Εν όψει αναζητήσεως και ορισμού, από τις τρεις Εγγυήτριες Μεγάλες Δυνάμεις το 1828, συνόρου της Ελλάδος με την Τουρκία, ο νεοαφιχθείς στην Ελλάδα Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας επρότεινε ως σύνορο, με σκοπό να εξασφαλισθούν φύσει οχυρά όρια και αποτελεσματικός διαχωρισμός των δύο «λαών», τη γραμμή που διαγράφουν το όρος Όλυμπος και η ακρώρεια της Πίνδου στον Ζυγό του Μετσόβου.
Πηγή Ιωάννης Κολιόπουλος, Η διαμόρφωση της νέας Μακεδονίας (1798-1870), Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικοῦ Ἀγώνα.
Αννίτα Ν. Πρασσά, Οι θέσεις του Καποδίστρια για την ενσωμάτωση της περιοχής του Ολύμπου στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος, Μακεδονικά 29 (1993-1994):
τον Οκτώβριο του 1827, στο Παρίσι, στο γνωστό ερώτημα που του υποβλήθηκε από τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών της Αγγλίας Willmot Horton σχετικά με τη χωρογραφική έκταση και τα όρια της Ελλάδας, ο Καποδίστριας απάντησε μεταξύ άλλων: «Τὰ ὅρια τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ τεσσάρων μὲν αἰώνων διεγράφησαν ὑπὸ δικαιωμάτων, τὰ ὁποῖα οὔτε ὁ χρόνος, οὔτε αἱ πολύμορφοι συμφοραί, οὔτε ἡ δορυκτησία, οὐδέποτε ἴσχυσαν νὰ παραγράψωσι, διεγράφησαν δὲ ἀπὸ τοῦ 1821 διὰ τοῦ αἵματος τοῦ χυθέντος εἰς τὰς σφαγὰς τῆς Κύπρου, τῆς Χίου, τῆς Κρήτης, τῶν Κυδωνιῶν, τῶν Ψαρῶν, τοῦ Μεσολογγίου, καὶ εἰς τὰς πολυαρίθμους ναυμαχίας τὲ καὶ πεζομαχίας ἐν οἷς ἐδοξάσθη τὸ γενναῖον τοῦτο ἔθνος.
Ἡ Κύπρος, μὲ τουρκικὴ μειονότητα, ἔπρεπε νὰ γίνει τμῆμα τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους, κατὰ τὸν Καποδίστρια, ἐπειδὴ εἶχε συμμετάσχει στὸ 1821. Ἡ Κρήτη, μὲ μεγάλη τουρκικὴ μειονότητα -ἐπίσης ἔπρεπε νὰ εἶναι τμῆμα τῆς Ἑλλάδας. Ἡ Μακεδονία ὅμως, ποὺ εἶχε σλαβικὴ καὶ τουρκικὴ πλειονοτικὴ παρουσία, κατὰ τὸν Καποδίστρια, καὶ ποὺ πλήρωσε μὲ ποτάμια αἷμα τὴν ἐξέγερσή της (αὐτὸ τὸ παραδέχεται ὁ Καποδίστριας), δὲν ἔπρεπε νὰ εἶναι τμῆμα τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους. Γιατί; Κριτήριο τοῦ Καποδίστρια γιὰ τὴν ἑλληνικότητα ἦταν νὰ μιλᾶνε ἑλληνικὰ καὶ νὰ εἶναι ὀρθόδοξοι οἱ κάτοικοι ἑνὸς τόπου. Γιατί δὲν συμπεριέλαβε τὴ Μακεδονία;
Ἡ ἐπιστολή (τ. 4΄, σ. 380) τοῦ Καποδίστρια γιὰ τὴν διαχρονικὴ μὴ ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας εἶναι διαφωτιστική.
Ῥηματικὴ δήλωσις τοῦ Ἐξοχ. Κυβερνήτου τῆς Ἑλλάδος πρὸς τοὺς ἐξοχ. ἀντιπροσώπους τῶν συμμάχων Αὐλῶν, Πόρῳ, 18/30 Ὀκτωβρίου 1828:
Ἔστι δὲ ἡ ὁροθεσία, ἢ μᾶλλον ἡ διαχώρισις ἡ φυσική, ἡ τοῦ ὅρους Ὀλύμπου, ἀπὸ Κατούνας μέχρι τῶν κορυφῶν Πίνδου, καὶ ἐπὶ τοῦ Ζυγοῦ καὶ Μεσσόβου, γραμμὴ ἀπαντῶσα, ὄχι μακρὰν τοῦ Κατρίνου, τὸν ποταμὸν Ἁλιάκμονα, καὶ παρακολουθοῦσα αὐτὸν διὰ Σερβίων καὶ Γρεβενῶν.Τοῦτον τὸ σύνορον ἐχώριζε καὶ τὸ πάλαι τὴν Ἑλλάδα ἀπὸ τῶν βορειοτέρων τόπων.Ἡ Θεσσαλία δὲ καὶ κατὰ τὸν μέσον αἰῶνα καὶ εἰς τοὺς νεωτέρους καιροὺς πάντοτε διεφυλάχθη ἑλληνική, ἐνῶ ἡ Μακεδονία καὶ ὑπὸ τῶν Σλάβων καὶ ὑπὸ πολλῶν ἄλλων ἐθνῶν κατελήφθη. Αἴτιον δὲ τοῦ νὰ μείνῃ ἡ Θεσσαλία ἐλεύθερα ἐπιδρομῶν καὶ συμμίξεως μετὰ ξένων ἐθνῶν, ὑπάρχει ἡ γεωγραφικὴ αὐτῆς θέσις.
Προσοχὴ νὰ δοθεῖ στὸ ὅτι ὁ Καποδίστριας ἔκανε λόγο γιὰ τὴν μὴ ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας καὶ κατὰ τὴν Ἀρχαία ἐποχή («τὸ πάλαι»). Καὶ ὄχι μόνο γιὰ τὴν «μὴ ἑλληνικότητά» της κατὰ τὸ Μεσαίωνα καὶ κατὰ τὸν 19ο αἰ. Ὄχι ὅτι δεχόμαστε τὴν θέση γιὰ μὴ ἑλληνικότητα κατὰ τὸ Μεσαίωνα καὶ τὴν Τουρκοκρατία τῆς Μακεδονίας. Ἀλλὰ ἡ Ἑλλάδα σταματοῦσε, στὴν Ἀρχαιότητα, νότια τῆς Μακεδονίας. Ποιὸς Μέγας Ἀλέξανδρος καὶ ποιὸς Βασίλειος Βουλγαροκτόνος; Χαρακτηριστικά (σ. 381), ὁ Καποδίστριας δέχεται ὅτι κάποια μέρη τῆς Μακεδονίας (Νάουσα, Κασσάνδρεια κ.λπ.) ἐξεγέρθηκαν τὸ ’21. Ἀλλὰ μποροῦν νὰ «ἀνταλλαχθοῦν» (νὰ μὴν περιληφθοῦν στὸ ἑλληνικὸ κράτος) ἐπειδη -λέει ὁ Καποδίστριας- ἡ πρότασή του γιὰ τὰ Ἑλληνικὰ σύνορα «περιλαμβάνει μέρη τινὰ ἑλληνικὰ τῶν ὁποίων οἱ κάτοικοι δὲν συνέπραξαν εἰς τὸν πόλεμον» (τὸ ’21). Τὸ πράγμα -ἡ μὴ περίληψη τῆς Μακεδονίας στὶς ἑλληνικὲς διεκδικήσεις ὡς χώρας ἀνέκαθεν ἑλληνικῆς- εἶναι «πλατέως ἀποθεραπευόμενον», μικροπράγμα, κατὰ τὸν Καποδίστρια. Ἡ Μακεδονία ἦταν σλαβικὴ κατὰ τὸ Μεσαίωνα -Ἰωάννης Καποδίστριας. Ἁπλά, οἱ ἕλληνες κάτοικοί της ἐπαναστάτησαν τὸ ’21, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν τὴν καθιστᾶ ἑλληνική. Δηλαδή, οἱ Ἕλληνες ποὺ ἔλεγαν τὸ 1920 ὅτι ἡ Σμύρνη δὲν εἶναι ἑλληνικὴ ἐπειδὴ «οἱ Ἕλληνες εἶναι μειονότητα στὴ Μικρασία» τί διαφορετικὸ λένε;
Ἐπιπλέον, ἡ Μακεδονία κατὰ τὸν Καποδίστρια δὲν κατοικοῦνταν μόνο ἀπὸ Σλάβους ἀλλὰ καὶ ἀπὸ πολλὰ ἄλλα ἔθνη. Ποιοὺς ἄλλους ἐννοοῦσε ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς Τούρκους; Αὐτὸ δὲν ἦταν ἕνα λαθάκι οὔτε ψύλλοι στ’ ἄχυρα. Γιατὶ τὸ ἔκανε κάποιος ποὺ ἐκπροσωπεῖ τὴν Ἑλλάδα:
Ἡ ἐπιστολὴ αὐτὴ εἶχε σταλεῖ στὶς μεγάλες εὐρωπαϊκὲς δυνάμεις, καὶ φυσικὰ βρισκόταν στὰ ἀρχεῖα τους τὸ 1913. Φαντάζεστε τί θὰ γινόταν ἐὰν τὸ 1913 οἱ Εὐρωπαῖοι τὴν ἔδειχναν στοὺς Βαλκάνιους πρωθυπουργούς, καὶ στὸν Ἕλληνα Πρωθυπουργό, ὁ ὁποῖος ζητοῦσε νὰ γίνει ἡ ἀπελευθερωμένη Μακεδονία τμῆμα τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους;
Καλός, σχετικά, κυβερνήτης, ἔπειτα ἀπὸ τὸν ἀπίστευτο κανιβαλισμὸ μεταξὺ τῶν δημοκρατικῶν, φιλελεύθερων ἐπαναστατημένων Ἑλλήνων καὶ Κοραήδων: Ναί. Τοτὲμ ποὺ πρέπει νὰ ὑπερασπιστοῦμε ἐπειδὴ τὸν βρίζουν ὅσοι δὲν νοιάζονται γιὰ ἔθνη καὶ ἐθνικὴ ταυτότητα: Ὄχι.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου