Η δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας στηρίζεται στην
εμπειρία. Κάποιες φορές είναι αναγκασμένη η Εκκλησία στην ποιμαντορική της
διακονία να προστατεύει τα τέκνα της από τους κινδύνους ακραίων μορφών άσκησης,
χρησιμοποιώντας κάποιες περιπτώσεις ως παραδείγματα για να απομακρύνει τους
πιστούς από μίμηση τέτοιων επικίνδυνων καταστάσεων όπως είναι η σαλότητα.
Επομένως, μόνο για ποιμαντικούς λόγους η Εκκλησία απαγορεύει τέτοιο τρόπο
άσκησης , δεν τον αρνείται αλλά ούτε τον ενθαρρύνει. Η Εκκλησία ως μητέρα γνωρίζει
καλά τα τέκνα της, και φοβάται μήπως από τα μικρά της τέκνα υπάρχουν κάποιοι
που δεν αξιώθηκαν ακόμη να φτάσουν σε τέτοια πνευματική κατάσταση ώστε να
μπορέσουν να κατανοήσουν τη μέθοδο πνευματικότητας αυτών των βίων. Γι’ αυτό το
λόγο εκφράζει κάποια αντίρρηση και κρατάει μακριά το πλήρωμα απ’ αυτόν τον
τρόπο τελείωσης. Από την άλλη, είναι αρκετά αυστηρή απέναντι σ’ αυτούς που
εκμεταλλεύτηκαν τέτοιες ευκαιρίες για τους δικούς τους δαιμονικούς σκοπούς, και
παρίσταναν τους σαλούς - ή μάλλον τους ψευδοσαλούς - χάριν του επαίνου και της
κενοδοξίας. Ο διά Χριστόν σαλός όμως ασκεί τον εαυτό του στην ταπεινοφροσύνη,
υπομένοντας, όπως είπαμε, τη ρατσιστική συμπεριφορά της κοινωνίας.
Η υιοθέτηση
αντισυμβατικής συμπεριφοράς που σκόπιμα παραπέμπει σε τρέλα είναι γνωστή
τακτική σε πολλούς πολιτισμούς. Σαλότητες για λόγους κοινωνικής κριτικής έχουν
εμφανιστεί σε αρκετά πρόσωπα, από την αρχαιότητα ακόμα. Οι σαλοί άγιοι όμως
έχουν μια μεγάλη διαφορά από τους κοσμικούς σαλούς, πέρα από το προφανές (τις
θρησκευτικές πεποιθήσεις): η ορθόδοξη σαλότητα είναι πρώτιστα μορφή άσκησης και
δευτερευόντως τρόπος κοινωνικής κριτικής! Ο ορθόδοξος σαλός, δηλαδή, παριστάνει
τον τρελό για να καλλιεργήσει τον εαυτό του, να μάθει να υπομένει κάθε είδους
προσβολές, ακόμα και ξύλο, χωρίς να νοιάζεται γι' αυτά, και έτσι να διδαχτεί
την ταπείνωση – να γίνει "νεκρός για τον κόσμο", ώστε να ζωντανέψει
για το Χριστό. Μόνο μετά τη δική του πνευματική πρόοδο (κάθαρση της καρδιάς από
τα πάθη, φωτισμός του νου από το Άγιο Πνεύμα, αγάπη προς όλους), ο σαλός
γίνεται άγιος και μπορεί να κρίνει την κοινωνία χωρίς βλάβη του εαυτού του,
δηλ. χωρίς μίσος, εκδικητικότητα, υπεροψία, αποστροφή προς τους ανθρώπους...
Γι' αυτό ο διά Χριστόν σαλός είναι αληθινά ελεύθερος, γίνεται φωτεινός, άγιος
και σώζεται στην αιωνιότητα, ενώ ο κοσμικός σαλός κινδυνεύει από την ευφυέστερη
παγίδα του διαβόλου: να χωρίσει τον εαυτό του (τον "καλό", που
"είναι εντάξει τώρα") από τους άλλους (τους "κακούς", που
"θέλουν διόρθωμα") και να θέλει να διορθώσει τους άλλους, αφήνοντας
τη δική του ψυχή να μαυρίζει στο σκοτάδι, τη μοναξιά, την απελπισία, και τελικά
το μηδέν του (πνευματικού) θανάτου - που καταντάει και φυσικός θάνατος:
"Για να μπορείς να παραμένεις έτσι, πρέπει να παίζεις την ψυχή σου".
Πολλοί
πνευματικοί άνθρωποι έπεσαν στην παγίδα και δε θεραπεύτηκαν ποτέ (δε βρέθηκε
κανείς χριστιανός στο δρόμο τους, μέσα στην αθεϊστική έρημο της σύγχρονης
κοινωνίας, για να τους βοηθήσει), αλλά κατέληξαν στο τρελάδικο ή στην
αυτοκτονία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου