ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗ: Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ (ΚΖ' ΜΕΡΟΣ)

Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής. 

Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας. 

Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε 

κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας 

ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. 

Φιλοξενούσε 

στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'', 

δημοσίευε

 -με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών'' 

και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'', 

όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση. 

Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε 

υπό την μορφή 

συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε

 μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα. 

Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον 

στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός, 

ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας 

και

μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά 

στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

ΚΖ' Μέρος

Ανεπτύχθη χθες, ότι ο κύριος λόγος των Οικουμενικών Συνόδων και των Τοπικών ήτο η επίτευξις ε κ κ λ η σ ι α σ τ ι κ ή ς  ε ν ό τ η τ ο ς .  Η δε παραβίασις των κανόνων των Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων διά τούτο κυρίως απαγορεύεται και διά τούτο ωρίσθησαν ποιναί καθαιρέσεων και αναθεματισμού διά την παρέμβασιν αυτών, ίνα μη διασπάται η εκκλησιαστική ενότης. Αναφέραμεν δε εις το χθεσινόν άρθρον: 

Α') Τον Ε' Κανόνα των Αγίων Αποστόλων διά την επιτέλεσιν της εορτής του Πάσχα και 

Β') Επιστολάς του Αποστόλου Παύλου συνιστώντος την ε ν ό τ η τ α  και την αποφυγήν σχισμάτων. Εκτός τούτων έχομεν: 

Γ') Τους Κανόνας και εν γένει τας διατάξεις της εν Νικαία συνελθούσης Α' Οικουμενικής Συνόδου. Είναι γνωστόν, ότι η Α' εν Νικαία Οικουμενική Σύνοδος συνήλθε κατά το έτος 325 επί Κωνσταντίνου του Μεγάλου, όστις και συνήγαγεν εν Νικαία της Βιθυνίας 318 πατέρας, λαβών και ο ίδιος μέρος εις την Σύνοδον ταύτην μετά του Μεγάλου Αθανασίου, του Νικολάου και Σπυρίδωνος (των έπειτα αγίων) και άλλων. 

Είναι γνωστόν επίσης, ότι απησχολήθη η Σύνοδος αύτη κυρίως διά την αίρεσιν του Αρείου και εδογμάτισε τα του Συμβόλου της Πίστεως. Η Σύνοδος αύτη επίσης ώρισε και τον χρόνον, καθ' ον ώφειλε να τελήται η εορτή του Πάσχα και διά την οποία εκρίθη αναγκαία  κ α θ ο λ ι κ ή  σ υ ν ε ν ό η σ ι ς, διότι ο προηγουμένως ορισθείς διά το Πάσχα Κανών των Αγίων Αποστόλων, λόγω της δυσχερούς συνεννοήσεως, δεν ήτο αρκετός να συνενώση πάντας τους χριστιανούς διά την επιτέλεσιν της εορτής. 

Ίνα λοιπόν ''Ο ι  α ν ά  π ά σ α ν  τ η ν  Ο ι κ ο υ μ έ ν η ν  χ ρ ι σ τ ι α ν ο ί  τ ο ν  α υ τ ώ  ε ο ρ τ ά ζ ω σ ι  χ ρ ό ν ο ν'' παρέστη ανάγκη να λύση και τα της εορτής του Πάσχα Οικουμενική Σύνοδος. Μολονότι δεν είναι καιρός γνωστοί, οι περί της εορτής του Πάσχα Όροι και Κανόνες της Α' εν Νικαία Οικουμενικής Συνόδου, καταφαίνεται όμως εκ των αποφάσεων των μετέπειτα Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων, αίτινες αναφέρονται εις τας περί της εορτής του Πάσχα διατάξεις της Α' Οικουμενικής Συνόδου. 

Έχομεν όμως τας αποφάσεις της πρώτης ταύτης Οικουμενικής Συνόδου διατυπωμένας εις την σ υ ν ο δ ι κ ή ν  ε π ι σ τ ο λ ή ν  των συμμετασχόντων εις την Σύνοδον Αγίων Πατέρων προς τους αδελφούς αυτών, των μη φθάσαντες να λάβωσι μέρος εις την εν Νικαία Σύνοδον. Η συνοδική αυτή επιστολή έχει ως εξής: 

''Τη αγία και μεγάλη, χάριτι Θεού Αλεξανδρέων Εκκλησία και τοις κατά την Αίγυπτον και Λιβύην και Πεντάπολιν αγαπητοίς αδελφοίς, οι εν Νικαία συναχθέντες και την μεγάλην και Αγίαν Σύνοδον συγκροτήσαντες Επίσκοποι εν Κυρίω χαίρειν. Επειδή της του Θ. χάριτος και του Θεοφιλεστάτου Βασιλέως Κωνσταντίνου συναγαγόντας ημάς εκ διαφόρων επαρχιών και πόλεων η μεγάλη και Αγία Σύνοδος εν Νικαία συνεκροτήθη, εξ απάσης της Ιεράς Συνόδου αναγκαίον εφάνη και προς ημάς αποσταλήναι γράμματα, ιν' ουδέν τι έχοιτε τινα μεν εκινήθη και εξητάσθη τινα δε έδοξε και εκρατύνθη...'' 

Αφού δε αναφέρεται ενταύθα η καταδίκη της ασεβείας του Αρείου, εν τέλει η Συνοδική απόφασις λέγει τα εξής: ''Ευαγγελιζόμεθα δε υμάς και περί της  σ υ μ φ ω ν ί α ς   του αγιωτάτου ημών Πάσχα, ότι τρεις υμετέρες προσευχές κατωρθώθη και τούτο το μέρος, ώστε πάντας τους Εώας αδελφούς, τους το πρότερον μη ποιούντας σύμφωνα Ρωμαίοις και υμίν και πάσι τοις εξ αρχής φυλάττουσι το Πάσχα, εκ του δεύρο μεθ' υμών άγειν. Χαίροις ουν επί τοις κατωρθώμασι και επί τη κοινή ειρήνη και συμφωνία... (Migne 82.930). 

Εκ της επιστολής ταύτης καταφαίνεται, ποσον εμερίμνουν οι Πατέρες της Εκκλησίας διά την  ε ν ό τ η τ α  πασών των Εκκλησιών και ποιους αγώνας κατέβαλον διά την επιτυχίαν αυτήν. Ονομάζουν δε  κ α τ ό ρ θ ω μ α  το, ότι επέτυχον να εωρτάζεται  κ ο ι ν ώ ς  υ π ό  π ά ν τ ω ν  μία τόσον μεγάλην εορτήν, ως η του Πάσχα, και χαίρουν διότι επέτυχον κοινήν ειρήνην και συμφωνίαν εις όλας τας Εκκλησίας. Την Συνοδικήν ταύτην επιστολήν υπέγραψαν οι λαβόντες μέρος Πατέρες εις την εν Νικαία Σύνοδον. 

Εκτός όμως της Συνοδικής ταύτης επιστολής, έχομεν επιστολήν αυτού του Βασιλέως Κωνσταντίνου του Μεγάλου ''προς τους απολειφθέντας επισκόπους περί των εν τη Συνόδω τυπωθέντων''. Η επιστολή αύτη έχει ως εξής: ''Πείραν λαβών εκ της των κοινών ευπραξίας, ώστε της θείας δυνάμεως πέφυκε χάρις, τούτον προ πάντων έκρινα είναι μοι προσήκειν σκοπόν, όπως παρά τοις μακαριωτάτοις της καθόλου εκκλησίας πλήθεσι π ί σ τ ι ς  μ ί α  κ α ι  ε ι λ ι κ ρ ι ν ή ς  α γ ά π η  ο μ ο γ ν ώ μ ω ν  τ ε  π ε ρ ί  τ ο ν  π α γ κ ρ α τ ή  Θ ε ό ν  ε υ σ έ β ε ι α  τ η ρ ε ί τ α ι. 

Αλλ', επειδή τούτο ετέρως ουχ οίον τε ακλινή και βεβαίαν τάξιν λαβείν, ει μη εις ταυτόν πάντων ομού, ήγουν των πλειόνων επισκόπων συνελθόντων εκάστοτε των προσηκόντων τη αγιωτάτη θρησκεία διάκρισις γένοιτο. Τούτου ένεκα πλείστων όσων συναθροισθέντων και αυτός δεκαθάπερ εις εξ αυτών ετύγχανον συμπαρών. Ου γαρ ας νησαίμην, αν εφ' ω μάλιστα χαίρω συνθεράπων υμέτερος πεφυκέναι άχρι τοσούτου άπαντα της προσηκούσης τεχύκηκεν εξετάσεως, άχρις ου η τω πάντων Εφόρω Θεώ αρέσκουσα γνώμη προς την της ενότητος συμφωνίαν εις φως προήχθη, ως μηδέν έτι προς διχόνοιαν ή πίστεως αμφισβήτησιν υπολείπεσθαι. 

Ένθα και περί της Αγιωτάτης του Πάσχα ημέρας γενομένης ζητήσεως, έδοξε κοινή γνώμη καλώς έχειν, επί μιας ημέρας πάντας τους απανταχού επιτελείν. Τί γαρ ημίν κάλλιον, τι δε σεμνότερον υπάρξαι δυνήσεται, του την εορτήν ταύτην, παρ' ης την της αθανασίας ειλήρα μεν ελπίδα, μία τάξει και φανερώ λόγω παρά φύσιν αδιαπτώτως φυλάττεσθαι; Προς τούτοις, κακείνο πάρεστι συνοράν, ως εν τηλικούτω πράγματι και τοιαύτης θρησκείας εορτή, διαφωνίαν υπάρχειν εστίν αθέμιτον. 

Μίαν γαρ ημίν την της ημετέρας ελευθερίας ημέραν, τουτέστιν την του Αγιωτάτου πάθους, ο ημέτερος παρέδωκε Σωτήρ΄ μίαν είναι την καθολικήν Αυτού Εκκλησίαν βεβούληται, ης ει και τα μάλιστα εις πολλούς τε και διαφόρους τόπους τα μέλη διήρηται, αλλ' όμως ενί πνεύματι, τουτέστι τω θείω θελήματι θάλπεται. Λογισάσθω δε η της Υμετέρας Οσιότητας αγχίνοια, όπως έστι δυνατόν τε και απρεπές κατά τας αυτάς ημέρας, ετέρους μεν νηστείας σχολάζειν, ετέρους δε συμπόσια συντελείν΄ 

και μετά της του Πάσχα ημέρας, άλλους μεν εν εορταίς και ανέσεσιν εξετάζεσθαι, άλλαις δε ταις ωρισμέναις εκδεδόσθαι νηστείαις. Διά τούτο γουν, της προσηκούσης επανορθώσεως τυχείν και προς μίαν διατύπωσιν άγεσθαι τούτο η θεία Πρόνοια βούλεται, ως έγω γε άπαντας ηγούμαι συνοράν... Τούτων ούτω στοιχούντων ασμένως δέχεσθε την ουράνιον χάριν και θείαν ως αληθή εντολήν. Παν γαρ ό,τι αν εν τοις αγίοις των επισκόπων συνεδρίοις, πράττηται, τούτο προς την θείαν βούλησιν έχει την αναφοράν. 

Διό πάσι της αγαπητοίς ημών αδελφοίς εμφανίσαντες τα προγεγραμμένα, ήδη και τον προειρημένον λόγον και την παρατήρησιν της αγιωτάτης ημέρας υποδέχεσθαι τε και διατάττειν οφείλετε΄ ίνα επειδάν προς την πάλαιμοι ποθουμένην της υμετέρας διαθέσεως όψιν αφίκωμαι εν μια και τη αυτή ημέρα την αγίαν μεθ' υμών εορτήν επιτελέσαι δυνηθώ, και πάντων έκεκεν μεθ' υμών ευδοκήσω, συνορών την διαβολικήν ωμότητα από της της θείας δυνάμεως διά των ημετέρων πράξεων ανηρημένην, ακμαζούσης πανταχού της ημετέρας πίστεως και ειρήνης και ομόνοιας. Ο Θεός υμάς διαφυλάξοιεν, αγαπητοί αδελφοί''. 

Είναι τόσον εύγλωττον και τόσον σαφές το γράμμα τούτο του Μεγάλου Κωνσταντίνου Βασιλέως του και συμμετασχόντος εις την Α' Οικουμενικήν Σύνοδον, περί του σκοπού ον επεδίωκε διά του καθορισμού της ημέρας του Πάσχα, ώστε δεν υπάρχει ανάγκη να αναζητήσωμεν αλλαχού τον σκοπόν τούτον. Θα αναπτύξωμεν όμως εις το επόμενον άρθρον ειδικώτερον την επιστολήν ταύτην του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ην ενισχύουν και άλλων μεγάλων Επισκόπων γνώμαι, ας επίσης θα ίδωμεν εις το επόμενον.

Συνεχίζεται 

Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη 

''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',

που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'', 

την Κυριακή 1 Απριλίου 1928, 

έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.946, σελ. 1η. 

Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ. 

Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

 ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗ: Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ (ΚΣΤ' ΜΕΡΟΣ)

 ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΟΙ ''ΠΡΩΤΟΙ'' ΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΕΣ ΤΑ ΕΝΩΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ; (11)

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ (19)

Η ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΟΥ 1924 (22o MEΡΟΣ)