Ὁ Παπαδιαμάντης καὶ οἱ γραικύλοι – ἡ ἄρνηση τῆς ταυτότητας

<p></p><div class="separator" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><img border="0" data-original-height="362" data-original-width="493" height="470" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-Xt8VKeZk92J06ZBIGvLS2vo1DVswI6g9-S6Umt9V8cqs898uEGL97mw49Q-oQyOeLedIlhC1MgjMKj9S8RFSmgJ_x5HrdheRIzVLuBgVK0CJgv_9MxQW87Lz_Xx6KGWspyBqYlYGJDg/w640-h470/papadimantis-graikyloi.jpg" width="640" /></span></div><h3 class="post-title entry-title"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></h3><div class="post-header"></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #bf9000; font-family: times; font-size: large;"><b>Δημητρακόπουλος Φώτιος (Καθηγ. Βυζαντινῆς Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν)</b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #cc0000;"><b><span style="font-family: times; font-size: large;">«τούτ’ ἡ χώρα ποὺ ἀνεμίζει τοὺς ἀμέτρητους γραικύλους», </span></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #cc0000;"><b><span style="font-family: times; font-size: large;">Νίκος Καρούζος</span></b></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Ὁ τελευταῖος γραικυλισμὸς ὡς νόσημα τῆς ἑλληνικῆς διανόησης ἀπορρέει ἀπὸ ἕνα παλαιὸ σύμπτωμα μειονεξίας ἀπέναντι στὴ Δύση, συνοδευόμενο μὲ αἴσθημα προκατάληψης κατὰ τοῦ Βυζαντίου, ἕνεκα παντελοῦς ἀγνοίας τῆς ἑλληνορθόδοξης θέασης τοῦ κόσμου. Τὸ νόσημα παρουσιάζει συγκεκριμένα παθολογικὰ φαινόμενα, ποὺ τὰ ἀποτυπώνει ὁλοκάθαρα ὁ Παπαδιαμάντης στὸ ἀτελὲς μυθιστόρημά του «Τὸ λάβαρον», καὶ προσβάλλει κυρίως τοὺς νεοέλληνες λογίους, διανοουμένους καὶ πολιτικούς. Ὡς ἰδεολογικὸ σύνδρομο ἐμφανίζεται γενικῶς ὡς κρίση ταυτότητας, ὡς ἀπόρριψη τῶν ἡμετέρων καὶ θαυμασμὸς τῶν ἀλλοτρίων, ἤγουν ὡς πλέγμα ἐθνικοῦ αἰσθήματος κατωτερότητας. Ὁ γραικυλισμὸς ἐμφανίζεται καὶ ὡς ὀξεῖα μορφὴ τῆς χρονίου νόσου τοῦ μιμητισμοῦ καὶ τῆς ξενομανίας, ἀκυρώνει τὸν πατριωτισμό, παραλύει τὸ ἐθνικὸ φρόνημα, καταργεῖ κάθε ἐθνικὴ θεωρία, συχνὰ ὁδηγεῖ τὰ θύματά του νὰ μεταβληθοῦν σὲ ἄτυπους ἐξωμότες. Ἐν ἄλλοις λόγοις βρίσκεται στὸν ἀντίποδα τοῦ σωβινισμοῦ.<a name="more"></a></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><img height="470" src="http://www.agiazoni.gr/images/stories/arthro/PSIF_VIVLIO/TEXNH_KAI_EPISTHMH/DOKIMIO/papadimantis-graikyloi.jpg" width="640" /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Στὸ παπαδιαμαντικὸ κείμενο, πέρα ἀπὸ τὴν ἀπερίφραστη, γνωστὴ ρήση ποὺ περιέχεται στὸ προοίμιο τοῦ διηγήματος «Λαμπριάτικος ψάλτης» γιὰ τοὺς «γραικύλους τῆς σήμερον», εἶναι διάσπαρτες οἱ ἀντιδυτικές του ἀπόψεις, ὅπως θὰ δοῦμε, ὅμως, μόνον στὸ Κεφάλαιον Η΄ τοῦ «Λαβάρου» ἔχουμε μία ὁλοκληρωμένη περιγραφὴ ἑνὸς γραικύλου.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Δὲν εἴχανε κλείσει ἕξι χρόνια ἀπὸ τότε ποὺ ὁ Παπαδιαμάντης πρωτοδημοσίευσε διήγημα, τὸ ἑορταστικὸ χριστουγεννιάτικο «Τὸ Χριστόψωμο» στὴν ἐφημ. «Ἐφημερίς», 26 Δεκ. 1887, ἴσαμε τὴ δημοσίευση τοῦ «Λαμπριάτικου ψάλτη» στὴν ἐφημ. «Ἀκρόπολις», 27-31 Μαρτίου 1893. Εἰκοσιεφτὰ διηγήματα σὲ πεντέμισυ χρόνια, τὰ περισσότερα στὶς δύο παραπάνω ἐφημερίδες καὶ στὸ περιοδικὸ «Ἑστία», στὸ μεγαλύτερο μέρος τους μὲ ὑπόθεση συνδεδεμένη μὲ τὸ δωδεκαήμερο τῶν Χριστουγέννων ἢ τὸ Πάσχα, καὶ δημοσιευμένο τὶς μέρες τῶν γιορτῶν. Τὸ ἑορταστικὸ- θρησκευτικὸ-περιεχόμενο τῶν διηγημάτων ὡς ἐξωτερικὸ αἴτιο, κι ἡ ζήλια ὡς ἀφανὴς λόγος ἐπίκρισης, εἶχαν κάνει κάποιους κριτικοὺς νὰ δηλώσουν τὴ δυσφορία τους ἔναντι τοῦ Παπαδιαμάντη. Σ’ αὐτοὺς ἀπαντᾶ στὸν πρόλογό του ὁ κυρ-Ἀλέξανδρος, ἤπια, ἀλλὰ καὶ εἰρωνικά, καὶ μὲ ἀρκετὸ θυμὸ πρὸς τὸ τέλος. Μνημονεύει τὴ συγγραφική του πρόθεση, τὶς πηγὲς τῆς ἔμπνευσής του, τὸ ἀναγνωστικὸ ἐνδιαφέρον ποὺ παρουσιάζουν τὰ διηγήματά του, τὴν ἔλλειψη ἐπιζητημένης καὶ βεβιασμένης ὑπόθεσης ἢ πλοκῆς, τὴν ἄντληση τῆς θεματικῆς ἀπὸ τὴν πραγματικότητα χωρὶς κάτι τὸ ἀπίθανο, καί, τέλος, πὼς ἐργάζεται ὁ ἴδιος ὡς δημιουργός.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Ὁ Παπαδιαμάντης συνεχίζει ὑπογραμμίζοντας τὰ σημεῖα ποὺ ἐνοχλοῦν τοὺς ἐπικριτές του: ἡ θρησκευτικὴ ὑπόθεση τῶν ἔργων του, ἡ ἄποψή του περὶ συνεχείας τοῦ ἑλληνισμοῦ διὰ μέσου τοῦ ἑλληνικοῦ μεσαίωνα, ἡ ἀδιαφορία του γιὰ τὸν κακῶς νοούμενο ἐκπολιτισμὸ καὶ τὴν πρόοδο. Ἀλλὰ ἐκεῖ ποὺ ἐπιτίθεται λαῦρος ὁ Παπαδιαμάντης εἶναι στὰ συμπτώματα τοῦ γραικυλισμοῦ, ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν μιμητισμὸ καὶ τὴν ξενομανία.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Συχνὰ παρατηροῦμε στὸ παπαδιαμαντικὸ κείμενο ὅτι ὁ συγγραφέας ἔχει τὴν ἱκανότητα νὰ εἰσέρχεται στὴ νοοτροπία τοῦ ἄλλου ἢ τῶν ἄλλων καὶ νὰ ὁμιλεῖ μὲ τοὺς δικούς τους ὅρους. Αὐτὸ προσδίδει τὴ χαρακτηριστικὴ καὶ μὴ καταπιεστικὴ ἀντιρρητικὴ ἄνεση στὸ κείμενο καὶ ἐπιτρέπει στὸν Παπαδιαμάντη νὰ ἀποδεικνύει ἐνίοτε στοὺς ἄλλους ἀκόμη καὶ πῶς θὰ μποροῦσαν νὰ εἶναι «συνεπεῖς πρὸς ἑαυτούς».</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Τί μιμοῦνται μετὰ μανίας οἱ γραικύλοι τῆς ἐποχῆς του; Τὴν ἀθεΐα καὶ τὸν κοσμοπολιτισμό. «Μὴ θρησκευτικὰ πρὸς Θεοῦ! Τὸ ἑλληνικὸν ἔθνος δὲν εἶναι Βυζαντινοί, ἐννοήσατε; Οἱ σημερινοὶ Ἕλληνες εἶναι κατ’εὐθεῖαν διάδοχοι τῶν ἀρχαίων. Ἔπειτα ἐπολιτίσθησαν, ἐπροώδευσαν καὶ αὐτοὶ συμβαδίζουν μὲ ἄλλα ἔθνη». Ἡ εἰρωνικὴ αὐτὴ δήλωση τοῦ Παπαδιαμάντη στρέφεται γενικῶς κατὰ τοῦ πνεύματος τῶν καιρῶν, τὴν παραγνώριση καὶ περιφρόνηση τοῦ Βυζαντίου καὶ τῆς ὀρθόδοξης ἀντίληψης, πνεῦμα ἀκόμα κυρίαρχο παρὰ τὸ ὅτι εἶχε πρὸ ἐτῶν ἐκδοθεῖ ἡ «Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους» τοῦ Παπαρηγόπουλου. Ἀλλὰ τὸ 1866 εἶχε ἐκδοθεῖ «Ἡ Πάπισσα Ἰωάννα» τοῦ Ροΐδη καὶ τὸ 1877 «Ἰουλιανὸς ὁ παραβάτης» τοῦ Κλέωνος Ραγκαβῆ καὶ ἐνῷ ἔχει ὑποστηριχθεῖ ὅτι τὸν δεύτερο ὑπονοεῖ ὁ Παπαδιαμάντης, φρονῶ ὅτι κατὰ συμφυρμὸ καὶ τοὺς δύο ἔχει κατὰ νοῦν στὸ προοίμιο τοῦ διηγήματος «Λαμπριάτικος ψάλτης», ὅταν ἀναφέρει τὰ σχετικὰ πρὸς τὸν Ἰουλιανό, γράφοντας: «ὅταν συγγραφεὺς ἄλλος, καὶ ἄλλης περιωπῆς, δημοσιεύσας πρὸ ἐτῶν ἱστορικο – φανταστικὸν δράμα, ὅπου προέτασσε χυδαῖα ἀληθῶς προλεγόμενα, δὶ’ ὧν ὕβριζε βαναύσως τὴν θρησκείαν τῶν πατέρων του». Μόνον, ἐξάλλου, ὁ Ροΐδης, διακριτικὰ καὶ ἀσχολίαστα, εἰρωνεύτηκε καὶ τὸ αἴσθημα «εὐγνωμοσύνης πρὸς τὴν λυτρώσασαν ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ ξένου ζυγοῦ Ἐκκλησίαν, δι’ ἧς ἠλπίζομεν τάχιον ἢ βράδιον καὶ τὴν πραγματοποίησιν τῆς μεγάλης ἰδέας, τὴν ἀπελευθέρωσιν δηλαδὴ τῆς Ἠπείρου καὶ Θεσσαλίας».</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Ὁ Παπαδιαμάντης, στὸ προοίμιό του, ἀπαντᾶ: «Δία νὰ δώσωμεν πέρας εἰς τὸ προοίμιον αὐτό, θὰ εἴπωμεν μὲ δύο λέξεις ὅτι: Τὸ σημερινὸν ἔθνος δὲν ἐπῆγε, δυστυχῶς, τόσον ἐμπρός, ὅσον λέγουν αὐτοί. Τὸ ἔθνος τὸ ἑλληνικόν, τὸ δοῦλον τουλάχιστον, εἶναι ἀκόμη πολὺ ὀπίσω, καὶ τὸ ἐλεύθερον δὲν δύναται νὰ τρέξη ἀρκετὰ ἐμπρός, χωρὶς τὸ ὅλον νὰ διασπαραχθῆ ὡς διασπαράσσεται, φεῦ! ἤδη. Ὁ τρέχων πρέ- πει νὰ περιμένη καὶ τὸν ἑπόμενον, ἐὰν θέλη νὰ τρέχη, ὁ ἐλεύθερος πρέπει νὰ βοηθῆ τὸν δεσμώτην ἢ νὰ τὸν ἀνακουφίζη. Ὅσον παρέρχεται ὁ χρόνος, τόσον τὸ ἐλεύθερον ἔθνος καθίσταται, οἶμοι! Ἀνικανώτερον, ὅπως δώση χεῖρα βοηθείας εἰς τὸ δοῦλον ἔθνος. Ἄγγλος ἢ Γερμανὸς ἢ Γάλλος δύναται νὰ εἶναι κοσμοπολίτης ἢ ἀναρχικὸς ἢ ἄθεος ἢ ὁτιδήποτε. Ἔκαμε τὸ πατριωτικὸν χρέος του, ἔκτισε μεγάλην πατρίδα. Τώρα εἶναι ἐλεύθερος νὰ ἐπαγγέλεται χάριν πολυτελείας τὴν ἀπιστίαν καὶ τὴν ἀπαισιοδοξίαν. Ἀλλὰ Γραικύλος τῆς σήμερον ὅστις θέλη νὰ κάμη δημοσία τὸν ἄθεον ἢ τὸν κοσμοπολίτην, ὁμοιάζει μὲ νάνον ἀνορθούμενον ἐπ’ ἄκρων ὀνύχων καὶ τανυόμενον νὰ φθάση εἰς τὸ ὕψος καὶ φανῆ καὶ αὐτὸς γίγας. Τὸ ἑλληνικὸν ἔθνος, τὸ δοῦλον, ἀλλ’ οὐδὲν ἧττον καὶ τὸ ἐλεύθερον ἔχη καὶ θὰ ἔχη διὰ παντὸς ἀνάγκην τῆς θρησκείας του».</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Συμπεράσματα: ἡ ἀθεΐα, ἡ ἀπόρριψη τῶν θρησκευτικῶν, συνεπιφέρει τὴν ἀπόρριψη τοῦ Βυζαντίου καὶ ἀνάγει τὴν διαδοχὴ τῶν σημερινῶν Ἑλλήνων κατ’ εὐθεῖαν στοὺς ἀρχαίους. Δὲν εἶναι τυχαία καθόλου ἡ χρήση τῶν ὅρων, ἂν καὶ δὲν ἔχη καθόλου προσεχθεῖ, στὸν Παπαδιαμάντη: «τὸ Ἑλληνικὸν Ἔθνος», οἱ «Βυζαντινοί», οἱ «ἀρχαῖοι», ἡ προσπάθεια καθορισμοῦ δηλαδὴ ἐθνικῆς ταυτότητας, κάτι τὸ ὁποῖο δὲν ἴσχυε καὶ δὲν ἐνδιέφερε τοὺς μεσαιωνικοὺς καὶ ἀρχαίους μας προγόνους. Κι ἀπὸ τὴν ἄλλη, ὁ κοσμοπολιτισμός, ὅτι δὲν ζοῦμε πιὰ στὶς μικρές μας πατρίδες ἀλλὰ στὸν κόσμο ὁλάκερο. Στὴν «Ἀπάντησιν εἰς τὸν Ζ. τῆς «Ἐφημερίδος» τὸ 1891 φαίνεται σαφῶς τί ἐννοεῖ λέγοντας «κοσμοπολίτης» ὁ Παπαδιαμάντης: «ἐννόει ἁπλῶς, καθὼς ἐγὼ τὸ ἡρμήνευσα, ὅτι φεύγω ἐνίοτε ἀπὸ τὸν τόπο τῆς γεννήσεώς μου καὶ δὲν προσκολλῶμαι ἀποκλειστικῶς εἰς τὰς ἀναμνήσεις τῆς παιδικῆς ἡλικίας μου. Ἔγραψεν Ἀμερικανός, ἀντὶ νὰ γράψη κοσμοπολίτης». Ἑπομένως, κοσμοπολιτισμὸς γιὰ τὸν Ἕλληνα σημαίνει καὶ ἀδιαφορία περὶ τὰ πάτρια, δὲν εἶναι μόνον ἐγκατάλειψη τῆς ἐμμονῆς στὴν ἐντοπιότητα, εἶναι ἄρνηση ἐπιτέλεσης τοῦ πατριωτικοῦ χρέους νὰ κτίσει μεγάλη πατρίδα. Ἀντιθέτως, γιὰ τοὺς Εὐρωπαίους, Ἄγγλους, Γερμανούς, Γάλλους, ἡ ἀθεΐα, ὁ ἀναρχισμός, ὁ κοσμοπολιτισμὸς εἶναι πολυτέλεια τὴν ὁποία ἔχουν τὴν ἐλευθερία νὰ ἐπαγγέλονται, ἐνῷ τὸ ἑλληνικὸν ἔθνος θὰ ἔχει διὰ παντὸς ἀνάγκη τῆς θρησκείας του.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Πρὸς ἄρσιν πάσης παρεξηγήσεως πρέπει νὰ λεχθεῖ ἐδῶ ὅτι ὁ Παπαδιαμάντης δὲν ἦταν κανενὸς εἴδους ἐμμανὴς σωβινιστής, ἀποκλειστικός, ξενοφοβικός. Ἄλλωστε, ὁ ἴδιος γράφει στὸ προοίμιο τοῦ «Λαμπριάτικου ψάλτη» ὅτι «ἐν πρώτοις, καλὸν θὰ ἦτο νὰ διακρίνωμεν ὅ,τι πράγματι εἶναι ξενισμὸς ἀπὸ ὅ,τι δύναται νὰ εἶναι, ἐκ τῆς φύσεως τῶν πραγμάτων, κοινὸν εἰς πάντα τὰ ἔθνη». Οὔτε, ἂς ποῦμε στὰ λογοτεχνικά του χρέη, ἔπαυσε νὰ διαβάζει καὶ νὰ παραπέμπει στὸν Βύρωνα, τὸν Μίλτωνα, τὸν Σέξπηρ, τὸν Θερβάντες, οὔτε φυσικὰ ἀγνοοῦσε τὴν εὐρωπαϊκὴ λογοτεχνία ἢ εἰδησεογραφία, αὐτὸς ὁ ἐργαζόμενος ὡς μεταφραστὴς εὐρωπαϊκῶν ἐφημερίδων, περιοδικῶν καὶ ἄλλων ἐντύπων. Καὶ αὐτὴ ἡ ἔλλειψη προγραφῶν στὸν Παπαδιαμάντη δὲν ἀφορᾶ μόνον στὴν εἰκόνα τῶν Εὐρωπαίων, ἀλλὰ καὶ στὴν εἰκόνα τῶν Τούρκων, ἂς θυμηθοῦμε τὸν «Ξεπεσμένο δερβίση» καὶ τὸ ἄρθρο του «Αἱ Ἀθῆναι ὡς ἀνατολικὴ πόλις». Μ’ ἄλλα λόγια, τὸ καλὸ δὲν ἀνθεῖ μόνο στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ κακὸ στὰ ξένα, οὔτε ὅμως καὶ ἀντίστροφα, δὲν εἶναι ὄμορφο καὶ καλὸ ὅ,τι ἔρχεται ἀπὸ τὴν προηγμένη Δύση, καὶ ἄσχημο καὶ κακὸ ὅ,τι ἔχουμε στὴν Ἑλλάδα! Σὲ καμμιὰ ἀπὸ τὶς δύο θέσεις δὲν βρίσκεται ὁ Παπαδιαμάντης, ἐνῷ στὴν πρώτη βρίσκονται οἱ πατριδοκάπηλοι σωβινιστὲς καὶ στὴ δεύτερη οἱ συμπλεγματικοὶ γραικύλοι.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Ὡς γνήσιος ὀρθόδοξος ὁ Παπαδιαμάντης δὲν ἐξεγείρεται ἀπὸ τὴν παρατήρηση ὅτι ὑπάρχει ἁμαρτία, ἀλλὰ ἀπὸ τὸν δόλο καὶ τὴν ὑποκρισία. Ἂς ποῦμε, ἡ Χριστίνα ἡ δασκάλα στὸ «Χωρὶς στεφάνι» εἶναι μία ἁμαρτωλὴ ἀστεφάνωτη, ἀλλὰ σώζεται ἀπὸ τὴν ἀγάπη ποὺ ἔδειχνε, παρὰ τὸν δακτυλοδεικτούμενο βίο της δίπλα σ’ ἕναν ἄθλιο πολιτικάντη ποὺ ἔχει μάθει νὰ ἐκμεταλλεύεται τοὺς πάντες. Βλέπει λοιπὸν καὶ τὰ δικά μας ἐλαττώματα καὶ τὴν ἁμαρτία στὴ δική μας κοινωνία, ὅμως γνωρίζει ὅτι τὸ πολιτικὸ πρόβλημά μας εἶναι ὅτι εἴμαστε ἀνάμεσα στὸν λατινικὸ δόλο καὶ στὴν τουρκικὴ βία, ποὺ μᾶς καταδυναστεύουν· ἔτσι γράφει στὸ ἄρθρο τοῦ «ὁ Μπάυρων» λίγα χρόνια ἀργότερα, τὸ 1896, δανειζόμενος ἕνα στίχο τοῦ βρετανοῦ ποιητῆ: «Ἡ τουρκικὴ βία καὶ ὁ λατινικὸς δόλος!» Αἱ λέξεις αὗται δὲν εἶναι ἱστορικὸν σύμβολον, παραστατικὸν τοῦ πολυπαθοῦς Ἑλληνισμοῦ; Πόσον ἐνδομύχως ἠσθάνετο καὶ κατενόει ὁ μέγας Βρετανὸς τὴν θέσιν τῆς Ἑλλάδος, τὴν τότε καὶ τὴν διαρκῆ καὶ τὴν παντοτινήν! Καὶ πόσον ἀπέχομεν ἡμεῖς νὰ τὴν ἐνοήσωμεν καὶ νὰ τὴν αἰσθανθῶμεν!» Αὐτὴ ἡ θέση του, ἡ σαφῶς, ἀλλὰ καὶ ἐπιλεκτικὰ ἀντιδυτική, μένει ὣς τὸ τέλος, ὅπως γιὰ παράδειγμα γράφει τὸ 1907, στὸ σπουδαῖο ἄρθρο του «Γλῶσσα καὶ Κοινωνία»: «Δὲν ἔπαυσαν τ’ ἄχυρα καὶ τὰ σκύβαλα τοῦ πολιτισμοῦ νὰ μᾶς ἔρχονται διαρκῶς μὲ τὴν πνοὴν τῶν ἀνέμων. Ὅλοι οἱ ἀργέσται καὶ οἱ ζέφυροι καὶ οἱ ἰάπυγες μᾶς φέρνουν τ’ ἀπορρίμματα, τὰ καθάρματα τῶν δογμάτων καὶ τῶν θεωριῶν, τῶν μεθόδων καὶ τῶν τρόπων, τῶν ἠθῶν καὶ τῶν ἕξεων ἀπὸ τὴν Ἑσπερίαν». Οὔτε, στὸ ἴδιο ἄρθρο, ἔχει ξεχάσει τὸν Ροΐδη: «Δὲν ἠξεύρω γιατί, πρὸ χρόνων, ὅταν ἐσκεπτόμην ἂν ἔπρεπε νὰ γράψω τὴν παροῦσαν μελέτην, ἐσχεδίαζα νὰ τὴν ἐπιγράψω «Τὰ ξόανα». Διατὶ ἄρα; Μήπως ἐσκόπουν ν’ ἀπαντήσω εἰς «Τὰ εἴδωλα» τοῦ μακαρίτου Ροΐδου;». Καὶ σ’ ἕνα ἄλλο, θρησκευτικό, αὐτὴ τὴ φορὰ ἄρθρο γιὰ τὸ Μεγάλο Σάββατο, στὰ ἴδια χρόνια, τὸ 1892, περιλαβαίνει τὸν Ροΐδη καὶ τὴν Πάπισσα, ἀλλὰ καὶ τὸν νεαρὸ λογογράφο, ἀνώνυμα, ποὺ εἶναι ὁ Ξενοπουλος. Πολλὰ θὰ εἶχε κανεὶς νὰ ἀποδελτιώσει ἀπὸ τὰ ἄρθρα τοῦ Παπαδιαμάντη. Θὰ ἀρκεσθῶ νὰ παραθέσω ὅμως ἀπὸ ἕνα ἄρθρο τοῦ 1900, «Ἡ διορθωσιομανία καὶ τὰ θύματά της», τὰ ἀκόλουθα: «Τὸ μεταλλεῖον τῆς ποιήσεως τῆς ἀνατολικῆς εἶναι ἄλλο, καὶ οἱ τρόποι, αἱ μεταφοραὶ καὶ εἰκόνες τῆς γλώσσης τῶν Ἱερῶν Γραφῶν δὲν θὰ γίνωσι ποτὲ νεωτερικαὶ οὔτε δυτικαί».</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Ἀλλὰ τί γίνεται μὲ τὸν νεαρὸ Παπαδιαμάντη τῶν μυθιστορημάτων; Στὴ «Μετανάστιν» τὸ μόνο ποὺ δείχνει μία ἐπιφύλαξη πρὸς τὸ δυτικὸ πνεῦμα εἶναι στὴν ἀρχή, μία φράση τοῦ γέρου ναυτικοῦ στὸν γιὸ τοῦ Ζέννα: «νομίζεις ὅτι αἱ νέαι ὅσαι ἀνετράφησαν εἰς τὴν Εὐρώπην, λαμβάνουν ὑπὸ σπουδαίαν σκέψιν τὴν γνώμην τῶν γονέων τῶν προκειμένου περὶ γάμου; Εἶσαι πολὺ μακράν».</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Ὅπως ὅλοι ξέρουμε, ἡ ἀντιδυτικὴ στάση τοῦ Παπαδιαμάντη γίνεται ὁλοφάνερη στὰ δύο του ἑπόμενα ἔργα, στοὺς «Ἐμπόρους τῶν ἐθνῶν» καὶ στὴ «Γυφτοπούλα». Οἱ δύο σελίδες ποὺ δείχνουν τὸν ἑνετικὸ κυνισμό, πολιτικό, οἰκονομικό, θρησκευτικό, εἶναι χαρακτηριστικές: «ὁ λέων τοῦ Ἁγίου Μάρκου βουλιμιᾶ. – Ἀκονᾶ τοὺς ὀδόντας του – Χρυσόν, χρυσόν! Ἡ Βενετία μόνη εὗρε τὴν φιλοσοφικὴν λίθον. – Τὰ ἔντομα πετῶσι διὰ τὰ στρουθία, τὰ στρουθία διὰ τὸν ἱέρακα. – Καὶ τὰ ἔθνη διὰ τὴν Βενετίαν. – Ἀλλὰ τὰ ἔθνη δὲν πετῶσι. – Διότι ἡ Βενετία ἔκοψε τὰ φτερά των. – Ἡ Βενετία πωλεῖ τὸν Χριστὸν καὶ ἀγοράζει τὸν Μωάμεθ. – Θὰ κάμη καλὰ νὰ τοὺς πωλήση καὶ τοὺς δύο. – Ἀρκεῖ νὰ εὕρη συμφέρουσαν τιμήν». Καὶ ἀκόμη, ἀπὸ τὴν καταδίκη της Βενετίας, στὴν καταδίκη της πολιτικῆς καὶ τῶν πολιτικῶν:</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">«Τί ἐζήτει ἡ Βενετία πέμπουσα τοὺς στόλους τούτους εἰς τὸ Αἰγαῖον; Ὅ,τι ζητεῖ ὁ σφαγεὺς παρὰ τοῦ θύματος, τὰς σάρκας αὐτοῦ, ἵνα κορέση τὴν πεῖναν του. Διατὶ αἱ ἰδιωτικαὶ αὖται καὶ κεκυρωμέναι μὲ τὰ σήματα τοῦ Ἁγίου Μάρκου ἐπιχειρήσεις; Διατὶ οἱ τοσοῦτοι ἐργολάβοι τῶν κατακτήσεων, τῶν ὡς διὰ δημοπρασίας ἐκτελουμένων; Ἡ Βενετία προσηγόρευεν ἑαυτὴν Πολιτείαν, καὶ εἶχεν υἱοὺς τυράννους. Τοῖς ἔδιδε τὸ χρῖσμα της καὶ τοὺς ἔπεμπεν ἵνα κατακυριεύσωσιν τῆς γῆς. Ἡ γενεαλογία τῆς πολιτικῆς εἶναι συνεχὴς καὶ γνησία κατὰ τοὺς προγόνους. Ἡ ἀργία ἐγέννησε τὴν πενίαν. Ἡ πενία ἔτεκε τὴν πεῖναν. Ἡ πεῖνα παρήγαγε τὴν ὄρεξιν. Ἡ ὄρεξις ἐγέννησε τὴν αὐθαιρεσίαν. Ἡ αὐθαιρεσία ἐγέννησε τὴν ληστείαν. Ἡ ληστεία ἐγέννησε τὴν πολιτική. Ἰδοὺ ἡ αὐθεντικὴ καταγωγὴ τοῦ τέρατος τούτου. Τότε καὶ τώρα, πάντοτε ἡ αὐτή. Τότε διὰ τῆς βίας, τώρα διὰ τοῦ δόλου… καὶ διὰ τῆς βίας. Πάντες ἀμετάβλητοι οἱ σχοινοβᾶται οὗτοι, οἱ Ἀγίγγανοι, οἱ γελωτοποιοὶ οὗτοι πίθηκοι (καλῶ δὲ οὕτως τοὺς λεγομένους πολιτικούς). Μαῦροι χαλκεῖς κατασκευάζοντες δεσμὰ διὰ τοὺς λαοὺς ἐν τῇ βαθυζόφῳ σκοτίᾳ τοῦ αἰωνίου ἐργαστηρίου των…».</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Στὴ «Γυφτοπούλα» ὑπάρχει ὁλόκληρο κεφάλαιο, τὸ Α΄ τοῦ Δευτέρου Μέρους, μὲ τίτλο «Ἱστορικὴ Παρέκβασις». Ἐκεῖ, συνοπτικὰ μνημονεύω, ἀναφέρεται ὁ Πλήθων ὡς «ὁ μετὰ τὸν Παραβάτην [Ἰουλιανὸν] δεύτερος Παραβάτης», ἡ ἐποχὴ τοῦ Παπαδιαμάντη ὡς «ἀπροσδιόριστος ἐποχὴ» ὅπου ἡ μόνη θρησκεία εἶναι «ἡ ἔλλειψις πάσης θρησκείας», ἡ ἱστορικὴ κριτική, εἰς ἣν οὐδεμίαν ἔχομεν [=ὁ Παπαδιαμάντης] ἐμπιστοσύνην». «Μόνον μετὰ τὴν ἅλωσιν τῆς βασιλευούσης ἔπεσον οἱ πλεῖστοι τῶν λογίων τὸ ἔσχατον τοῦτον οἰκτρὸν πτῶμα [=ἢ ἐγίνονταν ἀρχαιολάτραι ὡς ὁ Πλήθων ἢ ἐνεκολποῦντο τὰ δόγματα τῆς Ρώμης]», καταδικάζεται τὸ «αἶσχος τοῦ αὐτομόλου καὶ δραπέτου» Βησσαρίωνος, ὑμνεῖται ὁ Μᾶρκος ὁ Εὐγενικὸς καὶ δίδεται παραπομπὴ στὸ «σύγγραμα τοῦ Ἀθανασίου τοῦ Παρίου τὸ ἐπιγραφόμενον «Ὁ Ἀντίπαπας»». Εἰρήσθω ἐν παρόδῳ ὅτι κανεὶς δὲν ἔλαβε τὸν κόπο νὰ παραβάλει τὸ σύγγραμμα αὐτὸ μὲ τὸ κείμενο τοῦ Παπαδιαμάντη. Ὅπως καὶ κανείς, πλὴν τοῦ γράφοντος, δὲν προσπάθησε νὰ ἐντοπίσει τὶς ἱστορικὲς πηγὲς τῶν μυθιστορημάτων τοῦ Παπαδιαμάντη. Στὸ βιβλίο ὅπου κατέγραψα τὸ Ἀρχεῖο Ἀποστόλου Γ. Παπαδιαμάντη ἀφιέρωσα κάποιες σελίδες, στὶς ὁποῖες ἀπέδειξα ὅτι πηγὴ γιὰ τοὺς «Ἐμπόρους» ὑπῆρξε ἡ Ἱστορία τοῦ Παπαρρηγόπουλου καὶ γιὰ τὴ «Γυφτοπούλα» ἡ «Νεοελληνικὴ Φιλολογία» τοῦ Σάθα, καὶ προσέθεσα ὅτι σὲ ἄγνωστο ὡς τότε θρησκευτικὸ ἄρθρο τοῦ Παπαδιαμάντη, τὸ 1876 κιόλας, μνημονεύεται ὁ Νικόλαος Πολίτης καὶ ὁ Παπαρηγόπουλος. Ἂν θυμηθοῦμε καὶ τὴν ἀνακοίνωση τῆς Καίτης Πολυμέρου-Καμηλάκη ὅτι στὸ ἀρχεῖο Πολίτη σώζονται δύο ἀνέκδοτα γράμματα τοῦ Παπαδιαμάντη στὸν Πολίτη, συμπεραίνουμε, πρᾶγμα ὅλως ἐνδιαφέρον, ὅτι ὁ Παπαδιαμάντης γνώριζε τὸ ἔργο τους καὶ συμμεριζόταν τὶς ἑλληνοκεντρικές τους θέσεις. Δὲν θὰ πρέπει, ἐπίσης, νὰ ἀποσιωπήσουμε κάτι ποὺ ἔχει κι αὐτὸ μείνει ἀσχολίαστο, στὸ ἴδιο κεφάλαιο: «Ὁ Γεώργιος Γεμιστός, πρὸς τοῖς ἄλλοις αὐτοῦ ἐ λ α τ τ ώ μ α σ ι , εἶχε καὶ ἕν ἐλάττωμα ἄγνωστον καὶ ἀνήκουστον κατ’ ἐκεῖνον τὸν χρόνον. Ἦτο εἷς ἐκ τῶν ὀλιγίστων, οἵτινες εἶχον συνείδησιν τοῦ ἐθνισμοῦ, καὶ ἡ καρδία του ἐφλέγετο ὑπὸ φιλοπατρίας». Τὸ νὰ γράφει ὁ Παπαδιαμάντης γιὰ «συνείδηση τοῦ ἐθνισμοῦ» ἐκεῖνα τὰ χρόνια ὡς «ἄγνωστον καὶ ἀνήκουστον» καὶ νὰ χρησιμοποιεῖ γιὰ τὸν ὅρο αὐτό, ἀμφίσημα, τὴ λέξη «ἐλάττωμα» εἶναι κάτι ποὺ ἐξεικονίζει τὴν ὀξυδέρκεια καὶ λεπτότητα τῶν παρατηρήσεών του καὶ σὲ ἱστορικὰ ζητήματα.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Ἐντάσσοντας τὴν ἀπέχθεια τοῦ Παπαδιαμάντη κατὰ τῶν γραικύλων στὸ εὐρύτερο ἀντιδυτικὸ αἴσθημά του, θὰ παραθέσουμε ὁρισμένα χωρία ἀπὸ τὸ ἔργο του, πρὸς ἐπίρρωσιν τῶν λεγομένων:</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">«Ἀλλὰ τί θὰ ἐχρειάζετο ἡ Θεολογικὴ Σχολή, ἂν ἔμελλε ν’ ἀσχολῆται ἀποκλειστικῶς εἰς «τετριμμένα» θέματα, καὶ νὰ ἐμπνέεται ἀπολύτως ἀπὸ τὰ συναξάρια; Τόσοι σοφοὶ ἄνδρες, φωστῆρες ἐκ τῆς Ἑσπερίας ἀνατείλαντες, μὲ τόσον παχεῖς μισθούς, καὶ νὰ μὴ μεταγγίσουν ὀλίγον ἀθεϊστικὸν πνεῦμα εἰς τὴν Ἑλλάδα!».</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Ὁ ἰατρὸς ἦτο καλὸς νέος, πλησιάζων εἰς τὸ τεσσαρακοστόν, ὑψηλός, λιγνός, πρόθυμος, ὄχι πολὺ σκληρὸς οὔτε πλεονέκτης. Ἦτο ἀπόφοιτός του ἐν Ἀθήναις πανεπιστημίου, καὶ δὲν τὸν εἶχε κολλήσει μανία, ἂν καὶ εἶχε τὰ μέσα, νὰ μεταβῆ εἰς τὴν Ἑσπερίαν, ὅπως ἀγοράση σοφίαν. […]</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» τῶν τριῶν νεαρῶν ἡρώων τῶν προμάχων τῆς πίστεως καὶ τῶν ἐθνικῶν παραδόσεών των […]</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» εἰσάγων εἰς τοὺς ἱεροὺς ναοὺς κοινὰ καὶ ξενότροπα, νόθα καὶ ἀπαγορευμένα […]</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Ἀλλὰ τότε δὲν ὑπῆρχεν ἰδέα φυλετισμοῦ μεταξὺ τῶν ὀρθοδόξων λαῶν, ὑπῆρχε μόνον κοινὸς σύνδεσμος μεταξὺ ὁμοπαθῶν καὶ ὁμοδούλων, ἐνῷ τώρα; […]</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» ἡ νοθεία ἡ ἐπιγενομένη εἰς τὸν θρησκευτικὸν βίον ὑπὸ καλλιτεχνικὴν μάλιστα ἔποψιν. Ὁ ἀπὸ τοῦ Βορρᾶ κατελθὼν χείμαρρος ἔφερεν ἐκτὸς τῶν ρουβλίων καὶ τῶν πολιτικῶν σκοπῶν, ἔθιμα τινὰ καὶ ἰδέας ἀπαδούσας εἰς γνησίας βυζαντινᾶς παραδόσεις […] Οὕτως εἶναι ἐλπίς, ἐνόσῳ τὰ εὐαγῆ ταῦτα ἱδρύματα ὑπάρχουν (καὶ θὰ ὑπάρχωσιν ἐνόσῳ ὁ ἔξω Ἑλληνισμὸς δὲν συνδιαφθαρῆ φεῦ! θρησκευτικῶς τέλεον μετὰ τῆς ἐλευθέρας γωνίας), εἶναι ἐλπὶς νὰ ἀντισταθῆ ἐκεῖ ὁ Ἑλληνισμὸς εἰς τὴν ἐπιδρομὴν τῶν ξένων. Διότι ἐκ τῆς ἐλευθέρας Ἑλλάδος οὐδεμίαν ἐλπίδα συνδρομῆς βλέπομεν. Ἡ σημερινὴ δυνατὸν νὰ ὑπηρετῆ τὴν Ἑλλάδα ὡς κράτος, δὲν τὴν ὑπηρετεῖ ὅμως ὡς Ἔθνος, τοῦτο νομίζομεν ἡμεῖς.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Αὐτὸ τὸ μειονέκτημα ἡμῶν, ἂν εἶναι μειονέκτημα, ἓν ἀποδεικνύει, ὅτι ἡμεῖς ἐξωκειώθημεν ἄρα μὲ τὰ πάτρια, καὶ τὰ πονοῦμεν, ἐνῷ αὐτοὶ δὲν τὰ ἐγνώρισαν καὶ δὲν τὰ στέργουσι. Διότι ἂν ἀνετρέφοντο μ’ αὐτά, θὰ ἦσαν εὐχαριστημένοι, καὶ δὲν θὰ ἐζήτουν τὴν μεταβολήν.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Καὶ ὅμως εὑρίσκονται ἀπὸ καιροῦ εἰς καιρὸν ἐκ τῶν ἡμετέρων τινές, τόσον ἐκφυλισμένοι, ὥστε νὰ θαυμάζωσι τὰ τῆς Παπικῆς Ἐκκλησίας!.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Τώρα ἀναγκάζεταί τις νὰ ἀναγνωρίση ὅτι οἱ Οὐνῖται ἐκεῖνοι, καίτοι δογματικῶς ἐκπεσόντες, καλῶς ἔπραττον τηροῦντες τὰ πάτρια ὡς πρὸς τοὺς τύπους τουλάχιστον, καὶ μὴ ἐκφυλιζόμενοι, μὴ ἀπορροφώμενοι ἀπὸ τὴν Λατινικὴν Ἐκκλησίαν.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Αἱ εὐλαβεῖς κυρίαι ἀκρατῶς εὐρωπαΐζουσι, ἐγκαταλειποῦσαι ἀπὸ δεκάδων ἐτῶν ἤδη τοὺς ὀχληροὺς γυναικονίτας, διεχύθησαν ἐφ’ ἑκάτερα τοῦ ναοῦ […].</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Νὰ παύση π.χ. ἡ συστηματικὴ περιφρόνησις τῆς θρησκείας ἐκ μέρους πολιτικῶν ἀνδρῶν, ἐπιστημόνων, λογίων, δημοσιογράφων καὶ ἄλλων. Ἡ λεγομένη ἀνωτέρα τάξις νὰ συμμορφωθῆ μὲ τὰ ἔθιμα τῆς χώρας, ἂν θέλη νὰ ἐγκλιματισθῆ ἐδῶ. Νὰ γίνη προστάτις τῶν πατρίων, καὶ ὄχι διώκτρα. Νὰ ἀσπασθῆ καὶ νὰ ἐγκολπωθῆ τὰς ἐθνικᾶς παραδόσεις.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Νὰ μὴ περιφρονῆ ἀναφανδὸν ὅ,τι παλαιόν, ὅ,τι ἐγχώριον, ὅ,τι ἑλληνικόν. Νὰ καταπολεμηθῆ ὁ ξενισμός, ὁ πιθηκισμός, ὁ φραγκισμός. Νὰ μὴ νοθεύονται τὰ θρησκευτικὰ καὶ τὰ οἰκογενειακὰ ἔθιμα. Νὰ καλλιεργηθῆ ἡ σεμνοπρεπὴς βυζαντινὴ παράδοσις εἰς τὴν λατρείαν, εἰς τὴν διακόσμησιν τῶν ναῶν, τὴν μουσικὴν καὶ τὴν ζωγραφικήν.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Νὰ μὴ μιμώμεθα πότε τοὺς Παπικοὺς καὶ πότε τοὺς Προτεστάντας. Νὰ μὴ χάσκωμεν πρὸς τὰ ξένα. Νὰ στέργωμεν καὶ νὰ τιμῶμεν τὰ πάτρια.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Εἶναι τῆς ἐσχάτης ἐθνικῆς ἀφιλοτιμίας νὰ ἔχωμεν κειμήλια, καὶ νὰ μὴ φροντίζωμεν νὰ τὰ διατηρήσωμεν. Ἂς σταθμήσωσι καλῶς τὴν εὐθύνην των οἱ ἔχοντες τὴν μεγίστην εὐθύνην.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Νὰ ἐμφυσηθῆ ζωὴ χωρὶς νὰ ὑπάρχη, νὰ δοθῆ ἔμπνευσις ἐκεῖ ὅπου λείπει ἡ ψυχή!… Καὶ ποῦ εἶναι οἱ δόκιμοι ποιηταί μας;… Καὶ ἐὰν τοιοῦτοι ὑπάρχουν, αὐτοὶ ἐνδιαφέρονται περισσότερον διὰ τὸν Νὶτς καὶ τὸν Ἴψεν παρὰ διὰ τὰ κατ’ αὐτοὺς σκουριασμένα ντόπια πράγματα.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Μόνον παρ’ Ἀσιανοῖς […] ταῦτα εἶναι τὸ ἕν ἄκρον. Τὸ ἄλλο ἄκρον ἀπαντᾶ εἰς τὰ ἤθη τῶν Ἑσπερίων […] ὁποῖον φ ρ α γ κ ι κ ὸ ν ἄρωμα […] Ὁ ἑλληνικὸς πολιτισμός, ὅπως καὶ ὁ Ὀ ρ θ ό δ ο ξ ο ς Χριστιανισμὸς καὶ αὐτὸ τὸ προϊὸν καὶ ὁ ὀρθὸς λόγος, θέλουσι τὴν ἐν μέτρῳ προσπέλασιν καὶ παρρησίαν τῶν δύο φύλων […].</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;">» Ἄμυνα περὶ πάτρης θὰ ἦτο ἡ εὐσυνείδητος λειτουργία τῶν θεσμῶν, ἡ ἐθνικὴ ἀγωγή, ἡ χρηστὴ διοίκησις, ἡ καταπολέμησις τοῦ ξένου ὑλισμοῦ καὶ τοῦ πιθηκισμοῦ, τοῦ διαφθείραντος τὸ φρόνημα καὶ ἐκφυλίσαντος σήμερον τὸ ἔθνος, καὶ ἡ πρόληψις τῆς χρεωκοπίας».</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><p><span style="font-family: times; font-size: large;"></span></p><div style="text-align: justify;"><div style="text-align: right;"><a href="https://www.blogger.com/#"><b><span style="color: #2b00fe; font-family: times; font-size: large;">πηγή</span></b></a></div><div style="text-align: right;"><b><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></b></div><div style="text-align: right;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><a href="http://trelogiannis.blogspot.com/2020/09/blog-post_311.html" target="_blank"></a><a href="http://trelogiannis.blogspot.com/2020/09/blog-post_311.html" target="_blank"><span><b>πηγή</b> <b>2</b></span></a></span></div></div>

• 
• 

1. 1
2. 2

• Previous
• Next

Ὁ Παπαδιαμάντης καὶ οἱ γραικύλοι – ἡ ἄρνηση τῆς ταυτότητας

Δημητρακόπουλος Φώτιος (Καθηγ. Βυζαντινῆς Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν)«τούτ’ ἡ χώρα ποὺ ἀνεμίζει τοὺς ἀμέτρητους γραικύλους», Νίκος ΚαρούζοςὉ τελευταῖος γραικυλισμὸς ὡς νόσημα τῆς ἑλληνικῆς διανόη…

Διαβάστε περισσότερα »

Ἐν τούτῳ νίκα

<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"> <div style="text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: large;"> Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΖ΄<br /> Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2322</span></div> <div style="text-align: justify;"> <span style="font-family: times; font-size: large;"><span style="color: maroon;"><strong>Ὕψωσις τοῦ τιμίου Σταυροῦ</strong></span><br />14 Σεπτεμβρίου 2020<strong><br />Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου</strong></span></div> <h1 style="text-align: center;"> <span style="color: maroon; font-family: times; font-size: large;">«Ἐν τούτῳ νικα»</span></h1> <div style="text-align: justify;"> <span style="font-family: times; font-size: large;"><strong><a href="http://www.augoustinos-kantiotis.gr/wp-content/uploads/2015/12/%ce%95%ce%9b%ce%a0%ce%99%ce%94%ce%91-%ce%9c%ce%91%ce%a3..jpg" rel="attachment wp-att-50646"><img alt="ΕΛΠΙΔΑ ΜΑΣ." class="alignleft wp-image-50646 size-thumbnail" height="150" src="https://www.augoustinos-kantiotis.gr/wp-content/uploads/2015/12/%ce%95%ce%9b%ce%a0%ce%99%ce%94%ce%91-%ce%9c%ce%91%ce%a3.-150x150.jpg" width="150" /></a>«Ἐν τούτῳ νίκα»! Αὐτὴ τὴ φράσι, ἀγαπητοί μου, εἶ­δε στὸν οὐρανὸ μέρα – μεση­μέρι ὁ Μέγας Κωνσταντῖ­νος, ὁ πρῶ­τος Χριστι­ανὸς βασιλεύς, γραμμένη μὲ ἀστέρια ἐπάνω ἀπὸ τὸν φωτεινὸ σταυρό, ποὺ ἔλαμ­πε σὰν τὸν ἥλιο, μεγάλος ἔκπαγλος θαυμαστός. Λίγο – πολὺ ἡ ἱστορία τοῦ γεγονότος αὐτοῦ εἶνε γνωστή, ἀλλ᾽ ἐπειδὴ συνδέεται μὲ τὴ σημερινὴ ἑορτὴ ἀξίζει νὰ τὴν ὑπενθυμίσουμε.</strong><br /> <strong>Ἐξεστράτευε κατὰ τοῦ Μαξεντίου, φοβεροῦ ἐχθροῦ τῶν Χριστιανῶν ποὺ βασίλευε τό­τε στὴ ῾Ρώμη. Τὸ δικό του στράτευμα μπρο­στὰ στὸν πολυάριθμο στρατὸ τοῦ ἀντιπάλου του ἦ­ταν μικρό.</strong><span id="more-83257"></span></span></div> <div style="text-align: justify;"> <span style="font-family: times; font-size: large;"><strong>Πρὸς στι­γμὴν δειλιάζει. Γιατὶ καὶ οἱ μεγαλύτεροι ἄνδρες ἔ­χουν τὶς δύσκολες στιγμές τους. Ἀλλὰ ὁ Θεός, μὲ μία νυκτερινὴ πρῶ­τα ἐμφάνισί του καθ᾽ ὕπνον κ᾽ ἔπειτα στὴν ἀκμὴ τῆς ἡμέρας μὲ τὸ λαμπρὸ ἐκεῖ­νο οὐράνιο ὅ­ραμα τοῦ τιμίου σταυροῦ καὶ τὴν ἐ­πιγραφὴ «Ἐν τούτῳ νίκα» τὸν ἐνισχύει καὶ τὸν κραταιώνει. Ὁ Κωνσταν­τῖνος παίρνει θάρρος. Κατασκευάζει τὸ πρῶ­το χριστιανικὸ λάβα­ρο μὲ τὸ σταυρὸ ὅπως τὸν εἶ­δε, γιὰ νὰ προ­η­γῆ­ται τοῦ στρατεύματός του. Μεταβάλλει ἔτσι τὸ στρατό του ἀπὸ εἰδωλολατρικὸ σὲ χριστι­ανικό, καὶ προχωρεῖ πρὸς τὴ ῾Ρώμη. Πέφτει σὰν κεραυ­νὸς ἐναν­τίον τοῦ Μαξεντίου καὶ τὸν νι­κᾷ σὲ μάχη ποὺ ἔγινε κοντὰ στὴ Μουλβία γέφυρα τοῦ Τιβέρεως. Ἐν συνεχείᾳ, μὲ τὸν τίμιο σταυ­­ρὸ πάν­τα νὰ προπορεύεται, βαδίζει· κι ἀπὸ νίκη σὲ νίκη κι ἀπὸ θρίαμβο σὲ θρί­αμβο φτάνει νὰ γίνῃ μονοκράτωρ σὲ Ἀνατολὴ καὶ Δύσι. Τέλος μεταφέρει τὴν πρωτεύουσά του, τὴν Κωνσταντινούπολι, στὴν Ἀνατολή, ἐκεῖ ποὺ ἦταν τὸ ἀρχαῖο Βυζάντιο.</strong><br /> <strong>Γεμᾶτος εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν Κύριο καὶ μὲ πόθο γιὰ τὸν τίμιο σταυρό, ἀναθέτει στὴ μητέρα του, τὴν ἁγία Ἑλένη, νὰ ἡγηθῇ εἰδι­κῆς ἀποστο­λῆς στοὺς Ἁγίους Τόπους. Ἐκεῖ ἡ βασιλομήτωρ μὲ συνεργεῖο ἐργατῶν κάνει με­­γάλη ἀνασκαφή, καὶ τέλος ἀνευρίσκει τὸν θησαυρὸ τοῦ κόσμου, τὸν σταυρὸ τοῦ Κυρίου. Ἀρχικὰ βρέθηκαν τρεῖς σταυροὶ μαζὶ μὲ τοὺς ἥ­λους, τὰ καρφιά, τῆς σταυρώσεως. Γιὰ νὰ δι­απιστω­θῇ ποιοί ἀπὸ τοὺς σταυροὺς ἀνήκουν στοὺς λῃστὰς καὶ ποιός εἶνε τοῦ Κυρίου, τοὺς πλησίασαν διαδοχικὰ στὸ φέρετρο μιᾶς νεκρῆς χήρας ποὺ ἐπρόκειτο νὰ ταφῇ· κι ὅταν ὁ σταυ­­ρὸς τοῦ Χριστοῦ ἄγγιξε τὸ σκήνωμά της, αὐ­τὴ ἀναστήθηκε! Μὲ θαῦμα λοι­πὸν πιστοποιήθηκε ὅτι αὐ­τὸς εἶνε ὁ σταυρὸς τοῦ Κυρίου, καὶ τότε τὸν ἀσπάστηκαν καὶ τὸν προσκύνησαν ἡ ἁγία Ἑ­λένη καὶ ὅσοι τὴν συν­ώδευαν.</strong><br /> <strong>Ἐπειδὴ ὅμως τὸ πλῆθος τῶν πιστῶν ἤ­θελαν ὅλοι νὰ τιμήσουν τὸ πανσεβάσμιο Ξύλο κι αὐ­τὸ ἦ­ταν δύσκολο, ὁ πατριάρχης Ἰεροσολύ­μων Μα­κάρι­ος ἀνέβηκε στὸν ἄμ­βωνα, ὕψωσε μὲ τὰ δυό του χέρια τὸν σταυρὸ ὥστε νὰ τὸν δοῦν ὅ­λοι –ὅπως εἶχε ὑψώσει τὸν χάλκινο ὄφι στὴν ἔρη­μο ὁ Μωυσῆς (βλ. Ἀριθμ. 21,4-9)–· καὶ μόλις τὸ πλῆ­θος ἀντίκρυσε τὸ σωτήριο ὅπλο, φώναξαν ὅ­λοι ἀπ᾽ τὴν ψυχή τους «Κύριε, ἐλέησον»!</strong><br /> <strong>Τὴν ἀνάμνησι αὐτοῦ τοῦ χαρμοσύνου γεγονότος ἑορτάζουμε σήμερα.</strong></span></div> <h2 style="text-align: center;"> <span style="color: maroon; font-family: times; font-size: large;">* * *</span></h2> <div style="text-align: justify;"> <span style="font-family: times; font-size: large;"><strong>Ἀλλὰ ὁ σταυρὸς τοῦ Κυρίου, ἀδελφοί μου, εἶνε «χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» τῶν αἰώνων (Ἑβρ. 13,8). Τί θέλω νὰ πῶ· ὅ­πως τότε ὁ τίμιος σταυρὸς ἔδειξε στὸν πιστὸ βασιλέα τὸ δρόμο τῆς νίκης καὶ τοῦ θριάμβου, ἔτσι καὶ σήμερα καὶ πάντα δείχνει στὸν κάθε πιστὸ δοῦλο του τὸν τρόπο τῆς νίκης.</strong><br /> <strong>«Ἐν τού­τῳ νίκα», Χριστιανέ, ὄχι πλέον κάποιον Μα­ξέντιο ἢ Λικίνιο, ἀλλὰ τοὺς τρεῖς μεγάλους ἐχθροὺς τῆς ψυχῆς σου· τὸν κόσμο, τὴ σάρκα καὶ τὸν διάβολο. Αὐτοὺς πρέπει νὰ πατήσῃς! Ἂς δοῦμε λοιπὸν πῶς μὲ τὴ βοήθεια τοῦ σταυροῦ μποροῦν νὰ νικηθοῦν.</strong><br /> <strong>⃝ Ὁ κόσμος, νά ὁ πρῶτος ἐχθρός. Ἀλλὰ ποιός εἶνε ὁ κόσμος; Ἐκεῖ ποὺ ἡ ἁγία Γραφὴ ἀναφέ­ρει ὡς ἐχθρό μας τὸν κόσμον, δὲν ἐννοεῖ τὸν κόσμο ποὺ δημιούργησε ὁ Θεός (τὴ γῆ, τὴ θάλασσα, τὸν οὐρανό, τὰ ἀστέρια, ὅλα τὰ ὡ­ραῖα δημιουργήματά του)· κόσμος μὲ τὴν κα­κὴ ἔν­­νοια εἶνε οἱ ἀ­σεβεῖς, οἱ ἄπιστοι, οἱ ἀ­μετανόητοι ἁ­μαρτωλοὶ ἄνθρωποι· οἱ ὀπαδοὶ τῆς μόδας, τοῦ ὀρθολογισμοῦ, τοῦ ὑλισμοῦ, τοῦ ὁ­λοκληρωτισμοῦ, τοῦ φασισμοῦ.</strong><br /> <strong>Αὐτοὶ εἶνε σκληροὶ ἐχθροὶ τοῦ Χριστιανοῦ. ῾Ρί­χνουν κοτρῶνες κι ἀγ­κωνάρια στὸ δρόμο του, γιὰ νὰ μὴ μπορέσῃ νὰ προχωρήσῃ καὶ νὰ φτάσῃ στὸ σκο­πό του. Τί κάνουν δηλαδή· σχολιάζουν, περιφρο­νοῦν, εἰ­ρω­νεύονται, ἐμπαίζουν, χλευάζουν, βλαστημοῦν, συκοφαντοῦν, παραγ­κωνίζουν, καταδιώκουν ἐκείνους ποὺ ἀρνοῦ­ν­­ται ν᾽ ἀκολουθήσουν τὴ ζωὴ τοῦ κόσμου καὶ θέλουν νὰ ζήσουν τὴ ζωὴ τοῦ σταυροῦ.</strong><br /> <strong>Καὶ ὑπάρχουν, ξέρετε, χριστιανοὶ ποὺ τίποτε ἄλλο δὲν φοβοῦνται τόσο ὅσο τὸν κόσμο καὶ τὰ σχόλιά του. «Τί θὰ πῇ ὁ κόσμος…», αὐτὸς εἶνε ὁ φόβος, τὸ φόβητρο, τῶν δειλῶν ψυ­χῶν. Ὅπως τὰ μικρὰ παιδιὰ φοβοῦνται ὅ­ταν ἀκούσουν γιὰ μπαμπούλα, ἔτσι κι αὐτοὶ οἱ χριστιανοὶ σὰν τὰ μικρὰ παιδιὰ τρέμουν τὸν ἁ­­μαρτωλὸ κόσμο. Ντρέπονται νὰ κάνουν τὸ σταυρό τους σὲ ἑστιατόριο ἢ περνώντας ἔξω ἀπὸ ἐκκλησία, νὰ πιάσουν ἕνα θρησκευτικὸ βιβλίο, νὰ ἐκκλησιαστοῦν, νὰ ντυθοῦν καὶ νὰ ἐμ­­φανι­στοῦν σεμνά, μήπως τοὺς ποῦν καθυστε­ρη­μένους, ὀπισθοδρομικούς, ντεμοντέ.</strong><br /> <strong>Γι᾽ αὐτό, ὅποιος θέλει νὰ ἔχῃ σχέσεις καὶ φιλίες μὲ τὸν κόσμο τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς πλά­νης, ὅποιος θέλει νὰ γίνῃ «φίλος τοῦ κόσμου», γίνεται «ἐχθρὸς τοῦ Θεοῦ» (Ἰακ. 4,4).</strong><br /> <strong>Μεγάλος ἐχθρὸς λοιπὸν ὁ κόσμος. Ἀλλὰ δὲν εἶνε ὁ μόνος· ὑπάρχει κι ἄλλος. Ποιός;</strong><br /> <strong>⃝ Ἡ σάρκα. Τί εἶνε ἡ «σάρκα; Εἶνε ὁ ἴδιος ὁ ἑ­αυ­τός μας, ὁ διεφθαρμένος ἑαυτός μας. Σάρκα εἶνε οἱ ἀκάθαρτες σαρκικὲς ἐπιθυμίες, τὸ κτῆνος ποὺ ὑπάρχει μέσα στὸν καθένα μας. Σάρκα εἶνε ἡ παλαιὰ καρδία, ἡ ἀκάθαρτη, μοι­χαλίδα, πονηρή, καλοθρεμμένη (Ματθ. 5,8,28· 9,4· 13,15[=Ἠσ. 6,10]), ἡ βεβαρημένη «ἐν κραιπάλῃ καὶ μέθῃ καὶ μερίμναις βιωτικαῖς» (Λουκ. 21,34), ἡ «γεγυμνασμένη πλεονεξίας» (Β΄ Πέτρ. 2,14), αὐτὴ ποὺ ζητάει ὄχι τὸν οὐρανὸ ἀλλὰ τὸν ᾅδη. Φο­βερὸς ἐ­χθρός!</strong><br /> <strong>Τί ψυχικὰ ἐρείπια καὶ καταστροφὲς ἔχει δημιουργή­σει! Θυμηθῆτε. Ποιός μετέβαλε σὲ δοῦλο τὸν ἀδάμαστο Σαμψών; Ἡ σάρκα (βλ. Κριτ. κεφ. 14ο-16ο). Ποιός ἔρριξε σὲ λάκκο ἀτιμίας τὸν ἔν­δοξο βασιλέα καὶ προφήτη Δαυΐδ; Ἡ σάρκα (βλ. Β΄ Βασ.. κεφ. 11ο-12ο). Ποιός ἔκανε τὸν σοφὸ Σολομῶν­τα πορνοβοσκό; Ἡ σάρκα (βλ. Γ΄ Βασ.. κεφ. 11ο). Σελί­δες τῆς παγκοσμίου ἱστορίας περιγράφουν τὰ ἐ­ρείπια σαρκικῶν πειρασμῶν, ποὺ ἔρ­ριξαν ἀπὸ τοὺς θρόνους ἐνδόξους βασιλεῖς.</strong><br /> <strong>Ἡ σάρκα εἶνε τὸ δόλωμα τῆς πορνείας καὶ μοιχείας. Εἶνε ἡφαίστειο, φωτιὰ καὶ λάβα! ποιός κρατήρας ἡφαιστείου ἔφερε στὸν κόσμο τόσα θύματα ὅσα αὐτή; Ἡ σάρκα στάζει δηλητήριο καὶ φαρμακώνει ἁγνὲς ψυ­χές. Αὐτὴ δι­αφθείρει παρθένους νέους καὶ νέες. Αὐτὴ ξελογιάζει γέροντες, διαλύει οἰκογένειες, κατα­στρέφει εὐτυχίες γάμων. Αὐτὴ μετέβαλε τὶς κοινωνίες μας σὲ Σόδομα καὶ Γόμορρα.</strong><br /> <strong>Φοβερὸς ἐχθρὸς καὶ ἡ σάρκα, Ἀλλ᾽ ἀκόμα δὲν εἶπα τὸν φοβερώτερο. Ποιός εἶν᾽ αὐτός;</strong><br /> <strong>⃝ Ὁ διάβολος. Γελᾶνε οἱ ἄνθρωποι ἀ­κού­γον­τας τὴ λέξι διάβολος, γιατὶ ἀπιστοῦν. Γε­λάει τὸ δεσποινάριο ποὺ ἔμαθε λίγες ξένες λέξεις, ἴσα – ἴσα νὰ διαβά­ζῃ μυθιστορήματα κι ἀνοησί­ες τῶν περιοδι­κῶν. Γελᾶνε γιατὶ ἀ­γνοοῦν. Ἂν ἤξεραν, ἂν ἄφηναν νὰ τοὺς φωτίσῃ ὁ Θεός, θὰ ἔβλεπαν ὅτι δὲν ὑπάρχει φοβερώτερη ὀντότητα ἀπὸ αὐτόν. Εἶνε «ὁ ἄγγελος τῆς ἀβύσσου», «ὁ δράκων ὁ πυρρός (=κόκκινος) ὁ μέγας», «ὁ ὄφις ὁ μέγας ὁ ἀρχαῖος, ὁ καλούμενος Δι­άβολος καὶ ὁ Σατα­νᾶς, ὁ πλανῶν τὴν οἰκουμέ­νην ὅλην» (Ἀπ. 9,11· 12,3,9· 20,2). Εἶνε «ὁ κοσμοκράτωρ τοῦ σκότους τοῦ αἰ­ῶνος τούτου» (Ἐφ. 6,12).</strong><br /> <strong>Καὶ τί δὲν κάνει! Αὐτὸς εἶνε ποὺ ἀπὸ τὰ παρασκήνια κινεῖ ὅλη τὴ μηχανὴ τῆς ἁ­μαρτίας, ῥίχνει λάδι στὴ φωτιὰ τοῦ κα­κοῦ. Αὐ­τὸς χώνει τὴν οὐρά του παντοῦ καὶ δημιουργεῖ ῥήγματα στὸ μέτωπο ἀμύνης τῆς ψυ­­χῆς. Ἐμεῖς κοιμόμαστε, ἀλλ᾽ αὐτὸς ἀγρυπνεῖ, δὲν ἡ­συχά­ζει. «Ὁ ἀντίδικος ἡμῶν διάβο­λος ὡς λέων ὠρυόμε­νος περιπατεῖ ζητῶν τίνα καταπίῃ» (Α΄ Πέτρ. 5,8). Σὰν τὸ πεινασμένο λιοντάρι, ποὺ οὐρλιάζει ψάχνον­τας γιὰ τροφή, ἔτσι περπατάει ὁ διάβολος ζητώντας νὰ καταβροχθίσῃ ψυχὲς γιὰ τὸν ᾅδη.</strong></span></div> <h2 style="text-align: center;"> <span style="color: maroon; font-family: times; font-size: large;">* * *</span></h2> <div style="text-align: justify;"> <span style="font-family: times; font-size: large;"><strong>Πῶς θὰ νικήσουμε τοὺς τρεῖς ἐχθρούς;</strong><br /> <strong>Διὰ τοῦ σταυροῦ! Ὁ σταυρὸς τοῦ Κυρίου</strong><br /> <strong>νικᾷ τὴ σάρκα· «ὑ­πωπιάζει καὶ δουλαγωγεῖ τὸ σῶ­μα» (Α΄ Κορ. 9,27) μὲ νηστεία, ἐγκράτεια, νῆψι· τὴν παραδίδει σὲ κόπο, γονυκλισίες, ἱδρῶτα.</strong><br /> <strong>νικᾷ τὸν κόσμο· ὅποιος σταυρώνεται ἀποβλέπει μόνο στὸ θέλημα τοῦ Χριστοῦ καὶ μένει ἀδιάφορος, νεκρὸς γιὰ τὸν κόσμο.</strong><br /> <strong>νικᾷ τὸν διάβολο· τὸ ὅπλο τοῦ σταυροῦ τὸν τρέπει σὲ φυγή· «φρίττει γὰρ καὶ τρέμει, μὴ φέ­ρων καθορᾶν αὐτοῦ τὴν δύναμιν» (αἶν. πλ. δ΄).</strong><br /> <strong>Νικητὴς ὁ Χριστός, χορηγεῖ καὶ στοὺς μαθητὰς καὶ ἀκολούθους του «τὴν ἐξουσίαν» νὰ πατοῦν νικηταὶ «ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων καὶ ἐ­πὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ» (Λουκ. 10,19).</strong><br /> <strong>Στὶς προσευχές, στὴ ζωή, στοὺς ἀ­γῶνες ἂς ἔχουμε πάντα μπροστά μας τὸν τίμιο σταυρό.</strong></span></div> <div style="text-align: justify;"> <strong><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></strong></div> <div style="text-align: center;"> <strong><span style="font-family: times; font-size: large;">(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος</span></strong></div> <div style="text-align: center;"> <strong><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></strong></div> <span style="font-family: times; font-size: large;"><br /> </span><div style="text-align: center;"><span style="font-family: times; font-size: large;"> Ἀπὸ τὸ χειρόγραφο ὁμιλίας, ἡ ὁποία ἔγινε σὲ ἄγνωστο ἱ. ναὸ τῆς ἱ. μητροπόλεως Αἰτωλίας & Ἀκαρνανίας πιθανῶς τὸ Σάββατο 14-9-1940. Ἀνάγνωσις, μεταφορὰ σὲ ἁπλῆ γλῶσσα, στοιχειοθεσία καὶ ἀναπλήρωσις 4-7-2020.</span></div> <div style="text-align: center;"> <span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div> <div style="text-align: center;"> <span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div> <div style="text-align: center;"> <span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div> <div style="text-align: center;"> <span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div> <div style="text-align: right;"> <a href="http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?p=83257" target="_blank"><b><span style="font-family: times; font-size: large;">ΠΗΓΗ</span></b></a></div> </div>

Ἐν τούτῳ νίκα

Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΖ΄ Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2322 Ὕψωσις τοῦ τιμίου Σταυροῦ14 Σεπτεμβρίου 2020Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου «Ἐν τούτῳ νικα» «Ἐν τούτῳ νίκα»! Αὐτὴ τὴ φράσι, …

Διαβάστε περισσότερα »

2.500 χρόνια από την μάχη στις ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ: Οι εκδηλώσεις στο Κάστρο Λαμίας και στον αρχαιολογικό χώρο Θερμοπυλών

<p style="text-align: left;"> <b style="font-family: verdana; text-align: center;"><span style="color: #0b5394; font-size: large;">Οι εκδηλώσεις στο Κάστρο Λαμίας</span></b></p><div style="text-align: left;"><b style="font-family: verdana;"><span style="color: #0b5394; font-size: large;">και στον αρχαιολογικό χώρο Θερμοπυλών </span></b></div><div style="text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhzWqyeHQHOyGF-rxNe0Epu4wlJ7zwXg-IandUfli9omGBawJolHyhOpdsXi2NIiTX92ynasA4pHFQ21mZ3RH0erhMdMD3j5Bh7ToACgtsf3ssHG4OK5B33ayI_HkLISS-KTEMWMjBJ4Sc/s945/%25CE%25B1%25CF%2581%25CF%2587+%25CF%2587-%25CE%259A%25CE%25BF%25CE%25BB%25CF%2589%25CE%25BD%25CE%25BF%25CF%258D+%25CE%25BB%25CF%258C%25CF%2586%25CE%25BF%25CF%2582-%25CE%25B5%25CF%2580%25CE%25AF%25CE%25B3%25CF%2581%25CE%25B1%25CE%25BC%25CE%25BC%25CE%25B1+%25CE%25A3%25CE%25B9%25CE%25BC%25CF%2589%25CE%25BD%25CE%25AF%25CE%25B4%25CE%25B7-%25CE%25A5%25CE%25A0%25CE%25A0%25CE%259F%25CE%2591-2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="609" data-original-width="945" height="412" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhzWqyeHQHOyGF-rxNe0Epu4wlJ7zwXg-IandUfli9omGBawJolHyhOpdsXi2NIiTX92ynasA4pHFQ21mZ3RH0erhMdMD3j5Bh7ToACgtsf3ssHG4OK5B33ayI_HkLISS-KTEMWMjBJ4Sc/w640-h412/%25CE%25B1%25CF%2581%25CF%2587+%25CF%2587-%25CE%259A%25CE%25BF%25CE%25BB%25CF%2589%25CE%25BD%25CE%25BF%25CF%258D+%25CE%25BB%25CF%258C%25CF%2586%25CE%25BF%25CF%2582-%25CE%25B5%25CF%2580%25CE%25AF%25CE%25B3%25CF%2581%25CE%25B1%25CE%25BC%25CE%25BC%25CE%25B1+%25CE%25A3%25CE%25B9%25CE%25BC%25CF%2589%25CE%25BD%25CE%25AF%25CE%25B4%25CE%25B7-%25CE%25A5%25CE%25A0%25CE%25A0%25CE%259F%25CE%2591-2.jpg" width="640" /></a></div><div style="text-align: center;"><br /></div><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14pt;">​</span><span style="color: #2b00fe; font-family: verdana; font-size: x-large;"><b>Η</b></span><span style="font-size: 14pt;"> Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας, με αφορμή τον εορτασμό του επετειακού έτους Θερμοπύλες – Σαλαμίνα 2020, για τη συμπλήρωση 2.500 ετών από τη διεξαγωγή των αντίστοιχων</span><span style="font-size: 14pt;">  μαχών, παρουσιάζει τις ακόλουθες επετειακές εκδηλώσεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν στο Κάστρο της Λαμίας και στον αρχαιολογικό χώρο των Θερμοπυλών (Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Δήμου Λαμιέων και εγκαταστάσεις του ΥΠΠΟΑ πλησίον του Κολωνού). Αναλυτικότερα, οι εκδηλώσεις αφορούν:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="font-size: 14pt;"><b><span style="color: #800180; font-family: verdana;">Έκθεση φωτογραφίας με τίτλο:</span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="font-size: 14pt;"><b><span style="color: #800180; font-family: verdana;">«Ο Μαρινάτος στις Θερμοπύλες»<o:p></o:p></span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="font-size: 14pt;"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14pt;">Η έκθεση φιλοξενείται στο Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης του Δήμου Λαμιέων. Έχει ως θέμα το χρονικό της ανασκαφής που διενεργήθηκε από τον καθηγητή Σπυρίδωνα Μαρινάτο στις Θερμοπύλες το καλοκαίρι του 1939 και περιλαμβάνει ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό από το προσωπικό αρχείο της Καθηγήτριας Ναννούς Μαρινάτου, κόρης του πρωτοπόρου Έλληνα Αρχαιολόγου.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14pt;">Έναρξη έκθεσης: 25 Σεπτεμβρίου 2020 - Ώρες λειτουργίας: 09:00 – 17:00.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14pt;"><br /></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: right;"><a href="http://www.arxeion-politismou.gr/2020/09/2500-xronia-Thermopyles-Salamina.html" target="_blank"><b>ΠΗΓΗ</b></a></p><p class="MsoNormal"><br /></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="color: red; font-family: times; font-size: large;"><b><u>ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ</u></b></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><a class="titlex" href="https://entoytwnika1.blogspot.com/2020/08/2500-2020.html" style="text-align: left;"><span style="color: #2b00fe; font-family: times; font-size: large;"><b>Εκδήλωση για τα 2.500 χρόνια από την Μάχη των Θερμοπυλών - Λεωνίδεια 2020</b></span></a></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><a class="titlex" href="https://entoytwnika1.blogspot.com/2020/09/blog-post_51.html"><span style="color: #2b00fe; font-family: times; font-size: large;"><b>Η επική ιστορία δύο Σπαρτιατών που έκαναν τον Ξέρξη να τρέμει... </b></span></a></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><a class="titlex" href="https://entoytwnika1.blogspot.com/2020/09/2500.html"><span style="color: #2b00fe; font-family: times; font-size: large;"><b>2.500 χρόνια μετά.....Το μυστικό «όπλο» των Ελλήνων....!! </b></span></a></p>

2.500 χρόνια από την μάχη στις ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ: Οι εκδηλώσεις στο Κάστρο Λαμίας και στον αρχαιολογικό χώρο Θερμοπυλών

 Οι εκδηλώσεις στο Κάστρο Λαμίαςκαι στον αρχαιολογικό χώρο Θερμοπυλών ​Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας, με αφορμή τον εορτασμό του επετειακού έτους Θερμοπύλες – Σαλαμίνα 2020, για τη συ…

Διαβάστε περισσότερα »

Ρωσία - Συνελήφθη ο ηγέτης θρησκευτικής αίρεσης που ισχυρίζονταν ότι είναι ο επανερχόμενος Χριστός

<h3 class="post-title entry-title" itemprop="name" style="background-color: white; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 16.25px; line-height: 1.1em; margin: 0px; padding: 0px;"><br /></h3><div class="post-header" style="background-color: white; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.3em; margin: 0px 0px 0.75em;"><div class="post-header-line-1" style="line-height: 1.3em; margin: 0px 0px 0.75em;"></div></div><div class="post-body entry-content" id="post-body-5682200471526506779" itemprop="description articleBody" style="background-color: white; line-height: 1.3em; margin: 0px 0px 0.75em;"><div align="center" class="MsoNormal" style="clear: left; color: #333333; float: left; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.3em; margin: 0px 1em 1em 0px; text-align: center;"><img height="264" src="https://lh6.googleusercontent.com/-XAaeySfgVEo/R_JW69oMtsI/AAAAAAAADCo/APmVPQeYYDM/s400/Vissarion+new+19.jpg" style="border: 1px solid rgb(82, 139, 197); padding: 4px;" width="400" /></div><p align="center" class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><b><span style="color: red; font-size: 12pt; line-height: 18.4px;">Ηγέτης αίρεσης συνελήφθη στη Ρωσία. Κατηγορείται ότι ασκούσε σωματική και ψυχολογική βία και ότι αποσπούσε χρήματα από τους οπαδούς του<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Ο ηγέτης μιας διάσημης θρησκευτικής αίρεσης συνελήφθη σε απομακρυσμένη τοποθεσία της Σιβηρίας από τις ρωσικές δυνάμεις ασφαλείας, ανακοίνωσε η αστυνομία.  <b>Ο Sergei Torop, που είναι είναι γνωστός στους πιστούς του ως Vissarion, ίδρυσε την “Church of the Last Testament”</b> στην περιοχή Κρασνογιάρσκ της Σιβηρίας το 1991.   Συνελήφθη μαζί με δύο ακόμη ηγετικά μέλη της οργάνωσης.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Κατηγορούνται πως απέσπασαν χρήματα δια της βίας και προκάλεσαν σωματικές και ψυχολογικές βλάβες στους πιστούς τους.       </span></p><span style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px;"><a name="more"></a><o:p></o:p></span><p style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px;"></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Οι Sergei Torop, Vadim Redkin και Vladimir Vedernikov είναι ύποπτοι για «ίδρυση θρησκευτικής οργάνωσης της οποίας οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν βία απέναντι σε άλλα άτομα και πρόκληση σοβαρής σωματικής βλάβης σε δύο ή περισσότερα άτομα», δήλωσε εκπρόσωπος της ρωσικής Επιτροπής Ερευνών.   <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">«Χρησιμοποιούσαν τα χρήματα [των ακολούθων τους] και επίσης ασκούσαν ψυχολογική βία εναντίον τους», ανέφερε σε κρατικά μέσα ενημέρωσης.   <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Ο Sergei Torop, ένας 59χρονος πρώην τροχονόμος, φέρεται να προσέλκυσε χιλιάδες πιστούς από τότε που ίδρυσε την θρησκευτική ομάδα λίγο μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Κάποιοι λέγεται πως πιστεύουν ότι είναι η μετενσάρκωση του Χριστού.           <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Συνελήφθη από δυνάμεις ασφαλείας στο πλαίσιο ειδικής επιχείρησης την Τρίτη, και βίντεο στη ρωσική τηλεόραση έδειξε άντρες με παραλλαγή να οδηγούν δυο άντρες σε ένα ελικόπτερο.   <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Ντόπιος κάτοικος έγραψε στο Facebook πως τέσσερα ελικόπτερα και δεκάδες ένστολοι άντρες έφτασαν στην περιοχή πριν ξεκινήσουν να ψάχνουν κοντινά σπίτια και κτίρια.   <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Πιστοί της “Church of the Last Testament” έφτιαξαν έναν οικισμό, γνωστό ως «Πόλη του Φωτός», στην περιοχή Kuraga της Σιβηρίας το 1995.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Εκατοντάδες μέλη της αίρεσης διαμένουν σε άλλους οικισμούς της περιοχής.           <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Το 2000, το ρωσικό υπουργείο Δικαιοσύνης είπε πως η αίρεση είχε συγκεντρώσει 10.000 πιστούς σε όλο τον κόσμο.   <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Η συγκεκριμένη αίρεση απαγορεύει το κάπνισμα, την κατανάλωση αλκοόλ ή την ανταλλαγή χρημάτων, καλώντας τους πιστούς να ζουν με βασικά αγαθά. Επίσης δεν επιτρέπεται η κατανάλωση κρέατος, καφέ, τσαγιού, ζάχαρης και προϊόντων σίτου, μετέδωσε το ρωσικό BBC.  <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><span style="font-size: 12pt;">Η φιλοσοφία της αίρεσης ενσωματώνει στοιχεία της ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με άλλα περί μετενσάρκωσης, καθώς επίσης δοξασίες για επερχόμενη αποκάλυψη, σύμφωνα με το περιοδικό New Yorker. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><i><u><span style="font-size: 12pt;">Με πληροφορίες από BBC </span></u></i><i><span style="font-size: 12pt;">άπό<u> <span style="color: windowtext;"><a href="https://www.lifo.gr/now/world/296849/synelifthi-igetis-airesis-me-katigories-somatikis-vlavis-pisteyan-pos-einai-metensarkosi-toy-xristoy" style="color: #940f04;">lifo.gr</a></span></u></span></i></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 12pt;"><u><br /></u></span></i></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: right;"><b><a href="http://aktines.blogspot.com/2020/09/blog-post_305.html" target="_blank">ΠΗΓΗ</a></b></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: right;"><br /></p><p class="MsoNormal" style="color: #333333; font-family: Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: normal; text-align: right;"><br /></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: center;"><span style="color: red; font-family: times; font-size: medium;"><b><u>ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ</u></b></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: center;"><a href="https://entoytwnika1.blogspot.com/2019/11/blog-post.html" itemprop="url"><b><span style="color: #2b00fe; font-family: times; font-size: medium;">ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΙΑΣ ΣΕΧΤΑΣ! (Ζ΄ ΜΕΡΟΣ)</span></b></a></p></div>

Ρωσία - Συνελήφθη ο ηγέτης θρησκευτικής αίρεσης που ισχυρίζονταν ότι είναι ο επανερχόμενος Χριστός

Ηγέτης αίρεσης συνελήφθη στη Ρωσία. Κατηγορείται ότι ασκούσε σωματική και ψυχολογική βία και ότι αποσπούσε χρήματα από τους οπαδούς τουΟ ηγέτης μιας διάσημης θρησκευτικής αίρεσης συνελήφθη σε απομακρυ…

Διαβάστε περισσότερα »