Παρασκευή 28 Απριλίου 2023

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΥΣ ΔΙΩΓΜΟΥΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ (Ζ΄ ΜΕΡΟΣ)


Με ποια κατηγορία. λοιπόν, εκτελέστηκαν οι χριστιανοί: Ο Τάκιτος λέει πως κατηγορήθηκαν ως εμπρηστές, αλλά είναι αμφίβολο το κατά πόσον αυτή ήταν μια επίσημη ή ανεπίσημη κατηγορία, καθώς και το ακριβές περιεχόμενό της. Η κατηγορία του εμπρησμού ήταν μια συνήθης εγκληματική πρόθεση που αποδιδόταν σε επικίνδυνες κοινωνικές ή πολιτικές ομάδες εντός της Ρώμης, για να διασφαλιστεί η λαϊκή υποστήριξη. Άλλωστε, και η κατηγορία του εμπρησμού της πόλης από το Νέρωνα εντάσσεται σε μια συνήθη τακτική σπίλωσης εναντίον μισητών ηγεμόνων. Η άναρχη δόμηση της πόλης, οι ξύλινες, επισφαλείς πολυκατοικίες και τα στενά δρομάκια καθιστούσαν τον εμπρησμό ήταν το απόλυτο έγκλημα κατά της πόλης και των κατοίκων της. εφικτό μόνο από διεστραμμένες διάνοιες.\

Επομένως, εύκολα θα μπορούσαν οι χριστιανοί να κατηγορηθούν ως εμπρηστές. Δυστυχώς ο Τάκιτος δεν διευκρινίζει κατά πόσον η κατηγορία του εμπρησμού ήταν επίσημη ή ανεπίσημη, αν εκδόθηκε, δηλαδή, σχετικό συγκλητικό «δόγμα» (προβούλευμα) ή ήταν απλά μία έμπνευση της στιγμής που εφαρμόστηκε άμεσα. Είναι αλήθεια πως αν είχε διατυπωθεί επίσημα μια κατηγορία σαν αυτή, θα αναμέναμε απάντηση σε κάποιο απολογητικό ή άλλου είδους χριστιανικό έργο, καθώς και σχετικές αναφορές τόσο στον Πλίνιο. όσο και στο σφοδρό πολέμιο των χριστιανών Κέλσο.

Ωστόσο, σχετική αναφορά δεν εντοπίζεται πουθενά. Μόνη λογική ερμηνεία, λοιπόν, είναι πως οι χριστιανοί ουδέποτε κατηγορήθηκαν επίσημα ως εμπρηστές: συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν υπό το βάρος των φημών και της αρνητικής τους υπόστασης ενώπιον των αρχών, ως μια διεφθαρμένη και επικίνδυνη για το κοινωνικό σύνολο ομάδα ανθρώπων - δηλαδή απλά επειδή ήταν χριστιανοί, ιδιότητα την οποία ο Νερών ή η ρωμαϊκή κοινωνία ανεπίσημα συσχέτισαν και με το έγκλημα του εμπρησμού. Άλλωστε ο Τάκιτος ισχυρίζεται πως εκτελέστηκαν όσοι ομολόγησαν πως ήταν χριστιανοί, όχι εμπρηστές. Τα βασανιστήρια που τους επιβλήθηκαν ήταν για να κατονομάσουν κι άλλους χριστιανούς, όχι για να επιβεβαιωθεί αν είχαν όντως βάλει φωτιά στην πόλη.

«Μόνοι από όλους, οι Νερών και Δομιτιανός, αφού πείστηκαν από ορισμένους κακόβουλους ανθρώπους, θέλησαν να διαβάλουν τη διδασκαλία μας, και από αυτούς κατέληξαν να διαδίδονται τούτα τα συκοφαντικά ψεύδη, μέσω μιας παράλογης συνήθειας». (Το απόσπασμα διασώζει ο Ευσέβιος στην εκκλησιαστική του ιστορία. IV 26, 25 - 6: «Μόνοι πάντων, άναπεισθέντες ΰπό τινων βασκάνων ανθρώπων, τον καθ' ήμας έν διαβολη καταστήσαι λόγον ήθέλησαν Νέρων και Δομετιανός, άφ’ ών και το τής συκοφαντίας άλόγω συνήθεια περί τούς τοιούτους ρυήναι συμβέβηκεν ψεύδος»).


21Απρ2023



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου