το πείσμα του κοινού Λαού να μην ενωθή με τους Παπιστάς και την σταθεράν αυτού αντίστασιν εις τους επιθυμούντας να τον ενώσουν Αυτοκράτορας. Εις την δειδαιμονίαν όμως ταύτην (αν εγέννησε ποτέ τι καλόν η δεισιδαιμονία) χρεωστούμεν οι σημερινοί Γραικοί την ύπαρξίν μας.
Χωρίς το ευτυχέστατον τούτο πείσμα των προ ημών και η δεισιδαιμονία ήθελ' αυξηθήν επί πλέον, και τα πολυπληθή τάγματα των Δυτικών Μοναχών έμελλαν να καταβρωμίσωσι το έδαφος της ταλαιπώρου Ελλάδος'' και τα Νερωνικά της Ιεράς εξετάσεως κριτήρια να φλογίζωσι τους Έλληνας, ως κατέφλεξαν πολλάς μυριάδας Δυτικών, και η Ανατολική Εκκλησία να υποταχθή, ως εις καφαλήν τον Πάπα, καθώς υποτάσσονται ακόμη σήμερον (1828) πολλοί της φωτισμένης Ευρώπης λαοί, άλλοι διότι κρατούν έτι τους οφθαλμούς κλεισμένους εις τα πανταχόθεν περιλάμποντα φώτα της παιδείας, και άλλοι, διότι έχοντες και αυτοί μεταξύ των όχι ολίγους ακόμη εκουσίους τυφλούς, έκριναν φρονιμώτερον να αφήσωσι την κατάτριψιν της Παπικής Τυραννίας εις το ρινίον της Τυπογραφίας, παρά να την πελεκίσωσι με βίαν...''
Διά να φανώμεν πολιτισμένοι δήθεν, όπως οι Δυτικοί, και διά να προσεγγίσωμεν προς αυτούς, υπερηφανευομένους σήμερον διά τούτο, απηρνήθημεν τας ιδικάς μας παραδόσεις, τας Εκκλησιαστικάς άμα και Εθνικάς, και ενδέχθημεν το νέον Εκκλησιαστικόν Ημερολόγιον αφηφούντες τον μέγαν κίνδυνον σχίσματος, ήτοι της διασπάσεως της Ενότητος ημών εν τη πίστει, κίνδυνον, ον εγκυμονεί η προσαρμογή και της Εκκλησίας ημών προς το νέον της Παπικής Εκκλησίας ημερολόγιον. Και όμως και αυτός ο Πάπας σήμερον, καταισχύνων την ασυνεσίαν και την επιπολαιότητα των ιθυνόντων τα της ημετέρας Εκκλησίας, θεωρεί ότι αι εκκλησιαστικαί τροποποιήσεις και αν δεν προσκρούουν εις δόγματα είναι όμως ''εγκατάλειψις αποκατεστημένων παραδόσεων'' και διά τούτο και αυτός τας αποκρούει.
Είναι τελευταία -της 7 Απριλίου 1924- γνώμη αυτού, την οποίαν ο παρ' ημίν έγκριτος λόγιος και των Εκκλησιαστικών πραγμάτων, εντριβέστατος κ. Ψάχος, καθηγητής, έφερεν εις φως δημοσιεύσας ταύτην εις το αξιόλογον θρησκευτικόν περιοδικόν ''Η Φωνή της Ορθοδοξίας'' (φύλ. 5 της 19 Μαρτίου 1928). Κατ' αυτήν εις άρθρον της παρισινής ''Ζουρνάλ'' ο Ρενέ Σύντρα πραγματευόμενος το ζήτημα περί σταθεροποιήσεως της εορτής του Πάσχα και περί μεταρρυθμίσεως του Γρηγοριανού ημερολογίου, ζήτημα ευρισκόμενον από πολλού εις την ημερησίαν διάταξιν της Κοινωνίας των Εθνών, εκθέτει τας γνώμας τας οποίας εξέφρασαν όλαι αι Εκκλησίαι, η Αγγλικανική, αι της Αμερικής και Γερμανίας Ευαγγελικαί, η Ομοσπονδία των διαμαρτυρομένων της Ελβετίας ως και 82 άλλαι Εκκλησίαι διαμαρτυρομένων, αίτινες πάσαι συμπίπτουν με την προτεινομένην μεταρρύθμισιν, ως χρήσιμον εις την ανθρωπότητα.
Η γνώμη όμως της Καθολικής Εκκλησίας (του Πάπα) είναι εντελώς διάφορος. Η Αγία Έδρα την 7 Απριλίου 1924 διά του εν Ελβετία Αποστολικού αυτής Νουντσίου, έδωσε την εξής απάντησιν: ''Η Αγία Έδρα μετ' ευχαριστήσεως διαπιστοί ότι η Κοινωνία των Εθνών αναγνωρίζει ότι το ζήτημα του ημερολογίου και ιδία, ό,τι αφορά τον καθορισμόν του Πάσχα είναι κυρίως εκκλησιαστικόν. Η Αγία Έδρα φρονεί, ότι αι τυχόν τροποποιήσεις, αν δεν προκαλώσι δογματικάς δυσκολίας, θα ηδύναντο όμως να επιφέρωσι εγκατάλειψιν αποκατεστημένων παραδόσεων, τα οποίας δεν θα ήτο ούτε νόμιμον, ούτε αποδεκτόν να εγκαταλείψωμεν, άνευ της υπάρξεως λόγων παγκοσμίου συμφέροντος.
Η Αγία Έδρα κανέναν λόγον δεν ευρίσκει επαρκή διά να μεταβάλη ό,τι έχει καθιερωθή διά μακράς χρήσεως και δι' αποφάσεων των Αρχαίων Συνόδων. Κατά συνέπειαν εάν απεδεικνύετο, ότι το γενικόν συμφέρον απαιτεί ποιαν τινα μεταβολήν εις τας παραδόσεις, η Αγία Έδρα δεν θα ηξήταζε το ζήτημα αν προηγουμένως δεν ελαμβάνετο απόφασις εις μίαν Οικουμενικήν Σύνοδον. Έπρεπε και αυτή η Παπική Εκκλησία να δώση μάθημα εις την Εκκλησίαν της Ελλάδος και μάθημα καυστικώτατον!
Ενώ ο Πάπας αρνείται πάσαν μεταρρύθμισιν του ημερολογίου του, εκ σεβασμού προς τας παραδόσεις της Εκκλησίας αυτού, και προς τα καθιερωθέντα δι' αποφάσεων των Αρχαίων Συνόδων και δεν εννοεί ούτε καν να εξετάση το ζήτημα άνευ αποφάσεως Οικουμενικής Συνόδου, ο Αρχηγός της Ελληνικής Εκκλησίας γράφει ''εις τα παληά του παπούτσια'' τας παραδόσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας και διά μιας αυθαιρεσίας του και μονομερούς αποφάσεώς του, παρά την γνώμην των άλλων Εκκλησιών, τροποποιεί το Εκκλησ. ημερολόγιον και προκαλεί σχίσμα εις την Εκκλησίαν ολέθριον! Είναι όμως ανάγκη και περί του κεφαλαίου τούτου να ομιλήσωμεν εις επόμενον άρθρον.
Και ό,τι ηρνήθησαν να διαπράξουν πάσαι αι Οικουμενικαί Σύνοδοι, οι Ιερεμίαι, οι Ιωακείμ, οι Φώτιοι, άπαντες οι γεραροί της Ορθοδοξίας στηλοβάται, το διέπραξαν εν μια στιγμή μονομερώς, αυθαιρέτως, ανιέρως, αντορθοδόξως, διά μιας εγκυκλίου του ο Αρχηγός της Ελληνικής Εκκλησίας, ο επαναστατικώ δικαίω αρχηγός αυτής, κατακρημνίσας δύο χιλιάδων ετών ιερόν και καθηγιασμένον οικοδόμημα, το της Ορθοδοξίας, ίνα ισοπεδώση τούτο με το Ιησουιτικόν και κακότεχνον οικοδόμημα της Παπικής Εκκλησίας!
Ποία απόφασις, ποία δικαιολογία, ποία επιχειρήματα είναι ικανά να πνίξουν την φωνήν της αλήθειας, την ''πραγματικήν περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' ήτις διακηρύσσει διά κειμένων, διά Γραφών, διά Συνόδων, διά Κανόνων, δι' αποφάσεων, ότι η μεταβολή του Ιουλιανού Ημερολογίου, η αντικανονική, η αυθαίρετος, η άνευ της συμφωνίας απασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών είναι υπερτέρα των δογματικών παραβάσεων, διασπώσα την Ενότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, δημιουργούσα σχίσματα και διαιρέσεις, ανατρέπουσα θείους και ιερούς κανόνας, προσβάλλουσα και ποδοπατούσα προαιωνίους εκκλησιαστικάς παραδόσεις;
Ποία χείλη Ελλήνων ορθοδόξων δύνανται να αρνηθώσιν, ότι την διάσωσιν της πίστεως ημών, αλλά και την διάσωσιν του Εθνισμού μας οφείλομεν εις την μη προσχώρησιν ημών εις τους νεωτερισμούς της Παπικής Εκκλησίας, εις τους οποίους ο νεωτεριστής Αρχιεπίσκοπος Αθηνών έκαμε τον πρώτον και θρασύτατον βήμα διά της οικτράς αυτού στάσεως εις το ζήτημα του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου;
Ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος, ο πολυμαθέστατος και ευγλωττότατος Λευκάδιος λόγιος και συγγραφεύς, γράφων περί του Μεγάλου Φωτίου του σοφού λέγει εις τας βυζαντινάς αυτού μελέτας (σελ. 485-8): ''Ο Φώτιος κατεβαίνει εις τον τάφον ομοογητής των πατρίων παραδόσεων΄ όμως το ψήφισμα της ογδόης εκείνης Συνόδου, η Καινή αύτη Διαθήκη της Ελληνικής Ενότητος, επιζή, επικρατεί, ηγεμονεύει, και το γένος μας θωρακίζει επί χιλίους ενιαυτούς''. Ο δε αοίδημος Κοραής εις τα προλεγόμενά του, του Α' Τόμου των Ατάκτων (σελ. 24) λέγει τα εξής: ''Εις δεισιδαιμονίαν ημών αποδίδουσιν οι Λατίνοι το πείσμα του κοινού Λαού να μην ενωθή με τους Παπιστάς και την σταθεράν αυτού αντίστασιν εις τους επιθυμούντας να τον ενώσουν Αυτοκράτορας. Εις την δειδαιμονίαν όμως ταύτην (αν εγέννησε ποτέ τι καλόν η δεισιδαιμονία) χρεωστούμεν οι σημερινοί Γραικοί την ύπαρξίν μας.
Χωρίς το ευτυχέστατον τούτο πείσμα των προ ημών και η δεισιδαιμονία ήθελ' αυξηθήν επί πλέον, και τα πολυπληθή τάγματα των Δυτικών Μοναχών έμελλαν να καταβρωμίσωσι το έδαφος της ταλαιπώρου Ελλάδος'' και τα Νερωνικά της Ιεράς εξετάσεως κριτήρια να φλογίζωσι τους Έλληνας, ως κατέφλεξαν πολλάς μυριάδας Δυτικών, και η Ανατολική Εκκλησία να υποταχθή, ως εις καφαλήν τον Πάπα, καθώς υποτάσσονται ακόμη σήμερον (1828) πολλοί της φωτισμένης Ευρώπης λαοί, άλλοι διότι κρατούν έτι τους οφθαλμούς κλεισμένους εις τα πανταχόθεν περιλάμποντα φώτα της παιδείας, και άλλοι, διότι έχοντες και αυτοί μεταξύ των όχι ολίγους ακόμη εκουσίους τυφλούς, έκριναν φρονιμώτερον να αφήσωσι την κατάτριψιν της Παπικής Τυραννίας εις το ρινίον της Τυπογραφίας, παρά να την πελεκίσωσι με βίαν...''
Διά να φανώμεν πολιτισμένοι δήθεν, όπως οι Δυτικοί, και διά να προσεγγίσωμεν προς αυτούς, υπερηφανευομένους σήμερον διά τούτο, απηρνήθημεν τας ιδικάς μας παραδόσεις, τας Εκκλησιαστικάς άμα και Εθνικάς, και ενδέχθημεν το νέον Εκκλησιαστικόν Ημερολόγιον αφηφούντες τον μέγαν κίνδυνον σχίσματος, ήτοι της διασπάσεως της Ενότητος ημών εν τη πίστει, κίνδυνον, ον εγκυμονεί η προσαρμογή και της Εκκλησίας ημών προς το νέον της Παπικής Εκκλησίας ημερολόγιον. Και όμως και αυτός ο Πάπας σήμερον, καταισχύνων την ασυνεσίαν και την επιπολαιότητα των ιθυνόντων τα της ημετέρας Εκκλησίας, θεωρεί ότι αι εκκλησιαστικαί τροποποιήσεις και αν δεν προσκρούουν εις δόγματα είναι όμως ''εγκατάλειψις αποκατεστημένων παραδόσεων'' και διά τούτο και αυτός τας αποκρούει.
Είναι τελευταία -της 7 Απριλίου 1924- γνώμη αυτού, την οποίαν ο παρ' ημίν έγκριτος λόγιος και των Εκκλησιαστικών πραγμάτων, εντριβέστατος κ. Ψάχος, καθηγητής, έφερεν εις φως δημοσιεύσας ταύτην εις το αξιόλογον θρησκευτικόν περιοδικόν ''Η Φωνή της Ορθοδοξίας'' (φύλ. 5 της 19 Μαρτίου 1928). Κατ' αυτήν εις άρθρον της παρισινής ''Ζουρνάλ'' ο Ρενέ Σύντρα πραγματευόμενος το ζήτημα περί σταθεροποιήσεως της εορτής του Πάσχα και περί μεταρρυθμίσεως του Γρηγοριανού ημερολογίου, ζήτημα ευρισκόμενον από πολλού εις την ημερησίαν διάταξιν της Κοινωνίας των Εθνών, εκθέτει τας γνώμας τας οποίας εξέφρασαν όλαι αι Εκκλησίαι, η Αγγλικανική, αι της Αμερικής και Γερμανίας Ευαγγελικαί, η Ομοσπονδία των διαμαρτυρομένων της Ελβετίας ως και 82 άλλαι Εκκλησίαι διαμαρτυρομένων, αίτινες πάσαι συμπίπτουν με την προτεινομένην μεταρρύθμισιν, ως χρήσιμον εις την ανθρωπότητα.
Η γνώμη όμως της Καθολικής Εκκλησίας (του Πάπα) είναι εντελώς διάφορος. Η Αγία Έδρα την 7 Απριλίου 1924 διά του εν Ελβετία Αποστολικού αυτής Νουντσίου, έδωσε την εξής απάντησιν: ''Η Αγία Έδρα μετ' ευχαριστήσεως διαπιστοί ότι η Κοινωνία των Εθνών αναγνωρίζει ότι το ζήτημα του ημερολογίου και ιδία, ό,τι αφορά τον καθορισμόν του Πάσχα είναι κυρίως εκκλησιαστικόν. Η Αγία Έδρα φρονεί, ότι αι τυχόν τροποποιήσεις, αν δεν προκαλώσι δογματικάς δυσκολίας, θα ηδύναντο όμως να επιφέρωσι εγκατάλειψιν αποκατεστημένων παραδόσεων, τα οποίας δεν θα ήτο ούτε νόμιμον, ούτε αποδεκτόν να εγκαταλείψωμεν, άνευ της υπάρξεως λόγων παγκοσμίου συμφέροντος.
Η Αγία Έδρα κανέναν λόγον δεν ευρίσκει επαρκή διά να μεταβάλη ό,τι έχει καθιερωθή διά μακράς χρήσεως και δι' αποφάσεων των Αρχαίων Συνόδων. Κατά συνέπειαν εάν απεδεικνύετο, ότι το γενικόν συμφέρον απαιτεί ποιαν τινα μεταβολήν εις τας παραδόσεις, η Αγία Έδρα δεν θα ηξήταζε το ζήτημα αν προηγουμένως δεν ελαμβάνετο απόφασις εις μίαν Οικουμενικήν Σύνοδον. Έπρεπε και αυτή η Παπική Εκκλησία να δώση μάθημα εις την Εκκλησίαν της Ελλάδος και μάθημα καυστικώτατον!
Ενώ ο Πάπας αρνείται πάσαν μεταρρύθμισιν του ημερολογίου του, εκ σεβασμού προς τας παραδόσεις της Εκκλησίας αυτού, και προς τα καθιερωθέντα δι' αποφάσεων των Αρχαίων Συνόδων και δεν εννοεί ούτε καν να εξετάση το ζήτημα άνευ αποφάσεως Οικουμενικής Συνόδου, ο Αρχηγός της Ελληνικής Εκκλησίας γράφει ''εις τα παληά του παπούτσια'' τας παραδόσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας και διά μιας αυθαιρεσίας του και μονομερούς αποφάσεώς του, παρά την γνώμην των άλλων Εκκλησιών, τροποποιεί το Εκκλησ. ημερολόγιον και προκαλεί σχίσμα εις την Εκκλησίαν ολέθριον! Είναι όμως ανάγκη και περί του κεφαλαίου τούτου να ομιλήσωμεν εις επόμενον άρθρον.
Συνεχίζεται
Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη
''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',
που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'',
την Παρασκευή 4 Μαίου 1928,
έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.976, σελ. 1-2.
Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου