To τέλος του κόσμου δεν θα είναι ένα τρομερό γεγονός καταστροφής και εκμηδένισης, όπως τον παρουσιάζουν οι σύγχρονοι πλάνοι καταστροφολόγοι. Θα είναι ένα γεγονός αισιοδοξίας και χαράς για τους πιστούς ανθρώπους και για ολόκληρη την υλική πλάση.
Ο κόσμος δεν θα καταστραφεί για να έρθει η τιμωρία μας, αλλά για να δημιουργηθεί ένας καινούργιος, καλύτερος κόσμος. Δεν θα πρόκειται για την εκδίκηση του Θεού-τιμωρού, αλλά για την αποκατάσταση της σχέσης μας μαζί Του. Αυτή τη σχέση που κατέστρεψε η ανθρώπινη περιέργεια.
Θα καταστραφεί ο κόσμος; Θα έρθει μια μεγάλη πλημμύρα ή ένας σεισμός και θα εξαφανίσει τη ζωή στον πλανήτη; Θα γίνει ο Τρίτος Παγκόσμιος (πυρηνικός) Πόλεμος που δεν θα αφήσει τίποτα όρθιο; Θα επηρεαστεί τόσο πολύ η φύση από την ανθρώπινη παρέμβαση, που δεν θα μπορούμε πια να επιβιώσουμε στη Γη;
Αυτά τα ερωτήματα πολλές φορές έχουν διατυπωθεί και άλλες τόσες θα επαναληφθούν στο μέλλον. Ο άνθρωπος πάντα γοητευόταν από το άγνωστο και το μυστηριώδες. Η τάση του όμως να γνωρίζει τα πάντα (ακόμα και αυτά που θα ακολουθούσαν αιώνες μετά) τον οδήγησε ουκ ολίγες φορές στην καταστροφή. Από τις πρώτες κιόλας στιγμές της δημιουργίας του.
Τους πρωτόπλαστους τους οδήγησε στην αμαρτία και την πτώση η ανθρώπινη περιέργεια και η καχυποψία (με τη συμβολή του διαβόλου). Η διαταραγμένη σχέση του Θεού με τον άνθρωπο που συνεχίζεται έως σήμερα είχε ως αφορμή την περιέργεια. Στο μεσοδιάστημα ο Θεός δίνει στον άνθρωπο την ευκαιρία της ενώσεως μαζί του, αλλά αυτό ολοκληρωτικά θα συμβεί μόνο στα έσχατα. Μέχρι τότε υπάρχει αγώνας και μάλιστα σκληρός.
Σε όλους τους αρχαίους λαούς η περιέργεια και η γοητεία του μέλλοντος οδήγησαν σε δεισιδαιμονίες και βαρβαρότητες. Σχεδόν πάντα συνδέθηκαν με θρησκείες που τις συνόδευσαν θυσίες. Οι αρχαίοι 'Ελληνες, που έφτασαν τη σκέψη και τη διανόηση σε ασύλληπτα βάθη, ένα μόνο δεν μπόρεσαν να πετύχουν: Να δουν το μέλλον. Γι' αυτό δέχτηκαν την ύπαρξη των μαντείων, που ήταν τόσο ισχυρά, ώστε καθόριζαν την ίδια τη ζωή τους.
Ούτε στις μεταγενέστερες εποχές η λατρεία των «προφητών» περιορίςπ-ηκε. Κείμενα όπως αυτά του Noστράδαμου έλαβαν μεγάλη αξία (ως τις μέρες μας), παρότι στην εποχή τους οι ίδιοι οι συγγραφείς θεωρήθηκαν αιρετικοί η «παρανοϊκοί».
Είναι ασίγαστη λοιπόν η επιθυμία του ανθρώπου να μάθει τι μέλλει γενέσθαι. Όμως σ' αυτή την προσπάθεια τα κείμενα, οι παραδόσεις, οι μύθοι, οι θρύλοι και το χάρισμα ορισμένων μπλέχτηκαν σε τέτοιον βαθμό, που οδήγησαν μόνο σε απογοητεύσεις (όσων είχαν πιστέψει σε διάφορες θεωρίες) ή τραγωδίες. Αρρωστημένα μυαλά, στυγνοί εκμεταλλευτές παρανοϊκές προσωπικότητες, σεξομανείς και άπληστοι χρησιμοποίησαν την ανθρώπινη περιέργεια και ευκολοπιστία και δημιούργησαν κινήματα ή οργανωμένες θρησκείες παρασύροντας αθώους. Άλλους τους εκμεταλλεύτηκαν σεξουαλικά ή οικονομικά, άλλους όμως τους οδήγησαν μέχρι τον θάνατο. Ακόμα και στις μέρες μας, που το ανθρώπινο γένος έχει κατακτήσει υψηλό επίπεδο γνώσης και εμπειρίας υπάρχουν παρόμοιες θεωρίες που βρίσκουν έδαφος. Πιο πρόσφατο παράδειγμα οι προβλέψεις για το 2012 και κυρίως αυτή για το περιβόητο «ημερολόγιο των Μάγια». Τώρα που κλείνει το «έτος της συντέλειας», όπως είχαν χαρακτηρίσει οι συνωμοσιολόγοι το 2012, θεωρήσαμε σκόπιμο να θυμίσουμε όλες αυτές τις παρεκτροπές να ανασύρουμε στη μνήμη (κυρίως των νεότερων) τα φρικτά εγκλήματα του παρελθόντος από τις σέκτες θανάτου των «μελλοντολόγων» και των ψευδοπροφητών, να εξηγήσουμε γιατί όλες αυτές οι θεωρίες είναι ψευδείς και να ξεδιαλύνουμε μυστήρια και παρεξηγήσεις.
Κυρίως όμως ο στόχος είναι να αναδείξουμε την πραγματική και μόνη αλήθεια: Ναι! Ο κόσμος θα καταστραφεί. Η συντέλεια θα έρθει. Αυτό δεν είναι μύθος ούτε απειλή για τους κακούς του κόσμου τούτου. Είναι το θέλημα του Θεού, όπως το αποκάλυψαν οι προφήτες, ο Χριστός, οι απόστολοι και οι άγιοι της Εκκλησίας. Ο κόσμος όμως δεν θα καταστραφεί για να έρθει η τιμωρία μας, αλλά για να δημιουργηθεί ένας καινούργιος, καλύτερος κόσμος. Δεν θα πρόκειται για την εκδίκηση του Θεού-τιμωρού, αλλά για την αποκατάσταση της σχέσης μας μαζί Του. Αυτή τη σχέση που κατέστρεψε η ανθρώπινη περιέργεια.
Οι άνθρωποι τελικά δεν μπορούμε να τα γνωρίζουμε όλα. Όσες κορφές γνώσης κι αν κατακτήσουμε, στο Έβερεστ θα ανεβούμε από άλλον δρόμο. Αυτόν της πίστης και της αποδοχής του θελήματος του Θεού. Η προσπάθεια μας να ανακαλύψουμε το σχέδιο Του και το μέλλον μόνο σε αδιέξοδα μπορεί να οδηγήσει. Ας μείνουμε λοιπόν στο παρόν και ας παλέψουμε γι' αυτό, ώστε να έχουμε ένα καλύτερο μέλλον στα έσχατα και στην όντως ζωή. Τότε θα τα μάθουμε όλα...
Η ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία περιλαμβάνει κάθε πτυχή του προσωπικού και κοινωνικού βίου μας. Δεν υπάρχει τομέας της ζωής μας που να μην κανονίζεται από τη θεολογία της Εκκλησίας μας διότι δεν υπάρχει τομέας και έκφανση της ζωής μας που να μην εξαγιάζεται από αυτή. Το κράτος του Θεού εκτείνεται και πέραν του ανθρώπου, σε ολόκληρη την πλάση. Άλλωστε, όπως μας διαβεβαιώνει η Αγία Γραφή, «του γάρ Κυρίου ή γη και τό πλήρωμα αυτής» (Α' Κορ. 10,26).
Ο σαρκωμένος Λόγος του Θεού, ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, ήρθε στον κόσμο να σώσει πρωτίστως τον άνθρωπο, αλλά μαζί του και ολόκληρη τη δημιουργία, η οποία, μετά την πτώση και την είσοδο του κακού στον κόσμο, με την ευθύνη των πρωτοπλάστων, «οϊδαμεν γάρ ότι πάσα ή κτίσις συστενάζει και συνωδίνει άχρι του νυν» (Ρωμ.8,22), σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο.
Ολόκληρος ο υλικός κόσμος η «καλή λίαν» δημιουργία του Θεού (Γεν. 1,31), «τη γάρ ματαιότητι ή κτίσις ύπετάγη, ούχ έκούσα, αλλά διά τόν ύποτάξαντα», δηλαδή η ανθρώπινη αμαρτία έφερε τη φθορά και τον θάνατο και στην υπόλοιπη δημιουργία. Αλλά διατελούσε μετά την πτώση «έπ' έλπίδι ότι και αυτή ή κτίσις έλευθερωθήσεται άπό της δουλείας της φθοράς εις τήν έλευθερίαν της δόξης των τέκνων του Θεού» (Ρωμ.8,20-21). Ο Χριστός ήρθε στον κόσμο να ανακεφαλαιώσει τα πάντα στο θεανδρικό Του πρόσωπo, τον πεσόντα στην αμαρτία άνθρωπο και μαζί του τον βαρύτατα τραυματισμένο από την αμαρτία και αλλοιωμένο από τη φθορά υλικό κόσμο, ήτοι «γνωρίσας ημίν τό μυστήριον του θελήματος αυτού κατά τήν εύδοκίαν αυτού, ην προέθετο έν αύτώ 10 εις οίκονομίαν του πληρώματος των καιρών, άνακεφαλαιώσασθαι τά πάντα έν τω Χριστώ, τά επί τοίς ούρανοίς και τά επί της γης, έν αυτώ» (Εφ. 1,9-10).
Επάνω σε αυτή τη διδασκαλία είναι θεμελιωμένοι οι δύο βασικοί πυλώνες της χριστιανικής διδασκαλίας η κοσμολογία και η εσχατολογία. Η μεν κοσμολογία ασχολείται με τη φύση, τη δημιουργία και τη σκοπιμότητα του κόσμου και η δέ εσχατολογία ασχολείται με την περί εσχάτων αποκατάσταση και αναδημιουργία του κόσμου. Είναι δε τόσο λεπτομερής η αγιογραφική θεώρηση της κοομολογίας και της εσχατολογίας ώστε καταλαμβάνουν μέγα μέρος της θεολογίας της Εκκλησίας μας. Ουδεμία λεπτομέρεια αφήνεται αναπάντητη. Τόσο η Παλαιά Διαθήκη, η οποία αποτελεί την προϊστορία της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους και του κόσμου, όσο και η Καινή Διαθήκη, η εκπλήρωση των προσδοκιών του προχριστιανικού κόσμου, η έλευση της χάριτος δίνουν ομού μια ολοκληρωμένη θεώρηση του κόσμου, του σκοπού του, της πορείας του στον χρόνο και την αποκατάστασή του στα έσχατα της Ιστορίας.
Είναι γεγονός ότι ο άνθρωπος, σκοτισμένος από τη δίνη της αμαρτίας έπαψε να έχει σωστή θεώρηση του εαυτού του και του κόσμου και γι' αυτό έπλασε απίθανες έως παιδαριώδεις και γελοίες θεωρίες και πιστεύματα. Όλες οι μυθολογίες των αρχαίων θρησκειών αλλά και των συγχρόνων μας πολυθεϊστικών ή μονοθεϊστικών λεγομένων θρησκειών έχουν ενταγμένες στη «θεολογία» τους αλλόκοτες παράδοξες παράλογες ακόμη και τερατώδεις κοσμολογικές και εσχατολογικές δοξασίες.
Η αγία μας Εκκλησία διδάσκει ότι η αλήθεια, που εκφράζει η διδασκαλία της είναι συνώνυμη με τη σωτηρία των πιστών. Οι χριστιανικές αλήθειες δεν είναι αυθαίρετες ανθρώπινες επινοήσεις, αλλά είναι προϊόντα της θείας αποκαλύψεως. Δεν τα συνέλαβε κάποιος άνθρωπος έστω ξεχωριστός, άγιος και φωτισμένος από τον Θεό, αλλά μας τα αποκάλυψε ο ίδιος ο Θεός, ο σαρκωμένος Υιός και Λόγος του Θεού, ο οποίος μας διαβεβαίωσε ότι «εγώ εις τούτο γεγέννημαι και είς τούτο ελήλυθα είς τόν κόσμον, ίνα μαρτυρήσω τη άληθεία. πας ό ών έκ της αληθείας ακούει μου της φωνής» (Ιωάν. 18,37). Η όντως αλήθεια στον κόσμο «διά Ίησού Χριστού έγένετο» (Ιωάν.1,17) μας λέει ο ευαγγελιστής της αγάπης Ιωάννης. Στην περίπτωση λοιπόν που απορρίπτουμε κάποια ή κάποιες από τις διδασκαλίες και αλήθειες της Εκκλησίας μας απορρίπτουμε αυτόν τον ίδιο τον Λόγο του Θεού και «θέτουμε τη δυνατότητα της σωτηρίας μας εν αμφιβάλω. Ο Χριστός μάς προειδοποίησε ότι ούτε μια κεραία δεν μπορούμε να αφαιρέσουμε από τους λόγους Γου: «ευκολώτερον δέ έστι τόν ούρανόν και τήν γήν παρελθείν ή του νόμου μίαν κεραίαν πεσείν» (Λουκ. 16,17).
Εν προκειμένω, η αποδοχή κοσμολογικών και εσχατολογικών στοιχείων, ξένων της χριστιανικής πίστεως, αποτελεί αληθινή εκτροπή και ύβρη κατά του Χριστού. Αποδοχή και υιοθέτηση πλάνων για τον κόσμο και τα έσχατα σημαίνει υιοθέτηση του ψευδους και άρα έκπτωση στην αίρεση, η οποία θέτει τον πιστό αυτόματα εκτός της Εκκλησίας. Όλη η σύγχρονη παραφιλολογία για επικείμενο δήθεν τέλος του κόσμου είναι προϊόν απάτης και αυθαιρεσίας, το οποίο δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα.
Η Εκκλησία μας έχει λόγο και δίνει τη μαρτυρία της αλήθειας στον σύγχρονο κόσμο για τις αυθαίρετες και επικίνδυνες φήμες καταστροφολογιών. Στην αυθαιρεσία των αυτόκλητων «προφητών» προτάσσει τον αιώνιο και αδιάψευστο λόγο του Θεού, ο οποίος αποδεικνύεται πανηγυρικά αληθινός σε κάθε εποχή. Εγγύηση της αλήθειας είναι ο Παράκλητος το Πνεύμα της αληθείας ο οποίος βρίσκεται στην Εκκλησία από την αγία ημέρα της Πεντηκοστής και ο οποίος την οδηγεί «είς πασαν τήν άλήθειαν» (Ιωάν. 16,12). Η αδιάκοπη προφητεία της Εκκλησίας είναι το μόνιμο θαύμα στην Ιστορία.
Δίνει η Εκκλησία μας για τον κόσμο την πιο ρεαλιστική έρμηνεία, η οποία συνεχώς επιβεβαιώνεται από τη σύγχρονη επιστήμη. Διαπρεπείς επιστήμονες, οι οποίοι τιμούν την επιστήμη τους με την αμεροληψία τους, μένουν έκθαμβοι όταν διαπιστώνουν ότι τα πορίσματα τους όχι μόνο δεν αφίστανται της χριστιανικής κοσμολογίας αλλά την επιβεβαιώνουν. Ξένος κορυφαίος αστροφυσικός επιστήμων είπε το εξής καταπληκτικό: «Όταν εμείς οι φυσικοι επιστήμονες ανεβαίνουμε τον ανηφορικό δρόμο της έρευνας του κόσμου και φτάνουμε κάποτε στην κορυφή, εκεί συναντάμε τους θεολόγους».
Αλλά και για το τέλος του κόσμου η Εκκλησία μάς δίνει μια εντελώς διαφορετική εικόνα από εκείνη των πλάνων. Το τέλος του κόσμου δεν θα είναι ένα τρομερό γεγονός καταστροφής και εκμηδένισης όπως τον παρουσιάζουν οι σύγχρονοι πλάνοι καταστροφολόγοι. Θα είναι ένα γεγονός αισιοδοξίας και χαράς για τους πιστούς ανθρώπους και για ολόκληρη την υλική πλάση
Οι αιρετικές διδασκαλίες
Το τέλος του κόσμου πάντα τρόμαζε, αλλά και γοήτευσε τους ανθρώπους. Αυτό εκμεταλλεύτηκαν πολλές αιρετικές ομάδες που «επένδυσαν» στο συγκεκριμένο θέμα για να αποκτήσουν πιστούς. Έτσι αναπτύχθηκαν πάμπολλες θεωρίες στο πλαίσιο των χιλιαστικών δοξασιών, όπου καλλιεργούνταν η πίστη στη δήθεν χιλιετή βασιλεία του Χριστού στη Γη και την αιώνια γήινη ζωή των δικαίων. Προϋπόθεση για να στηριχθεί μια τέτοια δοξασία ήταν η διατύπωση και παραδοχή της πίστης στην αιωνιότητα του υλικού κόσμου.
Σύμφωνα με την εκκλησιαστική μας ιστορία, πρώτος ο αιρετικός, ο Κήρινθος, τον 2ο μ.Χ. αιώνα στη Μ. Ασία, θέλοντας να στηρίξει τις χιλιαστικές του δοξασίες, μίλησε για αιώνιο και άφθαρτο κόσμο και υποστήριξε ένα σύστημα υλιστικής εσχατολογίας (Π. Χρήστου. Ελληνική Πατρολογία, τομ. Β, εκδ. Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη, 2005, σελ. 142). Τον ακολούθησαν οι μοντανιστές, οι οποίοι πίστευαν στην άμεση μετάλλαξη και αφθαρτοποίηση του κόσμου και την κάθοδο της «Άνω Ιερουσαλήμ» στη Φρυγία της Μ. Ασίας, όπου θα εγκαθίστατο το χιλιαστικό κράτος του Θεού.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δοξασίες περί κόσμου των διαφόρων γνωστικών συστημάτων των πρωτοχριστιανικών χρόνων. Στο σύνολό τους οι αρχαίοι αυτοί αιρετικοί, επηρεασμένοι από τον ορφισμό, τον πλατωνισμό, τον ερμητισμό και άλλες ιδέες του αρχαίου κόσμου, οι οποίες θεωρούσαν τον υλικό κόσμο κακό, έπλασαν ανάλογη κοσμολογία περί απαξίας της υλικής δημιουργίας ως δημιουργια κάποιου κακού θεού, τον οποίο ταύτιζαν με το Θεό της Παλαιάς Διαθήκης. Γι' αυτόν τον λόγο οι διδασκαλίες τους είχαν σαφώς «αντινομικό» (αντιιουδαϊκό) χαρακτήρα και προσάρμοσαν τη διδασκαλία του Χριστού σης δικές τους δοξασίες.
Για τους γνωστικούς ο υλικός κόσμος είναι προϊόν κακού και άρα η μελλοντική καταστροφή του είναι νομοτέλεια (βλ. Χρ. Ανδρούτσου. Δογματική της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, Αθήναι, 1956, σελ. 444). Ο γνωστικισμός είναι ο αντίποδας του χιλιασμού της αρχαίας Εκκλησίας. Η διδασκαλία του Χριστού περί των εσχάτων υπήρξε ίσως ένα από τα δόγματα που καλλιέργησαν ιδιαζόντως οι γνωστικοί, ίσως το μοναδικό.
Και στη συνέχεια όμως αιρετικές ομάδες ως τις μέρες μας θα καλλιεργήσουν περίεργες εσχατολογικές δοξασίες. Διάφορες περιθωριακές θρησκευτικές ομάδες κατά τους βυζαντινούς χρόνους, αλλά κυρίως στο χρόνια του Μεσαίωνα στη Δύση, όχι μόνο πίστευαν σε επικείμενη καταστροφή του κόσμου, αλλά και όριζαν συχνά χρονολογίες και ημερομηνίες.
Πολλές τέτοιες ομάδες αναπτύχθηκαν στους κόλπους του Προτεσταντισμού μετά τον 16ο αιώνα στη δυτική Ευρώπη. Έξαρση εσχατολογικών ομάδων έχουμε στην Αμερική τον 19ο αιώνα. Διάφόροι αιρεσιάρχες, εκμεταλλευόμενοι τις άθλιες συνθήκες ζωής και εργασίας εκατομμυρίων μεταναστών στον Νέο Κόσμο, ευαγγελίζονταν σύντομα απαλλαγή από τα δεινά τους, με την έλευση της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε τον σκοπό των αιρέσεων αυτών· με την προσδοκία «του τέλους των δεινών» και τον «ερχομό της χιλιετούς βασιλείας του Χριστού», αλλά και τον φόβο περί επικείμενης εξοντώσεως των ασεβών, ςπ-ρατολογούσαν στις τάξεις τους πλήθος οπαδών, τους οποίους εκμεταλλεύονταν ποικιλοτρόπως. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση του πάστορα Γ. Μίλερ, ο οποίος το 1829 κήρυττε ότι το «επικείμενο τέλος του κόσμου και την έναρξη της χιλιετούς βασιλείας του Χριστού» θα γινόταν το 1844.
Τον διαδέχτηκε ο Κάρολος Ράσελ, ο ιδρυτής της γνωστής «Φυλλαδικής Εταιρείας ''Σκοπιά"», της οργάνωσης δηλαδή των μαρτύρων του Ιεχωβά, ο οποίος όρισε «το τέλος του κόσμου», αρχικά το 1874 και, μετά τις διαδοχικές διαψεύσεις του ιδίου και των διαδόχων του στην ηγεσία της εταιρείας (1878,1914,1915,1918,1925, 1931,1975), συνεχίζεται η καταστροφολογία με συγκαλυμμένες μορφές (βλ. Α. Αντωνόπουλου, ό.π., σελ. 19-21, καθώς ; και Α. Αλεβιζοπούλου, Εγχειρίδιο Αιρέσεων και Παραθρησκευτικών Ομάδων, Πρέβεζα, 1991, σελ. 459 κ.ε.).
Και στον χώρο όμως έκτος των χριστιανογενών αιρέσεων υπάρχει διάχυτη η πίστη για την καταστροφή του κόσμου. Ο Ιουδαϊσμός, αντλώντας από τη διδασκαλία των προφητών της Παλαιάς Διαθήκης αλλά και από τη λεγόμενη «αποκαλυπτική γραμματεία» του Ιουδαϊσμού, δηλαδή τα απόκρυφα βιβλία, πιστεύει σε μελλοντική καταστροφή του κόσμου. Βεβαίως η εσχατολογική προοπτική του Ιουδαϊσμού είναι ενταγμένη στην περί της εθνικής αποκαταστάσεωςτου εβραϊκού λαού.
Επίσης και το Ισλάμ έχει τη δική του διδασκαλία των εσχάτων. Σύμφωνα με το Κοράνι, σε χρόνους μελλοντικούς ο Αλλάχ θα αποφασίσει να καταστρέψει αυτόν τον κόσμο και θα κάνει τη μεγάλη κρίση, όπου οι πιστοί μουσουλμάνοι θα ανταμειφθούν, ενώ οι άπιστοι θα ριχτούν στην κόλαση για να βασανίζονται αιώνια. Έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο παράδεισος και η κόλαση για το Ισλάμ έχουν υλικό χαρακτήρα και ως εκ τούτου οι ίδιοι πιστεύουν στην αναδημιουργία του υλικού κόσμου από τον Αλλάχ.
Το τέλος του κόσμου στην πίστη μας
Η Εκκλησία μας πιστεύει ότι ο κόσμος είναι εκ του μηδενός δημιούργημα του Θεού. Αυτό σημαίνει ότι, εφόσον έχει αρχή (Γεν. 1,1), θα έχει αναγκαστικά και τέλος. Αυτή η πίστη είναι άλλωστε σύμφωνη με τα πορίσματα της επιστήμης, η οποία βλέπει αργό αλλά αναπόφευκτο θάνατο του υλικού κόσμου, διά της «εντροπίας», δηλαδή με τον «θερμικό θάνατο» του κόσμου.
Υπάρχουν πάμπολλα χωρία τόσο της Παλαιάς όσο και της Καινής Διαθήκης, τα οποία διδάσκουν το τέλος του υλικού κόσμου. Ο Ψαλμωδός αναφέρει κατηγορηματικά ότι «κατ' αρχάς σύ. Κύριε, τήν γήν έθεμελίωσας, και έργα των χειρών σου είσιν οι ουρανοί· αύτοί άπολούνται, σύ δέ διαμένεις, και πάντες ώς ίμάτιον παλαιωθήσονται, και ώσεί περιβόλαιον ελίξεις αυτούς και άλλαγήσονται· σύ δέ ό αυτός ει, και τά έτη σου ούκ έκλείψουσιν. οι υιοί τών δούλων σου κατασκηνώσουσι, και τό σπέρμα αυτών είς τόν αιώνα κατευθυνθήσεται (Ψαλμ. 11,26-29). Ο Θεός που θεμελίωσε τον υλικό κόσμο, όταν αποφασίσει, θα τον καταστρέψει, για να τον αναδημιουργήσει (Ψαλμ.92,27). Ο προφήτης Ησαΐας προφήτευσε ότι «η γη ως ιμάτιον παλαιωθήσεται» (Ησ.51,6)· όπως αλλάζουμε τα παλιά ενδύματά μας, θα αλλάξει και ο κόσμος μορφή.
Ο Χριστός βεβαίωσε ότι «ο ουρανός και η γη παρελεύσονται» (Μαρκ. 13,31 και Λουκ.21,33). Σε άλλο σημείο αναφέρει ότι ο κόσμος δεν είναι αιώνιος, αλλά αιώνιος είναι μόνον ο λόγος Του: «αμήν γαρ λέγω υμίν, έως αν παρέλθη ό ουρανός και ή γη, ιώτα έν ή μία κεραία ού μή παρέλθη άπό του νόμου έως αν πάντα γένηται» (Ματθ.5,18), διαβεβαιώνοντας μάλιστα το εξάπαντος του τέλους του κόσμου.
Στην περίφημη περί εσχάτων διδασκαλία Του διασαφηνίζει ότι «ευθέως δέ μετά τήν θλίψιν τών ημερών εκείνων ό ήλιος σκοτισθήσεται και ή σελήνη ού δώσει τό φέγγος αυτής, και οι αστέρες πεσούνται άπό του ουρανού, και αί δυνάμεις τών ουρανών σαλευθήσονται» (Ματθ.24,29).
Ο απόστολος Παύλος έγραψε ότι «οι χρώμενοι τω κόσμω τούτω ως μη καταχρώμενοι· παράγει γαρ το σχήμα του κόσμου τούτου» (A' Koρ.7,31), ότι δηλαδή αυτός ο κόσμος με αυτή τη μορφή κάποια μέρα θα παρέλθει. Αυτή δε η μέρα, όπως θα δούμε στα επόμενα κεφάλαια, συμπίπτει με την «Ημέρα του Κυρίου την επιφανή», δηλαδή τη Δευτέρα Παρουσία του Χριστού (Ματθ. 19,18.24,3).
Ο απόστολος Πέτρος με σαφήνεια προφήτευσε ότι στα έσχατα «οι δέ νυν ουρανοί και ή γη τω αυτού λόγω τεθησαυρισμένοι εισί πυρί τηρούμενοι εις ήμέραν κρίσεως και απώλειας τών ασεβών ανθρώπων» (Β' Πετρ.3,7)· και συνεχίζει: «Ήξει δέ ή ημέρα Κυρίου ώς κλέπτης έν νυκτί, έν ή ουρανοί ροιζηδόν παρελεύσονται, στοιχεία δέ καυσούμενα λυθήσονται, και γη και τά έν αυτή έργα κατακαήσεται» (Β' Πετρ.3,10). Δεν αφήνει κανένα περιθώριο για να διατηρηθεί αυτό το σχήμα του κόσμου. Το αντίθετο μάλιστα: τα πάντα θα καταρρεύσουν όταν ο Θεός το αποφασίσει.
Ο άγιος Ιωάννης, ο συγγραφέας της Αποκαλύψεως, γράφει για το τέλος του κόσμου: «Και είδον θρόνον μέγαν λευκόν και τόν καθήμενον έπ' αύτώ, ού άπό προσώπου έφυγεν ή γη και ό ουρανός, και τόπος ούχ ευρέθη αύτοίς» (Αποκ.20,11)' και συνεχίζει: «Και είδον ούρανόν καινόν και γήν καινήν ό γάρ πρώτος ουρανός και ή πρώτη γη απήλθαν, και ή θάλασσα ούκ έστιν έτι» (Aποκ.21,1).
Βλέπουμε ότι δεν αφήνεται κανένα περιθώριο από τον λόγο του Θεού για την αιωνιότητα του κόσμου. Αυτός ο κόσμος θα παρέλθει οπωσδήποτε. Κατά συνέπεια οι δοξασίες των διαφόρων αιρετικών, ότι δήθεν ο κόσμος θα παραμείνει αιώνιος και αναλλοίωτος, δεν έχουν καμιά αγιογραφική θεμελίωση. Μετέωρη παραμένει επίσης η αιρετική δοξασία των αρχαίων και συγχρόνων χιλιοστών περί της δήθεν αυτόματης μετάλλαξης του κόσμου, χωρίς κοσμική καταστροφή, και της υποτιθέμενης χιλιετούς βασιλείας του Χριστού επί της Γης, για την οποία θα κάνουμε εκτενή λόγο στη συνέχεια.
Για ποιον λόγο θα έρθει η καταστροφή
Γιατί όμως θα καταστραφεί ο κόσμος; Στη δογματική θεολογία της Εκκλησίας μας αναπτύσσεται με σαφήνεια όχι μόνο το αναπότρεπτο του τέλους της υλικής κτίσεως αλλά και η αιτία του, η οποία είναι απόλυτα συνυφασμένη με τη σωτηριολογία, δηλαδή με τη διαδικασία τής από μέρους του Θεού σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους.
Οι πατέρες της Εκκλησίας μας βλέπουν την τελική και δραματική αυτή καταστροφή του κόσμου να έχει συνάφεια με την αμαρτία του ανθρώπου, η οποία κατά τον απόστολο Παύλο είχε τραγικές συνέπειες και για την υλική κτίση: «ή γάρ άποκαραδοκία τής κτίσεως την άποκάλυψιν των υιών του Θεού άπεκδέχεται. Τη γάρ ματαιότητι η κτίσις ύπετάγη, ούχ έκούσα, αλλά διά τόν ύποτάξαντα, έπ' έλπίδι ότι και αυτή ή κτίσις έλευθερωθήσεται άπό τής δουλείας τής φθοράς εις τήν έλευθερίαν τής δόξης των τέκνων του Θεού. Οϊδαμεν γάρ ότιιασα ή κτίσις συστενάζει και συνωδίνει άχρι του νυν» (Ρωμ.8,20).
Ο αείμνηστος καθηγητής της Δογματικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ν. Μητσόπουλος έγραψε ότι «υπό των πατέρων της Εκκλησίας συνάπτεται η παρέλευσις του κόσμου τούτου προς την αμαρτίαν των ανθρώπων. Η φθορά και το τέλος του κόσμου τούτου είναι αποτέλεσμα της πτώσεως των πρωτοπλάστων και της αμαρτίας των ανθρώπων γενικότερον» Ν. Μητσόπουλου, Θέματα Ορθοδόξου Δογματικής Θεολογίας, Αθήνα, 1984, σελ. 404).
Ήδη ο άγιος Ειρηναίος, επίσκοπος Λουγδούνου (+199 μ.Χ.), τόνισε ότι «το σχήμα παράγει του κόσμου τούτου, τουτέστιν εν οις παράβασις γέγονεν, ότι επαλαιώθη ο άνθρωπος εν αυτοίς. Και διά τούτο το σχήμα τούτο πρόσκαιρον εγένετο, προειδότος τα πάντα του Θεού» (Ειρην., 'Ελεγχος, 5,36,1. P.G.7,1221).
To ίδιο και ο Θεοδώρητος Κύρου αναφέρει ότι «πάσα η κτίσις ορωμένη θνητήν έλαχε φύσιν, επειδήπερ των όλων ο Ποιητής προεώρα του Αδάμ την παράβασιν και την επενεχθησομένην αυτώ του θανάτου ψήφον. Ου γαρ ην εικός ουδέ δίκαιον τα μεν δι' αυτόν γεγενημένα μεταλαχείν αφθαρσίας αυτόν δε, ου χάριν ταύτα επεποίητο, θνητόν είναι και παθητόν» (Θεοδ., Ερμ. εις Ρωμ, 8,20. P.G.82,136-137).
Τέλος ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων θεωρεί απαραίτητη τη διά της καταστροφής ανακαίνιση του κόσμου, προκειμένου να καθαρθεί αυτός από τις προαιώνιες αμαρτίες όλων των ανθρώπινων γενεών, «επειδή γαρ και φθορά και κλοπή και μοιχεία και παν είδος αμαρτιών εχύθη επί της γης, και αίματα εφ' αίμασιν εμίγη εν τω κόσμω, ίνα ουν μη μείνη το θαυμαστόν τούτο οικητήριον ανόμοίας πεπληρωμένον, παρέρχεται ο κόσμος ούτος, ίνα ο καλλίων αναδειχθεί» (Κυρ., Ιερ. Κατηχ., 15,3. P.G.33,873).
Ο κόσμος, κατά τους αγίους Πατέρες, έχει μολυνθεί από την αμαρτία. Ο μόνος τρόπος να καθαριστεί είναι να καταστραφεί και να ανακαινιστεί εκ βάθρων.
Βλέπουμε λοιπόν ότι για τη θεολογία της Εκκλησίας μας το τέλος του κόσμου δεν είναι ένα απλό νομοτελειακό μελλοντικό γεγονός, αλλά το τέλος της πορείας της σωτηρίας του ανθρώπου και η απελευθέρωση της υλικής κτίσεως από τη φθορά. Ο ιερός Χρυσόστομος τόνισε ότι «έλευθερωθήσεται από της δουλείας της φθοράς, τουυτ' έστιν έσται φθαρτή, αλλά ακολουθεί τη του σώματος ευμορφία» (Ι. Χρυσ. ΡG.60,530).
Με άλλα λόγια, ο κόσμος είναι ομοούσιος ως προς το σώμα με τον άνθρωπο και προέκταση του. Δημιουργήθηκε για να είναι συνεργός, κατά τον απόστολο Παύλο, στην «έλευθερίαν της δόξης των τέκνων του Θεού» (Ρωμ.8,21). Ο περιβάλλων κόσμος είναι ο τόπος της βιολογικής και ηθικής πραγματώσεως των ανθρώπων. Όπως ακολούθησε τον άνθρωπο στη φθορά εξαιτίας της αμαρτίας, τώρα είναι δίκαιο να ακολουθήσει τον άνθρωπο στην αποκατάσταση και την αφθαρσία. Έτσι, κατά τον καθηγητή Ν. Μητσόπουλο, «αποκαθισταμένου του ανθρώπου εις την κατάστασιν της αφθαρσίας, διά της δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου. Και η κτίσις απαφθαρτίζεται. Ως ποιηθείσα δε χάριν του ανθρώπου προσλαμβάνει και αύτη νέαν μορφήν ανάλογον του νέου ανθρώπου, του κληρονομούντος την βασιλείαν των ουράνών» (Ν. Μητσόπουλου, ό.π., σελ. 405). Ο θαυμαστός κόσμος είναι και θα είναι διαπαντός το σημείο δοξολογίας του Θεού, όπως λέει ο Ψαλμωδός (Ψαλμ.18,1-7).
Θα εξακολουθήσει να είναι σημείο της δοξολογίας του Θεού και μετά την «περέλευση του σχήματος του κόσμου τούτου» (Α" Κορ.7,31). Τώρα μετέχουμε της δόξης του Θεού «δι' εσόπτρου εν αινίγματι» (Α' Κορ.13,12)· τότε, εφόσον προτιμήσουμε την «αγαθήν μερίδα» (Λουκ. 10,42), δηλαδή εφόσον αξιωθούμε στη μεγάλη κρίση να συσταθούμε στα δεξιά του Κυρίου ως δίκαιοι (Ματθ.25,34), θα έχουμε τη δυνατότητα να βλέπουμε κατά πρόσωπο τον Θεό και να δοξάζουμε αιωνίως τη μεγαλοπρέπεια Του μαζί με ολόκληρη τη δημιουργία.
Εξυπακούεται ότι το τέλος του κόσμου, σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία, έστω με αυτή τη βίαιη μορφή που αναφέρεται στην Αγία Γραφή, δεν σημαίνει την τέλεια κατάρρευση και εκμηδένιση του, αλλά την εκ νέου αναδημιουργία του. Τη δημιουργία «καινού ουρανού και καινής γης» (Αποκ.21,1). Γι'αυτή τη θαυμαστή αναδημιουργία θα κάνουμε εκτενή λόγο στη συνέχεια της εργασίας μας.
Το 2012 και το ημερολόγιο των Μάγια
Η πρώτη προφητεία που αναφέρει το έτος 2012 έγινε πριν από 800 χρόνια σε κάποιο κείμενο που έγραψε ο ιησουίτης μοναχός Σεμπαστιάνο Φιμπονάτσι, σε μεσαιωνικό μοναστήρι της Ιταλίας.Ο Φιμπονάτσι είχε αποκτήσει φήμη, όπως συνέβη με πολλούς μελλοντολόγους του Μεσαίωνα. Μετά τον θάνατο του όμως ξεχάστηκε τόσο ο ίδιος όσο και τα κείμενα του. Για να φτάσουμε στη δεκαετία του 70, όταν σε μια δημοπρασία μεσαιωνικών κειμηλίων που έγινε στο Λος Αντζελες δημοπρατήθηκε και η περιβόητη περγαμηνή του Φιμπονάτσι, που περιείχε την «προφητεία». Ιδιοκτήτης της περγαμηνής έγινε ο πλούσιος Αμερικάνος Ρόμπερτ ΓιουτζΙν Λάνγκλεϊ, που είχε και μια ιδιαίτερη μανία με τα μελλοντολογικά. Ήταν η εποχή που γυρίστηκε ο Εξορκιστής και το Μωρό της Ρόφαρι, δύο θρίλερ που άφησαν εποχή στο Χόλιγουντ με θέμα την εμφάνιση του Αντίχριστου.
Την ίδια εποχή στα περίχωρα του Λος Άντζελες βρίσκονταν πολλά «αρχηγεία» σατανιστικών οργανώσεων. Ο Λάνγκλει βρέθηκε μερικά χρόνια αργότερα δολοφονημένος στη βίλα του. Σε έναν από τους τοίχους υπήρχε με μεγάλα γράμματα γραμμένη η χρονολογία «2012» και από πάνω της ένα τεράστιο «Χ» με το αίμα του. Δίπλα του βρέθηκε μια έκδοση της Αποκάλυψης του Ιωάννη, με μαρκαρισμένο το τελευταίο εδάφιο της Αποκάλυψης, τον Επίλογο, όπου επί λέξει αναφέρονται τα εξής: «Εγώ ο Ιωάννης βεβαιώνω όλους όσοι ακούνε τα προφητικά λόγια αυτού του βιβλίου ότι, αν κανείς προσθέσει κάτι σ' όσα είναι γραμμένα εδώ, θα του προσθέσει κι ο Θεός τις συμφορές που είναι γραμμένες σ' αυτό το βιβλίο».
Μετά το δραματικό αυτό γεγονός η φήμη της περιβόητης «προφητείας» εκτοξεύτηκε και απασχόλησε ακόμα και τα μέσα ενημέρωσης. Ένα επιπλέον στοιχείο που την έκανε διάσημη είναι ότι ξεκινά με την ημερομηνία 30 Απριλίου 1945, λέγοντας ότι τότε «θα πεθάνει το Θηρίο». Στις 30 Απριλίου του 1945 αυτοκτόνησε ο Αδόλφος Χίτλερ και το γεγονός τροφοδότησε τη φαντασία των μελετητών και των σεναριολόγων. Ο Φιμπονάτσι προφητεύει τη «Μεγάλη Καταστροφή και την αρχή της περιόδου της Αποκάλυψης», που θα γίνει το 2012.
To ίδιο προβλέπουν και οι Μάγια, όπως λένε διάφοροι καταστροφολόγοι της εποχής μας. Φυσικά για τους σοβαρούς μελετητές και επιστήμονες οι «προφητείες» των Μάγια για το τέλος του κόσμου είναι σκέτη μυθολογία. Η θεωρία που έχει αναπτυχθεί βασίζεται στο ημερολόγιο των Μάγια, το λεγόμενο και ως ακριβέστερο ημερολόγιο που δημιουργήθηκε ποτέ. Βασίζεται σε τρεις κύκλους: Έναν κεντρικό κύκλο 365 ημερών, έναν «ιερό» κύκλο 260 ημερών κι έναν Μεγάλο Κύκλο 5.125 ετών. Στις 21 Δεκέμβρίου του 2012 ολοκληρώνεται ένας Μεγάλος Κύκλος, που σημαίνει ότι θα έρθει μεγάλη καταστροφή. Ο αστρονόμοι των Μάγια (που υπήρξαν πράγματι πρωτοπόροι) είχαν υπολογίσει με ακρίβεια τους κύκλους της Σελήνης και της Αφροδίτης, πλανητικές συνόδους και διελεύσεις, εκλείψεις, ηλιοστάσια και ισημερίες μέχρι το 2012.
Όπως υποστηρίζουν οι μελλοντολόγοι, οι Μάγια πίστευαν ότι ο κόσμος στον οποίο ζούμε θα τελειώσει όταν το χειμερινό ήλιοστάσιο ευθυγραμμιστεί με το σκοτεινό ρήγμα του γαλαξία μας (τον δικό τους κάτω κόσμο, που ταυτιζόταν με το κέντρο του γαλαξία μας και προσδιόριζαν στις 26 μοίρες από τον αστερισμό του Τοξότη). Οι σχετικές θεωρίες υποστηρίζουν ότι αυτό το φαινόμεvo θα συμβεί στις 21 Δεκεμβρίου 2012.
Οι Μάγια βέβαια μπορεί να έκαναν τις παρατηρήσεις τους, αλλά οι σημειώσεις τους χρησιμοποιήθηκαν ανά την Ιστορία κατά το δοκούν για την εξυπηρέτηση συμφερόντων και την τρομοκράτηση του λαού. Δεν είναι τυχαίο ότι ο περιβόητος Κώδικας της Δρέσδης, ένα από τα σημαντικότερα κείμενα τους, είναι ελλιπές αφού έχει διασωθεί μόνο η τελευταία του σελίδα που οδηγεί σε επιπόλαια συμπεράσματα. Εκεί λένε ότι το τέλος του κόσμου θα έρθει με το νερό, αλλά τελικά οι θεοί των Μάγια θα ξαναφτιάξουν τον κόσμο.
Είναι πάντως τουλάχιστον θλιβερό για την εποχή μας, με τα τόσα τεχνολογικά και φιλοσοφικά δεδομένα, να υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι ανά τον πλανήτη που όχι μόνο πιστεύουν σε μύθους, αλλά προετοιμάζονται και για την επιβίωση τους αγοράζοντας προμήθειες και κατασκευάζοντας καταφύγια.
Ωστόσο αυτές οι προβλέψεις των Μάγια και οι συνέπειες τους είναι σχετικά «αθώες» μπροστά στα εγκλήματα που συνέβησαν στο παρελθόν από αντίστοιχες «προφητείες». Η κατάληξη φανατισμένων ομάδων σκοταδιστών υπήρξε συχνά δραματική και η πραγματικότητα ξεπέρασε και την πιο νοσηρή φαντασία. Κατά καιρούς συνέβησαν τραγωδίες που βάφτηκαν με αίμα αθώων και ευκολόπιστων ανθρώπων και σόκαραν την ανθρωπότητα. Αποκρυφιστικές σέκτες, θρησκευτικές αιρέσεις, παρακλάδια δοξασιών, σατανιστικές ομάδες και νοσταλγοί του Μεσαίωνα οδήγησαν στον θάνατο στρατιές πιστών με βασικό «κήρυγμα» το τέλος του κόσμου.
Αφήνοντας κατά μέρος τις δοξασίες και αντιλήψεις εκτός του Χριστιανισμού σχετικά με το τέλος του κόσμου, ας εμβαθύνουμε στη χριστιανική διδασκαλία, και μάλιστα στην ορθόδοξη, η οποία εκφράζει και την αυθεντικότητα του Χριστιανισμού. Μέσα από τις μαρτυρίες των θεόπνευστων ιερών κειμένων της Αγίας Γραφής, αλλά και μέσα από τις ερμηνευτικές σημειώσεις και μαρτυρίες των αγίων πατέρων της Εκκλησίας μας θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μια εικόνα των εσχάτων της Ιστορίας του κόσμου.
Με λόγο απλό και κατανοητό, θα επιχειρήσουμε να εξηγήσουμε ποια είναι η διδασκαλία της Εκκλησίας μας για τα έσχατα, η οποία διαφέρει ριζικά από τις αυθαίρετες ανθρώπινες δοξασίες, όπου κυριαρχεί ο τρόμος και το άγχος. Αντίθετα, η περί εσχάτων διδασκαλία της Εκκλησίας μας έχει τον χαρακτήρα της προσμονής, διότι η καταστροφή αυτού του πεπαλαιωμένου κόσμου θα σημάνει την αναδημιουργία του και την αρχή μιας νέας βιωτής για τους πιστούς του Χριστού αιώνιας ευδαιμονίας!
Η Δευτέρα Παρουσία του Χριστού
Στο «Σύμβολο της Πίστεως» (το «Πιστεύω») ομολογούμε: «και πάλιν ερχόμενον (σ.σ.: τον Κύριον) μετά δόξης, κρίναι ζώντας και νεκρούς». Πρόκειται για το κορυφαίο δόγμα της Εκκλησίας μας περί της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Σύμφωνα με τον αείμνηστο καθηγητή της Δογματικής Χ. Ανδρούτσο, «η ένδοξος έλευσις αύτη αποτελεί μίαν των θεμελιωδών Χριστιανικών αληθειών» (Χ. Ανδρούτσου, Δογματική της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, Αθήναι, 1956, σελ. 437). Η περί Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου διδασκαλία, όπως είναι διατυπωμένη σε όλα τα αρχαία «Σύμβολα Πίστεως», συμπεριλαμβάνει την προσωπική έλευση του Κυρίου, την προσδοκία της αναστάσεως των νεκρών, την κρίση όλων των ανθρώπων, την οριστική μακάρια αποκατάσταση των δικαίων και την αιώνια καταδίκη των αμαρτωλών και τέλος την αναδημιουργία και αφθαρτοποίηση της υλικής κτίσεως.
Είναι περιττό να τονίσουμε ότι, εφόσον η διδασκαλία περί εσχάτων της Εκκλησίας μας είναι δόγμα πίστεως και άρθρο στο «Σύμβολο της Πίστεως», οφείλουμε να το πιστεύουμε απαράλλακτα, όπως το διδάσκει η Εκκλησία μας. Στην αντίθετη περίπτωση, θα δοξάζουμε αιρετικές απόψεις, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τη θέση μας στην Εκκλησία και τη δυνατότητα της σωτηρίας μας.
To επισημαίνουμε αυτό για όσους, ενώ θεωρούν τον εαυτό τους «πιστό Χριστιανό», αμφιβάλλουν για την περί εσχάτων δίδασκαλία της Εκκλησίας μας ή υιοθετούν αιρετικές δοξασίες.
Η Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου αποτελεί τον ειδοποιό λόγο, το κέντρο και την αιτία της συντέλειας του κόσμου. Η ένδοξη του Κυρίου Παρουσία θα σημάνει το τέλος αυτού του φθαρτού και τραυματισμένου απο την αμαρτία κόσμου και την αρχή μια νέας δημιουργίας, άφθαρτης και αιώνιας. Γι' αυτό και κατέχει τη σημαντική αυτή θέση στη χριστιανική διδασκαλία. Γι' αυTO και συμπεριλήφθηκε στο «Σύμβολο της Πίστεως», για ν' αποτελεί δόγμα πίστεως.
Καλείται Δεύτερη Παρουσία, διότι η Πρώτη Παρουσία συντελέστηκε με την ενανθρώπηση του Υιού και Λόγου του Θεού, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η απολύτρωση του ανθρωπίνου γένους από τα δεσμά του διαβόλου και τη δουλεία της αμαρτίας η οποία έφερε τη φθορά και τον θάνατο στον άνθρωπο και σε όλα τα δημιουργήματα, όταν «ό Λόγος σαρξ έγένετο και έσκήνωσεν έν ήμίν. και έθεασάμεθα τήν δόξαν αύτού, δόξαν ώς μονογενούς παρά πατρός, πλήρης χάριτος και αληθείας» (Ιωάν.1,14).
Η Πρώτη Παρουσία υπήρξε αθόρυβη και είχε τον χαρακτήρα της ταπεινωτικής εισόδου του Κυρίου στον χώρο και τον χρόνο. Ο απόστολος Παύλος μάς λέει με καταπληκτική σαφήνεια ότι ο Χριττός «εν μορφή Θεού υπάρχων ουχ αρπαγμόν ηγήσατο το είναι Θεώ, αλλ' εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών, εν ομοίωματι ανθρώπων γενόμενος και σχήματι ευρεθείς ως άνθρωπος εταπείνωσε εαυτόν γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλιπ.2,6-8).
Η ταπεινή και αθόρυβη πρώτη παρουσία του Χριστού, λένε οι πατέρες της Εκκλησίας μας, ήταν επιβεβλημένη, διότι έπρεπε το ανθρώπινο γένος να πιστέψει σε Αυτόν όχι από εξαναγκασμό, που θα προκαλούσε η αποκαλυμμένη θειική Του δόξα (όπως την είδαν οι τρεις μαθητές κατά τη μεταμόρφωση Του στο όρος Θαβώρ), αλλά ελεύθερα.
Ο Θεός σέβεται απόλυτα την ανθρώπινη ελευθερία, διότι αυτή συνιστά και την έννοια του προσώπου. Έπρεπε λοιπόν οι άνθρωποι να δεχτούν ελεύθερα την εν Χριστώ απολύτρωση και να είναι οντολογική η αποβολή του «παλαιού ανθρώπου», ο οποίος ήταν παραδομένος στη δουλεία της αμαρτίας και της φθοράς. «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν» (Ματθ. 16,24) διευκρίνισε ο Κύριος.
Ο απόστολος Παύλος είναι ο διαπρύσιος κήρυκας της εν Χριστώ ελευθερίας. Έγραψε στους χριστιανούς της Γαλατίας ότι «επ' ελευθερία εκλήθητε αδελφοί» (Γαλ.5,13), θέλοντας να τονίσει ότι κανένας εξαναγκασμός δεν τους έφερε στην Εκκλησία. Κανέναν δεν εξαναγκάζει ο Θεός να σωθεί. Επάνω στην ελευθερία έγκειται ακριβώς το μεγαλείο αλλά και η τραγικότητα του ανθρώπου. Όποιος θέλει αβίαστα να σωθεί αυτός θα απολαύσει αιώνια την ευδαιμονια της χάριτος και των δωρημάτων του Θεού. Όποιος απορρίψει ελεύθερα την εν Χριστώ απολύτρωση και παραμείνει στην αμαρτία θα αυτοκατακριθεί και θα αυτοοδηγηθεί στην αιώνια τιμωρία που γεννά η απουσία του Θεού.
Αν όμως η Πρώτη Παρουσία ήταν ταπεινή και αθόρυβη, η Δευτέρα Παρουσία θα είναι εντελώς το αντίθετο. Θα έρθει ο Κύριος μετά δόξης και δυνάμεως αφάνταστης. Ο Χριστός δεν θα έλθει πλέον ταπεινός, ασήμαντος και καταδιωγμένος από τους ανθρώπους. Θα εμφανιστεί ερχόμενος επί των νεφελών του ουρανού, περιβεβλημένος την άρρητη θεία δόξα και μεγαλοπρέπεια Του, ακόλουθούμενος από τις μυριάδες αγγελικές δυνάμεις. Θα έρθει όχι ως σωτήρας πια, αλλά ως φοβερός κριτής ζωντανών και νεκρών.
Η Δευτέρα και όντως φοβερά Παρουσία του Κυρίου είναι απόλυτα θεμελιωμένη στην Αγία Γραφή. Στην Παλαιά Διαθήκη οι θεόπνευστοι προφήτες προείδαν το μεγάλο και συγκλονιστικό αυτό γεγονός. Ο Ησαΐας προφήτευσε ως εξής: «Ιδού γαρ Κύριος ως πυρ ήξει (σ.σ.: θα έρθει) και ως καταιγίς τα άρματα αυτού και αποδούναι εν θυμώ εκδίκησιν αυτού και αποσκορακισμόν αυτού εν φλογί πυρός. Εν γαρ τω πυρί Κυρίου κριθήσεται πάσα η γη και εν τη ρομφαία αυτού πάσα σαρξ. [...] Είπε Κύριος, καγώ τα έργα αυτών και τον λογισμόν αυτών επίσταμαι. Έρχομαι συναγαγείν πάντα τα έθνη και τας γλώσσας και ήξουσι και όψονται την δόξαν μου» (Ησ.66,1518). Ομιλεί ο μεγάλος προφήτης για τη μελλοντική δικαία κρίση, διότι έχει υπόψη του την αδικία που βασιλεύει στη Γη.
Ο Ιωήλ προφήτευσε: «Σαλπίσατε σάλπιγγι έν Σιών, κηρύξατε έν όρει άγίω μου, και συγχυθήτωσαν πάντες οι κατοικούντες τήν γήν, διότι πάρεστιν ήμερα Κυρίου, ότι εγγύς, ημέρα σκότους και γνόφου, ημέρα νεφέλης και ομίχλης, ώς όρθρος χυθήσεται επί τά όρη λαός πολύς και ισχυρός· όμοιος αυτώ ού γέγονεν άπό του αιώνος και μετ' αυτόν ού προστεθήσεται εώς ετών είς γενεάς γενεών» (Ιωήλ 2,1-2).
Ομοίως ο Μαλαχίας προείπε ότι «ιδού ήμερα Κυρίου έρχεται καιομένη ώς κλίβανος και φλέξει αυτούς, και έσονται πάντες οι αλλογενείς και πάντες οι ποιούντες άνομα καλάμη, και ανάψει αυτούς ή ημέρα ή ερχόμενη, λέγει Κύριος παντοκράτωρ, και ού μή υπολειφθή έξ αυτών ρίζα ουδέ κλήμα, και άνατελεί ύμίν τοις φοβουμένοις τό όνομά μου ήλιος δικαιοσύνης και ίασις έν ταίς πτέρυξιν αυτού, και έξελεύσεσθε και σκιρτήσετε ώς μοσχάρια έκ δεσμών άνειμένα» (Μαλ.4,1-2).
Ο Σοφονίας προφήτευσε ότι «Εὐλαβεῖσθε ἀπὸ προσώπου Κυρίου τοῦ Θεοῦ, διότι ἐγγὺς ἡμέρα τοῦ Κυρίου, ὅτι ἡτοίμακε Κύριος τὴν θυσίαν αὐτοῦ, καὶ ἡγίακε τοὺς κλητοὺς αὐτοῦ. καὶ ἔσται ἐν ἡμέρᾳ θυσίας Κυρίου καὶ ἐκδικήσω ἐπὶ τοὺς ἄρχοντας καὶ ἐπὶ τὸν οἶκον τοῦ βασιλέως καὶ ἐπὶ πάντας τοὺς ἐνδεδυμένους ἐνδύματα ἀλλότρια· καὶ ἐκδικήσω ἐπὶ πάντας ἐμφανῶς ἐπὶ τὰ πρόπυλα ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, τοὺς πληροῦντας τὸν οἶκον Κυρίου Θεοῦ αὐτῶν ἀσεβείας καὶ δόλου. καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, λέγει Κύριος, φωνὴ κραυγῆς ἀπὸ πύλης ἀποκεντούντων καὶ ὀλολυγμὸς ἀπὸ τῆς δευτέρας καὶ συντριμμὸς μέγας ἀπὸ τῶν βουνῶν. θρηνήσατε, οἱ κατοικοῦντες τὴν κατακεκομμένην, ὅτι ὡμοιώθη πᾶς ὁ λαὸς Χαναάν, ἐξωλοθρεύθησαν πάντες οἱ ἐπῃρμένοι ἀργυρίῳ. καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐξερευνήσω τὴν Ἱερουσαλὴμ μετὰ λύχνου καὶ ἐκδικήσω ἐπὶ τοὺς ἄνδρας τοὺς καταφρονοῦντας ἐπὶ τὰ φυλάγματα αὐτῶν. οἱ δὲ λέγοντες ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν· οὐ μὴ ἀγαθοποιήσῃ Κύριος, οὐδ᾿ οὐ μὴ κακώσῃ, καὶ ἔσται ἡ δύναμις αὐτῶν εἰς διαρπαγὴν καὶ οἱ οἶκοι αὐτῶν εἰς ἀφανισμόν, καὶ οἰκοδομήσουσιν οἰκίας καὶ οὐ μὴ κατοικήσουσιν ἐν αὐταῖς καὶ καταφυτεύσουσιν ἀμπελῶνας καὶ οὐ μὴ πίωσι τὸν οἶνον αὐτῶν. Ὅτι ἐγγὺς ἡμέρα Κυρίου ἡ μεγάλη, ἐγγὺς καὶ ταχεῖα σφόδρα· φωνὴ ἡμέρας Κυρίου πικρὰ καὶ σκληρὰ τέτακται. δυνατὴ ἡμέρα ὀργῆς ἡ ἡμέρα ἐκείνη, ἡμέρα θλίψεως καὶ ἀνάγκης, ἡμέρα ἀωρίας καὶ ἀφανισμοῦ, ἡμέρα γνόφου καὶ σκότους, ἡμέρα νεφέλης καὶ ὁμίχλης, ἡμέρα σάλπιγγος καὶ κραυγῆς ἐπὶ τὰς πόλεις τὰς ὀχυρὰς καὶ ἐπὶ τὰς γωνίας τὰς ὑψηλάς. καὶ ἐκθλίψω τοὺς ἀνθρώπους, καὶ πορεύσονται ὡς τυφλοί, ὅτι τῷ Κυρίῳ ἐξήμαρτον· καὶ ἐκχεεῖ τὸ αἷμα αὐτῶν ὡς χοῦν καὶ τὰς σάρκας αὐτῶν ὡς βόλβιτα. καὶ τὸ ἀργύριον αὐτῶν καὶ τὸ χρυσίον αὐτῶν οὐ μὴ δύνηται ἐξελέσθαι αὐτοὺς ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς Κυρίου, καὶ ἐν πυρὶ ζήλου αὐτοῦ καταναλωθήσεται πᾶσα ἡ γῆ, διότι συντέλειαν καὶ σπουδὴν ποιήσει ἐπὶ πάντας τοὺς κατοικοῦντας τὴν γῆν». (Σοφ.1,7-18).
Ολοι οι θεόπνευστοι προφήτες προείδαν διά του Αγίου Πνεύματος τη μεγάλη και επιφανή Δευτέρα του Κυρίου Παρουσία και την περιγράφουν με αυτόν τον μεγαλειώδη τρόπο, διότι θα είναι το πιο μεγαλειώδες γεγονός από καταβολής κόσμου.
Στην Καινή Διαθήκη έχουμε ξεκάθαρη πρόρρηση για τη Δευτέρα Παρουσία από τον ίδιο τον Κύριο. Στην Πρώτη Παρουσία Του είπε ότι «ού γάρ άπέστειλεν ό θεός τόν υιόν αύτου είς τόν κόσμον ίνα κρίνη τόν κόσμον, άλλ' ίνα σωθή ό κόσμος δι' αύτού» (Ιωάν.3,17), αλλά δήλωσε ξεκάθαρα ότι μελλοντικά θα καταστεί κριτής «εν τη εσχάτη ημέρα» (Ιωάν. 12,48) και ότι «η κρίσις η εμή δικαία εστί» (Ιωάν.5,30).
Αλλού περιγράφει με καταπληκτική λεπτομέρεια την κρίση Του:
Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ᾿ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ αὐτοὺς ἀπ᾿ ἀλλήλων ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων, καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ, τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων» (Ματθ.25,30-31). Θα δουν οι άνθρωποι «τον υιόν του ανθρώπου ερχόμενον εν νεφέλη μετά δυνάμεως και δόξης πολλής [...] διότι εγγίζει η απολύτρωσις υμών» (Λουκ.21,27-28), «όψονται τον Υιόν του ανθρώπου ερχόμενον επί των νεφελών του ουρανού» (Ματθ.25,31), «όψεσθε τον υιόν του ανθρώπου εκ δεξιών καθήμενον της δυνάμεως και ερχόμενον μετά των νεφελών του ουρανού» (Μάρκ. 14,62), «ώσπερ γαρ η αστραπή αστράπτουσα έκτης υπό τον ουρανόν λάμπει, ούτως έσται ο Υιός του ανθρώπου εν τη ημέρα Αυτού» (Λουκ. 17,24) και «τούτο γαρ εστί το θέλημα του Πατρός μου, ίνα πας ο θεωρών τον Υιόν και πιστεύων εις Αυτόν έχη ζωήν αιώνιον, και αναστήσω αυτόν εγώ εν τη εσχάτη ημέρα» (Ιωάν.6,4). Μας διαβεβαιώνει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι στο μέλλον θα μας κρίνει ως κριτής δίκαιος και ένδοξος.
Ο απόστολος Πέτρος τόνισε με έμφαση στο κήρυγμα του ότι ο Χριστός «παρήγγειλεν ήμίν κηρύξαι τω λαώ και διαμαρτύρασθαι ότι αυτός έστιν ό ώρισμένος ύπό του Θεού κριτής ζώντων και νεκρών» (Πραξ.10,42)· Θα κριθούν όλοι, ζωντανοί και νεκροί, οι οποίοι θα αναστηθούν για να κριθούν και να τους αποδοθούν τα δίκαια. Ο απόστολος Παύλος ανήγγειλε στους Αθηναίους ότι ο Θεός «έστησεν ήμέραν έν ή μέλλει κρίνειν τήν οίκουμένην έν δικαιοσύνη» (Παρ. 17,31). Τόνισε στους χριστιανούς της Ρώμης ότι κανένας άνομος και αμαρτωλός δεν θα ξεφύγει από τη δίκαιη κρίση του Χριστού, «ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς καὶ ἀποκαλύψεως καὶ δικαιοκρισίας τοῦ Θεοῦ, ὃς ἀποδώσει ἑκάστῳ κατὰ ἔργα αὐτοῦ, τοῖς μὲν καθ᾿ ὑπομονὴν ἔργου ἀγαθοῦ δόξαν καὶ τιμὴν καὶ ἀφθαρσίαν ζητοῦσι ζωὴν αἰώνιον,τοῖς δὲ ἐξ ἐριθείας, καὶ ἀπειθοῦσι μὲν τῇ ἀληθείᾳ, πειθομένοις δὲ τῇ ἀδικίᾳ, θυμὸς καὶ ὀργή»([Ρωμ.2,5-8).
Η Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου ονομάζεται στην Αγία Γραφή «ημέρα» (Α' Κορ.3,13), «ημέρα εκείνη» (Ματθ.7,22.24,36. Λουκ.6,23), «εσχάτη ημέρα» (Ιωάν.6,39.11,24.12,48), «ημέρα Κυρίου» (Α' Κορ.5,5. Α' Θεσ.5,2), «ημέρα Χριστού» (Φιλιπ.1,10.2,16), «ημέρα Χριστού Ιησού» (Φιλιπ. 1,6), «ημέρα του Κυρίου Ιησού Χριστού» (Α' Κορ.1,8), «ημέρα επισκοπής» (Α' Πετρ.2,12), «ημέρα κρίσεως» (Ματθ.10,15.12,15,36. Ιωάν.4,170, «παρουσία» (Ματθ.24,3), «επιφάνεια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού» (A' Τιμ.6,14), «επιφάνεια της δόξης του μεγάλου Θεού και σωτήρος ημών Χριστού Ιησού» (Τιτ.2,13), «αποκάλυψις του Κυρίου Ιησού» (Β' Θεσ.1,7), «αποκάλυψις της δόξης» (σ.σ.: Αυτού) (A' Πετρ.4,13), «βασιλεία» (Β' Τιμ.4,1) κ.λπ. (βλ. Ν. Μητσόπουλου, ό.π., σελ. 373-374).
Η Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου ήταν ισχυρό βίωμα των πρώτων Χριστιανών, οι οποίοι περίμεναν, αδημονώντας καθημερινά, την έλευση του Κυρίου. Είχαν τη βεβαιότητα ότι η Δευτέρα Παρουσία του Χριστού θα σήμανε το τέλος αυτού του άδικου και διεφθαρμένου κόσμου. Θα γινόταν η αποκατάσταση των πιστών στην προπτωτική τους κατάσταση και θα καταργούνταν το κακό, ο θάνατος και ο διάβολος. Γι' αυτό πολλοί πιστοί είχαν ως πρόσφορο χαιρετισμό το «ο Κύριος εγγύς». Απαραίτητη ευχή στην καθημερινή τους προσευχή ήταν το «Ναι, έρχου ταχύ. Κύριε». Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις η ευσεβής προσμονή της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού είχε φτάσει σε υπερβολές και είχε δημιουργήσει επίσης σοβαρά προβλήματα στις χριστιανικές κοινότητες. Μας έχει διασωθεί ένα τέτοιο περιστατικό και κλήθηκε να το αντιμετωπίσει ο απόστολος Παύλος στους χριστιανούς της Θεσσαλονίκης οι οποίοι, απ' ό,τι φαίνεται, είχαν παραδοθεί στην προσμονή της άμεσης έλευσης του Κυρίου και είχαν παραμελήσει ολότελα τη ζωή τους, γεγονός που στηλίτευσε ο μεγάλος απόστολος.
Με βάση τη βιβλική και αγιοπατερική διδασκαλία της Εκκλησίας μας θα προχωρήσουμε στην παράθεση των θαυμαστών γεγονότων που θα ακολουθήσουν, με τη σειρά που περιγράφονται στα ιερά κείμενα. Η έλευση του Κυρίου θα σημάνει ταυτόχρονα την ανάσταση των νεκρών, την απάντηση του Κυρίου στον αέρα τη Μεγάλη Κρίση, την αναδημιουργία του κόσμου. Εμείς θα παραθέσουμε συμβατικά τα γεγονότα αναγκαστικά σαν να πρόκειται να γίνουν με κάποια σειρά.
Το πρώτο και θαυμαστό γεγονός θα είναι η γενική ανάσταση όλων των απ' αιώνος των νεκρών. Ως ανάσταση εννοούμε εμείς οι ορθόδοξοι την ανάσταση των σωμάτων και την ένωση τους ξανά με την αθάνατη ψυχή, η οποία ζωοποιεί το υλικό σώμα. To τονίζουμε αυτό, διότι κάποιοι αιρετικοί, κυρίως του ευρύτερου προτεσταντικού χώρου, ομιλούν για ανάσταση των ψυχών και κάποιοι άλλοι εκλαμβάνουν την πίστη της αναστάσεως ως συμβολική, δηλαδή αρνούνται την ανάσταση των σωμάτων.
Η ανάσταση των νεκρών αποτελεί κεφαλαιώδη πίστη της Εκκλησίας μας και είναι αποτυπωμένη στο «Σύμβολο της Πίστεως»: «προσδοκώ ανάστασιν νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος». Αυτό σημαίνει ότι όποιος δεν πιστεύει στην ανάσταση των σωμάτων των νεκρών είναι αιρετικός και δεν μπορεί να τύχει της σωτηρίας.
Η γενική ανάσταση των νεκρών ανήκει στις θεμελιώδεις αρχές της χριστιανικής μας πίστης, διότι είναι απόλυτα θεμελιωμένη στην Αγία Γραφή, όπου σαφέστατα και χωρίς ίχνος συμβολισμού προαναγγέλλεται.
Στην Παλαιά Διαθήκη γίνεται εκτενής λόγος για τη μελλοντική ανάσταση των νεκρών. Ο προφήτης Ιεζεκιήλ, με μια μεγαλειώδη πρόρρησή του, προλέγει την ανάσταση των «ξηρών οστέων» (Ιεζ.37,12-14). Ο Ιώβ (Ιωβ. 19,25). Ο Ησαΐας (26,19). Ο Ωσηέ (Ώσηέ13,14). Ο Δανιήλ (Δαν.12,2). Ο Μωυσής (Β' Μακαβ.7,9) και (Β' Μακ. 12,43-44).
Στην Καινή Διαθήκη οι μαρτυρίες είναι ξεκάθαρες. Ο ίδιος ο Κύριος αναφέρεται ξεκάθαρα στη γενική ανάσταση των νεκρών στα έσχατα (Ιωάν.5,25-29) και (Ιωάν.11,11).
Η Μάρθα, η αδελφή του νεκρού Λαζάρου, ομολόγησε ότι «οίδα ότι άναστήσεται (ο Λάζαρος) έν τη άναστάσει έν τη έσχατη ήμερα. είπεν αύτη ό Ίησούς· έγώ είμι ή άνάστασις και ή ζωή» (Ιωάν.11,24).
Ο απόστολος Παύλος (A' Θεσ.4,13-17). Η αποκάλυψις (Αποκ.20,12-13).
Συνδυάζοντας όλες τις αγιογραφικές μαρτυρίες για το θαυμαστό γεγονός της αναστάσεως των νεκρών, μπορούμε να φανταστούμε πώς θα γίνει αυτό. Τη μεγάλη εκείνη στιγμή θα ηχήσει ένας τρομερός ήχος από τον ουρανό σαν σάλπιγγα πολέμου και θα ακουστεί μια υπέρκοσμη φωνή: «Νεκροί, εγέρθητε». Θα είναι η φωνή του Κυρίου, ο οποίος θα δώσει την προσταγή να συντελεστεί το μεγαλύτερο θαύμα του κόσμου. Άμεσα θα γίνει μέγας σεισμός όπου η γη θα βγάλει στην επιφάνεια τα υλικά στοιχεία που συνέθεταν τα σώματα μας. Εν ριπή οφθαλμού τα στοιχεία αυτά θα μεταστοιχειωθούν σε οστά, σάρκες, νεύρα, δέρμα και ζωτικά όργανα και θα σχηματίσουν τα σώματα με τα ίδια στοιχεία και ολόιδια με αυτά προτού πεθάνουν.
Αμέσως θα επανέλθουν τα πνεύματα τους στα σώματα και θα λάβουν ζωή. Μετά θα τους αναλάβουν μυστηριώδεις νεφέλες, οι οποίες θα τους ανεβάσουν στον αέρα για τη μεγάλη συνάντηση τους με τον Κύριο.
Η ανασύσταση των σωμάτων εκ των διαλυμένων στοιχείων τους θ' αποτελέσει και αυτό ένα θαυμαστό γεγονός. Η άρνηση ορισμένων ορθολογιστών να δεχτούν αυτό το γεγονός προσκρούει στην παντοδυναμία του Θεού. Ο αείμνηστος καθηγητής Χ. Ανδρούτσος έγραψε ότι «ως εκ του μηδενός ο Θεός εδημιούργησε τα πάντα, ούτω διά της δημιουργικής δυνάμεως επαγάγει τα ανθρώπεια σώματα εις την πρώτην αυτών κατ' ουσίαν μορφήν» (Χ. Ανδρουτσου. Δογματική, σελ. 442).
Τίποτε δεν αδύνατο για τον Θεό, πολλώ δε μάλλον η ανάσταση των κεκοιμημένων.
To θαυμαστό και ελπιδοφόρο αυτό γεγονός έκανε πολλούς δύσπιστους κατά καιρούς να το αμφισβητήσουν, όπως έκαναν οι Αθηναίοι ακροατές του αποστόλου Παύλου (Πραξ. 17,32). Προβάλλουν το επιχείρημα: εκείνων που τα σώματα εξαφανίστηκαν είτε στην πυρά είτε στη θάλασσα ή τα έφαγαν τα άγρια θηρία πού θα βρεθούν; Έρχεται όμως η σύγχρονη επιστήμη της φυσικής, η οποία με την απόδειξη περί αφθαρσίας της ύλης αποδεικνύει την πίστη της Εκκλησίας μας αληθινή.
Οι πατέρες της Εκκλησίας μας δικαιολογούν την πίστη στην ανάστάση των νεκρών, δίνοντας απάντηση σε όσους την αρνούνται, διότι το σώμα μας είναι άγιο, δημιουργία του Θεού και ναός του Αγίου Πνεύματος. Η αρετή ή η αμαρτία διαπράχτηκε από τον όλο άνθρωπο, την ψυχή και το σώμα, και γι΄ αυτό θα πρέπει το σώμα είτε να συνδοξαστεί με την ψυχή είτε να τιμωρηθεί μαζί της ως συνυπεύθυνο.
Τι είναι όμως πραγματικά η βασιλεία του Θεού, που θα κληρονομήσουν οι δίκαιοι; Ας αφήσουμε την Αγία Γραφή να μας λύσει την απορία. Όπως αναφέραμε, ο άνθρωπος πλάστηκε εξαρχής να κληρονομήσει τη βασιλεία του Θεού, όμως η αμαρτία του στέρησε αυτή τη δυνατότητα. Όμως «έξαπέστειλεν ό Θεός τον υιόν αύτού, γενόμενον εκ γυναικός, γενόμενον υπό νόμον, ίνα τους υπό νόμον εξαγόραση...(Γαλ.4,6-7).
Διά του ένσαρκου Λόγου του Θεού, του σωτήρα μας Χριστού, αποκτήσαμε και πάλι τη χαμένη υιοθεσία μας στον Θεό. Ο Ιησούς Χριστός ο αληθινός μεσίτης μας στον Θεό (Α' Τιμ.2,5), μας επανέφερε τη χαμένη δυνατότητα να ξαναγίνουμε παιδιά του Θεού και κληρονόμοι της βασιλείαςΤου. Πίστη στον Χριστό σημαίνει, πίστη στον Πατέρα και στο Άγιο Πνεύμα, διότι «ό πιστεύων είς έμέ ού πιστεύει είς έμέ, άλλ' είς τόν πέμψαντά με, και ό θεωρών έμέ θεωρεί τόν πέμψαντά με» (Ιωάν. 12,44).
Ο Χριστός βεβαίωσε τους αγίους αποστόλους ότι «πορεύομαι έτοιμάσαι τόπον ύμίν και έάν πορευθώ και ετοιμάσω ύμίν τόπον, πάλιν έρχομαι και παραλήψομαι ύμάς προς έμαυτόν, ίνα όπου είμί έγώ, και ύμείς ήτε. και όπου έγώ υπάγω οίδατε, και τήν όδόν οίδατε» (Ιωάν. 14,2-4).
Ο απόστολος Παύλος μάς διαβεβαίωσε ότι «όταν ό Χριστός φανερωθεί, ή ζωή ημών, τότε και ύμείς σύν αύτώ φανερωθήσεσθε έν δόξη» (Κολ.3,4), που σημαίνει ότι οι δίκαιοι θα έχουν παρρησία στη δόξα του Χριστού.
Ο «τόπος» αυτός δεν είναι άλλος από την «ητοιμασμένην βασιλείαν από καταβολής κόσμου» (Ματθ.25,34), ο παράδεισος, όχι της Εδέμ, εκείνος ήταν γήινος, τύπος του ουράνιου, αλλά ουράνιος και άφθαρτος. Είναι εκείνος ο παράδεισος που είδε ο απόστολος Παύλος όταν αρπάχτηκε «εως τρίτου ουρανού», όπου άκουσε ρήματα άρρητα, «ότι ήρπάγη είς τόν παράδεισον και ήκουσεν άρρητα ρήματα, ά ούκ εξόν άνθρώπω λαλήσαι» (Β' Κορ.12,4). Αυτή η συγκλονιστική εμπειρία έδινε στον μεγάλο απόστολο τη δύναμη της ιεραποστολής. Οι δίκαιοι θα γίνουν «συγκληρονόμοι Χριστού» (Ρωμ.8,17), θα μοιραστούν τον πλούτο «της δόξης της κληρονομιάς αύτού έν τοις άγίοις» (Εφ. 1,18). Σε αυτή την ατέρμονη συμβασιλεία τους «οί δίκαιοι έκλάμψουσιν ώς ό ήλιος έν τη βασιλεία του πατρός αυτών, ό έχων ώτα άκούειν άκουέτω» (Ματθ. 13,43), και σύμφωνα με τον απόστολο Πέτρο, «της μελλούσης άποκαλύπτεσθαι δόξης κοινωνοί» (Α' Πετρ.5,1).
Ο ιερός συγγραφέας της Αποκαλύψεως δίνει την εξής μεγαλοπρεπή και ελπιδοφόρα περιγραφή της αποκατάστασης των δικαίων: «Και ήκουσα φωνής μεγάλης έκ του ουρανού λεγούσης· ιδού ή σκηνή του Θεού μετά τών ανθρώπων, και σκηνώσει μετ' αυτών, και αυτοί λαός αύτού έσονται, και αυτός ό Θεός μετ' αυτών έσται, και εξαλείψει άπ' αυτών ό Θεός παν δάκρυον άπό τών οφθαλμών αυτών, και ό θάνατος ούκ έσται έτι, ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος ούκ έσται έτι· ότι τά πρώτα άπήλθον» (Αποκ.21,3-4).
Τι είναι κόλαση αιώνια, όπου προορίζονται οι αμετανόητοι αμαρτωλοί και ασεβείς Το είπε ο Χριστός: Είναι «τό πυρ τό αίώνιον τό ήτοιμασμένον τω διαβόλω και τοίς άγγέλοις αυτού» (Ματθ.25,42). Οι αμαρτωλοί θα αποπεμφθούν «είς τήν γέενναν, εις τό πυρ τό άσβεστον, όπου ό σκώληξ αυτών ού τελευτά και τό πυρ ού σβέννυται [...] όπου ό σκώληξ αυτών ού τελευτά και τό πυρ ού σβέννυται» (Μαρκ.9,44).
Ομιλώντας ο Κύριος για τα ζιζάνια, τους αμαρτωλούς και αμετανοητούς ανθρώπους, τόνισε ότι τους περιμένει η αιώνια τιμωρία· (Ματθ. 13,37-42).
Η φοβερή αποπομπή των αμαρτωλών και ασεβών θα σημάνει την είσοδο τους στον αιώνιο θάνατο, ο οποίος θα είναι ο παντοτινός χωρισμός από τον Θεό, την πηγή της χαράς και της μακαριότητάς. Είναι ευνόητο ότι οι έννοιες «πυρ», «σκότος>>, «κάμινος πυρός» κ.λπ. δεν έχουν υλικό χαρακτήρα, οι οποίες είναι ενδοκοσμικές εικόνες για να συνειδητοποιήσουμε στο ελάχιστο τη φρίκη των αιώνιων βασάνων των αμαρτωλών.
To πέρας της Μεγάλης Κρίσεως θα σημάνει τη νέα αιώνια παγίωση του αγαθού και την οριστική καταστροφή του κακού. Θα κλείσει οριστικά ο μέγας κύκλος των πληγών που επέφερε στη θεία δημιουργία η είσοδος του από τον διάβολο στην αρχή της Ιστορίας του κόσμου. Ο διάβολος θα ριχτεί οριστικά «είς τήν λίμνην του πυρός και του θείου» (Αποκ.20,10), για να βασανίζεται αιώνια μαζί με τα όργανα του. Τα αιώνια δεσμά του δεν θα του επιτρέπουν πια να κάνει το κακό και να το υποβάλει, και έτσι αυτό θα εξαφανιστεί για πάντα από τον κόσμο.
Όπως αναφέραμε, η είσοδος του κακού στον κόσμο δεν επέφερε μόνο στον άνθρωπο καίριο κτύπημα αλλά και σε ολόκληρη την υλική κτίση. Ο άνθρωπος υπήρξε η δίοδος του κακού και της φθοράς στον κόσμο. Η αμαρτία δεν προξένησε φθορά μόνο στον άνθρωπο αλλά και στην κτίση, η οποία καρτερεί και αυτή την απολύτρωση της από τη φθοροποιό τυραννία του διαβόλου.
Ο Ιησούς Xpιστός με το επί Γης απολυτρωτικό Του έργο χάρισε τη σωτηρία στο ανθρώπινο γένος. Η διαδικασία αυτή θα διαρκέσει ως τα έσχατα, ως τη Μεγάλη Κρίση, όπου θα απαλαγεί η ανθρώπινη φύση οριστικά από την επήρεια της αμαρτΙας. Θα μείνει όμως μια ακόμη σοβαρή εκκρεμότητα, η αποκατάσταση του υλικού κόσμου, να «θεραπευθεί» και αυτή από τα μακραίωνα τραύματα, που της προξένησε η αμαρτία. Γι' αυτό και ως επίλογος στα μεγαλειώδη γεγονότα των εσχάτων θα είναι η ανακαίνιση του κόσμου.
Η Αγία Γραφή θα μας πληροφορήσει γι' αυτή τη θαυμαστή ανακαίνιση. Ο απόστολος Παύλος αναφέρει ρητά ότι «παράγει γαρ το σχήμα του κόσμου τούτου» (A Koρ.7,31), ότι δηλαδή θα παρέλθει η μορφή του κόσμου όπως τον γνωρίζουμε, που θα συμπέσει με την ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου.
Ο Χριστός είπε ότι «ό ουρανός και ή γη παρελεύσονται» (Μαρκ. 13,31), θα έρθει εποχή που ο ουρανός και η γη θα καταστραφούν. «Και έσται σημεία έν ήλίω και σελήνη και άστροις, και έπί της γης» (Λουκ.21,25). «Ο ήλιος σκοτισθήσεται και ή σελήνη ού δώσει το φέγγος αυτής, καί οί αστέρες πεσούνται άπό του ούρανού, και αί δυνάμεις των ουρανών σαλευθήσονται» (Λουκ.21,29) Ο απόστολος Πέτρος προφήτευσε ότι στα έσχατα «ουρανοί ριζηδόν παρελεύσονται, στοιχεία δέ καυσούμενα λυθήσονται, και γη και τά έν αύτή έργα κατακαήσεται» (Β' Πετρ.3,10) και έπειτα από αυτό ομιλεί περί καινών ουρανών και καινής γης (Β' Πετρ.3,13).
Οι πατέρες της Εκκλησίας μας συμφωνούν απόλυτα με το τέλος του σχήματος του παρόντος κόσμου. Ο άγιος Ειρηναίος (+199) τονίζει: «To σχήμα παράγει του κόσμου τούτου, τουτέστιν εν οις παράβασις γέγονεν, ότι επαλειώθη ο άνθρωπος εναυτοίς. Και διά τούτο το σχήμα τούτο πρόσκαιρον εγένετο, προειδότος τα πάντα του Θεού» (Ειρ., Έλεγχος, P.G.5,36). Ο Θεοδώρητος Κύρου (+457) έγραψε τα εξής σημαντικά: «Πάσα κτίσις η ορωμένη θνητήν έλαχε φύσιν, επειδήπερ των όλων Ποιητής προεώρα του Αδάμ την παράβασιν και επενεχθησομένην αυτώ του θανάτου ψήφον, ου γαρ ην εικός ουδέ δίκαιον τα μεν δι' αυτόν γεγενημένα μεταλαχθείν αφθαρσίας, αυτόν δε, ου χάριν ταύτα επεποίητο, θνητόν είναι και παθητόν» (Θεοδωρ.Ερμ.εις Ρωμ.8,20.Ρ.6.82,136-137). Με άλλα λόγια, ο μεγάλος θεολόγος της αρχαίας Εκκλησίας χαρακτηρίζει την ανακαίνιση της κτίσεως πράξη θείας δικαιοσύνης.
Στο θεόπνευστο αυτό χωρίο του αποστόλου Πέτρου βλέπουν οι μελετητές μια θαυμαστή συμφωνία με τη σύγχρονη επιστήμη της φυσικής, της χημείας, της γεωλογίας και της αστρονομίας. Ομιλεί για στοιχεία, τα οποία θα «λυθούν», δηλαδή θα αλλάξουν δομή διαμιάς προφανώς πυρηνικής «λύσης» της ύλης και των συμπαντικών συστημάτων. Άλλωστε σε προηγούμενη αναφορά μας παρουσιάσαμε αναλυτικά την σύγχρονη επιστημονική άποψη περί του «θερμικού θανάτου» του σύμπαντος.
Ίσως κάποιοι προτάξουν την άποψη ότι οι δυνάμεις και τα αποθέματα «καυσίμων» του σύμπαντος αρκούν για μερικά δισεκατομμύρια χρόνια ακόμη. Για παράδειγμα, ο Ήλιος του δικού μας ηλιακού συστήματος θα «σβήσει» έπειτα από δύο τουλάχιστον δισεκατομμύρια χρόνια, διότι τότε θα εξαντληθούν τα «καύσιμά» του.
Ρωτούν αυτοί με αφέλεια: η συντέλεια του κόσμου και ταυτόχρονα η Δευτέρα Παρουσία του Χριστού θα γίνουν όταν τελειώσουν τα «καύσιμα» του σύμπαντος; Απαντούμε, σαφώς και όχι. Η Αγία Γραφή μάς διαφωτίζει και πάλι ότι οι ουρανοί, δηλαδή τα γαλαξιακά και συμπαντικά συστήματα, θα καταρρεύσουν «ριζιδόν», δηλαδή με πάταγο και ξαφνικά, και όχι όταν έχουν ορίσει τον «θερμικό θάνατο» του σύμπαντος οι επιστήμονες.
Η θεολογική γλώσσα της Εκκλησίας μας μάς βεβαιώνει ότι οι ασύλληπτες δυνάμεις του σύμπαντος βρίσκονται στα χέρια του Δημιουργού του. Ο θεόπνευστος Ψαλμωδός αναφέρει ότι «άνοίξαντός σου τήν χείρα (σ.σ.: Κύριε), τά σύμπαντα πλησθήσονται χρηστότητος. άποστρέψαντος δέ σου τό πρόσωπον ταραχθήσονται» (Ψαλμ. 103,28), και ακόμη: «ό επιβλέπων έπι τήν γήν και ποιών αυτήν τρέμειν, ό άπτόμενος των ορέων καί καπνίζονται» (Ψαλμ. 103,32).
Ο Θεός, ο δημιουργός του σύμπαντος κόσμου, έχει απόλυτα τον έλεγχο και τη λειτουργία του. Οι θαυμαστοί νόμοι, οι οποίοι λειτουργούν τον κόσμο και δεν τον αφήνουν να καταρρεύσει, διότι είναι αυτοί η ίδια η άκτιστη ενέργεια του παντοδυνάμου Δημιουργού, η οποία δίνει οντότητα και ζωή σε ολόκληρη την υλική κτίση- Έτσι λοιπόν ο παντοδύναμος δημιουργός, ο οποίος δημιούργησε τον κόσμο, μπορεί και να το καταστρέψει όταν Αυτός το αποφασίσει.
Όπως είχε τη δύναμη να τον δημιουργήσει εκ του μηδενός, έχει τη δύναμη και να τον καταστρέψει και να τον μεταλλάξει. Με την οριστική αποπομπή του κακού από τον κόσμο, δηλαδή με την ολοκλήρωση της υλοποίησης του σχεδίου της θείας οικονομίας και τη Μεγάλη Κρίση, δεν θα έχει κανένα νόημα η διατήρηση του παρόντος σχήματος του κόσμου. Γι' αυτό ο Θεός θα προχωρήσει στην ανακαίνισή του.
Μετά την κατάρρευση της μορφής του κόσμου με τη σημερινή του μορφή, μας πληροφορεί η Αγία Γραφή ότι ο Θεός θα δημιουργήσει νέα κτίση, ασύγκριτα ανώτερη από την πρώτη. Η «καινή κτίσις», όπως αναφέρεται στα ιερά κείμενα, δεν θα υπόκειται πλέον σε φθορά και σε νέα καταστροφή. Οι πατέρες της Εκκλησίας μας λένε ότι η μορφή της νέας δημιουργίας θα είναι ίδια με τη νέα δημιουργία των αναστημένων σωμάτων, δηλαδή άφθαρτη και αιώνια. Μάλιστα υποστηρίζουν πολλοί μελετητές ότι δεν θα ισχύουν στη νέα δημιουργία οι τωρινοί φυσικοί νόμοι, διότι αυτοί υπάρχουν να συγκρατούν την κτίση να μην καταρρεύσει, επειδή υπόκειται στη φθορά.
Ο προφήτης Ησαΐας προφήτευσε ότι στα έσχατα «έσται γάρ ό ουρανός καινός και ή γή καινή, καί ού μή μνησθώσι των προτέρων, ούδ' ού μή έπέλθη αυτών έπί τήν καρδίαν, άλλ' εύφροσύνην καί άγαλλίαμα εύρήσουσιν έν αύτή» (Ησ.65,17). Θα είναι εντελώς διαφορετική από την προηγούμενη και θα φέρει χαρά και αγαλλίαση στους δικαίους. Σε άλλο σημείο αναφέρει ο μεγάλος προφήτης ότι «ό ουρανός καινός και η γη καινή, α εγω ποιώ, μένει ενώπιον έμού, λέγει Κύριος» (Ησ.66,22). Μόνο Αυτός που δημιούργησε την πρώτη κτίση μπορεί να δημιουργήσει και τη δεύτερη.
Ο Χριστός μίλησε ξεκάθαρα για μελλοντική «παλιγγενεσία» (Ματθ. 19,28), προλέγοντας την ανακαίνηση των πάντων. Ο παλιός κόσμος της φθοράς είναι προγραμματισμένος στο σχέδιο του Θεού να καταργηθεί και στη θέση του να δημιουργηθεί ένας νέος κόσμος, αδιάφθορος και άτρωτος από την αμαρτία και το κακό.
Ο απόστολος Πέτρος μίλησε και αυτός για τη νέα δημιουργία, λέγοντας ότι «οί δέ νύν ουρανοί και ή γη τώ αύτού λόγω τεθησαυρισμένοι είσί πυρί τηρούμενοι εις ήμέραν κρίσεως και απωλείας των άσεβωών ανθρώπων» (Β' Πέτρ.3,7), για να δημιουργήσει κατόπιν τους «καινούς ουρανούς και την καινή γη». Ο ιερός συγγραφέας της Αποκαλύψεως αναφέρεται διεξοδικά στο θέμα αυτό: «Και είδον ούρανόν καινόν και γήν καινήν· ό γαρ πρώτος ουρανός καί ή πρώτη γη άπήλθον, καί ή θάλασσα ούκ έστιν έτι» (Αποκ.21,1).
Ο απόστολος Παύλος ομιλεί για τη μελλοντική αποκατάσταση της κτίσεως, ως συμμετοχή της στην «ελευθερίαν της δόξης των τέκνων του Θεού» (Ρωμ.8,21). Ήτοι, όπως τονίζει ο αείμνηστος καθηγητής της Δογματικής Ν. Μητσόπουλος, η φθορά της κτίσεως οφείλεται «εις την αμαρτίαν του ανθρώπου, όστις αμαρτήσας παρεδόθη εις την φθοράν και τον θάνατον. Αποκαθισταμένου του ανθρώπου εις την κατάστασιν της αφθαρσίας, διά της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου, και η κτίσις απαφθαρτίζεται. Ως ποιηθείσα δε χάριν του ανθρώπου προσλαμβάνει και αύτη νέαν μορφή ανάλογον του νέου ανθρώπου, του κληρονομούντος την βασιλείαν των ουρανών» (Ν. Μητσόπουλου, ό.π., σελ. 405).
Κατά τον ιερό Χρυσόστομο (+409), η άλογη κτίση θα ελευθερωθεί από τον νόμο της φθοράς, μετά τη δεύτερη έλευση του Κυρίου και το τέλος της Ιστορίας, ώστε «ουκέτι έσται φθαρτή, αλλά ακολουθήσει τη του σώματος ευμορφία» (Ι.Χρυσ., Εις Ψαλμ. Ομιλ., 14,5. P.G.60,530). Αν η πρώτη φθαρτή κτίση υπήρχε για να βλέπει ο άνθρωπος το μεγαλείο του Θεού και για να Τον δοξολογεί (Ψαλμ. 18,2.103,1 εξ.), η δεύτερη άφθαρτη και ασύγκριτα θαυμαστότερη δημιουργία θα συνεχίζει να εξυπηρετεί τον ίδιο σκοπό, δηλαδή να αποτελεί ατελεύτητο αίνο και δοξολογία για τον υπέρτατο δημιουργό. Όπως παρατηρεί ο καθηγητής Ν. Μητσόπουλος, η «καινή κτίσις», «αναμορφουμένη και αναπλαττομένη εν τη των πάντων ανακαινήσει ου μόνον αξία και ανάλογος προς την νέαν δεδιξασμένην φύσιν των δικαίων θα καταστή, αλλά και την δόξαν του Θεού αιωνίως και πανηγυρικώς θα εξαγγέλλη» (Ν. Μητσόπουλου, ό.π., σελ. 406).
Αρμόζει τέλος, χάρη στην πανσοφία και την παναγαθότητα του Θεού, να κατοικεί ο καινός άνθρωπος, μετά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, σε έναν υπερτέλειο και άφθορο κόσμο, αντάξιο της δικής του μακαριότητας και δόξας. Αυτόν τον υπέρλαμπρο ανακαινισμένο κόσμο είχαν στον νου τους οι απόστολοι, οι μυριάδες των μαρτύρων και των ομολογητών της πίστεως μας, οι άγιοι, οι όσιοι και τα αμέτρητα πλήθη των πιστών σε όλους τους αιώνες, και γι' αυτό έδιναν προτεραιότητα στη βασιλεία του Θεού και καταφρονούσαν αυτόν τον φθαρτό και πρόσκαιρο κόσμο. Γι΄ αυτό έδωσαν τη ζωή τους και έχυσαν το αίμα τους και αρνήθηκαν «τόν παλαιόν άνθρωπον σύν ταίς πράξεσιν αύτού καί ένδυσάμενοι τόν νέον τόν άνακαινούμενον εις έπίγνωσιν κατ' εικόνα του κτίσαντος αυτόν» (Κολ.3,10), προσβλέποντας στην άρρητη μακαριότητα της μελλούσης αιωνίας ζωής, η οποία είναι ταυτισμένη με την ατέρμονη βασιλεία του Θεού. Ομιλεί τέλος ο μεγάλος απόστολος περί ανακεφάλαιώσεως του κόσμου και ακριβώς μέσα στη διαδικασία της ανακεφαλαιώσεως εντάσεται και η ανακαίνιση του κόσμου, ώστε «γνωρίσας ήμίν τό μυστήριον του θελήματος αύτού κατά τήν εύδοκίαν αύτού, ην προέθετο έν αύτώ εΙς οίκονομίαν του πληρώματος των καιρών, άνακεφαλαιώσασθαι τά πάντα έν τω Χριστώ, τά έπί τοις ούρανοίς καί τά έπί της γής, έν αύτώ» (Εφ. 1,9-10).
Η διδασκαλία της Εκκλησίας μας για τη συντέλεια του κόσμου κάθε άλλο παρά απαισιόδοξη και τρομοκρατική είναι. Όσο κι αν τα γεγονότα που θα συμβούν θα είναι όντως θαυμαστά οι πραγματικοί πιστοί δεν έχουν να φοβηθούν από αυτά, διότι, παρ' όλες τις πρόσκαιρες ταλαιπωρίες, γνωρίζουν ότι στο τέλος θα είναι με το μέρος του Μεγάλου Νικητή, του Χριστού.
Οι πιστοί του Χριστού από τα πρωτοχριστιανικά χρόνια και μέχρι σήμερα όχι μόνο δεν φοβούνται για τα έσχατα, αλλά αδημονούν και εύχονται να έρθουν το συντομότερο.
Η τραγωδία η δική μας ως σύγχρονων χριστιανών είναι ότι έχουμε χάσει προ πολλού τον ενθουσιασμό και την αδημονία των πρώτων χριστιανών για την ταχεία έλευση του Κυρίου. Συντασσόμαστε πολλές φορές με τους κοσμικούς, που τρέμουν για τα επερχόμενα των εσχάτων και τρέμουμε μαζί τους. Γινόμαστε συχνά μάρτυρες απίστευτων πράξεων φόβου και απελπισίας πολλών χριστιανών για το επερχόμενο τέλος του κόσμου. Ο Αντίχριστος, ο Αρμαγεδδώνας, η μεγάλη θλίψη κυριαρχούν στις ψυχές τους Αναγνώσματα, κινηματογραφικές ταινίες, διαλέξεις κ.λπ. για τον μιαρό Αντίχριστο κυριαρχούν στις πνευματικές αναζητήσεις τους.
Κλείνοντας το κεφάλαιο αυτό, θέλουμε να μεταδώσουμε στους αναγνώστες μας την αισιοδοξία, την ελπίδα και τη χαρά που θα πρέπει να μας διακατέχουν, μπροστά στα επερχόμενα γεγονότα των έσχατων, όπως μας προτρέπει η αγία μας Εκκλησία. Διότι, μαζί με το τωρινό σχήμα του ορατού κόσμου, θα παρέλθει και η προαιώνια κακοδαιμονία και η δυστυχία, που σώρευσε σ' αυτόν η αμαρτία και το κακό, ως αφύσικες καταστάσεις, παρείσακτες από τον αντίδικο του Θεού και μανιώδη εχθρό του ανθρώπου διάβολο.
Άς έχουμε στη ζωή μας ως οδηγό τα ελπιδοφόρα λόγια του αποστόλου Παύλου και τις σωτήριες προτροπές του: «Έπεφάνη γάρ ή χάρις του Θεού ή σωτήριος πάσιν άνθρώποις, παιδεύουσα ήμάς ίνα άρνησάμενοι τήν άσέβειαν και τάς κοσμικάς επιθυμίας σωφρόνως καί δικαίως και εύσεβώς ζήσωμεν έν τω νυν αίώνι, προσδεχόμενοι τήν μακαρίαν ελπίδα καί έπιφάνειαν της δόξης του μεγάλου Θεού καί σωτήρος ημών Ίησού Χριστού, δς έδωκεν εαυτόν υπέρ ημών, ίνα λυτρώσηται ήμάς άπό πάσης ανομίας και καθαρίση έαυτώ λαόν περιούσιον, ζηλωτήν καλών έργων» (Τιτ.2,13-14).
Όταν έχουμε στην ψυχή μας τη μακάρια ελπίδα της δεύτερης επιφάνειας του μεγάλου Θεού μας και λυτρωτή μας Ιησού Χριστού, δεν θα υπάρχει χώρος για φόβο, άγχος και αγωνία για τα έσχατα.
ΠΗΓΗ ΑΡΘΡΩΝ: ''ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ'' ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΚΟΝΤΖΟΣ /ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΜΑΣ ΣΕΛΙΔΑ