ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ
Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2020
«Πέρασμα στο Φως»: Οι θησαυροί της Αθωνικής Πολιτείας
Προσβάσιμοι πλέον με τη βοήθεια της σύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας, οι ιεροί αυτοί θησαυροί μαρτυρούν την Ορθόδοξη πολιτιστική παράδοση όπως αποτυπώνεται εδώ και αιώνες στο Άγιον Όρος, αναδεικνύοντας συγχρόνως το μήνυμα και τη σημασία της πνευματικότητας της Αθωνικής Πολιτείας για τον σύγχρονο κόσμο. Παράλληλα, η έκθεση «Πέρασμα στο Φως» δίνει στους επισκέπτες τη μοναδική ευκαιρία να γνωρίσουν τον καθημερινό βίο των πατέρων του Άθω.
Στην έκθεση «Πέρασμα στο Φως», το κοινό θα έρθει σε μία πρώτη επαφή με το μοναδικό έργο ψηφιοποίησης των κειμηλίων Ιερών Μονών του Αγίου Όρους «Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός». Πρωτοβουλία και δημιούργημα της Ιεράς Κοινότητας Αγίου Όρους, η «Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός» φέρνει στο φως χιλιάδες ψηφιοποιημένα κειμήλια και αντικείμενα υψηλής πολιτιστικής αξίας, στοχεύοντας να καταστήσει την Παγκόσμια Κοινότητα κοινωνό του Ορθόδοξου Χριστιανικού Πολιτισμού.
Το μοναδικό έργο της «Αθωνικής Ψηφιακής Κιβωτού», που πραγματοποιήθηκε σε διάρκεια τεσσάρων ετών με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΣΠΑ 2014 – 2020) περιλαμβάνει σε ψηφιοποιημένη μορφή χειρόγραφους κώδικες, παλαίτυπα, έγγραφα, εξαίρετα έργα τέχνης, αντικείμενα ειδικών συλλογών, τρισδιάστατα μοντέλα μνημείων όπως ο σεπτός ναός του Πρωτάτου και η Τράπεζα της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, ψηφιακές παρουσιάσεις Ιερών Μονών, ειδικές ψηφιακές εφαρμογές εκπαιδευτικού και ψυχοφελούς περιεχομένου. Επίσης, αξιοποιήθηκε η πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης «moodle» για την δημιουργία ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου.
Η Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός αποτελεί ένα Πνευματικό αντίδωρο του Αγίου Όρους προς τις ανάγκες της κοινωνίας και κυρίως προς τους νέους, οι οποίοι έχουν νέους διαύλους και τρόπους επικοινωνίας μέσω του ψηφιακού κόσμου. Ο τεράστιος αυτός πλούτος πολιτιστικής κληρονομιάς διαφυλάσσεται πλέον σε ένα εκτεταμένο αποθετήριο χιλιάδων ψηφιοποιημένων αντικειμένων, στο οποίο το κοινό μπορεί να περιηγηθεί μέσω της ιστοσελίδας https://mountathos.org/.
Μέσω διαδραστικών οθονών, ολογραμμάτων, παρουσιάσεων εικονικής πραγματικότητας, τρισδιάστατων προβολών και ψηφιακών περιηγήσεων, μέρος των ψηφιοποιημένων αυτών κειμηλίων «ζωντανεύουν», δίνοντας στους επισκέπτες της έκθεσης «Πέρασμα στο Φως» τη δυνατότητα να βιώσουν την εμπειρία της μακραίωνης ιστορικής παράδοσης αλλά και της καθημερινότητας της Αθωνικής Πολιτείας.
 |
| Ιερομόναχος Ιερώνυμος Σιμωνοπετρίτης «Το έργο της Αθωνικής Ψηφιακής Κιβωτού που παρουσιάζεται μέσω της έκθεσης «Πέρασμα στο Φως» αποτελεί παρακαταθήκη της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους που ανοίγεται πλέον σε όλη την οικουμένη, μέσω των δυνατοτήτων που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία. Καλούμε όλο τον κόσμο -αλλά ιδιαίτερα τους νέους ανθρώπους- να αγκαλιάσουν αυτό το έργο, έχοντας την ελπίδα ότι θα τους βοηθήσει να γνωρίσουν την ιστορική αλλά και τη ζώσα πνευματική και πολιτισμική παράδοση του Αγίου Όρους» |
Ο Γέρων Ιερώνυμος Ιερομόναχος Σιμωνοπετρίτης, Εκπρόσωπος της Ιεράς Κοινότητας και Υπεύθυνος του έργου της Αθωνικής Ψηφιακής Κιβωτού δήλωσε: «Το έργο της Αθωνικής Ψηφιακής Κιβωτού που παρουσιάζεται μέσω της έκθεσης «Πέρασμα στο Φως» αποτελεί παρακαταθήκη της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους που ανοίγεται πλέον σε όλη την οικουμένη, μέσω των δυνατοτήτων που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία. Καλούμε όλο τον κόσμο -αλλά ιδιαίτερα τους νέους ανθρώπους- να αγκαλιάσουν αυτό το έργο, έχοντας την ελπίδα ότι θα τους βοηθήσει να γνωρίσουν την ιστορική αλλά και τη ζώσα πνευματική και πολιτισμική παράδοση του Αγίου Όρους».
Με την αφορμή της έκθεσης «Πέρασμα στο Φως», ο κ. Κωνσταντίνος Πατσέας, Υπεύθυνος Σχεδιασμού – Συντονιστής του Έργου της Αθωνικής Ψηφιακής Κιβωτού επίσης σημείωσε: «Η διαδραστική έκθεση «Πέρασμα στο Φως» αποτελεί επιστέγασμα ενός μακρόπνοου και απαιτητικού τεχνικού έργου.
Με τη βοήθεια της τεχνολογίας και τη συμβολή ενός μεγάλου αριθμού τεχνικών και επιστημόνων και πάντα με σεβασμό προς τον ησυχαστικό χαρακτήρα της Αθωνικής Πολιτείας, καταφέραμε να αναδείξουμε ψηφιακά ένα τεράστιο κεφάλαιο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Είμαστε πολύ περήφανοι και χαρούμενοι που, μέσω του έργου αυτού, δίνουμε την ευκαιρία στην επιστημονική κοινότητα αλλά και στον κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη να μελετήσει και να προσεγγίσει συσσωρευμένη παράδοση και γνώση αιώνων».
Η έκθεση «Πέρασμα στο Φως» θα πραγματοποιηθεί στο Νέο Εκθεσιακό χώρο (επίπεδο Σκαλκώτα) του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και μόνο για εννέα ημέρες, κατά το διάστημα 16-24 Οκτωβρίου 2020. Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση «Πέρασμα στο Φως» και εξασφαλίστε τα δωρεάν δελτία εισόδου σας στην ιστοσελίδα: https://perasmastofos.gr/.
Το κοινό μπορεί να επίσης να προμηθευτεί δωρεάν δελτία εισόδου για την έκθεση «Πέρασμα στο Φως» με τους ακόλουθους τρόπους:
Online
Μέσω της ιστοσελίδας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών https://www.megaron.gr/event/perasma-sto-fos/
Εκδοτήρια Μεγάρου Μουσικής Αθηνών
Στα εκδοτήρια του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών
Δευτέρα-Παρασκευή: 10:00 – 18:00 & Σάββατο: 10:00 – 14:00
Τηλεφωνικά
Στο 210 728 2333 κατά τις ανωτέρω ώρες λειτουργίας των ταμείων του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
Σχετικά με την Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτό
Η Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός είναι έργο συγχρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. και είναι ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ).
Η Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός αποτελεί μία καινοτόμα πρωτοβουλία της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους, και ως έργο αφορά στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης ψηφιακής κιβωτού γνώσης και πολιτισμού, που περιλαμβάνει σε ψηφιακή μορφή το σύνολο των εκφάνσεων του πολιτιστικού αποθέματος Ιερών Μονών του Αγίου Όρους.
Η κιβωτός αυτή έχει πλέον καταστεί ψηφιακά διαθέσιμη στο σύνολο της παγκόσμιας κοινότητας μέσω του διαδικτύου, προσφέροντας τη δυνατότητα περιήγησης στον κειμηλιακό πλούτο Μονών της Αθωνικής χερσονήσου, με τρόπο που σέβεται απόλυτα τον πνευματικό και ησυχαστικό χαρακτήρα του Αγίου Όρους.
Ανακαλύψετε κι εσείς τη μοναδική συλλογή ψηφιοποιημένων θησαυρών του Αγίου Όρους και τον τεράστιο πλούτο ψηφιακού περιεχομένου που περιέχει η Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός, με μία επίσκεψη:
⦁ στην ιστοσελίδα: https://mountathos.org/
⦁ στο Facebook: https://www.facebook.com/AthosDigitalHeritage/
⦁ στο Instagram: https://www.instagram.com/athosdigitalheritage/
Για περισσότερες πληροφορίες:
Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός
press@athoskivotos.eu
ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΣΑΛΟΤΗΤΑ.... (2ο ΜΕΡΟΣ)
«υπάρχουν ἐκεῖνοι (οι σαλοί), που ὑποδύονται τὸν τρελό χωρίς ικανοποιητική προπαρασκευή. Αὐτά τὰ ἄτομα κάνουν λάθος. Αντί να κοροϊδεύουν τὸν κόσμο καὶ τοὺς δαίμονες, ἀφήνουν τὸν κόσμο καὶ τοὺς δαίμονες καὶ τοὺς περιπαίζουν. Αὐτοί δεν ὑποδύονται τὸν τρελό, εἶναι τρελοί…»
(Φιλοθέου Κοκκίνου «Βίος Αγίου Σάββα του Νέου», έκδ. Δ. Τσάμη Επιστ. Επ. Α.Π.Θ., Τόμος 27).
Καταρχήν, στο ίδιο κείμενο του Ευαγρίου που αναφέρεται στο προηγούμενο μέρος, φαίνεται να περιγράφεται η σαλότητα με δέος, αφού είναι πολύ δύσκολο να φτάσει ο αγωνιστής σε τέτοιο επίπεδο απάθειας, γιατί η απάθεια χρειάζεται τεράστιο και μακρόχρονο αγώνα αυταπάρνησης και ανιδιοτέλειας. Επίσης, όπως λέει ο ιστορικός, αυτή η αρετή βαίνει «αντίθετα προς την φύση», δηλαδή πολύ σπάνια φτάνει κανείς στο μέγιστοβαθμό της απάθειας ώστε να είναι ασώματος σαν τους αγγέλους. Προσθέτει ο Ισαάκ ο Σύρος: «αὐτός ὁ τρόπος τῆς ζωῆς δεν εἶναι για όλους ωφέλιμος πνευματικά. Μόνο στοὺς τέλειους». Μπορεί να ζημιωθεί σκληρά όποιος αγωνιστεί με τέτοιου είδους άσκηση, διότι αυτή είναι μόνο για τους πεπειραμένους αθλητές, για τους τέλειους: «Καθένας, που προσπαθεί να ἀγωνισθεί πιο πάνω ἀπὸ τις πνευματικές του ικανότητες, διπλασιάζει τὴ ζημιά στὸν ἑαυτό του καὶ δεν κερδίζει τίποτε».
Ο αββάς Νίκων ο Μαυροορίτης (11ος αι.) σημειώνει: «τοὺς τὸ μωρόν κατά τὸν μέγαν Συμεών καὶ Ἀνδρέαν ἐπιτηδεύοντας, οἱ θεῖοι νόμοι ἀποδοκιμάζουσι, καὶ παντάπασι νῦν τὰ τοιαῦτα κωλύουσι». Βέβαια, σ ’ αυτό το κείμενο παρατηρείται κάποια αντίφαση. Ενώ αναγνωρίζεται από το ένα μέρος η αγιότητα των δύο κορυφαίων σαλών Συμεών και Ανδρέα
και μάλιστα τους αποδίδεται και ο τίτλος του "μεγάλου", από το άλλο μέρος θεωρούνται παραβάτες των θείων νόμων. Σ’ αυτό το σημείο είναι σημαντικό να σταθεί κανείς στους νόμους που φαίνεται να παραβίασαν οι σαλοί άγιοι. Μήπως επειδή η ζωή τους είναι διαρκώς ένα «σκάνδαλο» για τον κόσμο; Η πρώτη σκέψη πηγαίνει στο (Μτθ. 18,7): «Οὐαί τῷ κόσμῳ ἀπὸ τῶν σκανδάλων· ἀνάγκη γὰρ ἐλθείν τὰ σκάνδαλα, πλήν οὐαί τῷ ἀνθρώπῳ δι ’ οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται». Αλλά ο Απόστολος Παύλος είναι τόσο ευαίσθητος στο θέμα του σκανδαλισμού των Χριστιανών, ώστε κατηγορηματικά αρνείται να φάει κρέας για να μη σκανδαλίσει τον αδελφό του: «διόπερ εἰ βρῶμα σκανδαλίζει τὸν ἀδελφόν μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω». Επίσης, ο μέγας Βασίλειος αποκαλεί ανθρωποκτόνους αυτούς που προξενούν τα σκάνδαλα στους αδελφούς τους. Επιπλέον, τους περιμένει η μεγάλη κόλαση, όπως τονίζει ο ιερός Χρυσόστομος. Φαίνεται ξεκάθαρα ὅτι ο αββάς Νίκων μιλάει για μια παράβαση του Ευαγγελικού νόμου και της διδασκαλίας των Πατέρων.
Αρνητική είναι επίσης και η κρίση του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου (†1042). Στην εικοστή όγδοη κατήχησή του προειδοποιεί τους πιστούς λέγοντας: «όσοι ἔχουν φωτισθεῖ ἀπὸ τὸ Άγιο Πνεύμα, ἔχουν τὴ δύναμη τῆς διάκρισης, ἀλλά ἡ κρίση αὐτῶν, που δεν ἔχουν τὸ φως τοῦ Πνεύματος εἶναι κακή. Αναγνωρίζουν όσους νηστεύουν με κενοδοξία, ἀλλά περιφρονούν όσους τρώνε με ταπείνωση…, αὐτούς, που προσποιούνται ὅτι εἶναι τρελοί, δηλ. όσους συμπεριφέρονται ἀπρεπώς καὶ κάνουν τοὺς ἀνθρώπους να γελούν, αὐτούς τους σέβονται σαν να εἶναι ἐλεύθεροι ἀπὸ ἐπιθυμίες καὶ ιεροί, νομίζοντας ὅτι ἐκεῖνοι προσπαθούν να κρύψουν τὴν ἀρετή τοὺς με μια τέτοια διαγωγή. Συγχρόνως περιφρονούν όσους ζουν με ἀρετή καὶ ἀπλότητα καρδιάς καὶ εἶναι ἀληθινά ἅγιοι».
Ο Άγιος Φιλόθεος Κόκκινος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, (14ος αι.) ο οποίος έγραψε το Βίο τοῦ ἁγίου Σάββα τοῦ νέου (τοῦ Βατοπεδεινού) τοῦ σαλού διά Χριστόν, υποστηρίζει πως «υπάρχουν ἐκεῖνοι (οι σαλοί), που ὑποδύονται τὸν τρελό χωρίς ικανοποιητική προπαρασκευή. Αὐτά τὰ ἄτομα κάνουν λάθος. Αντί να κοροϊδεύουν τὸν κόσμο καὶ τοὺς δαίμονες, ἀφήνουν τὸν κόσμο καὶ τοὺς δαίμονες καὶ τοὺς περιπαίζουν. Αὐτοί δεν ὑποδύονται τὸν τρελό, εἶναι τρελοί…» . Φαίνεται μάλιστα να διατηρεί πολλές επιφυλάξεις για τους διά Χριστόν σαλούς, από τους οποίους με δυσκολία δέχεται «έναν, που καὶ δεύτερον μόγις», εννοώντας προφανώς τους σαλούς αγίους Συμεών και Ανδρέα. Γι ’ αυτόν το λόγο υπογραμμίζει ότι είναι επικίνδυνο να προσπαθήσει κανείς να πετύχει την τελειότητα κάνοντας τον σαλό. Η ανησυχία και η επιφύλαξη του Φιλοθέου ως προς αυτό το φαινόμενο μπορεί να ερμηνευτεί λαμβάνοντας υπόψη την εξάπλωση της μωρίας εκείνη την εποχή ή πιθανότερα τις κοινωνικές, εκκλησιαστικές και πολιτικές αναστατώσεις που ενθάρρυναν μερικούς “καιροσκόπους” να παριστάνουν τους σαλούς. Πάντως το βέβαιο είναι ότι ο Φιλόθεος όταν αναπτύσσει το θέμα της «μωρίας», ομολογεί πώς ήθελε να εξυμνήσει τη δόξα του Σάββα. Γενικότερα όμως τονίζει ότι η προσποιητή μωρία δεν αποτελεί «νόμον πολιτείας αρίστης», καθώς αποπροσανατολίζει την προσοχή του ανθρώπου εμποδίζοντάς τον να αντιληφθεί την πραγματική αρετή. Σ ’ αυτήν τη δυσκολία λοιπόν, που αφήνει πολλά περιθώρια σε επικίνδυνες παρεξηγήσεις, οφείλεται – κατά μεγάλο μέρος – η παλαιότερη σύσταση της Εκκλησίας να μην πολυεκδίδεται «εἰς τύπον» ο βίος και τα προφητικά αποφθέγματα του αγίου Ανδρέα του διά Χριστόν σαλού. Αυτή τη γνώμη φαίνεται να δέχεται και ο άγιος Νικόδημος, σημειώνοντας στο Συναξαριστή του, για το βίο του αγίου Ανδρέα: «οὐδέποτε δὲ εξεδόθη εἰς τύπον, ἴσως διατὶ, ὡς λέγουσι τινες, περιέχει μερικά πράγματα δυσπαράδεκτα».
Έχει κανείς την αίσθηση ὅτι η άμεση ή έμμεση αποδοκιμασία της σαλότητας γίνεται για δυο βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι να εμποδιστούν πολλοί ασκητές να ακολουθήσουν τον πολύ επικίνδυνο αυτό δρόμο. Αυτόν το δρόμο τον ακολουθούν «ελάχιστοι».
Όσα λέχθηκαν ως τώρα, ενισχύουν και δικαιολογούν αυτές τις επιφυλάξεις έναντι της σαλότητας. Στο νου αυτών των πατέρων δεν ήταν να απορρίψουν την άσκηση ως αίρεση ή ως ξένη διδασκαλία της Εκκλησίας, αλλά μόνο να επισημάνουν τον κίνδυνο που μπορεί να ακολουθεί τον ίδιο τον υποψήφιο σαλό και τους γύρω του πιστούς.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ