ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ ☦: Ένας σύγχρονος θαυματουργός. Στα ίχνη του αγίου Ιωάννη Σαγκάης

Εκατερίνα Στεπάνοβα

Στις 2 Ιουλίου Η Ρωσική Εκκλησία τιμά την μνήμη ενός μεγάλου αγίου της Ορθόδοξης Διασποράς του αγίου Ιωάννου (Μαξίμοβιτς) γνωστός και ως αγ. Ιωάννης της Σαγκάης. Σας παρουσιάζουμε ένα φωτορεπορτάζ για τον άγιο και τα μέρη που σχετίζονται με αυτόν.

Ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου του 1896 στην Ουκρανία στο χωριό Αντάμοβκα της επαρχίας Χάρκοβ. Καταγόταν από παλιά ουκρανική οικογένεια Μαξιμόβιτς στην οποία ανήκε και ο άγιος Ιωάννης (Μαξιμόβιτς), μητροπολίτης Τομπόλσκ. Ο πατέρας του, Μπόρις, ήταν εκπρόσωπος των ευγενών σε μία από τις κομητείες της επαρχίας του Χάρκοβ. Κατά τη Βάπτιση του δόθηκε το όνομα Μιχαήλ προς τιμή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.

Έλαβε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη στρατιωτική σχολή της Πολτάβα όπου φοίτησε από το 1907 έως το 1914. Στη συνέχεια εισήλθε στη νομική σχολή του Αυτοκρατορικού Πανεπιστημίου του Χάρκοβο από το οποίο αποφοίτησε το 1918 (πριν την κατάληψη της πόλης από τους Σοβιετικούς). Αργότερα διορίστηκε στο Επαρχιακό Δικαστήριο του Χάρκοβο όπου υπηρέτησε κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Χέτμαν Πάβελ Σκοροπάντσκι στην Ουκρανία και ενόσω ο Εθελοντικός Στρατός παρέμεινε εκεί.

Το 1921, κατά την διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου όταν οι μπολσεβίκοι είχαν καταλάβει πλήρως την Ουκρανία ο μελλοντικός δεσπότης μαζί με όλοι την οικογένειά του μετανάστευσε στο Βελιγράδι όπου μπήκε στο πανεπιστήμιο. Ο Μιχαήλ αποφοίτησε από τη Θεολογική σχολή το 1925, βγάζοντας τα προς το ζήν πουλώντας εφημερίδες.

Χειροθετήθηκε αναγώστης το 1924 από τον μητροπολίτη Αντώνιο (Χραποβίτσκι) για την ρωσική εκκλησία του Βελιγραδίου. Το 1926 εκάρη μοναχός και χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος με το όνομα Ιωάννης. Στις 21 Νοεμβρίου του ιδίου έτους ο πατήρ Ιωάννης χειροτονήθηκε ιερομόναχος.

Από τον 1925 και έως το 1927 ο ιερομόναχος Ιωάννης εκτελούσε χρέη καθηγητή θρησκευτικών στην Ανώτατη κρατική Σερβική Σχολή και από το έτος 1929 και μέχρι 1934 καθηγητής και επικεφαλής Σερβικής Ιερατικής Σχολής του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στο Μπιτόλ.

Άγιος Ιωάννης στην Σερβία (κάθεται εν μέσω των κληρικών, δεύτερος από αριστερά) όπου ακόμα ως απλός ιερομόναχος δίδασκε στην Ιερατική Σχολή του Μπιτόλ. Χειροτονήθηκε επίσκοπος στο Βελιγράδι.

Ο πρώτος τόπος της αρχιερατικής διακονίας του αγίου Ιωάννη ήταν η Κίνα. Στην φωτογραφία ο νέος δεσπότης Ιωάννης, επίσκοπος Σαγκάης.

Στο γραφείο του στην Κίνα

Στην νήσο Τουμπαμπάο στις Φιλιππίνες όπου οργανώθηκε καταυλισμός ρώσσων προσφύγων οι οποίοι έφυγαν από την Κίνα μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές.

Ο Άγιος Ιωάννης πετούσε διαρκώς με αεροπλάνα (φωτογραφία αριστερά), επειδή το ποίμνιό του ήταν διασκορπισμένο σε όλο τον κόσμο (το 1951, ο δεσπότης μετατέθηκε στις Βρυξέλλες και ανέλαβε Αρχιεπίσκοπος Βρυξελλών και Δυτικής Ευρώπης και λίγα χρόνια αργότερα ηγήθηκε της Επισκοπής της Δυτικής Αμερικής (στη φωτογραφία στα δεξιά ο Άγιος Ιωάννης στο Σαν Φρανσίσκο)

«Μια φορά με τον δεσπότη, πηγαίναμε με το αυτοκίνητο στο αεροδρόμιο – διηγείται ο χωράρχης του Νέου Καθεδρικού Ναού στο Σαν Φρανσίσκο Βλαντίμιρ Κρασόβσκι – και μου ζητά να στρίψουμε προς το νεκροταφείο. Του απαντώ ότι το αεροπλάνο δεν θα μας περιμένει αλλά ο δεσπότης επιμένει. Φτάνουμε, λοιπόν, στο νεκροταφείο και ο δεσπότης ξεκινάει και επισκέπτεται όλα τα μνήματα. Και είναι ολόκληρες χιλιάδες! Η ώρα περνάει, έχουμε σχεδόν αργήσει για την πτήση ενώ ο δεσπότης συνεχίζει να πηγαινοέρχεται ψάχνοντας κάτι. Θύμωσα και επέστρεψα στο αμάξι ενώ ο δεσπότης συνέχιζε να ψάχνει. Πέρασαν αρκετές ώρες και τελικά βρήκε αυτό που έψαχνε κάπου στην άκρη του νεκροταφείου. Όπως αποδείχθηκε, ο θαμμένος εκεί άνθρωπος είχε επέτειο του θανάτου του και ο δεσπότης τέλεσε ένα τρισάγιο στον τάφο του. Μετά επέστρεψε στο αυτοκίνητο και λέει – «Τώρα πάμε στο αεροδρόμιο!». Φτάνοντας εκεί μαθαίνουμε ότι το αεροπλάνο είχε καθυστέρηση και ο άγιος πέταξε σαν να μην είχε συμβεί τίποτα»

Ο Άγιος Ιωάννης περιστοιχιζόταν πάντα από παιδιά και νέους, τους οποίους αγαπούσε και φρόντιζε. Στη φωτογραφία στα αριστερά: Ο δεσπότης ανάμεσα στα παιδιά από το ορφανοτροφείο του Αγίου Τύχωνα του Ζαντόνσκ για ορφανά και παιδιά απόρων γονέων. Δεξιά - ο επίσκοπος με τα παπαδοπαίδια στο Σαν Φρανσίσκο.

Πριν από την τοποθέτηση των σταυρών στον Νέο Καθεδρικό Ναό στο Σαν Φρανσίσκο ο οποίος χτίστηκε και άνοιξε χάρη στον άγιο. Ο Ναός εγκαινιάστηκε το 1965 και ο επίσκοπος Ιωάννης πρόλαβε να λειτουργήσει εκεί, λίγες φορές, μέχρι την κοίμησή του το 1966.( Στην φωτογραφία – ο άγιος Ιωάννης στέκεται όρθιος τρίτος από αιστερά).

Ο άγιος καθημερινά τελούσε την Θεία Λειτουργία και όταν άδειαζε η εκκλησία μετά την ακολουθία, καθόταν για πολλή ώρα στο Ιερό. Τις ακολουθίες τις ήξερε απέξω και συχνά έψαλνε μόνος του στο ψαλτήρι.

Άγιος Ιωάννης στο κελί του στο Σαν Φρανσίσκο.

Το σύγχρονο Σαν Φρανσίσκο.

Ο παλαιός Καθεδρικός Ιερός Ναός στο Σαν Φρανσίσκο ο οποίος εγκαινιάστηκε από τον άγιο Ιωάννη.

Ο ιερομόναχος Τζέϊμς (Κοράζζα), εφημέριος του Παλαιού Καθεδρικού Ναού – στα ρωσικά τον λένε πατήρ Ιάκωβος – τελεί παρακλήσεις υπέρ των ασθενών ενώπιον του αρχιερατικού μανδύα του αγίου Ιωάννου ο οποίος φυλάσσεται στο κεντρικό προσκυνητάρι του Ναού. Προσευχόμενος και γονυπετής ο ασθενής μπροστά στο προσκυνητάρι. Ο πατήρ Τζέϊμς τον τυλίγει με τον μανδύα του αγίου τον άρρωστο και ψέλνει την παράκληση.

Το ορφανοτροφείο του αγίου Τύχωνα του Ζντόνσκ στο Σαν Φρανσίσκο. Η στέγη για τα ορφανά παιδιά και παιδιά απόρων γονέων ιδρύθηκε από τον επίσκοπο Ιωάννη στην Σαγκάη και μετέπειτα μεταφέρθηκε στο Σαν Φρανσίσκο.

Ο Ιερός Ναός στο ορφανοτροφείο είναι αφιερωμένος στον άγιο Τύχωνα του Ζαντόνσκ.

Στο κελί του δεσπότη στην στέγη του αγίου Τύχωνα του Ζαντόνσκ όλα παρέμειναν ίδια. Εικόνες στην περίοπτη θέση, στο γραφείο η γραφομηχανή, στην οποία έγραφε ο ίδιος τις επιστολές και τις εντολές του, μπροστά της μία πολυθρόνα όπου αναπαυόταν τις νύχτες ο άγιος (ως γνωστόν ο άγιος ποτέ δεν κοιμόταν ξαπλωμένος στο κρεβάτι).

Στο προσκυνητάρι που βρίσκεται στο κελί του αγίου πάντα υπάρχουν ένα ευαγγέλιο και ένας σταυρός. Εδώ τελείται το Μυστήριο της εξομολόγησης.

Στο κελί φυλάσσονται τα προσωπικά αντικείμενα του δεσπότη.

Στο γραφείο δίπλα στην φωτογραφεία του τσάρου και μάρτυρα Νικολάου βρίσκεται το εκκλησιαστικό ημερολόγιο του 1966 που ήταν έτος κοίμησης του αγίου.

Νέος Ιερός καθεδρικός Ναός στο Σαν Φρανσίσκο προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου «Πάντων θλιβομένων η Χαρά».

Το κοιμητήριο του αγίου Ιωάννη στον Νέο καθεδρικό Ναό όπου, αρχικά, βρίσκονταν τα λείψανά του. Εδώ, αμέσως μετά την κοίμηση του αγίου, έρχονταν οι άνθρωποι με την ελπίδα των αγίων του ευχών, τελούνταν τα μνημόσυνα υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του. Ο κόσμος τοποθετούσε στα ιερά του λείψανα χαρτάκια με τα αιτήματα της άνωθεν συνδρομής του.

Μετά την αγιοκατάταξη, από την Ρωσική Εκκλησία της Διασποράς, του αγίου Ιωάννη, τα ιερά του λείψανα μεταφέρθηκαν στον καθεδρικό ναό.

Στον καθεδρικό ναό ψέλνει η αρχιερατική χορωδία υπό διεύθυνση του Βλαντιμίρ Κρασόβσκι. «Τέσσερις γενιές Ρώσων ψέλνουν στην χορωδία μας!» - λέει ο χοράρχης.

Όπως και κατά τη διάρκεια της ζωής του Αγίου Ιωάννη στο ιερό του καθεδρικού ναού βοηθούν τα αγόρια (στη φωτογραφία τα παπαδοπαίδια στο καμπαναριό).

Η χορωδία επ ονοματι του αγίου Ιωάννη, δίνει συναυλία προς τιμήν του κεκοιμημένου Μητροπολίτη Λαύρου στο Νέο καθεδρικό Ναό. Πριν την συναυλία οι μουσικοί προσευχήθηκαν στα λείψανα του αγίου Ιωάννη.