Iερέας στην Κάλυμνο, δάσκαλος πολεμικών τεχνών και με σήμα κατατεθέν της σχολής του τον αρχάγγελο Μιχαήλ......!!!
Οκ!!!
Υ.Γ. Δυστυχώς οι εχθροί και οι όντως τρελοί (της Εκκλησίας), βρίσκονται παντού...
Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2021
Περὶ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου τοῦ Ναζιανζηνοῦ
Ἀπόσπασμα ἐκ τῆς ἐργασίας «Περὶ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου τοῦ Ναζιανζηνοῦ»
τοῦ Ἀειμνήστου κυροῦ Χρυσοστόμου Ἐπισκόπου Μαγνησίας
Εἰσαγωγικὰ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΜΕ, εἰς τιμὴν καὶ μνήμην τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, τοῦ μεγίστου τούτου Πατρὸς τῆς Ἐκκλησίας, ἕνα χαρακτηριστικὸ ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν ἐξαίρετη ἐκτενῆ Βιογραφία του, ἡ ὁποία δημοσιεύθηκε σὲ 21 συνέχειες (!) στὸ ἐπίσημο ὄργανο τῆς Ἐκκλησίας μας «Ἡ Φωνὴ τῆς Ὀρθοδοξίας» πρὸ μισοῦ καὶ πλέον αἰῶνος (ἔναρξις: ἀρ.φ. 414-415/1.4.1963· ὁλοκλήρωσις: ἀρ.φ. 445/8.6.1964).
Ἡ ἐργασία αὐτὴ εἶχε δημοσιευθῆ τότε ἀνωνύμως, ἀλλὰ σὲ ἐγκυκλιῶδες κείμενο τοῦ Προεδρείου τῆς ΠΘΕΟΚ τῆς 8.11.1979, πληροφορούμεθα ὅτι ἐπρόκειτο γιὰ γραπτὸ συνταχθὲν «ὑπὸ τοῦ Ἀειμνήστου κυροῦ Χρυσοστόμου Ἐπισκόπου Μαγνησίας» (σελ. 1).
Ἡ πραγματεία αὐτὴ διακρίνεται γιὰ τὴν καλὴ καὶ ἐπαρκῆ γνῶσι τῶν περιστατικῶν τοῦ Βίου τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου, τὰ ὁποῖα παρουσιάζει μὲ θαυμαστὴ ρητορικότητα καὶ ζωντάνια, ὅπως καὶ τῶν συγγραμμάτων τοῦ Ἁγίου Πατρός, ἐκ τῶν ὁποίων παραθέτει συχνὰ ἀποσπάσματα. Γιὰ κάποιον δὲ συνηθισμένο στὸν τρόπο γραφῆς τοῦ ἀοιδίμου Ἀρχιερέως Χρυσοστόμου (Νασλίμη) εἶναι φανερό, καὶ ἀπὸ ἐσωτερικὲς ἀκόμη ἐνδείξεις, ὅτι πρόκειται ἀναμφίβολα γιὰ κείμενο τοῦ ὀξυγράφου καλάμου του, ἤτοι τῆς χαρισματικῆς γραφίδος του.
Συγκεκριμένα, παραθέτουμε τὴν 8η συνέχεια ἀπὸ τὴν ἐργασία αὐτὴ («Φ.Ὀ.», ἀρ.φ. 423/22.7.1963, σελ. 2-3), στὴν ὁποία περιγράφεται ἡ ποιμαντικὴ δρᾶσις τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου, ὅταν ἀνέλαβε μὲ δισταγμὸ ἱερατικὰ καθήκοντα -σὲ ἐποχὴ ὅμως κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ Ἰουλιανὸς ὁ Παραβάτης ἔλαβε διωκτικὰ μέτρα κατὰ τῶν Χριστιανῶν, ἡ πρόνοια τοῦ Ἁγίου γιὰ τὴν μόρφωσι τῶν παιδιῶν τῶν Χριστιανῶν, καθὼς καὶ ἡ ἐπίδρασίς του σὲ ἄλλες ἱερὲς μορφὲς τῆς ἐποχῆς του.
Κατὰ τὶς προηγούμενες 7 συνέχειες ἐξιστορήθησαν τὰ περὶ τῆς γεννήσεως (328), ἀνατροφῆς, περιβάλλοντος, παιδείας, πνευματικῆς καὶ ἠθικῆς συγκροτήσεως καὶ μοναχικῆς διαμορφώσεως τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου, ἡ ἱερατικὴ χειροτονία του καὶ τὰ μετ’ αὐτήν.
Στὶς δὲ ἑπόμενες 13 συνέχειες περιγράφονται οἱ ἀγῶνες κατὰ τοῦ Ἀρειανισμοῦ, ἡ συνδρομὴ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου στὸ ἔργο τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ἡ ἐπισκοπικὴ χειροτονία αὐτοῦ, ἡ δρᾶσις του ἀναστηλώσεως τῆς Ὀρθοδοξίας στὴν Κωνσταντινούπολι, οἱ πειρασμοὶ καὶ οἱ δοκιμασίες του, ὁ ἀγῶνας του καὶ ἡ στᾶσις του ἔναντι τῶν φθονερῶν, ἡ παρουσία του στὴν Β’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ἡ παραίτησίς του ἀπὸ τὸν Θρόνο τῆς Κωνσταντινουπόλεως χάριν εἰρηνεύσεως τῆς Ἐκκλησίας, ἡ κατάληξίς τους στὴν Ἀριανζὸ καὶ κατόπιν στὴν Σελεύκεια, τὸ συγγραφικὸ καὶ ποιητικὸ ἔργο του, τὰ γνωρίσματα τῆς ἁγίας προσωπικότητός του, ἡ κοίμησίς του, ὡς καὶ ἡ κοινὴ συνείδησις περὶ τῆς ἁγιότητός του.
Ἐλπίζουμε, σὺν Θεῷ, νὰ παρουσιάσουμε ἀκόμη μία τουλάχιστον συνέχεια ἀπὸ τὴν ἐξαιρετικὴ αὐτὴ ἀπὸ πάσης ἀπόψεως ἐργασία, ἀποτίοντες συνάμα φόρο τιμῆς καὶ στὸν Ἀγωνιστὴ Ἱεράρχη Χρυσόστομο Μαγνησίας (+1973), ὁ ὁποῖος ἐκόσμησε τὴν Ἐκκλησία μας καὶ κατέλειπε μνήμη ἀγαθὴ καὶ ἀμάραντη.
Ἤδη ὅμως ἄς ἀφήσουμε νὰ ὁμιλήση ὁ ἴδιος:
ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ – ΤΟΥ ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟΥ
ΤΗΝ εἰς τὸ ἀξίωμα τῆς ἱερωσύνης ἀνύψωσιν τοῦ θείου Γρηγορίου, ὡς συνήθως εἰς τὰ τῶν ἐπιφανῶν ἀνδρῶν συμβαίνει, δὲν εἶδον εὐχαρίστως οἱ φθονεροὶ παρὰ τοῖς Ναζιανζηνοῖς καὶ οἱ κακεντρεχεῖς. Καὶ κατ’ αὐτὴν τὴν ἑορτὴν τοῦ Πάσχα, ὅτε ἐπισήμως ἀνελάμβανε τὰ ἱερατικά του καθήκοντα, ὀλίγοι ἀναλόγως εἶχον προσέλθει εἰς τὸν Ναόν. Καὶ τούτου οὐδὲν ἀπογοητευτικώτερον δι’ ἄνδρα ζηλωτὴν καὶ εὐσυνείδητον ἐπιλαμβανόμενον μετὰ ἐπιμόνους ἱκεσίας καὶ παρακλήσεις ἔργου σοβαροῦ. Ὁ δὲ Γρηγόριος πρὸ τοιαύτης συμπεριφορᾶς μὴ ἀδιαφορῶν ἀπευθύνει μετ’ ὀλίγον βραχὺν παραινετικὸν λόγον πλήρη γλυκύτητος καὶ πατρικῆς στοργῆς ἐπιγραφόμενον «Πρὸς τοὺς καλέσαντας ἐν τῇ ἀρχῇ καὶ μὴ ἀπαντήσαντας τὸν πρεσβύτερον ἐν τῷ Πάσχᾳ».
Ἐπειδὴ δὲ καὶ πάλιν δὲν συνετίσθησαν οἱ ἐκ φθόνου καὶ ἀγροικίας ὑπονομεύοντες τὴν ὑπόληψιν αὐτοῦ, ἰδοὺ ἀναλαμβάνει ἔργον ῥητορικῆς καὶ διδασκαλίας ἀνώτερον καὶ ἀπαγγέλλει τὸν περίφημον καὶ θαυμάσιον ἐκεῖνον «Περὶ Ἱερωσύνης» λόγον, ἐν ᾧ ἀπολογούμενος μετ’ ἀπαραμίλλου τέχνης καὶ δυνάμεως πραγματεύεται περὶ τοῦ ὕψους τοῦ ἱερατικοῦ ἀξιώματος καὶ περὶ τῶν καθηκόντων τῶν ἐπισκόπων. Ὁ λόγος οὗτος ἀπετέλεσε κειμήλιον ἔκτοτε καὶ κομψοτέχνημα ῥητορικὸν τῆς παλαιᾶς ἐκκλησιαστικῆς φιλολογίας καὶ πρῶτον δοκίμιον ποιμαντικῆς διδασκαλίας, χρησιμεύσας καὶ ὡς βοήθημα ἄριστον διὰ τοὺς μεταγενεστέρους διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας πρὸς καταλλήλους ὑποδείξεις τόσον διὰ τοὺς λαβόντας, ὅσον καὶ διὰ τοὺς θέλοντας λαβεῖν ἱερωσύνην.
Ὁ θεῖος Γρηγόριος τελῶν τὰ τῆς ἐφημερίας του ὡς πρεσβύτερος ἀπὸ τῶν ἀρχῶν τοῦ 362 ἔτους καταβάλλει ἀόκνους προσπαθείας, ἵνα τὰ πάντα ἀποβαίνωσιν εἰς προκοπὴν τῆς Ἐκκλησίας, πρὸ οὐδεμιᾶς ἀντιστάσεως ὑποχωρῶν. Καλλιεργεῖ τὸ κήρυγμα τοῦ θείου λόγου, προνοεῖ περὶ τῶν κατηχουμένων καὶ διδάσκει αὐτοὺς τὸν λόγον τῆς εὐαγγελικῆς ἀληθείας, βοηθεῖ τοὺς ἐνδεεῖς καὶ τοὺς πάσχοντας, ἀνακουφίζει καὶ ἐν ᾧ μέτρῳ δύναται καὶ δικαιοῦται εἰς τὰ ποιμαντικὰ καθήκοντα τὸν γηραιὸν πατέρα του, ἀνταπεξέρχεται εἰς τὰς ἐπιβουλὰς κατὰ τῆς σωτηρίας τοῦ ποιμνίου του ἐκ τῶν πολλαπλῶν σχισμάτων, αἱρέσεων, καὶ ἐξ αὐτῶν τῶν Ἰουδαίων καὶ ἐθνικῶν. Ἐν καιρῷ δὲ μεριμνᾷ καὶ ὑπὲρ ἄλλων Ἐκκλησιῶν καὶ δὴ τῆς Μητροπόλεως Καισαρείας καὶ γενικώτερον ὑπὲρ ὅλης τῆς Ἐκκλησίας, ὅτε αὐτὴ ἐπλήττετο ἐκ τῶν διωγμῶν, οὕς κατ’ αὐτῆς ἤγειρον οἱ αὐτοκράτορες Ἰουλιανὸς ὁ παραβάτης καὶ Οὐάλης ὁ ἀρειανόφρων.
Ὁ Ἰουλιανός, αὐτοκράτωρ γενόμενος, δὲν ἐξεδήλωσεν εὐθὺς ἀμέσως τὰς ἀντιχριστιανικάς του διαθέσεις, ὑποκριθεὶς ἀνεξιθρησκείαν. Δὲν ἐβράδυνεν ὅμως νὰ φανερώσῃ τὸ ἄσβεστον μῖσος, τὸ ὁποῖον ἔτρεφεν ἐναντίον τοῦ χριστιανισμοῦ. Ἔχων ἤδη εἰς χεῖράς του τὴν ἀπόλυτον ἐξουσίαν ἐπεζήτησε τὴν ἐκπλήρωσιν τῶν πόθων του. Νὰ ἐπαναφέρῃ τὴν εἰδωλολατρείαν ὡς ἐπίσημον θρησκείαν τοῦ Κράτους διὰ παντὸς τρόπου. Καὶ πρὸς τοῦτο, ἐπειδὴ ἡ θρησκεία αὕτη ἤδη ἔκειτο νεκρά, διὰ τὴν ἀναζωογόνησίν της ἔδειξε ζῆλον δαιμονιώδη. Τοὺς ἐρειπωθέντας εἰδωλολατρικοὺς ναοὺς ἀνήγειρε· τὰ μαντεῖα ἀνεστήλωσε· τὰς ὀργιαστικὰς ἑορτὰς ἀνεδιοργάνωσε· τοὺς μάντεις καὶ τοὺς ἱερεῖς τῶν εἰδώλων περισυνέλεξε καὶ αὐτοὺς εἶχε συμβούλους εἰς τὰς τοῦ Κράτους ὑποθέσεις καὶ πολεμικὰς ἐπιχειρήσεις. Κατὰ δὲ τῶν χριστιανῶν ἐκήρυξεν ἀπηνέστατον διωγμόν, καὶ ἔχυσε ποταμοὺς αἱμάτων μαρτυρικῶν. Πολλοὺς χριστιανικοὺς Ναοὺς μετέβαλεν εἰς εἰδωλικούς, καὶ ἄλλους κατέστρεψε. Λείψανα Ἁγίων καὶ ἄλλα κειμήλια τοῦ Χριστιανισμοῦ κατέκαυσε καὶ ποικιλοτρόπως ἠφάνισεν.
Ἐκεῖνο δὲ τὸ ὁποῖον ἀποτελεῖ τὸ κορύφωμα τοῦ κατὰ τῶν χριστιανῶν μίσους του εἶναι ἡ ἀπαγόρευσις τῆς Ἑλληνικῆς μορφώσεως εἰς τοὺς χριστιανόπαιδας. Δι’ αὐτοκρατορικοῦ διατάγματος τὰ τέκνα τῶν χριστιανῶν δὲν ἐπετρέπετο νὰ ἐκπαιδευθοῦν εἰς τὰς σχολὰς τοῦ Κράτους, διότι μόνον οἱ ἀνήκοντες εἰς τὴν θρησκείαν (τὴν εἰδωλολατρικὴν) τῶν Ἑλλήνων, μόνον οὗτοι ἐδικαιοῦντο νὰ τύχουν καὶ Ἑλληνικῆς παιδείας. Οὕτω οἱ χριστιανόπαιδες εἶχον καταδικασθῆ νὰ τελοῦν εἰς τὸ σκότος τῆς ἀπαιδευσίας.
Ὁ θεῖος ὅμως Γρηγόριος κατανοήσας τὸ μέγεθος τοῦ κακοῦ, ὅπερ ἐναντίον τῆς χριστιανικῆς νεολαίας, διὰ τὴν στέρησιν τῆς μορφώσεως, ἐπεδόθη εἰς τὴν σύνθεσιν ποικίλης διδακτικῆς ὕλης ἀποκλειστικῶς διὰ τοὺς χριστιανόπαιδας, εἰς τοὺς ὁποίους ἀπηγορεύθη ἡ ἀνάγνωσις τῶν Ἑλλήνων ἀρχαίων κλασσικῶν, καὶ χάρις εἰς τὴν ἔμπνευσιν ταύτην τοῦ θείου Γρηγορίου οἱ νέοι βλαστοὶ τῆς πολεμουμένης Ἐκκλησίας μελετῶντες τὰ συγγράμματα τοῦ θείου Πατρὸς ἐξεπαιδεύοντο κατά τε τὴν ἔξω καὶ τὴν ἔσω σοφίαν.
Οἱ ἐπιγραφόμενοι «Στηλιτευτικοὶ κατὰ Ἰουλιανοῦ» δύο λόγοι τοῦ Γρηγορίου στηλογραφοῦσι πρὸς ἄληστον μνήμην τὰ δεινά, τὰ ὁποῖα ἡ Ἐκκλησία ἀντεμετώπισεν, ἐπὶ τρία καὶ ἥμισυ ἔτη βασιλεύσαντος τοῦ ἀποστάτου Ἰουλιανοῦ, τὸν ὁποῖον ἡ θεία ὀργὴ κατέφθασε κατὰ Ἰούνιον τοῦ 363 καὶ παρέπεμψεν εἰς Ἅδου κευθμῶνας, ἐν Περσίᾳ πολεμοῦντα.
Ὁ θεῖος Γρηγόριος ὡς ἐφημέριος ἐπέδειξε πᾶσαν σπουδὴν ὥστε ἔναντι τῶν καθηκόντων του νὰ παρουσιάσῃ ἀπόδοσιν ἀνταξίαν τῶν μεγάλων καὶ σπανίων χαρισμάτων, δι’ ὧν ἐκοσμεῖτο, χρησιμεύων καὶ ὡς βοηθὸς τοῦ γέροντος ἐπισκόπου πατρός του. Ἡ φήμη του ἐξεχύθη πολὺ μακρὰν καὶ ἄνδρες ἐπ’ ἀρετῇ καὶ παιδείᾳ ἐπίσημοι συνῆψαν μετ’ αὐτοῦ ἀλληλογραφίαν, ζητοῦντες λύσιν τῶν ζητημάτων των καὶ ἄλλοι αὐτοπροσώπως μεταβαίνοντες ἐζήτουν τὴν συνδρομήν του εἰς τοὺς πειρασμούς των.
Ὁ μέγας Ἀθανάσιος ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Γρηγορίου ἀνεγνώριζε τὸν προσφιλέστερον συναθλητὴν εἰς τὸν κοινὸν ἀγῶνα τῆς πίστεως, ἀλλὰ καὶ τὸν ἀκριβέστερον ὀρθόδοξον δογματιστήν. Ὁ Ἱερώνυμος, ὁ φιλομαθέστατος καὶ μέγας τῶν ἱερῶν Γραφῶν μεταφραστής, ἦλθεν εἰς ἐπίσκεψιν τοῦ Γρηγορίου καὶ ἐθαύμασε τὴν σοφίαν αὐτοῦ, ὥστε πολλάκις καυχώμενος ἐβεβαίωσεν, ὅτι ἐχρημάτισε τοῦ Γρηγορίου μαθητὴς καὶ παρ’ αὐτῷ ἐξέμαθε τὰς ἁγίας Γραφάς. Ὁ ἀσκητὴς καὶ πρεσβύτερος Ἱεροσολύμων Ἡσύχιος, ἐρευνητὴς τῶν θείων Γραφῶν ἄριστος καὶ κήρυξ τοῦ θείου λόγου διαπρύσιος, Εὐδόξιος ὁ χρηματίσας ἐπίσημος ῥήτωρ, παρὰ τοῦ Γρηγορίου ἤντλησαν, ὡς ὡμολόγουν, τὰς θεολογικάς των γνώσεις.
Τὸν Ἰουλιανὸν κακῶς τελευτήσαντα τὸν βίον, διεδέχθη ὁ Ἰοβιανὸς ὀρθοδόξου πίστεως καὶ καλῆς προαιρέσεως. Οὗτος ἀνεκάλεσε τοὺς ὑπὸ Κωνσταντίου καὶ Ἰουλιανοῦ ἐξορισθέντας ἐπισκόπους, ὑπεστήριξε τοὺς ὀρθοδόξους, καὶ ἀπέδωκεν εἰς αὐτοὺς τοὺς ὑπὸ τῶν ἀρειανῶν ἁρπαγέντας Ναούς.
ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ
Ἀναμφίβολα ἡ ἀποδοχή τῆς ἀλήθειας καί τῆς ἀγάπης ὡς ὑψηλῶν ἀρετῶν γιά τούς περισσοτέρους ἀνθρώπους εἶναι κάτι τό αὐτονόητο. Σπάνια θά βρεθεῖ ἄνθρωπος ὄχι ἁπλῶς νά ἀμφισβητήσει ἀλλά καί νά ὑποβαθμίσει τήν ἀξία τους. Τό πρόβλημα ἀνακύπτει ἀπό τή στιγμή πού θά θέσει κανείς τό ἐρώτημα τοῦ περιεχομένου τῶν ἀρετῶν αὐτῶν καί τῆς σχέσεως μεταξύ τους. Ἐκεῖ θά ἀρχίσει ἡ διαφοροποίηση, ἡ ὁποία σέ γενικές γραμμές παίρνει τήν κατεύθυνση εἴτε τῆς φιλοσοφικῆς εἴτε τῆς χριστιανικῆς κατανοήσεως τῶν ἀρετῶν αὐτῶν.
Καί φιλοσοφικά μέν ἡ ἀλήθεια καί ἡ ἀγάπη κατανοοῦνται κυρίως ὡς ἔννοιες καί ἰδέες, ὡς κάτι συνεπῶς πού σχετίζεται πρωτίστως μέ τήν ἀνθρώπινη νόηση καί ἔπειτα μέ τήν ἀνθρώπινη πράξη, ὅπως καί ὡς καταστάσεις πού μποροῦν νά ὑφίστανται αὐθύπαρκτα χωρίς ἄμεση σχέση τῆς μίας μέ τήν ἄλλη. Χριστιανικά ὅμως ἡ ἀλήθεια καί ἡ ἀγάπη δέν κατανοοῦνται πρωτίστως σέ σχέση μέ τόν ἄνθρωπο, ἀλλά σέ σχέση μέ τόν Θεό, καί γι’ αὐτό οὐδέποτε μποροῦν νά παρουσιαστοῦν ἀνεξάρτητες ἡ μία ἀπό τήν ἄλλη. Πάνω σ’ αὐτήν τή χριστιανική κατανόηση θά μείνουμε γιά λίγο στή συνέχεια.
Αλήθεια καί ἀγάπη λοιπόν δέν ὑφίστανται κατά αὐθύπαρκτο τρόπο. Ἡ ἀλήθεια συνυπάρχει πάντοτε μέ τήν ἀγάπη, ἡ ἀγάπη συνυπάρχει πάντοτε μέ τήν ἀλήθεια. Κι αὐτό συμβαίνει γιατί καί τά δύο ἔχουν κοινή πηγή: τόν Ἰησοῦ Χριστό καί γενικά τόν Τριαδικό Θεό πού μᾶς ἀπεκάλυψε ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἐκεῖνος πού εἶπε ὅτι εἶναι ἡ ἀλήθεια - «ἐγώ εἰμι ἡ ἀλήθεια» - ὁ Ἴδιος εἶπε ὅτι εἶναι καί ἡ ἀγάπη - «ὁ Θεός ἀγάπη ἐστί». Ἔτσι ἀλήθεια καί ἀγάπη εἶναι δύο ὄψεις τῆς ἴδιας πραγματικότητος: τῆς θεϊκῆς, γεγονός πού σημαίνει ὅτι καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ἀγάπη δέν εἶναι ἁπλές ἔννοιες ἤ ἅπλές ἀρετές, ἀλλά φανερώσεις τοῦ εἶναι τοῦ Θεοῦ καί ἄρα πρόκειται περί μυστηρίου, ἀδύνατου νά κατανοηθεῖ ἀπό τόν ἄνθρωπο μέ τίς δικές του πτωχές δυνάμεις. Λέγει ἐν προκειμένῳ ὁ μεγάλος σύγχρονος Γέροντας ὅσιος Σωφρόνιος Σαχάρωφ στό πολύ γνωστό ἔργο του «Ἅγιος Σιλουανός τοῦ Ἄθω»: «Ὁ ὅρος τοῦ Χριστοῦ - ἡ ἀγάπη – θά παραμένη αἰωνίως μυστήριο γιά ὅλους τούς φιλολόγους. Ἡ λέξη αὐτή εἶναι τό ὄνομα τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ καί τό ἀληθινό της νόημα δέν ἀποκαλύπτεται ἀλλιῶς, παρά μέ τήν ἐνέργεια τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ». Καί σέ ἄλλο σημεῖο στό ἴδιο ἔργο τονίζει ὅτι ἡ σιωπή τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ στόν Πιλάτο, ὅταν ἐκεῖνος τόν ἐρώτησε «τί ἐστιν ἀλήθεια;», ὀφείλεται ἀκριβῶς σ’ αὐτόν τό λόγο: τήν ἀδυναμία τοῦ Πιλάτου νά κατανοήσει τήν προσωπική ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ, δεδομένου ὅτι τήν προσήγγιζε φιλοσοφικά, δηλαδή νοησιαρχικά. «Ὁ Πιλάτος εἶχε δίκιο: στό ἐρώτημα «ΤΙ ἐστιν ἀλήθεια», ἄν ἐννοῆς τήν ἔσχατη ἀλήθεια πού ἀποτελεῖ τό θεμέλιο τῆς ὅλης ὑπάρξεως τοῦ κόσμου, δέν ὑπάρχει ἀπάντηση. Ἄν ὅμως ὁ Πιλάτος, ἐννοώντας τήν Ἀρχιαλήθεια ἤ τήν Αὐτοαλήθεια, ἔκανε τό ἐρώτημα ὅπως πρέπει «ΤΙΣ ἐστιν ἡ ἀλήθεια», τότε θά ἔπαιρνε ἀπάντηση. Καί ἡ ἀπάντηση θά ἦταν αὐτό πού λίγο πιό πρίν, κατά τό Μυστικό Δεῖπνο, προβλέποντας καί τό ἐρώτημα τοῦ Πιλάτου, ἔλεγε ὁ Κύριος στούς ἀγαπημένους Του μαθητές καί δι’ αὐτῶν σ’ ὅλο τόν κόσμο: «Ἐγώ εἰμι ἡ ἀλήθεια» (Ἰωάν. ιδ΄ 6, ιη΄ 37-38). Ἡ ἐπιστήμη καί ἡ φιλοσοφία θέτουν στόν ἑαυτό τους τό ἐρώτημα «ΤΙ ἐστιν ἀλήθεια», ἐνῶ ἡ γνήσια χριστιανική συνείδηση ἀποτείνεται πρός τήν ἀλήθεια ρωτώντας «ΤΙΣ»».
Ἀλήθεια καί ἀγάπη λοιπόν πάντοτε συνυπάρχουν πού θά πεῖ ὅτι καί γιά τόν ἄνθρωπο τόν πλασμένο κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν Θεοῦ ἡ ἀλήθεια εἶναι ἀλήθεια στό βαθμό πού μετέχει καί στήν ἀγάπη, ὅπως καί ἡ ἀγάπη εἶναι ἀγάπη στό βαθμό πού ἐκφράζει καί τήν ἀλήθεια. Γι’ αὐτό καί ὅποιος ἀγαπᾶ εἶναι ἀληθινός φανερώνοντας στή ζωή του τόν Θεό, ὅπως ἀντιστρόφως ὅποιος παλεύει γιά τήν ἀλήθεια παλεύει νά ζήσει τήν ἀγάπη, ζώντας τόν Θεό στήν ἴδια του τήν ὕπαρξη.
Κατά συνέπεια δέν εἶναι καθόλου τυχαῖο ὅτι ἡ βασικότερη ἐντολή τοῦ Χριστοῦ ἦταν ἡ ἀγάπη, ἡ προτροπή πάντοτε τῶν ἀποστόλων στό προκείμενο θέμα ἦταν «νά ἀληθεύουμε ἐν ἀγάπῃ», ἐνῶ ὁποιαδήποτε ἀναφορά τους στό ἕνα ἦταν ταυτοχρόνως ἀναφορά καί στό ἄλλο: «...οὕς ἐγώ ἀγαπῶ ἐν ἀληθείᾳ, καί οὐκ ἐγώ μόνος, ἀλλά καί πάντες οἱ ἐγνωκότες τήν ἀλήθειαν...ἔσται μεθ’ ὑμῶν χάρις, ἔλεος, εἰρήνη παρά Θεοῦ πατρός καί παρά Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ υἱοῦ τοῦ πατρός, ἐν ἀληθείᾳ καί ἀγάπῃ» (Β΄ Ἰωάν. 1,3).
Ἐάν κανείς θελήσει νά διασπάσει τήν ἑνότητα αὐτή, τότε δυστυχῶς θά διαπιστώσει ὅτι διέστρεψε καί τά δύο. Γιατί καί ἡ χριστιανική ἀλήθεια - ἡ ὀρθή πίστη - ἀποκομμένη ἀπό τήν ἀγάπη καταντᾶ ἰδεολογία πού φθάνει ἔπειτα νά γίνει καί καταστροφικός φανατισμός, σάν τούς κάθε εἴδους φανατισμούς στόν κόσμο καί παλαιότερα καί τώρα – δέν εἶναι ἄγνωστο στήν ἱστορία τό φαινόμενο τοῦ λεγομένου θεολογικοῦ μίσους (λατ. odium theologicum) - καί ἡ ἀγάπη ἀπό τήν ἄλλη ἀποκομμένη ἀπό τήν ἀλήθεια καταντᾶ ἕνας ἰδιότυπος συναισθηματισμός, ὁ ὁποῖος τελικῶς συνιστᾶ ἕναν ὡραιοποιημένο ἐγωισμό. Διότι καί τό συναίσθημα ἄν δέν καθαρθεῖ ἀπό τήν ἀλήθεια, γίνεται βρόγχος πού πνίγει καί αὐτόν πού τό ἔχει καί αὐτόν πού τό δέχεται. Τά παιδιά μέ τούς ὑπερπροστατευτικούς γονεῖς θά εἶχαν πολλές τραυματικές ἐμπειρίες πάνω σ’ αὐτό νά διηγηθοῦν.
Τό συμπέρασμα νομίζουμε εἶναι προφανές: θά πρέπει νά ἀγωνιζόμαστε ὡς χριστιανοί στήν ἐν ἀληθείᾳ ἀγάπη. Οὔτε ὑποχώρηση στήν πίστη, ἀλλά οὔτε ὑποχώρηση καί στήν ἀγάπη. Ἀκόμη καί πρός τούς αἱρετικούς πού διαστρεβλώνουν τήν πίστη καί διαστρέφουν τήν ἀγάπη ἡ στάση μας πρέπει νά εἶναι ἡ ἐκκλησιαστική-πατερική: ἀποστροφή ἀπό τήν πλάνη τους, ἀγάπη ὅμως πρός τά πρόσωπά τους μέ προσευχή νά ἀνανήψουν καί νά μετανοήσουν. Μ’ ἕνα λόγο θά πρέπει μέ ἐπίγνωση νά ζοῦμε τή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας. Γιατί αὐτή ὡς τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ διακρατεῖ, ὅπως εἴπαμε, πάντοτε καί προσφέρει τόν Ἰησοῦ Χριστό: τήν Ἀλήθεια καί τήν Ἀγάπη.
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑΣ - ΦΡΕΝΟΒΛΑΒΕΙΑΣ, ΔΑΙΜΟΝΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΔΑΙΜΟΝΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ (9ο ΜΕΡΟΣ)
(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ
ΚΡΙΜΑ.....
ΔΥΣΤΥΧΩΣ Ο ΑΓΙΟΣ ΜΟΡΦΟΥ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ''ΑΝΑΛΑΜΠΗΣ''ΚΑΙ ΜΕ ΠΕΡΙΣΣΗ ΣΙΓΟΥΡΙΑ........ ΠΟΣΟ ΚΡΙΜΑ...
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ