ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΣΑΛΟΤΗΤΑ.... (6ο ΜΕΡΟΣ)

 Σε μια χαρακτηριστική περίπτωση ο Συμεών συνέπασχε με τους δαιμονισμένους, υποκρινόμενος το δαιμονισμένο και ζώντας ανάμεσά τους («υπεκρίναντο καὶ τὰ ίδια τῶν δαιμονιζομένων, μὴ όντες δαιμονιζόμενοι παλεύουν με τὸ διάβολο οπουδήποτε τὸν συναντούν, τὸν κυνηγούν με πέτρες καὶ με ἀπειλές… οἱ σαλοί βλέπουν τὸ διάβολο παντού, ἀνάμεσα στα πιο ἔντιμα πρόσωπα, μέσα στις ἐκκλησίες καὶ μέσα στα κελλιά τῶν μοναχῶν»), για να μπορέσει να πολεμήσει τα δαιμόνια από κοντά, πρόσωπο με πρόσωπο, ώστε να τα εξοργίσει, επειδή θέλει ν ’απαλλάξει τους ανθρώπους από την επιρροή τους. «Ὥστε διαφόρως ἀπερχόμενος ἐποίει ἑαυτόν ὡς ένα ἐξ αὐτῶν…» (Λεοντίου Νεαπόλεως, Ὁ Ἅγιος Συμεὼν ὁ διὰ Χριστόν σαλὸς , PG 93, στ. 1728 Β). Μάχεται με τα δαιμόνια, λοιπόν, διότι αυτά βλέπουν τον άγιο να εισέρχεται αποκλειστικά στις δικές τους περιοχές. Ο διάβολος κατηγορεί τον άγιο Ανδρέα λέγοντας: «Δια τι φανεροίς τοῖς πολλοῖς τὰ ἔργα σου, καὶ βλέποντες ταῦτα εἰς κατάνυξιν ἔρχονται καὶ μετάνοια;» (Νικηφόρου πρεσβ. Κωνστ/πόλεως, Βίος ἁγίου Ἀνδρέου τοῦ διὰ Χριστὸν σαλοῦ, PG 111, 720A). Αυτή η σχέση μεταξύ του σαλού και του δαιμονισμένου δεν είναι μόνο εξωτερική. Τους ενώνει ένας δεσμός εσωτερικός. Ο αγώνας του σαλού αφορά τοὺς δαίμονες καὶ τὸ σατανά. Μερικοί δαιμονισμένοι έλεγαν μάλιστα: «Ὦ βία, σαλέ, ὅλον τὸν κόσμον χλευάζεις, καὶ ἦλθες καὶ ἐγγὺς ἡμῶν. Τὶ ἡμᾶς βασανίζεις ὅλην τὴν νύκτα καὶ καίεις;» (Λεοντίου Νεαπόλεως, Ὁ Ἅγιος Συμεὼν ὁ διὰ Χριστόν σαλὸς , PG 93, 1736 Β). Είναι υπερβολικά δύσκολο, όχι μόνο να ζει κανείς με δαιμονισμένους, αλλά και να τους προσφέρει αγάπη και συμπάθεια, να συμπάσχει μαζί τους και να τους ελευθερώνει από τη κυριαρχία των δαιμόνων, χωρίς να είναι εφοδιασμένος με διάκριση, και οπλισμένος με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Δεν αντέχουν το δαιμόνια την θερμότητα της θείας χάρης που κατοικεί μέσα στο χαρισματούχο σαλό. Ο υμνογράφος εκφράζει την περίσταση ωραιότατα: «Μωρίαν προσποιήσει σοφῶς ὑποκρίνεται, το σοφιστήν τῆς κακίας, Συμεών, μωραίνων σεσοφισμέναις ἐνεργείαις τοῦ τὰ πάντα σοφίζοντος Πνεύματος» (Τροπάρια από την ακολουθία του αγίου, Μηνολόγιον, Ιούλιος κα΄.). Δηλαδή με τη φαινομενική μωρία και με τη σοφία του Αγίου Πνεύματος μώρανε το σοφιστή της κακίας, το διάβολο. Όλα αυτά δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν από ανθρώπους που δεν έχουν πλούσια μέσα τους την ενέργεια της θείας Χάριτος. 

Οι βίοι των σαλών αποδεικνύουν τους σαλούς προικισμένους με πολλά χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Είχαν, καταρχάς, το χάρισμα της διακρίσεως πνευμάτων. Ο πνευματικός οφθαλμός του σαλού, καθ’ όλη την πορεία της πνευματικής του ζωής, δεν στράφηκε ποτέ στην απόλαυση της κατάκτησης των αρετών ή στην καύχηση λόγῳ των χαρισμάτων του. Αντιθέτως, ζητούσε απ’ αυτόν στον οποίο φανέρωσε το μυστικό του να μη το μαρτυρήσει: «Πολλὴν καὶ ἐπωφελῆ συντυχίαν πολλάκις συνετύγχεν τῷ κυρῷ Ἰωάννῃ τῷ διακόνῳ μόνῳ, καὶ ἠπείλει, ὅτι εἰ φανερώσει τισὶ τὸν ἐνάρετον σκοπὸν αὐτοῦ, βασάνῳ μεγάλῃ κατὰ τὸν μέλλοντα αἰῶνα περιπέσει» (Λεοντίου Νεαπόλεως, Ὁ Ἅγιος Συμεὼν ὁ διὰ Χριστόν σαλὸς , PG 93, 1740). Ήθελε, αφενός να μείνει κρυφή η αρετή του, από ταπείνωση, αφετέρου να μπορέσει να κάνει τα ίδια σε άλλους.

Όπως λέχθηκε προηγουμένως, η επιθυμία να διατηρήσει ο σαλός την ταπεινοφροσύνη και η πρόθυμη αποδοχή του εξευτελισμού είναι από τα κυρία χαρακτηριστικά της σαλότητας γενικά. Η αρετή της ταπεινοφροσύνης ήταν το θεμέλιο της σαλότητας. Το πρώτο πράγμα που ζήτησε ο Συμεών στα Ιεροσόλυμα επιστρέφοντας από την έρημο στην κοινωνία για να εμπαίξει τον κόσμο ήταν: «Τοῦ σκεπασθῆναι αὐτοῦ τὴν ἐργασίαν… ἵνα διαφύγῃ τὴν τῶν ἀνθρώπων δόξαν, δι ’ ἥς παραγίνεται τῷ ἀνθρώπῳ ὑπερηφανία καὶ οἴησις, καὶ ἀγγελους ἀπολέσασα ἐξ οὐρανῶν.» (Λεοντίου Νεαπόλεως, Ὁ Ἅγιος Συμεὼν ὁ διὰ Χριστόν σαλὸς , PG 93, 1703 Α.). Ήξερε καλά, ως πεπραγμένος ασκητής, τον κίνδυνο της υπερηφάνειας που θα τον απειλούσε από τις τιμές που θα δεχόταν αν φαινόταν η αρετή του. Αυτή η υπερηφάνεια ήταν η αιτία της πτώσης των αγγέλων από τον ουρανό. Η προσποιητή σαλότητα, λοιπόν, ήταν ένας τρόπος αποφυγής των τιμών και απόκρυψης «τῶν ἔργων του σαλού».

Η κρυφή προσωπικότητα του σαλού γενικά παρομοιάζεται με το μυστικό κίνητρο στο κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, όπου ο Χριστός ήθελε να μη γίνονται γνωστά τα θαύματά του, ζητούσε από τους θεατές να μη τα φανερώσουν σε άλλους, προειδοποίησε αυτούς που είχε θεραπεύσει να μη πουν τίποτα στους άλλους 308, απαγόρευσε ακόμα και στους δαίμονες να μιλήσουν όταν εκείνοι Τον γνώρισαν (Μρκ. 1:34, «οὐκ ἤφιεν λαλεῖν τὰ δαιμόνια ὅτι ᾔδεισαν αὐτὸν». Μρκ. 3:12, «καὶ πολλὰ ‘πετίμα αὐτοῖς ἵνα μὴ αὐτὸν φανερὸν ποιήσωσιν»). Με τον ίδιο τρόπο, για να μείνει κρυφή η εργασία τους, ζητούσαν οι σαλοί απ’ αυτόν που ωφελήθηκε και γνώρισε την αληθινή τους ταυτότητα, να μη φανερώσουν το μυστικό τους, για να μη γνωστοποιηθεί η αρετή τους, ώστε να μπορέσουν ελεύθερα να συνεχίσουν την αποστολή τους. Χρησιμοποίησαν διάφορες τρέλες ώστε να προβληματιστεί ο άλλος και να βρεθεί σε αμηχανία. Έτσι, απαγόρευσε ο Συμεών αυτούς που βοήθησε να αποκαλύπτουν την αγιότητά του. Ο υιός του διακόνου, από τον οποίο ο Συμεών έδιωξε τον δαίμονα της πορνείας, δε μπορούσε να προφέρει το όνομα του θεραπευτή του παρά μόνο μετά το θάνατο του αγίου («Τοῦ δὲ ἀββᾶ Συμεὼν τελειωθέντος ἐν ειρήνῃ ὥσπερ ἀνένηψεν καὶ ἐξηγεῖτο πᾶσαν λεπτομερῶς τὸ πρᾶγμα», Λεοντίου Νεαπόλεως, Ὁ Ἅγιος Συμεὼν ὁ διὰ Χριστόν σαλὸς , PG 93, 1716 Α.).

 

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΣΑΛΟΤΗΤΑ.... (1ο ΜΕΡΟΣ)

ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΣΑΛΟΤΗΤΑ.... (2ο ΜΕΡΟΣ)

ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΣΑΛΟΤΗΤΑ.... (3ο ΜΕΡΟΣ)

 ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΣΑΛΟΤΗΤΑ.... (4ο ΜΕΡΟΣ)

 ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΣΑΛΟΤΗΤΑ.... (5ο ΜΕΡΟΣ)