ΜΣΤ' Μέρος
Συνοψίζοντες την όλην σειράν των μέχρι σήμερον δημοσιευθέντων άρθρων δυνάμεθα να εξαγάγωμεν τα ακόλουθα συμπεράσματα, αψευδή, αναντίλεκτα, αυταπόδεκτα, κατωχυρωμένα διά των επισήμων κειμένων τα οποία εδημοσιεύσαμεν.
Α') Ότι η μεταβολή του εκκλησιαστικού ημερολογίου, μεθ' ου συνδέονται και εξ' ου εξαρτώνται και μεταβάλλονται όχι μόνον το Πασχάλιον, αλλά ειδικαί διατάξεις προαιώνιοι του Τυπικού της Εκκλησίας, νηστείαι, Κυριακοδρόμια, εκκλησιαστικοί ύμνοι κ.λ.π, καθιερωμέναι υπό Κανόνων Συνοδικών και παραδόσεων των Πατέρων της Εκκλησίας, η μεταβολή λέγομεν αύτη εγένετο τη πρωτοβουλία και τη εισηγήσει του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Χρυσοστόμου.
Β') Ότι η πρωτοβουλία αύτη και η εισήγησις εγένετο άνευ ουδενός σοβαρού λόγου και άνευ ουδεμιάς σπουδαίας ανάγκης, χωρίς δε ουδεμία να υπάρξη παρ' οιουδήποτε πίεσις ή βία, και σκοπόν είχε κυρίως το επισήμως δηλωθέν υπό του αντιπροσώπου της Εκκλησίας της Ελλάδος και κατ' εντολήν του Αρχιεπισκόπου Αθηνών εις το συγκληθέν εν Κωνσταντινουπόλει υπό του Μεταξάκη Συνέδριον, το ονομασθέν ψευδώς ''Πανορθόδοξον'' 1923, ότι δηλαδή ''θα είναι μεγάλη η ηθική σημασία και η εντύπωσις, ην θα παραγάγη εις όλον τον πεπολιτισμένον κόσμον η διά της αβιάστου πρωτοβουλίας της Εκκλησίας της Ανατολής προσέγγισις των δύο χριστιανικών κόσμων της Ανατολής και της Δύσεως εν τω εορτασμώ των μεγάλων χριστιανικών εορτών.
Γ') Ότι η μεταβολή του Εκκλησιαστικού ημερολογίου απεφασίσθη παρά και αυτήν την απόφασιν του ''Πανορθοδόξου'' Συνεδρίου και την μεταγενεστέραν απόφασιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθ' ας η κριθείσα ως αναγκαία μεταβολή εξηρτήθη από τον όρον ''συναινέσεως απασών των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών''.
Δ') Ότι η εφαρμογή του Νέου Εκκλησιαστικού Ημερολογίου απεφασίσθη παρά ταύτα υπό του Αρχιεπισκόπου Αθηνών εναντίον της σαφούς και δεδηλωμένης γνώμης των Ορθοδόξων Εκκλησιών Ιεροσολύμων, Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Αγίου Όρους κ.λ.π. αρνηθεισών να εφαρμόσουν το νέον Ημερολόγιον άνευ συγκροτήσεως Οικουμενικής Συνόδου.
Ε') 'Οτι η μεταβολή απεφασίσθη υπό του Αρχιεπισκόπου Αθηνών ισχυρισθέντος ότι εκτελεί εντολήν της Ιεραρχίας, ενώ η απόφασις της Ιεραρχίας της Ελλάδος, η ληφθείσα την 27 Δ/βρίου 1923 ήτο μεν η αφομοίωσις του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου προς το πολιτικόν, αλλ' υπό τον όρον της συμφωνίας όχι μόνου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αλλά και όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Την απόφασιν ταύτην της Ιεραρχίας διέστρεψεν ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και εφήρμοσε τον νέον ημερολόγιον όχι μόνον καθ' υπέρβασιν της δοθείσης αυτώ υπό της Ιεραρχίας εντολής, αλλά και παραπλανήσας αυτήν και αποκρύψας απ' αυτής ότι αι λοιπαί Ορθόδοξοι Εκκλησίαι ηρνήθησαν να εφαρμόσουν το νέον Εκκλησιαστικόν ημερολόγιον.
ΣΤ') Ότι και αυτό το Οικουμενικόν Πατριαρχείον μεθ' όλας τας απ' αυτού πιέσεις της Επαναστατικής τότε Εκκλησίας της Ελλάδος, απεδέχθη μεν την εισηγηθείσαν εις αυτό γνώμην του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και την δηλωθείσαν απόφασιν αυτού να αρχίση την μεταβολήν του παλαιού ημερολογίου από τις 10/23 Μαρτίου 1924, αλλά και τότε αποστέλλων ο Οικουμενικός Πατριάρχης την συγκατάθεσιν αυτού προς τον Αθηνών (Ιανουάριον 1924) έγραφεν ότι η εφαρμογή πρέπει να αρχίση ''Εν πάσαις ταις αδελφαίς Ορθοδόξοις Εκκλησίαις'', των οποίων την συναίνεσιν ενόμιζεν αναγκαίαν.
Ζ') Ότι παρ' όλα ταύτα ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών απεφάσισε μονομερώς άνευ της συμφωνίας όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, να εφαρμόση αυθαιρέτως από της 10/23 Μαρτίου το νέον Εκκλησιαστικόν ημερολόγιον ασκηθείσης δι' αυτού υπό του Υπουργείου των Εξωτερικών ψυχολογικής βίας επί του τότε Οικουμενικού Πατριάρχου Γρηγορίου, όστις παρά την γνώμην του περί συναινέσεως απασών των ορθοδόξων Εκκλησιών εξηναγκάσθη να αποδεχθή την μονομερή απόφασιν της Εκκλησίας της Ελλάδος και να εφαρμόση μετ' αυτής το νέον ημερολόγιον από της 10/23 Μαρτίου 1924.
Η') Ότι η μεταβολή εγένετο ούτω άνευ τινός νόμου ή διατάγματος διά μιας εγκυκλίου του αρχιεπισκόπου Αθηνών προς τους ιεράρχας της εκκλησίας της Ελλάδος και δι' ενός τηλεγραφήματος του υπουργείου των Εξωτερικών προς τας λοιπάς ορθοδόξους εκκλησίας.
Θ') 'Οτι ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών προβάς αυθαιρέτως εις την μεταβολήν του εκκλησιαστικού ημερολογίου, παρέβη και περιεφρόνησε το επί Βασιλέως Γεωργίου του Β', Β. Διάταγμα περί μεταβολής του πολιτικού ημερολογίου, το προκληθέν υπ΄αυτής της Επαναστάσεως και δημοσιευθέν την 25ην Ιανουαρίου 1923, όπερ δεν κατηργήθη έκτοτε δι' ουδενός νόμου ή άλλου διατάγματος και το οποίον ώριζεν, ότι ''Διατηρείται εν ισχύι το Ιουλιανόν Ημερολόγιον όσον αφορά εν γένει την Εκκλησίαν και τας θρησκευτικάς εορτάς.''
Ι') 'Οτι ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών αδιαφορήσας προς την γνώμην των λοιπών ορθοδόξων εκκλησιών των μη αποδεξαμένων τον νεωτερισμόν του εκκλησιαστικού ημερολογίου, διέπραξε θανάσιμον εκκλησιαστικόν αμάρτημα διασπάσας την ενότητα της ανατολικής Αποστολικής Εκκλησίας και χωρίσας υπ' αυτών την Ελληνικήν Εκκλησία εορτάζουσαν, νηστεύουσαν και ιερουργούσαν ουχί συγχρόνως μεθ' όλων των ορθοδόξων εκκλησιών, αλλά κεχωρισμένως.
ΙΑ') 'Οτι ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών δημιουργήσας ούτω σχίσμα στην Ορθόδοξον Εκκλησίαν και μεταλλάξας διά του νεωτερισμού του νέου εκκλησιαστικού ημερολογίου όλην την απ' αιώνων κρατούσαν εκκλησιαστικήν τάξιν, ήτοι καταργήσας τα Κυριακοδρόμια και την νηστείαν των αγίων Αποστόλων, μεταβαλών τον Πασχάλιον κύκλον και τροποποιήσας τας ιεράς ακολουθίας, της λειτουργίας εορτών και Κυριακών, παρεβίασε τας εκκλησιαστικάς παραδόσεις, τας οποίας Αποστολικοί και Συνοδικοί κανόνες Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων εκήρυξαν ισχυράς και απαρατρώτους, αναθεματίσαντες τους μη τηρούντας αυτάς.
ΙΒ') Διά της καταπατήσεως των Εκκλησιαστικών παραδόσεων και των ιερών Αποστολικών και Συνοδικών κανόνων ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών παρεβίασε την θεμελιώδη διάταξιν του Συντάγματος, καθ' ην ''η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ελλάδος υπάρχει αναποσπάστως ηνωμένη δογματικώς μετά της εν Κωνσταντινουπόλει μεγάλης και πάσης άλλης ομοδόξου του Χριστού Εκκλησίας, τηρούσα απαρασαλεύτως τους ιερούς, Αποστολικούς και Συνοδικούς κανόνας και τας ιεράς παραδόσεις.
Ας μη υπολάβη επιπόλεός τις ή αμαθής και άγευστος των Εκκλησιαστικών και Εθνικών ημών πραγμάτων, ότι πρόκειται περί παρωνυχίδος και ότι η μεταβολή του Εκκλησιαστικού ημερολογίου είναι απλώς ζήτημα αριθμητικόν, ήτοι προσθήκης ή αφαιρέσεως 13 ημερών. Τούτο υποστηρίζων θα ελεγχθή αμαθής και ανιστόρητος, αγνοών τους υπερλάμπρους αγώνας επικρατήσεως της ορθοδόξου εκκλησίας, διά των οποίων επεκράτησεν, υψώθη και εμεγαλύνθη το Έθνος ημών, του οποίου η ύπαρξις είναι συνυφασμένη με την γέννησιν, την ζωήν, την δράσιν και το κλέος της Ορθοδόξου Ελληνικής Εκκλησίας.
Έλληνες Ιεράρχαι αψηφούντες το δόγμα της ενότητος της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, περιφρονούντες και καταπατούντες τας ιεράς της Εκκλησίας παραδόσεις και τους προασπίζοντας αυτάς θείους και ιερούς Κανόνας δεν είναι μόνον επίορκοι και απαρνηταί της ιεράς ημών πίστεως και θρησκείας΄ είναι υπονομευταί και της εθνικής ημών ενότητος. Είναι απλοί κοσμοπολίται άνευ αισθήματος εθνισμού, με εσβεσμένον το πατριωτικόν πυρ εις τα στήθη των, ελληνίζοντες αλλ' όχι Έλληνες. Ιεράρχαι το σχήμα, αλλ' όχι αληθείς απόστολοι της Εκκλησίας του Χριστού.
Πως ούτοι είναι πολέμιοι της εθνικής ημών ενότητος και υπονομευταί της Ορθοδόξου ημών πίστεως, ποιον απεργάζονται όλεθρον κατά του Έθνους και της Εκκλησίας, και κατά ποσον οι πιστοί Ορθόδοξοι οφείλουν υπκοήν και σεβασμόν εις άθεσμα, αντικανονικά και αντορθόδοξα κελεύσματα αυτών, έστω και περιβαλλομένων το ένδυμα του Αρχηγού της Εκκλησίας θα αναπτύξωμεν εις το επόμενον άρθρον.