ΑΓ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ, ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ Ε.Π.Ε. 9,538
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Σάββατο 7 Μαΐου 2022
ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΑΒΑΠΤΙΣΤΩΝ
Ο ΑΝΑΒΑΠΤΙΣΜΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΔΕΝ ΜΑΡΤΥΡΕΙΤΑΙ ΠΑΤΕΡΙΚΩΣ,
ΟΥΤΕ ΕΞΑΛΕΙΦΕΙ ΤΑ ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΙΕΡΩΣΥΝΗΣ!
"Αυτός που βαπτίζεται για δεύτερη φορά,
ξανασταυρώνει τον Χριστό" (Ι. Χρυσόστομος)
"Το δεύτερο βάπτισμα διώχνει την Χάρη από το πρώτο"
(Επίσκοπος Σηάτλ Νεκτάριος Κόντσεβιτς)
Με απέραντη θλίψη και φρίκη έχουμε διαπιστώσει ότι τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μεγάλη αύξηση των περιπτώσεων όπου απλοί ορθόδοξοι πιστοί προερχόμενοι, είτε εκ της νεοημερολογιτικής Εκκλησίας της Ελλάδος κυρίως, είτε εξ άλλων επισήμων Τοπικών Εκκλησιών, έχουν βαπτιστεί ξανά από φερόμενους ως "Γνησίους Ορθοδόξους" κληρικούς.
Οι τελευταίοι, προς επίρρωση του Αναβαπτισμού, επικαλούνται ως επιχείρημα την, δήθεν καινοφανή, παραχάραξη του ορθού τύπου του Βαπτίσματος.
Η Αληθινή Ορθοδοξία όμως διαχρονικά πιστεύει και ομολογεί "ἒν (δηλαδή ένα) βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἀμαρτιῶν" και απορρίπτει τον Αναβαπτισμό, επί ποινή καθαιρέσεως! Όλοι λοιπόν όσοι αναβαπτίζουν είναι καθαιρετέοι και οφείλουμε να διακόπτουμε την κοινωνία μαζί τους (με αυτούς προσωπικά, όχι με ολόκληρη την Εκκλησία).
Διότι διδάσκουν οι Άγιοι Απόστολοι:
"Ἐπίσκοπος, ἢ πρεσβύτερος, τὸν κατὰ ἀλήθειαν ἔχοντα βάπτισμα ἐὰν ἄνωθεν βαπτίσῃ ἢ τὸν μεμολυσμένον παρὰ τῶν ἀσεβῶν ἐὰν μὴ βαπτίσῃ, καθαιρείσθω, ὡς γελῶν τὸν σταυρὸν καὶ τὸν τοῦ Κυρίου θάνατον, καὶ μὴ διακρίνων ἱερέας ψευδοϊερέων" (ΜΖ΄ Αποστολικός Κανόνας).
Το ποιο είναι το "κατά αλήθειαν βάπτισμα", το αναφέρει ρητά ο ιερός ερμηνευτής Βαλσαμών: "Κατὰ ἀλήθειαν βαπτίζεταί τις, ὅταν κατὰ τὴν τοῦ Κυρίου φωνὴν ἅπαξ βαπτισθῇ εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Εἴ τις γοῦν ἐπίσκοπος, ἢ πρεσβύτερος, τὸν οὕτω βαπτισθέντα ὡς ἐξ ὑπαρχῆς ἀμερίμνως ἀναβαπτίσῃ, καθαιρεθήσεται" (P.G. 137, 132).
Θα ρωτήσει όμως κάποιος: Τί γίνεται στην περίπτωση που ναι μεν υπάρχει η επίκληση της Αγίας Τριάδος αλλά είτε δεν υπάρχει αρκετό νερό για να γίνουν πλήρεις καταδύσεις, είτε οι καταδύσεις καταργούνται εντελώς και γίνεται μόνο επίχυση (με το χέρι ή με κανάτα) ή ακόμη και ράντισμα;
Αρχικά πρέπει να ειπωθεί πως αυτό το ζήτημα δεν είναι κάτι το καινούριο, όπως διαδίδουν ψευδώς οι Υδρολάτρες Αναβαπτιστές, αλλά υφίσταται δυστυχώς εδώ και αιώνες. Ήδη πολλοί κληρικοί, κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας, δεν πρόσεχαν να γίνεται σωστά ο τύπος του Μυστηρίου αναγκάζοντας τους Πατέρες να τους επιπλήττουν. Ο Άγιος Νικόδημος έγραφε χαρακτηριστικά: «πρέπει καὶ ἡμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι νὰ προσέχωμεν καλῶς εἰς τὸ ἰδικόν μας (σ. Βάπτισμα), νὰ μὴ γίνεται μέσα εἰς λεκάνας καὶ σκαφίδια, μέσα εἰς τὰ ὁποῖα, μόλις ὀλίγον τι μέρος τῶν ποδών τῶν βαπτιζομένων παιδίων βουτᾶται» (Πηδάλιον, Υποσημείωση στον Ν΄ Κανόνα των Αγίων Αποστόλων). Ομοίως και ο Άγιος Κοσμάς δίδασκε: «Ἅγιοι ἱερεῖς, πρέπει νὰ ἔχετε κολυμβήθρας μεγάλας εἰς τὰς ἐκκλησίας, ἕως ὁποὺ νὰ χώνεται ὅλον τὸ παιδίον μέσα, νὰ κολυμβᾶ ὁποὺ νὰ μὴν μείνη ἴσα μὲ τοῦ ψύλλου τὸ μάτι ἄβρεχο, διατὶ καὶ ἐκεῖ προχωρεῖ ὁ διάβολος καὶ διὰ τοῦτο τὰ παιδιά σας σεληνιάζονται, δαιμονίζονται, ἔχουν φόβον, γίνονται κακορρίζικα, διατὶ δὲν εἶνε καλὰ βαπτισμένα» (Διδαχή Ζ΄). Την ίδια περίοδο ο Πατριάρχης Καλλίνικος ο Ε΄ σε επιστολή του προς τον Σέρβο Μητροπολίτη Ουζίτζης επισημαίνει τα σφάλματα των ιερέων της περιοχής στο Μυστήριο του Βαπτίσματος, οι οποίοι δεν μεταχειρίζονται κολυμβήθρες «ἀλλ’ ἐν πίνακι μόνον βάλλοντες ὕδωρ ἀναγινώσκουσιν ἐπ’ αὐτῷ τὰς εὐχὰς καὶ, κρατοῦντος τοῦ ἀναδόχου τὸ βρέφος, ἐπιχέουσιν ἐπ’ αὐτὸ τὸ ὕδωρ, καὶ φωνοῦντες το ”βαπτίζεται ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ” κλπ. τὸ ὁποῖον ἐπίχυσις λατινική εἶναι μᾶλλον, ἢ βάπτισμα» και συστήνει να «ἐπιτελῆται ἀπαραλλάκτως κατὰ τὴν ἐν τῷ Εὐχολογίῳ τῷ αὐτῷ κανονικὴν διατύπωσιν, βαπτιζομένων τῶν βρεφῶν μέσα εἰς ἱερὰν κολυμβήθραν» (Καλλινίκου Δελικάνη, Πατριαρχικών Εγγράφων, τόμος γ΄, Κωνσταντινούπολη 1905, σ. 711). Όμως παρά τις παραπάνω ορθές συστάσεις πουθενά δεν αναφέρεται για αυτές τις περιπτώσεις επανάληψη του Μυστηρίου, δηλαδή Αναβαπτισμός, ο οποίος, όπως ειπώθηκε, είναι ενάντια στην Πίστη της Ορθοδόξου Εκκλησίας και τιμωρείται αυστηρότατα.
Ακόμη και η Συνοδική Εγκύκλιος του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Αγαθαγγέλου (την οποία συνυπογράφει και ο τότε Πατριάρχης Ιεροσολύμων) το 1829, στην οποία κατακρίνεται ο συνηθισμένος για πολλούς έως και σήμερα τύπος του Βαπτίσματος (κατάδυση μέχρι τη μέση του σώματος και επίχυση με το χέρι του κληρικού στο άνω μέρος του σώματος του βαπτιζομένου) δεν προβλέπει επανάληψη του Μυστηρίου (Αναβαπτισμός), αλλά τιμωρία του παραβάτη κληρικού (βλ. Mansi 40, 140-144). Άλλωστε ο εσφαλμένος αυτός τύπος μαρτυρείται από τον ΙΣΤ΄ αιώνα τουλάχιστον (βλ. Ευχολόγιον Goar, υποσ. 24 στην Ακολουθία του Βαπτίσματος) και αν ζητήσει κανείς την απόλυτη ακρίβεια τότε ίσως η μεγάλη πλειοψηφία των Ορθοδόξων είναι "αβάπτιστοι" (κατά την λογική των Υδρολατρών Αναβαπτιστών) ήδη από αιώνων!
Μαρτυρίες Βαπτίσματος στην Ορθόδοξη Εκκλησία χωρίς τον απολύτως ορθό τύπο, από τον ΙΣΤ΄ και τον ΙΘ΄αιώνα!
Παρά λοιπόν τις αυστηρές συστάσεις, το Βάπτισμα, δεν επαναλαμβάνεται, έστω και αν δεν υπάρχει αρκετό νερό, διότι αυτό είναι βλασφημία στην παντοδυναμία του Θεού. Διότι πως, από τη μία, ομολογείται πως η Θεία Χάρη τα ασθενή θεραπεύει και τα ελλείποντα αναπληρώνει (βλ. Ευχολόγιον) όταν, από την άλλη, θα σκεφτεί κανείς ότι αδυνατεί να αναπληρώσει την έλλειψη της ποσότητας νερού που υπολείπεται;
Περιττό δε να πούμε ότι ελλοχεύει και ο κίνδυνος να πέσουμε, εκτός από την υδρολατρεία βεβαίως, και σε σχολαστικισμό, αν θεωρήσουμε ότι το Βάπτισμα δεν υφίσταται αν έμεινε ένα σημείο του σώματος έξω από το νερό...
Ακόμη λοιπόν και σε τέτοιες περιπτώσεις μόνο επιχύσεως ή ραντίσματος, όταν βεβαίως το Μυστήριο επιτελείται εξ ονόματος της Εκκλησίας και εντός των κόλπων Αυτής, έστω και από ακρίτους ("ανεξελέγκτους", όπως τους αποκαλούν οι Πατέρες), δηλαδή μη καταδικασμένους/αναθεματισμένους κληρικούς, παρά το γεγονός ότι απειλούνται αυστηρά με επιτίμιο οι παραβάτες κληρικοί ως καταφρονητές των Κανόνων και της Παραδόσεως, δεν μαρτυρείται επανάληψη του Μυστηρίου.
Επιπτώσεις δηλαδή, στην περίπτωση Βαπτίσματος με επίχυση ή ράντισμα, δεν υπάρχουν ως προς το κύρος του Μυστηρίου, αλλά ως προς τον κληρικό που το τελεί. Αυτός καθαιρείται, αλλά το Μυστήριο αναγνωρίζεται, πόσο μάλλον όταν ο τοιουτοτρόπως βαπτισθείς έχει επισυναφθεί στην Εκκλησία και μετέχει επί σειρά ετών στα Μυστήριά της! Μια απόδειξη του ότι δεν είναι η έλλειψη των τριών πλήρων καταδύσεων ικανή να ακυρώσει το Βάπτισμα της Εκκλησίας είναι ο ΜΖ΄ Κανόνας της Λαοδικείας ("Ὅτι δεῖ τοὺς ἐν νόσῳ παραλαμβάνοντας τὸ φώτισμα, καὶ εἶτα ἀναστάντας ἐκμανθάνειν τὴν πίστιν καὶ γινώσκειν, ὅτι θείας δωρεᾶς κατηξιώθησαν"), ο οποίος αναφερόμενος στο Βάπτισμα των κλινικών (με επίχυση ή ράντισμα), γράφει πως αν επιζήσει ο ασθενής απλά πρέπει να μάθει καλά τα της Πίστεως και όχι ότι πρέπει να ξαναβαπτισθεί! Αν ήταν απαραίτητο για το κύρος του Μυστηρίου οι τρεις πλήρεις καταδύσεις ο Κανόνας αυτός θα έλεγε ρητώς ότι πρέπει να γίνουν οι τρεις καταδύσεις, που δεν έγιναν. Αντιθέτως ξεκάθαρα ο ιερός ερμηνευτής Βαλσαμών γράφει πως ο βαπτισθείς τοιουτοτρόπως "ἐκ δευτέρου οὐ βαπτισθήσεται".
***
Το φρικτότερο όμως και λίαν θλιβερότερο αποτέλεσμα της τακτικής των "Γνησίων" Αναβαπτιστών είναι πως προβαίνοντας στο έγκλημα του Αναβαπτισμού, θεωρούν ότι δι' αυτού οι αναβαπτισθέντες άρρενες καθίστανται τάχα άξιοι προς Ιερωσύνη! Και έπειτα προβαίνουν σε χειροτονία αυτών, προσθέτοντας στο πρώτο έγκλημα του Αναβαπτισμού, ένα ακόμη χειρότερο, αυτό της ανάξιας Ιερωσύνης, η οποία έχει φοβερές επιπτώσεις σε ολόκληρη την Εκκλησία μας και ελκύει την οργή του Θεού.
Διότι (και με πρόφαση την έλλειψη Ιερέων) έχουν εφεύρει αυτήν την δαιμονική τακτική, αδιαφορώντας για την αντίφαση να θεωρούν μεν τους υπό Παλαιοημερολογιτών βαπτισθέντες, οι οποίοι όμως έχουν πέσει σε αμαρτήματα κωλυτικά της Ιερωσύνης ως αναξίους αυτής (και πολύ σωστά!), αντιθέτως όμως να θεωρούν τους υπό Νεοημερολογιτών (και των άλλων Εκκλησιών, π.χ. Σλαβικών) βαπτισθέντες, που και αυτοί έχουν πέσει σε αμαρτήματα κωλυτικά της Ιερωσύνης, ως αξίους αυτής τάχα, διά του Αναβαπτισμού!
***
Συμπερασματικώς, πρέπει να απορρίπτουμε ως αιρετικούς όσους επιμένουν να διδάσκουν με πεισμονή και να επιβάλλουν τον Αναβαπτισμό, επειδή δημιουργούν με την πρακτική τους πολλά σκάνδαλα στην Εκκλησία, είτε εμποδίζοντας τις ψυχές να προσέλθουν σε αυτήν, είτε γεμίζοντας τα θυσιαστήρια με αναξίους κληρικούς.
Όμως οι απλοϊκοί πιστοί οι οποίοι παρασυρόμενοι προέβησαν στο φρικτό έγκλημα του Αναβαπτισμού, ας μη αποθαρρύνονται. Διότι ο Κύριος είναι φιλεύσπλαχνος και θα συγχωρήσει την αμαρτία τους, εάν μετανοήσουν και απομακρυνθούν πάραυτα από τέτοιους κακόδοξους πνευματικούς και αρχιερείς για να μη συναπωλεσθούν μαζί τους, εφόσον βεβαίως και οι τελευταίοι δεν μετανοήσουν, το οποίο είναι ευχής έργον.
Νικόλαος Μάννης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ