Εἰς τὸν Εὐαγγελισμὸν τῆς Παρθένου

…ΤΟΥΤΟ τὸ μέγα τῆς ἑνώσεως τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν
ἄνθρωπον μυστήριον πανηγυρίζομεν, ἀγαπητοί, σήμερον, τὴν ἐνανθρώπησιν τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἀλλὰ καὶ τὴν θέωσιν τοῦ ἀνθρώπου· διότι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, τηρουμένης ἀτρέπτου τῆς θείας αὐτοῦ φύσεως, προσέλαβεν ἔμψυχον ἀνθρώπινον σῶμα ἐκ τῶν ἁγνῶν τῆς Ἀειπαρθένου αἱμάτων, Πατρὸς εὐδοκίᾳ καὶ ἁγίου Πνεύματος συνεργείᾳ, καὶ οὕτω τέλειος ἐγένετο ἄνθρωπος, ἵνα Θεὸν ἀπεργάσηται τὸν ἄνθρωπον· καθόσον οἱ εἰς αὐτὸν πιστεύοντες διὰ τῆς θεοποιοῦ αὐτοῦ χάριτος θεοῦνται καὶ διὰ τῆς μεταλήψεως τοῦ παναχράντου αὐτοῦ Αἵματος καὶ Σώματος μετ’ αὐτοῦ ἑνοῦνται.

Καὶ τίς ἄλλη χαρὰ χαριεστέρα εἰς τὸ ἀνθρώπινον γένος ταύτης τῆς ἀφράστου τοῦ Υἱοῦ καὶ Θεοῦ μέχρις ἡμῶν καταβάσεως καὶ τῆς ἀρρήτου ἡμῶν μέχρις οὐρανοῦ ἀναβάσεως; Τίς νὰ μὴ σκιρτήσῃ εἰς τοιαύτην κοσμοχαρμόσυνον ἑορτήν, καθ’ ἥν τὰ οὐράνια ἑνοῦνται πρὸς τὰ ἐπίγεια, καὶ οὐρανὸς καὶ γῆ συνευφραίνονται, καὶ ἡ Παρθένος ἀνεκλάλητον χαρὰν εὐαγγελίζεται καὶ ὁ κόσμος ὅλος ἀρρήκτων σκληρᾶς δουλείας δεσμῶν ἀπολύεται; Τὰ πάντα συντρέχουσι πρὸς κοινὴν χαρὰν καὶ ἀγαλλίασιν κατὰ τὴν φαιδρὰν ταύτην ἡμέραν. Καὶ αὐτὴ ἡ ἄψυχος φύσις οἱονεὶ αἰσθανομένη τὴν εὐαγγελιζομένην χαρὰν ἀποβάλλει τὸ χειμερινὸν τοῦ μαρασμοῦ ἔνδυμα καὶ περιβάλλεται λαμπρὸν τοῦ ἔαρος χιτῶνα. Τὰ σκότη τῆς ἁμαρτίας διαλύονται, αἱ πῦλαι τοῦ παραδείσου ἀνοίγονται, ἡ σκιὰ τοῦ νόμου παρέρχεται, ἡ ἀλήθεια τῆς χάριτος ἐπιφαίνεται, καὶ ὁ Ὕψιστος ἤδη πρὸς ἡμᾶς ἐπιδημεῖ, πρὸς τοὺς καταδίκους ὁ Λυτρωτής, πρὸς τοὺς ἀπεγνωσμένους ὁ Σωτήρ, μὴ φαινόμενος ἐν τῇ δόξῃ τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ, ἵνα μὴ καταπλήξῃ, ἀλλ’ ἀπαστράπτων ἐν τῇ ταπεινότητι τῆς Μητρὸς αὐτοῦ, ἵνα τοὺς πάντας πρὸς ἑαυτὸν ἑλκύσῃ.

Τοιαύτη, ἀγαπητοί, ἡ σήμερον ἑορτή, ἡ μήτηρ πασῶν τῶν ἑορτῶν καὶ πασῶν τῶν πανηγύρεων ἡ ἀρχή, πάσας ὑπερέχουσα καὶ πρὸς πάσας τὰ βραβεῖα φέρουσα. Ὡς ἡ τοῦ φυτοῦ ῥίζα στελέχους καὶ κλάδων καὶ φύλλων καὶ ἀνθέων καὶ καρπῶν γίνεται αἰτία, καὶ οὐδὲν τούτων ἄνευ ἐκείνης φαίνεται, οὕτω καὶ ἐκ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ πᾶσαι αἱ ἑορταὶ τὴν σύστασιν αὐτῶν ἔλαβον, ἡ Γέννησις καὶ Βάπτισις, ἡ Σταύρωσις καὶ Ἀνάστασις, ἡ Ἀνάληψις καὶ Πεντηκοστὴ καὶ εἴ τις ἄλλη ἑορτή, καὶ οὐδεμία τούτων ἄνευ ἐκείνης ἤθελε καθιερωθῇ. Καὶ ἡ αἴγλη τῆς φαιδρᾶς ταύτης ἑορτῆς παραμένει ἀναλλοίωτος καὶ ἄφθαρτος ἀπὸ τὴν ὁρμητικὴν καὶ καταστρεπτικὴν τοῦ χρόνου ῥοήν, καὶ πᾶς νοῦς ἐγκόσμιος καὶ ὑπερκόσμιος ἐκπλήττεται διὰ τὰ παράδοξα τὰ τελεσθέντα κατ’ αὐτήν.

Ὄντως παράδοξα τὰ κατ’ αὐτὴν ἑορταζόμενα. Θεὸς καὶ ἄνθρωπος! Μήτηρ καὶ Παρθένος! Θεὸς καὶ ἄνθρωπος· τοῦτο ἀληθῶς τὸ μέγιστον τῶν ἔργων τῆς θείας παντοδυναμίας, τοῦτο τὸ ὕψιστον τῶν μυστηρίων τῆς θείας ἡμῶν θρησκείας. Ὁ προαιώνιος λαμβάνει ἀρχὴν χρονικήν, ὁ ἄπειρος χωρεῖται ἐν μήτρᾳ παρθενικῇ, τοῦ Ὑψίστου Θεοῦ ὁ Υἱὸς γίνεται Υἱὸς ταπεινῆς γυναικός. Τί μεῖζον τούτου δύναται νὰ κάμῃ ἡ θεία παντοδυναμία; Μήτηρ καὶ Παρθένος· τοῦτο τὸ μέγιστον τῶν θαυμάτων ὑπερβαῖνον τοὺς νόμους τῆς φύσεως, πρὸς ὃ ὅμοιον οὔτε ἐγένετο, οὔτε θὰ γίνῃ ποτέ. Τί καινότερον τούτου δύναται νὰ ἴδῃ ἡ κτίσις; Ὡς ὁ Θεὸς Λόγος ἐγένετο μὲν ὅπερ οὐκ ἦν, ἔμεινε δὲ ὅπερ ἦν, ἄνθρωπος γενόμενος καὶ μείνας Θεός, οὕτω καὶ ἡ Μήτηρ αὐτοῦ ἐγένετο μὲν ὅπερ οὐκ ἦν, ἔμεινε δὲ ὅπερ ἦν, γενομένη Μήτηρ αὐτοῦ καὶ μείνασα Παρθένος. Ἐν τῇ ἐνανθρωπήσει ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἐτήρησε τὴν Θεότητα, ἐν τῇ κυοφορίᾳ ἡ Παρθενομήτωρ Μαρία ἐτήρησε τὴν παρθενίαν.

Ὁποία παράδοξος κοινωνία δύο φύσεων, θείας καὶ ἀνθρωπίνης, ἑνωθεισῶν ἐν μιᾷ ὑποστάσει ἀσυγχύτως! Ἡ θεία φύσις προσέλαβε τὰ ἰδιώματα τῆς ἀνθρωπίνης, ἐγένετο ὁ Θεὸς τέλειος ἄνθρωπος· ἡ ἀνθρωπίνη μετέλαβε τῶν ἰδιωμάτων τῆς θείας, ἐγένετο ὁ αὐτὸς ἄνθρωπος τέλειος Θεός. Καὶ πάλιν ὁποία παράδοξος κοινωνία ἁγνείας παρθενικῆς καὶ κυοφορίας μητρικῆς, αἵτινες συνέτρεξαν ξενοπρεπῶς ἐν τῇ αὐτῇ γυναικί! Ἡ παρθενία μετέδωκεν εἰς τὴν κυοφορίαν τὴν καθαρότητα, ἢν ὤφειλε νὰ ἔχῃ ἡ Μήτηρ τοῦ Θεοῦ, ὅλως ἄμωμον, ὅλως ἀμίαντον· ἡ κυοφορία ἀφ’ ἑτέρου μετέδωκεν εἰς τὴν παρθενίαν τὴν εὐλογίαν, ἢν ὤφειλε νὰ ἔχῃ ἡ εὐλογημένη ἐν γυναιξίν. Ἐκεῖ ἐγεννήθη ἐκ τῶν δύο φύσεων τὸ μυστηριῶδες ἐκεῖνο πρόσωπον, ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς· ἐνταῦθα ἐγένετο ἐκ τῆς παρθενίας καὶ κυοφορίας τὸ πρόσωπον ἐκεῖνο τὸ μοναδικὸν ἐν τῇ ἱστορίᾳ, ἡ Παρθενομήτωρ Μαρία, τὸ μέγα ἐκεῖνο σημεῖον, ὅπερ ἀπὸ τοσούτων αἰώνων ἀπεκάλυψεν ὁ Θεὸς διὰ στόματος τοῦ μεγαλοφωνοτάτου τῶν Προφητῶν: «Διὰ τοῦτο δώσει Κύριος αὐτὸς ὑμῖν σημεῖον· ἰδοὺ ἡ Παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱόν» (Ἡσ. Ζ’ 14), τὸ μέγα ἐκεῖνον θαῦμα, οὗτινος ὅμοιον δὲν ἔχουσι νὰ δείξωσιν οἱ αἰῶνες. Τοιούτου Υἱοῦ τοιαύτη ἔπρεπε νὰ εἶνε ἡ Μήτηρ…        

Ἀπὸ τὴν Ὁμιλίαν Εἰς τὸν Εὐαγγελισμὸν τῆς Παρθένου καὶ περὶ τοῦ μυστηρίου «Θεὸς καὶ Ἄνθρωπος, Μήτηρ καὶ Παρθένος», στὸ ἔργο τοῦ Θεοδώρου Ζωγράφου, Ἐντρυφήματα καὶ Ἀπηχήματα τῆς δοξασθείσης Ἑλλάδος, ἤτοι Διπλοῦν Κυριακοδρόμιον… καὶ πλῆρες Ἑορτοδρόμιον…, τόμος τρίτος, Ἐν Βόλῳ 1914, σελ. 62-64.

ΠΗΓΗ