Θλιβερὰν ἐντύπωσιν προκαλεῖ εἰς ἡμᾶς τοὺς Ἁγιορείτας ἡ ἀπουσία τοῦ Hμερολογιακοῦ ζητήματος ἐκ τῶν θεμάτων τῆς Πανορθοδόξου Προσυνόδου. Ἐν τούτοις, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος εἶχεν ἐπιδείξει ἐξαιρετικὸν ἐνδιαφέρον, διὰ τὸ ζήτημα τοῦτο τὸ 1930 εἰς τὴν Διορθόδοξον 'Επιτροπήν. Πεισθεἰς περὶ τοῦ λάθους του, ὁ μακαρίτης Χρυσόστομος, μετὰ ἐξαετῆ πειραματισμόν, ἤ προσπαθῶν νὰ παρασύρῃ εἰς τὴν περιπέτειαν καὶ τὰς ἄλλας 'Εκκλησίας, ἴνα προσδώσῃ νομιμότητα εἰς τὴν ἀντικανονικὴν ἐνέργειάν του, ἔγραφε πρὸς τοὺς ἐκπροσωποῦντας εἰς τὴν Ἑπιτροπὴν τὴν Ἑκκλησίαν τῆς Ἐλλάδος, μακαρίτην Γεννάδιον Θεσσαλονίκης καὶ Κερκύρας κ. Ἁθηναγόραν -νῦν Οἰκουμενικὸν Πατριάρχην- ὅτι «περιληφθήσονται, ὡς εἰκός, ἐκ τῶν πρώτων τὰ ὑπὸ ἐπείγουσαν μορφὴν προβάλλοντα ζητήματα τοϋ Ημερολογίου καὶ τοῦ Πασχαλίου». Ἁλλ' ἡ Ἑπιτροπὴ οὔτε κἄν ἐσχολίασε τὸ θέμα, ὅπερ ἔκαιε τὸν Ἀρχιεπίσκοπον Ἁθηνῶν, καὶ φυσικὰ ἀφέθη, διὰ τὴν Πανορθόδοξον Προσύνοδον. Θεωροῦμεν ἀναγκαῖον νὰ ὑπομνήσωμεν ἐνταῦθα, πόσον συνδεδεμένον εἶναι τὸ διωρθωμένον Γρηγοριανὸν Ημερολόγιον μετὰ τοῦ Πασχαλίου Κανόνος, ἀφοῦ κατενοήθη τὸ ἀδύνατον τῆς ὑπάρξεως τοῦ πρώτου ἄνευ τῆς ἀναθεωρήσεως καὶ προσαρμογῆς καὶ τοῦ δευτέρου. 'Εὰν ἡ πρόχειρος μεταπήδησις κατὰ δέκα τρεῖς ἡμέρας ἔλυε ὁριστικῶς τὸ ἡμερολογιακὸν ζήτημα, οὐδεμία ἐντεῦθεν ἀνάγκη θὰ προέκυπτε περὶ μνείας τοῦ Πασχαλίου, ἐπὶ ἀνατροπῇ Κανόνος τῆς α' Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ώστε οἱ Παλαιοημερολογῖται, βλέποντας μακράν, δικαίως. διαμαρτύρονται, δι΄ ἀντικανονικὰς ἐνεργείας τῆς 'Εκκλησίας μας.
Ας μᾶς ἐπιτραπῇ νὰ εἴπωμεν τινα διὰ τὸ Ημερολογιακὸν ζήτημα, τὸ
ὁποῖον ἀπὸ τοῦ 1924 ἀποτελεῖ μέγαν πειρασμὸν ἐν τῇ 'Εκκλησίᾳ, σκανδαλίσαν
χιλιάδας συνειδήσεων. Τὸ ἡμερολογιακὸν ἐψύχρανε πιστούς, ὡδήγησεν εἰς
ἀπείθειαν, εἰς χωρισμόν, εἰς δημιουργίαν ἰδίας 'Εκκλησίας. Η ἑνότης ἐν τῇ
περιοχῇ τῆς Ἑλληνικῆς 'Εκκλησίας διεσπάσθη. Εὐσεβέστατοι χριστιανοὶ ἀπέκοψαν
ἐαυτοὺς ἀπὸ τῆς κοινωνίας τῶν λοιπῶν πιστῶν. Καὶ αὐτοὶ δὲν εἶναι ὀλίγοι. 'Ἐν,
ἴσως, ἐκατομμύριον κατὰ συνείδησιν θρησκευομένων ἀδελφῶν. Προῆλθεν ἐκ τούτου
διάστασις, ἀνταγωνισμός, ἐκατέρωθεν ἄμυνα. Ηκολούθησαν διωγμοί, ἐλέχθησαν
ἄτοπα, ἐτέθη ἐν ἀμφιβόλῳ ἡ Κανονικὴ εὐστάθεια τῆς Ἐκκλησίας μας. Κόμματα ἐπὶ
κομμάτων ἐσχηματίσθησαν καὶ διερράγη ὁ Θεοὐφαντος καὶ ἄρραφος χιτὼν τοῦ Κυρίου.
Τὶ πταίουν εἰς ταῦτα οἱ παλαιοημερολογίται ; Ἁνθρωποι εὐλαβέστατοι καὶ ἁπλοῖ, φοβούμενοι
περὶ τῆς σωτηρίας τῆς ψυχῆς των, προετίμησαν συγκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ ἤ
πρόσκαιρον ἔχειν κακῶς ἐννοουμένην εἰρήνην. Πολλοὶ τοὺς ὡνόμασαν ὅχλον. Η λέξις
εἶναι ἄστοχος καὶ ἀντιχριστιανικωτάτη. Ὁ Χριστὸς εἰς αὐτὸν τὸν ὅχλον
ἐπαναπαύετο. 'Υπὲρ αὐτοῦ ὁ Παῦλος ἐνομοθέτει. Χάριν αὐτοῦ οἱ Πατέρες
ἐδογμάτισαν. Παρα βραχὺ νὰ εἴπωμεν ὅτι αὐτοὶ εἶναι οἱ ἀληθῶς ἐκλεκτοί. Διότι
εἰς τὸν χριστιανικὸν κόσμον, οἱ ὄντως πιστοὶ αὐτοὶ εἶναι. Τὸν Παῦλον τὸν
ἐκατηγόρησαν ὄτι εἶχε περιμαζέψῃ ὄλην τὴν κουρελαρίαν τῆς Μεσογείου, δια νὰ
κάμῃ τὰς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ἀπαντᾶ ἐγκαυχώμενος: «οὐ πολλοὶ σοφοὶ κατὰ
σάρκα, οὐ πολλοὶ εὐγενεῖς' ἀλλὰ τὰ μωρὰ τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεὸς ἴνα τοὺς
σοφοὺς καταισχύνῃ....».
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ