Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο πατέρας της αγάπης, της διάκρισης και της πατρικής καθοδήγησης, δίδαξε ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει αληθινά μόνος του. Η αληθινή ύπαρξη δεν είναι αυτάρκης. Είναι κοινωνική, ενωμένη, αλληλεξαρτώμενη, και αυτή η ενότητα δεν είναι κοινωνική σύμβαση, αλλά βαθύ μυστήριο. Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε κατ' εικόνα για να ζήσει εν κοινωνία με το Θεό στο κέντρο. Γι' αυτό και ο Άγιος έλεγε ότι όποιος συναντά το Χριστό, παύει να ζει μόνο για τον εαυτό του. Η καρδιά του ανοίγει, πλαταίνει, χωρά τους άλλους. Όπου κυριαρχεί το εγώ, αναπόφευκτα γεννιούνται συγκρούσεις, στενότητα, φόβος και μοναξιά. Το εγώ είναι το φράγμα που εμποδίζει την χάρη του Θεού να ρεύσει. Το εμείς αντίθετα είναι ο καρπός της παρουσίας του Χριστού. Όταν ο Χριστός μπει στο κέντρο της ζωής του ανθρώπου, όλα τα επιμέρους αποκτούν σωστή θέση. Οι σχέσεις φωτίζονται, οι καρδιές μαλακώνουν και ο άνθρωπος γίνεται ικανός να αγαπά πέρα από τα όριά του.
Η σχέση που στηρίζεται στον Χριστό είναι σχέση αγάπης θυσιαστικής. Ο Χρυσόστομος εξηγεί ότι η αληθινή ενότητα δεν επιτυγχάνεται όταν οι άνθρωποι προσπαθούν να επιβληθούν ο ένας στον άλλον, αλλά όταν όλοι στρέφουν το βλέμμα στην ίδια πηγή. Ο Χριστός προσευχήθηκε την ενότητα των μαθητών του, όχι με ανθρώπινη ισορροπία, αλλά με τη θεία ενότητα που υπάρχει ανάμεσα στον Πατέρα και στον Υιό. Σε μια σχέση που έχει κοινό κέντρο το Θεό, οι άνθρωποι δεν ζητούν να εξουσιάζουν, αλλά να υπηρετούν, δεν ζητούν πρώτα να ακουστούν, αλλά να καταλάβουν, δεν παλεύουν για το ποιος έχει δίκιο, αλλά για το ποιος θα αγαπήσει περισσότερο. Αυτή η αγάπη δεν είναι αδυναμία, είναι δύναμη Θεού και μέσα σε αυτή τη δύναμη γεννιέται το εμείς.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος τόνιζε ότι η ενότητα των ανθρώπων έχει ρίζες στην ενότητα της Εκκλησίας. Δεν είναι τυχαίο που οι πρώτοι χριστιανοί περιγράφονται ως άνθρωποι που είχαν μια καρδιά και ένα θέλημα. Δεν ήταν τέλειοι, αλλά ήταν ενωμένοι επειδή είχαν κοινό Κύριο και κοινό στόχο. Το ίδιο καλείται να ζει κάθε σχέση, όχι απλώς συμβατικά, αλλά μυστικά. Όταν δύο άνθρωποι προσεύχονται μαζί, αγωνίζονται μαζί και ζητούν από τον Θεό να τους καθοδηγεί, τότε η καρδιά τους δένει με τρόπο που κανένας ανθρώπινος δεσμός δεν μπορεί να εξηγήσει.
Η χάρη του Θεού ενεργεί, θεραπεύει, ανακαινίζει. Ο Χρυσόστομος έλεγε «Όταν ο Χριστός είναι ανάμεσά σας, όλα τα δύσκολα γίνονται εύκολα». Η ενότητα δεν είναι ανθρώπινη προσπάθεια είναι θεία δωρεά. H ενότητα δεν είναι απλώς πνευματική θεωρία είναι καθημερινή πράξη. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος επέμενε πάντα στον τρόπο ζωής. Έλεγε ότι η ενότητα δε θα στηριχθεί στα λόγια της αγάπης, αλλά στις πράξεις της. Στο να δείξει ο άνθρωπος υπομονή να καλύψει το σφάλμα του άλλου, να μην φουντώσει τον θυμό, να αποδώσει καλοσύνη σε σκληρότητα. Η ανθρώπινη καρδιά είναι εύθραυστη, πληγώνεται εύκολα και τα εγώ προκαλούν συγκρούσεις γιατί θέλουν όλα να περιστρέφονται γύρω τους. Ο Χρυσόστομος δίδαξε ότι η ταπείνωση είναι ο δρόμος προς την ενότητα. Όταν ταπεινώνεσαι, δεν χάνεις την αξία σου, χάνεις τον φόβο σου και όταν ο φόβος φύγει, η καρδιά μπορεί να αγαπήσει.
Η παρουσία του Χριστού σε μια σχέση σημαίνει μεταμόρφωση. Ο άνθρωπος που ζει με τον Χριστό γίνεται άλλος άνθρωπος. Δεν αλλάζουν μόνο οι εξωτερικές συμπεριφορές, αλλά αλλάζει όλη η εσωτερική στάση. Η καρδιά αποκτά ειρήνη, η σκέψη καθαρίζει, η θέληση δυναμώνει, η γλώσσα γλυκαίνει. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος έλεγε ότι όταν ο άνθρωπος γνωρίζει αληθινά τον Χριστό, τότε γίνεται πιο πράος, πιο γλυκός, πιο συγχωρητικός, δεν κρατάει μέσα του μνησικακία, δεν θυμάται συνεχώς τα παλιά λάθη του άλλου, δεν επιβάλλεται, αλλά εμπνέει. Αυτή η εσωτερική αλλαγή είναι το θεμέλιο του «εμείς» γιατί όταν δύο άνθρωποι μεταμορφώνονται από την ίδια χάρη, τότε ενώνονται με τρόπο αδιάλυτο. Ωστόσο, η ενότητα δεν είναι μία μόνιμη κατάσταση που επιτυγχάνεται μόνο με καλή διάθεση, είναι πνευματικός αγώνας. Τα πάθη αντιστέκονται, οι λογισμοί θολώνουν την κρίση, ο εγωισμός φωνάζει. Ο Χρυσόστομος έλεγε ότι ο άνθρωπος πρέπει συνεχώς να θυμάται ποιος είναι ο στόχος. Όχι να έχει δίκιο, αλλά να έχει Χριστό. Η σχέση γίνεται ασκητήριο, γίνεται σχολείο διακρίσεως, υπομονής και αγάπης, και όταν πέφτει ο άνθρωπος, καλείται να σηκώνεται, να συγχωρεί και να συνεχίζει.
Το εμείς οικοδομείται με μικρές καθημερινές νίκες. Ένα χαμόγελο αντί για παράπονο, μια συγνώμη αντί για πείσμα, μια υποχώρηση αντί για έριδα. Έτσι η χάρη κάνει την καρδιά επίπεδη για να πατά ο Χριστός. Η ενότητα που έχει στο κέντρο της το Χριστό δεν καταργεί την προσωπικότητα, αλλά την ολοκληρώνει. Ο Χρυσόστομος επιμένει ότι κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του χαρίσματα και ιδιαιτερότητες. Δεν καλούμαστε να γίνουμε όλοι ίδιοι, αλλά να γίνουμε όλοι ένα. Όπως σε ένα σώμα κάθε μέλος έχει διαφορετικό ρόλο, έτσι και στις ανθρώπινες σχέσεις κανείς δεν είναι περιττός. Όταν οι διαφορές ενωθούν στην αγάπη, τότε γίνονται πλούτος και όχι εμπόδιο. Ο Άγιος έλεγε ότι το κέντρο κάθε σχέσης δεν είναι η επιθυμία μας, αλλά ο Θεός. Όταν το κέντρο είναι ο εγωισμός, η σχέση σπάει. Όταν το κέντρο είναι ο Χριστός, η σχέση στερεώνεται και τότε το εγώ μεταμορφώνεται σε εμείς, όχι με βία, αλλά με χάρη.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος έδινε μεγάλη σημασία στη δύναμη του λόγου. Έλεγε ότι το στόμα μπορεί να ενώσει ή να χωρίσει. Ένας καλός λόγος έχει μεγαλύτερη δύναμη από μια μεγάλη πράξη. Ένας πικρός λόγος μπορεί να τραυματίσει για καιρό γι' αυτό και συμβούλευε να μην μιλάμε εν βρασμώ, αλλά να αφήνουμε λίγο χρόνο για να ηρεμήσει η καρδιά και να έρθει ο Θεός να φωτίσει το νου. Η ενότητα απαιτεί λόγους απλούς, ευγενικούς και ταπεινούς, όχι λόγια που κολακεύουν ή χειραγωγούν, αλλά λόγια που αποκαλύπτουν αλήθεια με αγάπη. Όταν οι άνθρωποι μιλούν έτσι, τότε ανοίγει ο δρόμος για βαθύτερη σχέση. Ο λόγος γίνεται φως, όχι σκιά.
Εκεί όπου υπάρχει Χριστός, δεν υπάρχει εγώ, υπάρχει εμείς. Υπάρχει ενότητα, ειρήνη, κατανόηση, ευγένεια. Η αληθινή σχέση δεν στηρίζεται στην ικανοποίηση των ατομικών αναγκών, αλλά στην κοινή πορεία προς το Θεό. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας διδάσκει ότι η αληθινή ένωση δεν είναι έργο ανθρώπινης σοφίας, αλλά καρπός της Θείας Χάριτος. Όταν οι άνθρωποι τοποθετούν τον Χριστό στο κέντρο της ζωής τους, τότε όλα τα επιμέρους βρίσκουν θέση. Το εγώ μικραίνει, η καρδιά πλαταίνει, και γεννιέται το εμείς, μια ενότητα που δεν φοβάται τις δυσκολίες, γιατί έχει την αγάπη του Θεού ως θεμέλιο. Η σχέση που έχει ως κοινό κέντρο τον Χριστό γίνεται πηγή ειρήνης και δύναμης. Γίνεται τόπος όπου οι ψυχές ενώνονται όχι με δεσμά, αλλά με ελευθερία και αγάπη. Και μέσα σε αυτή την ενότητα, ο άνθρωπος βρίσκει το αληθινό του πρόσωπο, την πληρότητά του και το βαθύτερο νόημα της ύπαρξής του.
''ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ''
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου