«Χωρίς πνευματική μάχη δεν υπάρχει πίστη μόνο ψευδαίσθηση!» - Άγιος Μάρκος ο Ασκητής

<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgnQnZKvYsv3qSy4TpQ_tKfdlhmqaPV6nwAeYrbRG0St5T8vydwygya-167xRZAZ8bLm9WI5a2bJy-OHqObRSD4vbfBn3HxkWfZjQ9APrfjSflkMT9hS93VWBpnd-ICss_ACBsDTn8T5mEJcKLOy4IY2kbZwIgZDqnqrKfCa6k2mGOueK9MoLfpz18g/s746/markos-o-askitis.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="746" data-original-width="600" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgnQnZKvYsv3qSy4TpQ_tKfdlhmqaPV6nwAeYrbRG0St5T8vydwygya-167xRZAZ8bLm9WI5a2bJy-OHqObRSD4vbfBn3HxkWfZjQ9APrfjSflkMT9hS93VWBpnd-ICss_ACBsDTn8T5mEJcKLOy4IY2kbZwIgZDqnqrKfCa6k2mGOueK9MoLfpz18g/w321-h400/markos-o-askitis.jpg" width="321" /></a></div> <br /><p></p><div class="WordSection1"><p class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="color: #060606; font-size: medium;"><span style="font-family: "Segoe UI","sans-serif";"> Ο Άγιος Μάρκος ο ασκητής, υπήρξε ένας από τους πιο βαθυστόχαστους πατέρες της Εκκλησίας, που μας παρέδωσε διδαχές γεμάτες σοφία για τον εσωτερικό αγώνα του χριστιανού. Η πνευματική του εμπειρία, που γεννήθηκε μέσα στην ησυχία, την νηστεία και τη συνεχή προσευχή, έδειξε καθαρά ότι η πίστη δεν είναι θεωρία ούτε τυπική ομολογία, αλλά μάχη αληθινή. </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Όποιος πιστεύει χωρίς να πολεμάει τα πάθη του, χωρίς να αγωνίζεται να φυλάξει την καρδιά του καθαρή, κινδυνεύει να ζει μέσα σε ψευδαίσθηση. Για τον Άγιο Μάρκο, η πνευματική ζωή είναι διαρκή σύγκρουση με τον παλαιό άνθρωπο, με τις δυνάμεις που θέλουν να μας χωρίσουν από τον Χριστό.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Η πίστη, όπως τη βλέπει η ορθόδοξη παράδοση, δεν είναι απλή διανοητική αποδοχή. Δεν είναι να λες «πιστεύω» χωρίς να αλλάζει η ζωή σου. Είναι φωτιά, είναι κίνηση, είναι απόφαση να ακολουθήσεις τον Χριστό με όλη σου την ύπαρξη, όμως αυτή η απόφαση δεν πραγματοποιείται χωρίς κόπο. Ο Άγιος Μάρκος μας λέει ότι ο χριστιανός που δεν πολεμάει τα πάθη του, μοιάζει με στρατιώτη που φοράει στολή, αλλά δεν πάει ποτέ στη μάχη. Δείχνει στρατιώτης, αλλά δεν είναι. Έτσι και ο πιστός που αρκείται σε εξωτερικά σχήματα, χωρίς εσωτερική πάλη, ζει με μία πίστη που δεν σώζει.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Ο Χριστός είπε πως «η βασιλεία των ουρανών βιάζεται και οι βιασταί αρπάζουσιν αυτήν». Αυτό σημαίνει πως η σωτηρία δεν είναι κάτι που χαρίζεται χωρίς προσπάθεια, αλλά απαιτεί βία στον εαυτό μας. Δηλαδή συνεχή αγώνα ενάντια στις αμαρτωλές συνήθειες, στις επιθυμίες και στις λογισμούς που μας απομακρύνουν από το Θεό. Ο Άγιος Μάρκος διδάσκει ότι «η χάρη του Θεού μας δίνεται, αλλά εμείς πρέπει να συνεργαστούμε με αυτήν». Χωρίς τον αγώνα, η χάρη μένει ανενεργή μέσα μας, σαν σπόρος που δεν ποτίζεται και δεν καρποφορεί. <br />Η πνευματική μάχη ξεκινάει από το εσωτερικό του ανθρώπου. </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Ο Άγιος Μάρκος τονίζει πως οι λογισμοί είναι το πρώτο πεδίο της σύγκρουσης. Πριν ο άνθρωπος πέσει σε εξωτερική αμαρτία, έχει ήδη παραδοθεί στην καρδιά και στη φαντασία του, οπότε, η πρώτη άσκηση είναι η νήψη. Να παρακολουθούμε τι μπαίνει μέσα μας. Να φυλάμε τον νου μας καθαρό. Αν αφήσουμε τους λογισμούς να τριγυρίζουν ανεξέλεκτα, τότε σύντομα γινόμαστε δέσμιοι των παθών. </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Η πνευματική μάχη είναι συνεχής εγρήγορση. <br />Ο αγώνας αυτός δεν είναι απλώς μια ηθική προσπάθεια, δεν είναι να προσπαθώ μόνος μου να γίνω καλύτερος. Ο Άγιος Μάρκος ξεκαθαρίζει ότι χωρίς τη χάρη του Θεού, κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να νικήσει τα πάθη. Η πίστη δεν είναι έργο ανθρώπινης δύναμης, αλλά συνεργασία του Θεού με τον άνθρωπο. Ο Θεός δίνει τη δύναμη και εμείς τη θέληση και την άσκηση. Όταν ο πιστός αγωνίζεται με ταπεινοφροσύνη, τότε έρχεται η χάρη και του δίνει καρτερία, φωτισμό, εσωτερική δύναμη που δεν εξηγείται με λογική. <br />Ο Άγιος Μάρκος ο ασκητής επιμένει ότι ο διάβολος πολεμάει με λεπτότητα, δεν παρουσιάζεται πάντα με χονδροειδής πειρασμούς. Πολλές φορές παίρνει στον άνθρωπο τη σκέψη ότι είναι ήδη καλός, ότι δεν έχει πολλά να διορθώσει. Άλλοτε τον οδηγεί στην υπερηφάνεια για το μικρό του αγώνα, ώστε να χάσει την ταπείνωση ή πάλι τον κάνει να αναβάλει τον αγώνα για αύριο. Όλες αυτές οι μεθοδείες έχουν σκοπό να τον κρατήσουν μακριά από τον αληθινό πόλεμο κατά των παθών. Χωρίς επίγνωση αυτού του πολέμου, η πίστη γίνεται ψεύτικη, επιφανειακή. <br />Ο αγώνας δεν είναι μόνο εσωτερικός αλλά φαίνεται και στην πράξη. Ο πιστός που θέλει να ζήσει με τον Χριστό αγωνίζεται να φυλάξει τις εντολές του, την αγάπη, την συγχώρεση, την ελεημοσύνη, την καθαρότητα. Κάθε μέρα έρχεται αντιμέτωπος με ευκαιρίες να εφαρμόσει αυτά τα έργα ή να τα αρνηθεί. Ο Άγιος Μάρκος λέει πως η πίστη φαίνεται από τα έργα. Αν ομολογώ τον Χριστό, αλλά δεν αγαπώ, αν προσεύχομαι, αλλά δεν συγχωρώ, τότε η πίστη μου είναι ψευδαίσθηση. </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Η αληθινή μάχη είναι να φανερώνεται ο Χριστός στη ζωή μου. <br />Η πνευματική μάχη δεν είναι υπόθεση στιγμής, αλλά διαρκής πορεία. Ο Άγιος Μάρκος διδάσκει ότι ο αγώνας κρατάει όσο ζούμε. Δεν υπάρχει στιγμή που μπορούμε να πούμε ξεκουράζομαι, τώρα έφτασα. Γιατί τότε αμέσως αρχίζει η πτώση. Όπως ο στρατιώτης σε περίοδο πολέμου δεν κατεβάζει ποτέ το όπλο, έτσι και ο χριστιανός πρέπει να είναι πάντα άγρυπνος. Μπορεί να κουραστεί, να πέσει, να αποκάμει, αλλά ποτέ δεν παραιτείται. Η επιμονή στον αγώνα είναι το σημάδι της γνήσιας πίστης.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Ο Άγιος Μάρκος επισημαίνει και έναν άλλο κίνδυνο, την εξωτερική ευσέβεια χωρίς εσωτερική αλλαγή. Μπορεί κάποιος να νηστεύει, να πηγαίνει στην εκκλησία, να προσεύχεται, αλλά αν όλα αυτά δεν συνοδεύονται από μάχη εναντίον των παθών, τότε παραμένουν τυπικά. Ο αληθινός χριστιανός δεν μετριέται με εξωτερικές πράξεις, αλλά με τον βαθμό που αφήνει τον Χριστό να κατοικεί μέσα του και να τον καθαρίζει από την κακία. <br />Στην πνευματική μάχη μεγάλο όπλο είναι η ταπείνωση. Ο Άγιος Μάρκος λέει ότι η ταπείνωση συντρίβει κάθε παγίδα του διαβόλου. </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Όποιος νομίζει ότι μόνος του μπορεί να νικήσει, θα αποτύχει, όποιος όμως εμπιστεύεται τον Χριστό και πέφτει με μετάνοια κάθε φορά που αμαρτάνει, εκείνος σηκώνεται και προχωράει. Η μάχη δεν είναι να μην πέσουμε ποτέ, αλλά να σηκωνόμαστε πάντα κρατώντας το βλέμμα στον </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Κύριο.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Ο αγώνας κατά των παθών έχει ως σκοπό να καθαρίσει τον άνθρωπο, ώστε να γίνει ναός του Αγίου Πνεύματος. Όταν ο άνθρωπος πολεμάει την οργή, την υπερηφάνεια, τη φιλαργυρία, την ακηδία, τότε ανοίγει χώρο στην ψυχή του για να μπει η ειρήνη του Θεού. Ο Άγιος Μάρκος μας θυμίζει ότι: «Ο Χριστός δεν κατοικεί σε καρδιά που είναι γεμάτη με πάθη και αμέλεια» ή αυτό: «Η πίστη που δεν πολεμάει τα πάθη δεν είναι ζωντανή πίστη».<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Η πνευματική μάχη, όσο σκληρή κι αν είναι, είναι γεμάτη χαρά. Ο Άγιος Μάρκος λέει ότι η καρδιά που νικάει τα πάθη γεύεται ήδη από αυτή τη ζωή την ειρήνη και το φως του Θεού. Δεν είναι μια ζωή σκοτεινή ή απελπισμένη. Είναι δρόμος που οδηγεί στη χαρά της παρουσίας του Χριστού. Και αυτή η χαρά είναι το πιο αληθινό σημάδι ότι η πίστη μας δεν είναι ψευδαίσθηση, αλλά πραγματική κοινωνία με το Θεό.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Ο Άγιος Μάρκος ο ασκητής μας καλεί να ξυπνήσουμε από την αυταπάτη μιας πίστης χωρίς αγώνα.</span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">  </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Μας λέει με σαφήνεια, χωρίς πνευματική μάχη, δεν υπάρχει</span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">  </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">πίστη, υπάρχει μόνο ψευδαίσθηση. Η ζωή με τον Χριστό είναι συνεχής σταύρωση του παλαιού ανθρώπου. Είναι αγώνας κατά των λογισμών, των παθών και των πειρασμών. Αλλά μέσα σε αυτόν τον αγώνα φανερώνεται η δύναμη του Θεού που μας χαρίζει την αληθινή ελευθερία. Αν θέλουμε η πίστη μας να είναι ζωντανή, ας τη δοκιμάσουμε στη μάχη. Γιατί μόνο εκεί, στον αγώνα, αποκαλύπτεται αν αγαπάμε πραγματικά τον Χριστό.</span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="font-size: medium;"><br /><br /></span></p><div style="text-align: right;"><span style="font-size: medium;"><a href="https://www.youtube.com/watch?v=93CxlgXsGGk" target="_blank"><b><span style="color: #2b00fe; font-family: helvetica;">ΠΗΓΗ</span></b></a></span></div><span style="font-size: medium;"><br /><div style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif"; text-align: center;"><b><span style="color: #990000;"><br /></span></b></div><div style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif"; text-align: center;"><b><span style="color: #990000;"><br /></span></b></div><div style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif"; text-align: center;"><br /></div></span><p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";"><b><span style="color: #990000; font-size: medium;"> ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ ΑΡΧΕΙΟΥ</span></b></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";"><b><span style="color: #990000; font-size: medium;">''ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ''</span></b></span></p></div> <p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="font-family: "Segoe UI","sans-serif";"><o:p><b><span style="color: #990000; font-size: medium;"> </span></b></o:p></span></p>

«Χωρίς πνευματική μάχη δεν υπάρχει πίστη μόνο ψευδαίσθηση!» - Άγιος Μάρκος ο Ασκητής

  Ο Άγιος Μάρκος ο ασκητής, υπήρξε ένας από τους πιο βαθυστόχαστους πατέρες της Εκκλησίας, που μας παρέδωσε διδαχές γεμάτες σοφία για τον ε...

Read more »

Η Άνοδος της Συλλογικής Ηλιθιότητας - Στίβεν Χόκινγκ

<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiP-XYOQpnwf5yLgW0tLOO71a8Opuh6xkQP3_6QKiL8K8zZ-eSfOmcI0hDpQG93HcId2KeV9cMhQEU0Ff7P5wjRpZEltEBMa6i62ZFAACej9zR6bLoMVlpDZ36h0HaYK4Sy8n0P9epDhB_x1Bvhxttsu6Mc8dU7NFVTKTnU5lLC-W-U-Hu72snX8_sf/s1327/779.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="419" data-original-width="1327" height="202" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiP-XYOQpnwf5yLgW0tLOO71a8Opuh6xkQP3_6QKiL8K8zZ-eSfOmcI0hDpQG93HcId2KeV9cMhQEU0Ff7P5wjRpZEltEBMa6i62ZFAACej9zR6bLoMVlpDZ36h0HaYK4Sy8n0P9epDhB_x1Bvhxttsu6Mc8dU7NFVTKTnU5lLC-W-U-Hu72snX8_sf/w640-h202/779.jpg" width="640" /></a></div> <br /><p></p><div class="WordSection1"> <p class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="font-size: medium;"><span style="font-family: "Segoe UI","sans-serif";">«Ο μεγαλύτερος εχθρός της γνώσης δεν είναι η άγνοια, αλλά η ψευδαίσθηση της γνώσης», είπε κάποτε ο Στίβεν Χόκινγκ, και αυτή η φράση μοιάζει σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ. Ζούμε σε έναν κόσμο όπου η πληροφορία έχει γίνει απεριόριστη, άμεση, προσιτή σε όλους, σαν ένας τεράστιος ποταμός που δεν σταματά ποτέ να κυλά. Με ένα άγγιγμα στο κινητό μας έχουμε πρόσβαση σε εκατομμύρια άρθρα, βίντεο, απόψεις, δεδομένα. Κι όμως, αντί να γινόμαστε πιο σοφοί βυθιζόμαστε σε μεγαλύτερη σύγχυση. Γιατί άλλο πράγμα είναι η γνώση και άλλο η ψευδαίσθηση της γνώσης. Άλλο να ερευνάς, να αμφισβητείς, να φτάνεις σε μία δική σου κατανόηση και άλλο να νομίζεις ότι ξέρεις απλώς επειδή διάβασες έναν τίτλο, είδες ένα tweet ή άκουσες μια φράση στο TikTok. Αυτή η αυταπάτη είναι πιο επικίνδυνη και από την ίδια την άγνοια, γιατί η άγνοια τουλάχιστον σε αφήνει ανοιχτό στο να μάθεις, να ψάξεις, να ρωτήσεις. Η ψευδαίσθηση της γνώσης όμως σε κλείνει, σε φυλακίζει, σου δίνει την ψευδή βεβαιότητα ότι δεν χρειάζεται να σκεφτείς περισσότερο και έτσι σιγά σιγά, χωρίς καν να το καταλαβαίνουμε, γινόμαστε κομμάτι μιας μαζικής συλλογικής ύπνωσης όπου όλοι μιλάμε, όλοι κρίνουμε, όλοι έχουμε άποψη, αλλά σχεδόν κανείς δεν έχει πραγματικά σκεφτεί σε βάθος και αυτή η συλλογική ύπνωση δεν είναι τυχαία. Δεν συμβαίνει επειδή ξαφνικά οι άνθρωποι έγιναν πιο αδιάφοροι ή πιο τεμπέληδες. Συμβαίνει γιατί το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε έχει στηθεί με τέτοιον τρόπο ώστε να μας αποσπά, να μας αποδυναμώνει, να μας κρατά συνεχώς σε μια κατάσταση διάσπασης. <br /> Οι αλγόριθμοι που καθορίζουν τι βλέπουμε στο κινητό μας δεν έχουν στόχο να μας μορφώσουν, έχουν στόχο να μας κρατήσουν κολλημένους στην οθόνη όσο περισσότερο γίνεται. Δεν τους νοιάζει αν αυτό που καταναλώνουμε είναι αλήθεια ή ψέμα, αν μας βοηθά να εξελιχθούμε ή μας βυθίζει στην παραπληροφόρηση. Αυτό που μετράει είναι μόνο η προσοχή μας, το πολύτιμο καύσιμο της εποχής. Και έτσι καταλήγουμε να ζούμε μέσα σε φυσαλίδες πληροφορίας, σε μικρούς εικονικούς κόσμους που επιβεβαιώνουν αυτά που ήδη πιστεύουμε, ενισχύουν τις προκαταλήψεις μας και μας κάνουν να νιώθουμε πως ξέρουμε. Στην πραγματικότητα όμως ξέρουμε όλο και λιγότερο, γιατί έχουμε χάσει την ικανότητα να αναζητούμε την άλλη πλευρά, να βλέπουμε τη μεγαλύτερη εικόνα, να ρωτάμε τα δύσκολα γιατί. </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Η ψευδαίσθηση της γνώσης γίνεται λοιπόν εργαλείο ελέγχου και χωρίς να το αντιληφθούμε παραδίνουμε την ελευθερία της σκέψης μας σε μηχανές, σε συμφέροντα και σε μια αόρατη δύναμη που κατευθύνει όχι μόνο το τι πιστεύουμε, αλλά τελικά και το πώς ζούμε. <br />Αλλά δεν είναι μόνο τα μέσα και η τεχνολογία που μας στερούν την κριτική σκέψη. Από μικρά παιδιά το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα μας μαθαίνει να μην αμφισβητούμε. </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Μας μαθαίνει να αποστηθίζουμε, να παπαγαλίζουμε, να δίνουμε την σωστή απάντηση που περιμένει ο δάσκαλος αντί να μάθουμε να ρωτάμε, να διερευνούμε, να σκεφτόμαστε δημιουργικά. Στις τάξεις μας η πρωτοτυπία τιμωρείται, το λάθος στιγματίζεται και η συμμόρφωση ανταμείβεται με βαθμούς και επαίνους. Έτσι μεγαλώνουμε μέσα σε ένα περιβάλλον που δεν μας προετοιμάζει να σταθούμε ελεύθεροι και αυτόνομοι στοχαστές, αλλά πειθαρχημένα γρανάζια σε μια τεράστια μηχανή. Και το ίδιο συνεχίζεται στην κοινωνία. Όποιος ρωτάει πολλά θεωρείται ενοχλητικός. Όποιος αμφισβητεί το κατεστημένο στιγματίζεται ως περίεργος ή γραφικός και όποιος προσπαθεί να δει πέρα από την επιφάνεια συχνά περιθωριοποιείται. Η εκπαίδευση λοιπόν δεν είναι ουδέτερη. Είναι ένα σύστημα που από την πρώτη στιγμή μας μαθαίνει πώς να μην σκεφτόμαστε πραγματικά, αλλά να αναπαράγουμε μηχανικά τις έτοιμες απαντήσεις που εξυπηρετούν την τάξη και την υπακοή. </span><span style="font-family: Segoe UI, sans-serif;">Έτσι, όταν φτάνουμε ενήλικες, κουβαλάμε μέσα μας αυτήν την εσωτερική λογοκρισία, αυτόν τον φόβο του λάθους και της διαφορετικής άποψης και καταλήγουμε να επιλέγουμε τη σιωπή αντί για την αμφισβήτηση. Και όμως υπάρχει και ένας άλλος λόγος που η κριτική σκέψη φθίνει. Πολλές φορές, εμείς οι ίδιοι τη θυσιάζουμε πρόθυμα, γιατί η αλήθεια πονάει ενώ η αυταπάτη μας προσφέρει άνεση.</span><br /><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Είναι πιο εύκολο να δεχτείς έτοιμες εξηγήσεις, πιο εύκολο να πιστέψεις αυτό που λένε οι πολλοί, πιο εύκολο να αφήσεις τους άλλους να αποφασίζουν για σένα, παρά να μπεις στη δύσκολη διαδικασία του να σκεφτείς, να συγκρουστείς, να αμφιβάλλεις. Η κριτική σκέψη απαιτεί θάρρος απαιτεί να αντέχεις την αβεβαιότητα και να ζεις με ερωτήματα που δεν έχουν πάντα άμεσες απαντήσεις. Γι' αυτό και πολλοί άνθρωποι προτιμούν την ψευδαίσθηση της βεβαιότητας, ακόμα και αν είναι ψέμα, παρά το βάρος της αμφιβολίας. <br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Και εδώ ξαναγυρνάμε στον Στίβεν Χόκινγκ, που μας υπενθύμισε πως η ψευδαίσθηση της γνώσης είναι πιο επικίνδυνη από την ίδια την άγνοια. Γιατί όταν νομίζεις ότι ξέρεις, δεν ψάχνεις πια, δεν αναζητάς, δεν προχωράς. Μένεις ακίνητος μέσα σε μία άνετη φυλακή που ο ίδιος διάλεξες και αυτή η φυλακή είναι ακριβώς αυτό που κάνει τις κοινωνίες να γλιστρούν σιγά-σιγά προς τη συλλογική ηλιθιότητα, χωρίς να το καταλάβουν, χωρίς να νιώσουν καν ότι χάνουν κάτι. <br />Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί μεγάλοι στοχαστές είχαν προειδοποιήσει για αυτή την κατάσταση εδώ και δεκαετίες. Ο Καρλ Γιούνγκ, για παράδειγμα, μιλούσε για τον κίνδυνο της συλλογικής ψευδαίσθησης όταν οι μάζες παρασύρονται σε μία κοινή παραμορφωμένη εικόνα της πραγματικότητας και χάνουν την ικανότητα της ατομικής κρίσης.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Ο Νόαμ Τσόμσκι ανέλυσε με χειρουργική ακρίβεια το πώς τα μέσα ενημέρωσης δεν απλώς μεταδίδουν γεγονότα, αλλά κατασκευάζουν συναίνεση, διαμορφώνουν το τι θεωρούμε φυσιολογικό και αποσιωπούν όσα δεν βολεύουν την εξουσία. Και ο Ντάνιελ Κάχνεμαν, βραβευμένος με Νόμπελ, μας μίλησε για τα δύο συστήματα σκέψης. Το γρήγορο, διαισθητικό, </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">που συχνά μας οδηγεί σε λάθη και το αργό, αναλυτικό, που απαιτεί κόπο αλλά είναι η βάση της πραγματικής κατανόησης. <br />Όλοι αυτοί, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, περιέγραψαν έναν κόσμο όπου η ανθρώπινη σκέψη απειλείται όχι από την έλλειψη δεδομένων, αλλά από την υπερπληθώρα τους και από την έλλειψη διάθεσης να τα επεξεργαστούμε με ειλικρίνεια. Και αν τότε αυτές οι προειδοποιήσεις έμοιαζαν θεωρητικές ή μακρινές, σήμερα βλέπουμε γύρω μας την υλοποίησή τους. Μια κοινωνία γεμάτη πληροφορία, αλλά φτωχή σε σοφία. Γεμάτη γνώμες, αλλά άδεια από στοχασμό. Γεμάτη φωνές, αλλά σχεδόν άφωνη στην αλήθεια. Η κριτική σκέψη δεν είναι απλώς ένα εργαλείο του μυαλού, δ</span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">εν είναι μια ψυχρή λογική διαδικασία που σε κάνει να φαίνεσαι έξυπνος σε μια συζήτηση, είναι μια πράξη ελευθερίας, μια πράξη βαθιά πνευματική, γιατί σημαίνει ότι δεν αφήνεις τους άλλους να σου υπαγορεύουν τι να πιστεύεις, αλλά έχεις το θάρρος να αναζητάς την αλήθεια μόνος σου, ακόμα και αν αυτή σε οδηγήσει σε δύσκολα μονοπάτια. Όπως μας θύμισε και ο Στίβεν Χόκινγκ, ο μεγαλύτερος εχθρός δεν είναι να μην ξέρεις, αλλά να νομίζεις ότι ξέρεις. Και εδώ βρίσκεται η ουσία. Η κριτική σκέψη απαιτεί ταπεινότητα, απαιτεί να αποδεχτείς ότι ίσως να κάνεις λάθος, ότι ίσως να μην έχεις όλες τις απαντήσεις, ότι ίσως να χρειαστεί να ξαναδείς τα θεμέλια της ίδιας σου της κοσμοθεωρίας. Αυτή η ταπεινότητα, όμως, είναι η αρχή της αληθινής σοφίας γιατί μόνο όταν αδειάζεις το ποτήρι σου, μπορείς να το ξαναγεμίσεις με καθαρό νερό και μόνο όταν σπάς την ψευδαίσθηση της βεβαιότητας, μπορείς να πλησιάσεις στην αλήθεια. Και αν όλα αυτά μοιάζουν μεγάλα και αφηρημένα, υπάρχουν τρόποι να πάρουμε πίσω τον έλεγχο της σκέψης μας, βήμα-βήμα.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Το πρώτο είναι να επιβραδύνουμε και να επιλέξουμε με φειδώ την πληροφορία που καταναλώνουμε. Να μην αφήνουμε την οθόνη να μας υπαγορεύει τι να σκεφτούμε, αλλά να επιλέγουμε ενεργά πηγές που μας προκαλούν να σκεφτούμε, που μας βάζουν σε διάλογο με διαφορετικές απόψεις.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Το δεύτερο είναι να ασκούμε τη συνήθεια της αμφισβήτησης. Να ρωτάμε γιατί, πώς, είναι αυτό αλήθεια, αντί να δεχόμαστε την πρώτη εξήγηση που μας δίνεται.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Το τρίτο είναι να καλλιεργούμε την αναλυτική σκέψη μέσα από διάβασμα, συζήτηση και προσωπικό στοχασμό, ακόμα και αν αυτό σημαίνει να περνάμε χρόνο μόνοι με τα ερωτήματά μας. Και το πιο σημαντικό ίσως απ' όλα, να θυμόμαστε ότι η κριτική σκέψη δεν είναι ανταγωνισμός ή επίδειξη εξυπνάδας, αλλά μια στάση ζωής που προστατεύει την ελευθερία μας, τη δυνατότητα να ζούμε συνειδητά και να παίρνουμε αποφάσεις με βάση την αλήθεια, όχι τις βολικές αυταπάτες που μας σερβίρουν οι άλλοι.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Κάθε μικρή πράξη αμφισβήτησης, κάθε στιγμή που διατηρούμε τη σκέψη μας καθαρή και ελεύθερη, είναι μια μικρή νίκη ενάντια στη συλλογική ηλιθιότητα. Στο τέλος, ό,τι έχουμε μάθει μέχρι τώρα δεν έχει σημασία αν δεν το εφαρμόσουμε. Η κριτική σκέψη δεν είναι θεωρία, είναι </span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">πράξη. Σημαίνει να μην αφήνουμε τη ζωή να κυλάει παθητικά, να μην δεχόμαστε απλώς ό,τι μας σερβίρουν, να μην παραδινόμαστε στη μάζα χωρίς ερώτηση. Σημαίνει να είμαστε σε εγρήγορση, να κοιτάμε πίσω από τις λέξεις, τις εικόνες, τις ειδήσεις, να ακούμε διαφορετικές φωνές, να συγκρίνουμε, να αναρωτιόμαστε. Κάθε φορά που αμφισβητούμε, κάθε φορά που αναζητούμε αλήθεια αντί για βεβαιότητα, κάθε φορά που λέμε «Ίσως δεν ξέρω αρκετά», κάνουμε ένα μικρό αλλά σημαντικό βήμα ενάντια στη συλλογική ηλιθιότητα. Και η αλήθεια είναι απλή. Η γνώση δεν είναι δώρο που μας προσφέρεται. Είναι ευθύνη που παίρνουμε.<br /></span><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";">Η ελευθερία της σκέψης δεν έρχεται μόνη της στην κατακτάς. Σκέψου, αμφισβήτησε, αναζήτησε και αν όλοι μας αρχίσουμε να το κάνουμε, ίσως τότε η συλλογική ηλιθιότητα να σταματήσει να μας κυβερνά και να αρχίσουμε επιτέλους να ξαναχτίζουμε μία κοινωνία που σκέφτεται.</span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="font-size: medium;"><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";"><br /><br /></span></span></p><div style="text-align: right;"><span style="font-size: medium;"><a href="https://www.youtube.com/watch?v=NIyMbb786Z0" target="_blank"><b><span style="color: #2b00fe;">ΠΗΓΗ </span></b></a></span></div><p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="font-size: medium;"><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";"><br /></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="color: #990000; font-size: medium;"><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";"><b>ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ ΑΡΧΕΙΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ </b></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="color: #990000; font-size: medium;"><span style="font-family: "Segoe UI", "sans-serif";"><b>''ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ''</b></span></span></p></div>

Η Άνοδος της Συλλογικής Ηλιθιότητας - Στίβεν Χόκινγκ

  «Ο μεγαλύτερος εχθρός της γνώσης δεν είναι η άγνοια, αλλά η ψευδαίσθηση της γνώσης», είπε κάποτε ο Στίβεν Χόκινγκ, και αυτή η φράση μοιά...

Read more »