ΥΠΗΡΧΕ Η ΥΠΑΡΧΕΙ ''ΔΙΑΙΡΕΣΗ'' ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ; (2ο Μέρος τελευταίο)

«εἰς μίαν συμφωνίαν χρὴ καὶ ἔνωσιν ἐναχθῆναι...
τὰ εἰς μέρη πλείοναν νῦν διηρημένα συνάψαι»
(Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ)

«Λέγω δὴ τὴν ἔναγχος ἡμῖν ἐπαναστᾶσαν  ζυγομαχίαν ἀδελφικὴν,

 ἐξ ἧς καὶ Θεὸς ἀτιμάζεται, καὶ ἄνθρωπος». 

(ΑΓ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ)

Στην Εκκλησιαστική ιστορία βλέπουμε πως ένα σχίσμα μπορεί να έχει δύο διαστάσεις. Στην πρώτη ξεκινά ως απλή διαίρεση για ιάσιμα ζητήματα εντός της Εκκλησίας, αλλά εις το τέλος να καταλήγει σε πλήρη απομάκρυνση από την Καθ'όλη Εκκλησία.

Στην δεύτερη βλέπουμε ότι το σχίσμα δεν καταλήγει σε πλήρη απομάκρυνση, αλλά παραμένει ως έριδα εντός των ορίων της Μίας Αγίας και Καθολικής Εκκλησίας. Η δεύτερη δεν είναι ίδια με την πρώτη διότι ναι μεν υπήρχε και πάλι διαίρεση, αλλά δεν υπήρχε και η πλήρης απομάκρυνση λόγω της κοινωνίας προς άλλες Τοπικές Εκκλησίες. Η κοινωνία διακοπτόταν προς όσες Εκκλησίες υπήρχε και η διαφωνία, η διαίρεση, η έριδα.

Παρουσιάσαμε μερικά παραδείγματα εδώ και θα παρουσιάσουμε και λίγα ακόμα ενδεικτικά που αφορούν την δεύτερη περίπτωση, ώστε ο αναγνώστης να αντιληφθεί ότι οι εν λόγω διαιρέσεις δεν έχουν καμία σχέση με την αιρετική θεωρία περί  ''διηρημένης Εκκλησίας'' την οποία διδάσκουν οι Οικουμενιστές. 
Οι πηγές παρατίθενται στο τέλος κάθε εικόνας, και έτσι ο αναγνώστης μπορεί να μελετήσει το κάθε ζήτημα ξεχωριστά και από μόνος του.

Παραδείγματα ενδοεκκλησιαστικών έριδων

α) Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ερμηνεύοντας τους λόγους του Αποστόλου Παύλου (Α΄ Κορ. 1, 10-13) αναφέρει:

 (Ι. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, Ε.Π.Ε 18. 43)

β) Έριδα μεταξύ Ιππολύτου και Καλλίστου. 

Τελικά συμφιλιώθηκαν και έτσι:

(ΒΛ. ΦΕΙΔΑ ΕΚΚΛ. ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ ΣΕΛ. 294-296 ΚΑΙ ΦΙΛΑΡΕΤΟΥ ΒΑΦΕΙΔΗ ΕΚΚΛ. ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ ΣΕΛ. 115-116)

γ) «Αντιοχειανό σχίσμα».

 Οι Ορθόδοξοι διαιρέθηκαν σε δύο μερίδες. 

(https://www.scribd.com/document)

Ο Μ. Βασίλειος σε επιστολή του προς τον Μ. Αθανάσιο ομιλεί για «αρρωστήματα των Εκκλησιών»:

και για «σύγχυση»:

Σημαντική είναι η υποσημείωση 1 από την οποία διαβάζουμε τα εξής:

ακριβώς όπως συμβαίνει σήμερα! Λόγω των καινοτομιών και του επάρατου αιρετικού Οικουμενισμού, βλέπουμε την εσωτερική ειρήνη των Ορθοδόξων να έχει χαθεί δημιουργώντας διασπάσεις και έριδες.

Επίσης βλέπουμε τα εξής σημαντικά λεχθέντα:

(M. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΡΓΑ, Ε.Π.Ε. ΤΟΜΟΣ 1, ΣΕΛ. 357-381)

δ) Σχίσμα των «Ιωαννιτών».

(Σωζομενός, Εκκλησιαστική Ιστορία, PG. 67, 1572-1592)

(Διομήδους Κυριακού, Εκκλησιαστική Ιστορία Α΄, Αθήνα, 1881, σ. 233.)

ε) Σχίσμα μεταξύ του Μεγάλου Φωτίου και του Αγίου Ιγνατίου.

Σημαντικό εδώ είναι ότι ο Μέγας Φώτιος ομιλεί για «κατατεμνομένη καὶ μεριζομένη Εκκλησία»:

(PG. 102, 900).

στ) «Σχίσμα των Αρσενιατών». 

Γράφει επίσης τα εξής σημαντικά ο Γεώργιος Παχυμέρης:

 (PG. 144, 205-206). 

ζ) Δεν θα μπορούσαμε να λησμονήσουμε τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο ο οποίος σπεύδει να ενώση τα διεστώτα, να παράσχη την καταλλαγή, να προλάβη διαιρέσεις και να θεραπεύση παλαιά αλλά και νεοφυόμενα σχίσματα! Αναφέρει ο ίδιος λυπημένος:

Ως βασική αρχή του Aγ. Γρηγορίου για την αντιμετώπιση των ταραχών, των διενέξεων και διχονοιών πού προκαλούσαν την διάσπαση της ενότητος και τη διατάραξη της ειρήνης της Εκκλησίας, είχε το «ειρηνεύομεν εννόμως μαχόμενοι και πάντοτε μέσα στα πλαίσια των όρων του πνεύματος». ( ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ, Λόγ. 22, 13, 42,14 PG 36, 473Α (= ΒΕΠ 60, 127, 41128,2 και Επιστ. 16, PG 37, 49Α (= ΒΕΠ 60, 214)

η) Βουλγαρικό σχίσμα.

Το Βουλγαρικό σχίσμα ήτο η αιτία να καταδικαστεί ο εθνοφυλετισμός από το Οικ. Πατριαρχείο το 1872. Τους Βούλγαρους τους αναγνώριζε όμως κανονικά το Πατριαρχείο Αντιοχείας και Ρωσίας. Το Οικ. Πατριαρχείο  ήρε κατά το έτος 1945, κατόπιν συνοδικής αποφάσεως, το Βουλγαρικόν Σχίσμα, και εδέχθη το Αυτοκέφαλον της εν Βουλγαρία Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η Βουλγαρική Εξαρχία δέχτηκε τους όρους του Οικουμενικού Πατριαρχείου και στις 22 Φεβρουαρίου του 1945 πραγματοποιήθηκε η άρση του σχίσματος, με Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη και την έκδοση σχετικού Τόμου.

θ) Τέλος, οι ερμηνευτές των Ι. Κανόνων αναφέρουν:

«Ποικίλως, φησὶν ὁ Κανών, ἐπιβουλεύει τῇ τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησία ὁ πονηρός. Ἐπεὶ γὰρ τὰ ζιζάνια τῶν αἱρέσεων εἶδεν ἐκτετμημένα τῇ μαχαίρα τοῦ Πνεύματος, ἑτέραν ἐμηχανήσαντο μέθοδον, ἵνα τὸ σῶμα τῆς ἐκκλησίας μερίσῃ, καὶ διασπάσῃ τὴν ἕνωσιν. Αὕτη δ΄ ἐστὶν ἢ τῶν σχισματικῶν μανίαν....» (Ράλλη-Ποτλή τόμ. Β΄ σελ. 689)

και:

«Παυθήσεις τή χάριτι του Θεού της απο των αιρέσεων διαστάσεως, εώρων οι Πατέρες τινάς ιερωμένους υποκλεπτομένους κατά μεθοδείαν σατανικήν είς την των σχισματικών μανίαν, ώς αφισταμένους από της των Επισκόπων αυτών κοινωνίας, μή όντων ασεβών, ή αδίκων, κατά τον λα΄ Αποστολικόν Κανόνα· διά μόνον δέ το λαληθήναι τινα ίσως εγκληματικά κατ΄ αυτών. Τούτο γούν, ώς καταμερίζον το σώμα του Χριστού, ήτοι την Εκκλησίαν».

Καλό θα είναι όσοι διακατέχονται από το ''πάθος του σχίσματος'' και οι οποίοι δεν κοινωνούν πια με κανέναν,  (η κατάστασή τους αφορά την πρώτη περίπτωση που αναφέραμε αλλά δεν αναλύσαμε, διότι θα το κάνουμε σε άλλο άρθρο), αλλά επίσης και όσοι ερωτοτροπούν με αυτό, είτε εν γνώσει είτε εν αγνοία τους, να ενθυμηθούν τον ΙΓ΄ Κανόνα (παρατίθεται κατωτέρω), ο οποίος προστάζει ότι οι κληρικοί πρέπει να καθαιρούνται και οι λαϊκοί να αφορίζονται όταν διακόπτουν άνευ σοβαρής αιτίας (δογματικής φύσεως ζήτημα) την κοινωνία με την Καθ΄όλη Εκκλησία!

Με την σειρά μας ευχόμαστε και εμείς, (ειδικά αυτές τις ευλογημένες ημέρες της Μ. Σαρακοστής), ότι ακριβώς ευχόταν και ο Μ. Βασίλειος:

«εἰς μίαν συμφωνίαν χρὴ καὶ ἔνωσιν ἐναχθῆναι... τὰ εἰς μέρη πλείοναν νῦν διηρημένα συνάψαι».

Αμήν. Γένοιτο!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΥΠΗΡΧΕ Η ΥΠΑΡΧΕΙ ''ΔΙΑΙΡΕΣΗ'' ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ;