Η ιουδαϊκή
θρησκεία στο ρωμαϊκό κράτος
Η πρακτική
της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας να σέβεται τις προγονικές θρησκείες και τελετές των λαών που κατέκτησε, ισχύει και στην περίπτωση του ιουδαϊκού λαού, με τη μοναδική μονοθεϊστική θρησκεία. Θα μπορούσε, μάλιστα, να θεωρηθεί, ότι η πρακτική αυτή στη συγκεκριμένη περίπτωση διευρύνθηκε, αφού, εκτός από τη θρησκευτική ιδιαιτερότητα σεβάστηκε και τους κανόνες για την καθημερινή ζωή των Ιουδαίων, που απέρρεαν από αυτήν. Σημειώνεται, ότι η στάση αυτή του ρωμαϊκού κράτους δεν αποτελούσε κατ’ εξαίρεση συμπεριφορά, διότι στη συνείδησή του επρόκειτο για έναν λαό, που κι αυτός είχε το δικαίωμα, όπως άλλωστε όλοι οι λαοί της αυτοκρατορίας, να λατρεύει τον «εθνικό» του θεό, σύμφωνα με τα έθιμά του. Το γεγονός, λοιπόν, ότι η ιουδαϊκή θρησκεία ήταν η αρχαία και πατρογονική θρησκεία ενός λαού,την κατοχύρωνε και νομιμοποιούσε τη θέση της στη ρωμαϊκή αντίληψη των θρησκευτικών θεμάτων, εξασφαλίζοντάς της το προνόμιο της religio licita, επιτρεπόμενης, δηλαδή, θρησκείας.
Εκείνο, που ήταν υποχρεωμένοι από τη μεριά τους να κάνουν οι ιουδαίοι, ήταν να προσφέρουν θυσίες προς τιμήν του αυτοκράτορα και υπέρ της Ρώμης. Και το έκαναν, καθημερινά, με θυσία στον Ναό των Ιεροσολύμων και σχετικές προσευχές στις κατά τόπους συναγωγές.
Με δεδομένη και πάγια αυτήν τη συμπεριφορά της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, έναντι όλων των θρησκειών του τότε γνωστού κόσμου, εύλογα γεννιέται η απορία, γιατί η δεκτική και «ανεκτική» αυτή αυτοκρατορία και η κοινωνία της κράτησαν τόσο αρνητική στάση, όπως θα φανεί στη συνέχεια, απέναντι στους πιστούς της νέας για την εποχή θρησκείας, του χριστιανισμού. Γιατί δεν συνέβη το αναμενόμενο, όπως και με όλες τις άλλες θρησκείες;
Τί εμπόδισε στο να συμπεριληφθεί και ο Θεός των Χριστιανών στο ρωμαϊκό πάνθεο; Τί οδήγησε το ανεκτικό αυτό κράτος, στο να καταδιώξει τους ίδιους του τους υπηκόους και, κυρίως, πώς ένα κράτος, με τόσο ανεπτυγμένο το νομικό του σύστημα, στοιχειοθέτησε κάτι τόσο έξω από την αίσθηση του νόμου για ένα μέρος των πολιτών του; Γιατί κατέληξε ένα πανίσχυρο κράτος να καταδιώκει ομάδες ανίσχυρων και απροστάτευτων πολιτών του;
Οι απαντήσεις θα προκύψουν μέσα από την επισταμένη μελέτη των σχετικών παραμέτρων και δεδομένων. Μία, όμως, επισήμανση κρίνεται εξαρχής απαραίτητη: όταν γίνεται εδώ λόγος για θρησκευτική ανοχή, είναι προφανές ότι αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνεται αντιληπτό σύμφωνα με τη σύγχρονη αντίληψη της ανεξιθρησκίας και της ελευθερίας της συνείδησης, οι οποίες διαμορφώθηκαν ως έχουν, ύστερα από πρακτικές και εμπειρίες πολλών λαών, κατά τη διάρκεια πολλών αιώνων.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου