ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗ: Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ (ΚΔ' ΜΕΡΟΣ)

Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής. 

Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας. 

Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε 

κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας 

ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. 

Φιλοξενούσε 

στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'', 

δημοσίευε

 -με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών'' 

και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'', 

όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση. 

Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε 

υπό την μορφή 

συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε

 μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα. 

Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον 

στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός, 

ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας 

και

μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά 

στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

ΚΔ' Μέρος

Εξεθέσαμεν εις το χθεσινον άρθρον, ποια ανατροπή εγένετο των Εκκλησιαστικών κανόνων, της εν γένει Εκκλησιαστικής τάξεως και των παραδόσεων της Εκκλησίας, διά της μεταβολής του Εκκλησιαστικού ημερολογίου. Απεκαλύψαμεν δε, ότι δι' αυτού καταλύεται η τεθεσπισμένη υπό των Πατέρων της Εκκλησίας, νηστείας των Αγίων Αποστόλων, συντεμνομένη μεν καθ' όλα τα έτη κατά 13 ημέρας, τελείως δε καταργουμένη καθ' α έτη το Πάσχα συμπίπτει να είναι στο ακρώτατον όριον, ήτοι τη 22 Απριλίου, ως θέλει συμβεί κατά το προσεχές έτος, ότε θα έλθη πρώτον η εορτή των Αγίων Αποστόλων (29 Ιουνίου) και μετ' αυτήν θα φθάση η ημέρα της ενάρξεως της νηστείας, διά την εορτήν ταύτην!! 

Την γενικήν ανατροπήν του όλου πασχαλίου κύκλου, την κατάργησιν του κανονίου των Κυριακών, την σύγχυσιν και την κατάργησιν μιας σοβαράς νηστείας παραβλέπων ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, ο πρωτοστάτης της ημερολογιακής μεταβολής λέγει εν τε τη εγκυκλίω του και όλα τα δημοσιεύματά του: ''Η μεταβολή του ημερολογίου ουδεμίαν απολύτως σχέσιν έχει προς τα δόγματα και τις παραδόσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η διόρθωσις του εκκλησιαστικού ημερολογίου δεν μεταβάλλει το εκκλησιαστικόν αυτού μέρος (!!). Η ενότης των ορθοδόξων εκκλησιών δεν παραβλάπτεται. Το Πασχάλιον μένει άθικτον''. 

Αυτά λέγει ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών. Αλλ' αφού δεν προσκρούομεν ουδαμού τροποποιούντες ή ανατρέποντες όλο το Κυριακοδρόμιον και αποκόπτοντες ολοκλήρους Κυριακάς από το όλον Πασχάλιον. Αφού δεν θίγομεν ουδένα κανόνα της Εκκλησίας, καταργούντες θεσπισμένας νηστείας. Αφού δεν προσβάλλομεν δόγματα και παραδόσεις της Εκκλησίας, εις τι θα προσκρούσωμεν αύριον, εάν καταργήσωμεν τας λειτουργίας, εάν καταργήσωμεν Δεσποτικάς ή Θεοημητορικάς εορτάς ή εορτάς αγίων, εάν καταργήσωμεν επισήμως και την νηστείαν των Χριστουγέννων και της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και εάν διαγράψωμεν τας εορτάς των αγίων; 

Εάν μεταβάλλοντες το Εκκλησιαστικόν ημερολόγιον διά της προσθήκης 13 ημερών είμεθα εντός της Ορθοδοξίας και εντός της Εκκλησίας, διά τί δεν θα είμεθα επίσης εντός της Ορθοδοξίας και εντός της Εκκλησιαστικής τάξεως, ακόμα και να καταργήσωμεν ύμνους, ευχάς, δεήσεις, νηστείας, ιεροτελεστίας κ.λ.π.; Και εις τας περιπτώσεις αυτάς, δεν πρόκειται περί δογμάτων. Άρα δικαιούμεθα να το πράξωμεν; Αλλά, τότε τι μένει πλέον εις τας Εκκλησίας, το οποίον θα τηρήσωμεν; Πρέπει μόνον τα δόγματα να τηρήσωμεν; 

Δεν είναι δε όλα τα θέσμια της Εκκλησίας, όλοι οι κανόνες, όλαι αι παραδόσεις αυτής, όλαι αι διατάξεις δεν είναι λίθοι αρρήκτως συνδεδεμένοι ενός και του αυτού, ωραίου και μεγαλοπρεπούς οικοδομήματος, το οποίον εθεμελίωσεν η κεφαλή της Εκκλησίας, ο Χριστός και ανωκοδόμησαν οι θείοι Πατέρες; Εάν μετακινώμεν εκάστοτε και ένα λίθον εξ' αυτού, με τι θα πληρώσωμεν το ανοιγόμενον κενόν και πως θα εξασφαλισθή η συνοχή και η στερέωσις του όλου ανοικοδομήματος; 

Και εάν ταύτα πάντα εγίνοντο από κοινού υπό συμπάσης της Ορθοδόξου Εκκλησίας διά κοινής αποφάσεως, θα ηδύνατο τις να είπη, ότι η κοινή απόφασις όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών ήτο σεβαστή, μα προκαλούσα διαίρεσιν και σχίσματα; Αλλ' η αυθαίρετος και μονομερώς ανατροπή της Εκκλησιαστικής τάξεως μετά την επίμονον άρνησιν και διαφωνίαν όλων σχεδόν των αυτοκεφάλων Εκκλησιών, πως δύναται να ονομασθή, αν όχι ανταρσία κατά της Εκκλησίας, ανατροπή της Ορθοδοξίας και προσβολή της Πίστεως και της θρησκείας; 

Οι δε ανατροπείς και οι καταλυταί του Εκκλησιαστικού οικοδομήματος, ποιαν πλέον θέσιν δύνανται να έχουν εν τη Εκκλησιαστική Ιεραρχία της Ελλάδος: Δεν είναι δε συνυπεύθυνοι και συνένοχοι μιας Εκκλησιαστικής στάσεως, οι συγκροτούντες την όλην αντιπροσωπείαν της Εκκλησίας και μη διαμαρτυρόμενοι διά τον γενόμενον αυθαίρετον διχασμόν των Ορθοδόξων Εκκλησιών; Αλλ' άραγε μόνο την ανατροπήν της εκκλησιαστικής τάξεως επέφερεν ο αυθαίρετος και μονομερής νεωτερισμός της εκκλησίας της Ελλάδος; 

Δεν προσκρούει εις ουδέν δόγμα, η μεταβολή του εκκλησιαστικού ημερολογίου λέγει ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών. Έστω. Μόνον, όμως επί δογμάτων στηρίζεται η Ορθόδοξος ημών Εκκλησία; Ποία δε είναι η έννοια του ''δόγματος''; Και πως ασθητοποιείται το δόγμα; Δόγματα βεβαίως είναι οι νόμοι αποβλέποντες εις την πίστιν, οι θεμελιώδεις κανόνες της Ορθοδόξου πίστεως, ως λ.χ. το τρισυπόστατον της Θεότητος, η εκ του Πατρός εκπόρευσις του Αγίου Πνεύματος, κατά δε τους καθολικούς το ''αλάθητον του Πάπα'' κ.λ.π. Αλλ' έκφρασις και ασθητοποίησις του δόγματος είναι η όλη λατρεία. Και η λατρεία αύτη εν τη Ορθοδόξω θρησκεία είναι πρέπει να είναι ενιαία εν τη καθόλου Εκκλησία. 

Εκ της γενικής δε εκκλησιαστικής συνειδήσεως, ότι η λατρεία πρέπει να είναι ενιαία απέρρευσεν η αντίληψις της εφαρμογής του ενιαίου Πάσχα, των ενιαίων εορτών, της ενιαίας νηστείας κ.λ.π. Εις την ενότητα ταύτην απέβλεψαν αι Οικουμενικαί Σύνοδοι και η απόφασις του καθορισμού της ημέρας του Πάσχα κύριον είχε λόγον, ίνα εορτάζηται τούτο κοινών υπό πασών των Εκκλησιών, πράγμα το οποίον δεν εγένετο προ της Α' εν Νικαία Οικουμενικής Συνόδου. Η ενότης άρα της πίστεως, η ενότης της θείας λατρείας είναι το θεμελιώδες διά την Εκκλησίαν και είναι ζήτημα, αν δεν είναι δόγμα της Εκκλησίας. 

Αν επομένως, η μεταβολή του Ημερολογίου, η ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ, η μη από κοινού υφ' όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών γενομένη δεν θίγει αυτό καθ΄αυτόν το δόγμα, αλλ' ως εκ της μονομερούς αυτής θίγει την ενότητα της Θείας Πίστεως και της θείας λατρείας, όπερ εσαεί ίσον του δόγματος. Την ενότητα της πίστεως άνευ εξωτερικής εκφράσεως, ουδείς είναι δυνατόν να την αισθανθή, έστω και αν είναι ο μεγαλύτερος θεολόγος, διότι είναι αφηρημένη έννοια. Διά τούτο είναι απόλυτος η ανάγκη της εξωτερικής ενότητας, ήτοι είναι ο ερμηνευτής των δογμάτων και το μέσον συγκρατήσεως αυτών. 

Το σημείο του Σταυρού, το οποίον κάμνει κάθε Χριστιανός ορθόδοξος δεν είναι δόγμα. Είναι όμως έκφρασις, αισθητοποίησις του δόγματος της διά του θανάτου του Σωτήρος απολυτρώσεως ημών, διότι είναι σύμβολον και αναπαράστασις του τιμίου σταυρού. Δύναται να είπη ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, ότι δικαιούται να καταργήση το σημείον του σταυρού εκ της ορθοδόξου θρησκείας, διότι τούτο δεν προσκρούει εις δόγμα; Όχι βέβαια. Διότι προσκρούει εις την έκφρασιν δόγματος. 

Ούτω και η κατάργησις του παλαιού εκκλησιαστικού ημερολογίου, εφ' όσον μονομερώς γενομένη διέσπασε την ενότητα της λατρείας και της πίστεως, προσέκρουσεν εις την έκφρασιν του δόγματος, της ενότητος της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. 

Υπάρχει ήδη άρα γε ένωσις εις Μίαν, Αγίαν, Καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησίαν, όταν την συνοχήν ταύτης αναιρή η τροποποίησις των εορτών, κατά τοιούτον τρόπον, ώστε άλλαι μεν Εκκλησίαι να έχωσι σήμερον Χριστούγεννα ή Φώτα, ή εορτήν του Σταυρού κ.λ.π. και άλλαι προ 13 ημερών; 

Άλλαι να λειτουργούν κατ' άλλον τρόπον και άλλαι κατ' άλλον; Εις το κεφάλαιον τούτο θα ενδιατρίψωμεν και εις το επόμενον άρθρον.

Συνεχίζεται 

Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη 

''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',

που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'', 

την Πέμπτη 29 Μαρτίου 1928, 

έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.943, σελ. 1η. 

Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ. 

Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

 ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗ: Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ (ΚΓ' ΜΕΡΟΣ)

 ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΟΙ ''ΠΡΩΤΟΙ'' ΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΕΣ ΤΑ ΕΝΩΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ; (11)

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ (19)

Η ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΟΥ 1924 (22o MEΡΟΣ)