• Πολλά, επίσης, μηχανεύονται (οι δαίμονες) γιά νά νοθεύσουν και μ' άλλους τρόπους τόν πνευματικό μας αγώνα. Υπάρχουν λ.χ. περιπτώσεις, πού, αν δεν μας καταφέρουν ν' άμαρτήσουμε, μας σπρώχνουν να κατακρίνουμε εκείνους που αμάρτησαν, ώστε με την κατάκρισή μας νά μολύνουν την αντίστασή μας εναντίον της αμαρτίας.
• "Αλλοτε πάλι, όταν μας συμβούν θλίψεις καί πειρασμοί, μας παρακινούν νά πούμε ή νά πράξουμε κάτι άστοχο. "Αν αποτύχουν σ' αυτό, πλησιάζουν άθόρυδα και μας προτρέπουν νά προσφέρουμε στον Θεό ευχαριστία υπερήφανη.
• Μεγάλη προσοχή θέλει καί τό ακόλουθο τέχνασμά τους: Πρίν πέσουμε στην αμαρτία, μας ψιθυρίζουν ότι ό Θεός είναι φιλάνθρωπος καί ότι σίγουρα θά μας συγχωρήσει. Μετά τή διάπραξή της, όμως, μας Τόν παρουσιάζουν δικαιοκρίτη, σκληρό καί αυστηρό. Προσέξτε τό δόλο τους: Στην αρχή ενήργησαν έτσι, γιά νά μας σπρώξουν στην αμαρτία. Μετά ενήργησαν αλλιώς, γιά νά μας καταποντίσουν στην απελπισία.
• Σέ άλλες περιπτώσεις, όταν κατορθώσουν νά μας ρίξουν σέ κάποιες αμαρτίες, αγωνίζονται να μας πείσουν να μήν τίς εξομολογηθούμε στον πνευματικό. Αυτό είναι μεγάλη τους επιτυχία, γιατί τίποτε άλλο δέν ισχυροποιεί τόσο τους δαίμονες, όσο τό νά κρύβουμε μέσα στην καρδιά μας τίς αμαρτίες. "Αν, παρ' όλα αυτά, εμείς πάμε στην εξομολόγηση, μας κάνουν ή νά τίς παρουσιάζουμε σάν νά τίς διέπράξε κάποιος άλλος ή νά ρίχνουμε σέ άλλους τήν ευθύνη.
• Πολύ επικίνδυνο τέχνασμα είναι καί ή υποστολή του νοητού πολέμου. Γιά ορισμένο καιρό οι δαίμονες κρύβονται καί δέν μας πολεμούν, ώστε ν' αμέριμνήσουμε καί νά πέσουμε σέ αμέλεια. "Ετσι, ή συνείδηση μας γίνεται ολοένα καί πιό ελαστική, ώσπου φτάνουμε νά θεωρούμε τά μεγάλα πάθη σάν τιποτένια. Φτάνουμε, δηλαδή, σέ μιά βαρειάς μορφής αναισθησία, πού είναι αθεράπευτη πνευματική αρρώστια.
• "Αλλοτε οι δαίμονες κρύβονται, γιά νά μας επιτεθούν ξαφνικά καί νά μας αιφνιδιάσουν. "Οπως λ.χ. υπάρχουν τροφές, πού, όταν τίς φάει κανείς, εκδηλώνουν τά συμπτώματά τους στό σώμα τήν άλλη μέρα ή καί έπειτα από αρκετό καιρό, τό ίδιο συμβαίνει πολλές φορές καί μέ τίς αιτίες πού μολύνουν τήν ψυχή. Τρώει, γιά παράδειγμα, κάποιος χορταστικά καί απολαυστικά, καί δέν νιώθει πόλεμο. Συναναστρέφεται άνετα μέ γυναίκες, καί τήν ώρα εκείνη δέν έχει κανένα πονηρό λογισμό! "Ετσι ξεθαρρεύει καί χαλαρώνει τήν προσοχή του, οπότε επιτίθενται αιφνιβιαστικά οι δαίμονες καί παθαίνει μεγάλη συμφορά.
• Αλλο τέχνασμά τους είναι όχι μόνο νά κρύβονται, άλλα καί νά μας δημιουργούν ψεύτικες πνευματικές καταστάσεις. "Οταν λ.χ. είμαστε χορτάτοι άπό ποικίλα καί εύγευστα φαγητά, μας κάνουν νά έχουμε ιλαρότητα, κατάνυξη καί καθαρό νού στην προσευχή. Αντίθετα, όταν νηστεύουμε, μας προκαλούν υπνηλία, άκατανυξία καί σκληρότητα. Στόχος τους είναι νά σχηματιστεί μέσα μας ή εσφαλμένη εντύπωση ότι μπορούμε ν' απολαμβάνουμε μέ ήδυπάθεια τά υλικά αγαθά καί παράλληλα νά ζούμε έντονη πνευματική ζωή, μέ κατάνυξη καί δάκρυα. Τά δάκρυα αυτά, δμως, ή ή οποιαδήποτε παρόμοια "καλή" κατάσταση είναι νόθα.
• ο δαίμονας της κενοδοξίας καταφεύγει καί στό έξής απίστευτο τέχνασμα: Σπέρνει λογισμούς σέ κάποιον αδελφό καί συγχρόνως τους φανερώνει σέ άλλον. Στή συνέχεια ιπρώχνει τόν δεύτερο ν' αποκαλύψει στον πρώτο τά μυστικά της καρδιάς του, ώστε αυτός νά τόν μακαρίζει ώς προορατικό.
• Σέ κενόδοξους ανθρώπους, πού τυχαίνει μάλιστα νά είναι μορφωμένοι μέ τήν κοσμική παιδεία, εφαρμόζει καί τό έξης τέχνασμα: Μόλις αρχίσουν τή μελέτη της Αγίας Γραφής, τους αποκαλύπτει αμέσως τήν ερμηνεία της. "Ετσι σιγά-σιγά τους ξεγελάει καί τελικά τους ρίχνει σε αιρέσεις καί βλασφημίες. Τή δαιμονική αυτή θεολογία ή μάλλον φλυαρία μπορούν νά τήν καταλάβουν άπό τήν ταράχη και τήν άτακτη ευχαρίστηση πού νιώθουν τήν ώρα της ερμηνείας των αγιογραφικών χωρίων.
• Επικίνδυνες είναι καί οι «εκ δεξιών» παγίδες. Πολλές φορές οι δαίμονες μας εμποδίζουν άπό τά πιό ελαφρά καί ωφέλιμα έργα καί μας σπρώχνουν στά πιό κοπιαστικά. Ετσι, μας προτρέπουν νά επιδοθούμε σέ πνευματικούς :γώνες πού ξεπερνούν τά μέτρα μας, ώστε, άφού κουραστούμε ψυχικά καί σπαταλήσουμε τίς δυνάμεις μας, νά μήν έχουμε πιά διάθεση ούτε καί γιά τους απλούς αγώνες, πού εύκολα μπορούμε νά εκτελέσουμε.
• Εντύπωση, επίσης, προκαλούν τα ποικίλα τεχνασμαϋα, πού τά πονηρά πνεύματα επινοούν κατά τήν ώρα της προσευχής. "Οταν λ.χ. χτυπήσει ή καμπάνα γιά νά πάμε στην εκκλησία, μερικοί δαίμονες έρχονται στό κρεβάτι καί, καθώς έχουμε ανασηκωθεί, μας πιέζουν νά ξαναπέσουμε γιά λίγο. "Αλλοι, όταν στεκόμαστε στην προσευχή, μας προκαλούν χασμουρητά ή μας βυθίζουν στον ύπνο. "Αλλοι προξενούν έντονη καί απροσδόκητη κοιλιακή ενόχληση, γιά νά μας βγάλουν έξω. "Αλλοι μας φέρνουν τέτοια κόπωση, πού δέν μπορούμε νά σταθούμε στά πόδια μας. "Αλλοι μας παρακινούν ν' ανοίγουμε συζητήσεις μέσα στό ναό καί άλλοι μας κάνουν νά γελάμε. "Αλλοι, πάλι, μας προτρέπουν να ψάλλουμε αργά και περίτεχνα απο φίληδονία.
• "Αν δέν παγιδευτούμε άπό τά τεχνάσματα αυτά, έρχονται αμέσως μετά τήν προσευχή καί μας επιτίθενται με άπρεπες φαντασίες, γιά ν' αρπάξουν τους πνευματικούς καρπούς, πού πρίν άπό λίγο μέ κόπο συλλέξαμε.
Αυτά είναι ορισμένα άπό τά πάμπολλα δαιμονικά τεχνάσματα, που έχουν επισημάνει οι άγιοι πατέρες στα συγγράμματα τους, γιά τή δική μας ψυχική ασφάλεια.
Όνειρα-Οράματα
Ή πιό επικίνδυνη, πάντως, δαιμονική παγίδα, πού έχει καταστρέψει πολλές ψυχές, είναι τά όνειρα καί τά οράματα: Ό διάβολος εμφανίζεται είτε αισθητά μπροστά μας είτε σέ οράματα είτε στά όνειρά μας, με τή μορφή αγγέλου ή αγίου ή του ίδιου του Χριστού ή ακόμα και σάν φως, γιά νά μας έξαπατήσει.
Ο απόστολος Παύλος μας προειδοποιεί: «Αυτός γάρ ό σατανάς μετασχηματίζεται εις άγγελον φωτός» (Β' Κορ. 11:14). Σχολιάζοντας το χωρίο αϋτο ό άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων, λέει: «Ό διάβολος μεταμορφώνεται σέ άγγελο φωτεινό, όχι για να γυρίσει στην πρώτη του κατάσταση, αλλά γιά νά τυλίξει στό πνευματικό σκοτάδι της πλάνης όσους ζουν αγγελική ζωή... Ας προσέξουμε, λοιπόν, να μην εξαπατηθούμε καί θεωρήσουμε σάν άγγελο αγαθό τό διάβολο, πού σκορπάει τήν καταστροφή καί πού σάν λιοντάρι αγριεμένο ζητάει νά μας καταβροχθίσει».
Η ασκητική πείρα γνωρίζει πολλές περιπτώσεις τέτοιου είδους δαιμονικής άποπλανήσεως.
Οι δαίμονες, όπως μας αποκαλύπτει ό Μέγας Άντώνιος,«καμώνονται πώς ψάλλουν ύμνους, έστω κι άν δέν φαίνονται, απαγγέλλουν χωρία άπό τίς γραφές ή καί έπαναλαμβάνουν οσα αναγνώσματα έμεις διαβάζουμε. "Οταν κοιμόμαστε, μας ξυπνούν γιά προσευχή· καί τό κάνουν αυτό τόσο συχνά, ώστε νά μή μάς.άφήνουν ποτέ να κοιμηθούμε. Μας συμβουλεύουν να νηστεύουμε ύπερβολικά, για ν' αρρωστήσουμε. Παρουσιάζονται μέ τή μορφή μοναχών καί προσποιούνται ότι μιλούν μέ ευλάβεια».
Καί ό άγιος Μακάριος ό Αιγύπτιος συμπληρώνει: «Ό σατανάς, σ' εκείνους πού προσεύχονται, υποκρίνεται ότι συμπροσεύχεται, με σκοπό να τους εξαπατήσει με τήν πρόφαση της προσευχής καί νά τους προξενήσει τήν έπαρση. Σ' όσους νηστεύουν, υποκρίνεται ότι νηστεύει μαζί τους, θέλοντας νά τους παρασύρει στην οίηση της νηστείας. Σ' εκείνους πού έχουν γνώση των Γραφών, κάνει τά ίδια, έπιθυμώντας νά τους βγάλει, μέ τό πρόσχημα της γνώσεως, άπό τόν ορθό δρόμο. Σ' εκείνους πού αξιώθηκαν νά τους αποκαλυφθεί θείο φως, ενεργεί παραπλήσια, μετασχηματίζεται δηλαδή σέ φωτεινό άγγελο, γιά νά τους απατήσει, παρουσιάζοντας τό δικό του ψεύτικο φως, καί νά τους φέρει κοντά του. Καί γενικά, έτσι διαφορετικά εμφανίζεται στον καθένα, παίρνοντας τήν κατάλληλη μορφή, ώστε μέ τήν ομοιότητα νά κάνει τόν καθένα υποχείριο καί νά τόν οδηγήσει στην απώλεια μέ ευλογοφανή πρόφαση».
Υπάρχουν, ασφαλώς, καί θεόσταλτα οράματα, καί αυτό εκμεταλλεύεται ό σατανάς, γιά νά παρασύρει στην πλάνη τους εύπιστους καί αφελείς. Πώς, όμως, μπορούμε νά ξεχωρίσουμε τά θεόσταλτα άπό τά δαιμονικά οράματα, τους πραγματικούς άπό τους ψεύτικους αγγέλους, τό φως τού Θεού άπό τό φως πού εμφανίζουν οι δαίμονες; Αυτή ή διάκριση είναι πολύ δύσκολη· τόσο, πού εξαπατήθηκαν ακόμα καί προχωρημένοι πνευματικά μοναχοί, όταν έβλεπαν λ.χ. κάποιον φωτεινό άγγελο νά προσεύχεται μαζί τους, νά κάνει μετάνοιες, νά μιλάει γιά τόν Θεό, καί νόμισαν πώς δέν ήταν δυνατό νά είναι δαίμονας. Καί όμως, ήταν. Αλάθητα κριτήρια διαθέτουν μόνο εκείνοι, πού, μέ τή χάρη τού Θεού καί έπειτα άπό σκληρούς πνευματικούς αγώνες, κατόρθωσαν ν' αποκτήσουν τή μεγάλη και σπάνια αρετή της διακρίσεως. Αυτοί μπορούν νά διακρίνουν τήν προέλευση τού οράματος ή τού ονείρου άπό τήν ενέργεια πού προκαλεί στην ψυχή.
Ό άγιος Γρηγόριος ό Σιναΐτης λέει, πώς, όταν ή θεία χάρη επισκέπτεται τήν ψυχή, φέρνει πραότητα, επιείκεια, ταπείνωση καί καταστολή των παθών. Οι δαίμονες, άπεναντίας, γεμίζουν τήν ψυχή αλαζονεία, ύψηλοφροσύνη, δειλία καί κάθε κακία. Καί καταλήγει: «Άπό τήν ενέργεια, λοιπόν, μπορείς νά μάθεις άν τό φως, πού έλαμψε στην ψυχή σου, είναι άπό τόν Θεό ή άπό τό σατανά. Τό μαρούλι είναι όμοιο στην εμφάνιση μέ τήν πικραλίδα καί τό ξίδι όμοιο στό χρώμα μέ τό κρασί, άλλα ό λάρυγγας καταλαβαίνει καί διακρίνει τή διαφορά τους άπό τή γεύση. Έτσι καί ή ψυχή, άν έχει διάκριση, ξεχωρίζει μέ τή νοερή της αίσθηση τά χαρίσματα τού 'Αγίου Πνεύματος άπό τίς φαντασίες τού σατανά».
Ώς προς τό φως, ειδικότερα, σύμφωνα μέ τήν πατερική διδασκαλία, όταν αυτό προέρχεται άπό τόν Θεό, είναι λευκό, δέν έχει σχήμα καί φέρνει τήν ειρήνη στην ψυχή, ενώ, όταν προέρχεται άπό τό διάβολο, είναι έγχρωμο, έχει σχήμα καί προκαλεί ταραχή.
Πάντως, οι άγιοι πατέρες, γιά δική μας ασφάλεια, συνιστούν, άν δούμε κάποιο αποκαλυπτικό όνειρο ή όραμα, νά μήν προσπαθήσουμε μόνοι μας νά εξακριβώσουμε τήν προέλευσή του, αλλά είτε νά καταφύγουμε στον πνευματικό μας πατέρα ή σέ άλλους διακριτικούς γέροντες είτε να τό απορρίψουμε αμέσως, θεωρώντας τόν εαυτό μας ανάξιο γιά τέτοια τιμή καί θεωρία. Αν δέν ενεργήσουμε έτσι, αλλά δεχθούμε εύκολα τό όνειρο ή τό όραμα σαν θεόσταλτη αποκάλυψη, τότε θά αιχμαλωτισθούμε όπωσδήποτέ άπό τό πάθος της υπερηφάνειας. Καί είναι γνωστό, βέβαια, ότι ό σατανάς άπατά τόν άνθρωπο πάντα μέ τήν υπερηφάνεια. Τά όνειρα καί τά οράματα, μάλιστα, είναι τά πιό επιτυχημένα μέσα πού χρησιμοποιεί, γιά νά εξαπατήσει τους υπερήφανους. Στίς ψυχές αυτών τών ανθρώπων αποκτά πολλά δικαιώματα, γι' αυτό, όπως λέει ό άγιος Ιωάννης ό Σιναΐτης,«τους παρουσιάζεται, όταν κοιμούνται ή όταν εΐναι ξύπνιοι, μέ μορφή αγίου αγγέλου ή μάρτυρα, καί τους δίνει πνευματικά χαρίσματα ή τους αποκαλύπτει διάφορα μυστήρια, μέ σκοπό νά τους πλανήσει, ώστε νά χάσουν ακόμα καί τά λογικά τους».
Τό πόσο μεγάλη είναι αυτή ή πλάνη, φαίνεται άπό τό γεγονός ότι οί άνθρωποι συχνά προσπαθούν νά δικαιολογήσουν τήν πίστη τους στά όνειρα ή τίς οράσεις τους, συγκρίνοντας τόν εαυτό τους μέ τους προφήτες, τους άποστόλους καί άλλους αγίους, πού δέχτηκαν αποκαλύψεις άπό τόν Θεό. Μιά τέτοια στάση αποτελεί, ασφαλώς, όλοφάνερο δείγμα υπερηφάνειας.
Ό άγιος Ιωάννης ό Σιναΐτης, πού απηχεί τήν πατερική διδασκαλία, λέει: «Οί δαίμονες εμφανίζονται στον ύπνο μας σάν προφήτες... Σ' όσους τους εμπιστεύονται, φάνηκαν πολλές φορές αληθινοί προφήτες. Σ' όσους όμως τους περιφρονούν, πάντα αποδείχθηκαν ψεύτες. Γιατί, όντας πνευματικές υπάρξεις, βλέπουν όσα συμβαίνουν μέσα στον αέρα. Καί μόλις δουν κάποιον νά πεθαίνει, τρέχουν άμέσως σ' εκείνους πού εΐναι ελαφρόμυαλοι, καί τους τό προλέγουν μέ τά όνειρα... Αν αρχίσουμε νά παραδεχόμαστε τους δαίμονες στον ύπνο μας, τότε καί ξύπνιοι θά έμπαιζόμαστε άπ' αυτούς. "Οποιος πιστεύει στά όνειρα, είναι εντελώς ανόητος, ενώ όποιος δέν πιστεύει, είναι πολύ συνετός». Καί συμπεραίνει: «Εκείνος, λοιπόν, πού πιστεύει στά όνειρα, μοιάζει μ' αυτόν πού κυνηγάει τή σκιά του καί προσπαθεί νά τήν πιάσει».
Ό άγιος Διάδοχος Φωτικής, θέλοντας νά μας προφυλάξει άπ' αυτή τήν τόσο επικίνδυνη πλάνη τού διαβόλου, φτάνει στό σημείο νά πεί, ότι, ακόμα κι άν αξιωθούμε θεόσταλτη αποκάλυψη, είναι καλύτερα νά μήν τή δεχθούμε. Καί ό Θεός όχι μόνο δέν θά οργιστεί γιά τήν αρνητική μας στάση, άλλά καί θά μας επαινέσει γιά τή σύνεση καί τήν προσοχή μας μήν τυχόν πλανηθούμε. Λέει συγκεκριμένα: «Στην παρούσα ζωή προχωράμε μέ τήν πίστη καί όχι μέ τήν όραση, καθώς μάς λέει ό απόστολος Παύλος. "Αν, λοιπόν, φανερωθεί σέ κάποιον αγωνιστή φώς ή κανένα σχήμα φωτεινό, νά μήν παραδεχθεί διόλου τό όραμα αυτό. Κάτι τέτοια είναι φανερές άπάτες τού πονηρού. Πολλοί τά παραδέχθηκαν άπό άγνοια καί ξέφυγαν άπό τό δρόμο της αλήθειας. Εμείς, όμως, γνωρίζουμε ότι, εφόσον μένουμε στό φθαρτό σώμα μας, είμαστε μακριά άπό τόν Θεό, δηλαδή δέν είναι δυνατό νά βλέπουμε μέ τά μάτια μας ούτε Αυτόν ούτε κανένα άπό τά επουράνια θαύματά Του».
Συμπερασματικά, παραθέτουμε τήν πολύ αξιόλογη, εν είδει γνωμικού, παραίνεση τού αγίου Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ: «Νά μή δίνουμε προσοχή στίς οπτασίες κι ούτε ν' αρχίζουμε σχέσεις ή διάλογο μαζί τους, θεωρώντας τόν εαυτό μας ακατάλληλο ν' ασχολείται μέ εχθρικά δαιμονικά πνεύματα καί ανάξιο νά συνομιλεί μέ άγια αγγελικά πνεύματα».
Αιρέσεις-πλάνες
Ο διάβολος χρησιμοποιεί με πολλή τέχνη δυό δίδυμες παγίδες: τήν ύπερηφάνεια καί τό ψεύδος. Με τήν υπερηφάνεια σκοτίζει το νού του ανθρώπου καί στή συνέχεια εύκολα τόν παρασύρει στό ψεύδος, πού οι χειρότερες εκφράσεις του είναι ή αίρεση καί ή πλάνη. Στην αρχή, βέβαια, χρησιμοποιεί ψίχουλα αλήθειας, σιγά-σιγά, όμως, φτάνει να παρουσιάζει τό ψέμα σάν αλήθεια. Γιατί τό ψέμα πολλές φορές μοιάζει πολύ μέ τήν αλήθεια, αν καί είναι τόσο διαφορετικό απ' αυτήν, όπως λ.χ. ή κάλπικη λίρα από τήν πραγματική ή τό ψεύτικο μαργαριτάρι άπό τό αληθινό.
Ολοι οι αιρετικοί καί οι ψευδοδιδάσκαλοι πέφτουν στην πλάνη, άφού προηγουμένως παγιδευθούν σέ μιάν ενδόμυχη έπαρση. Τό λόγο τους γιά τόν Θεό τόν στηρίζουν πάνω στή δική τους λογική καί φαντασία, μέ αποτέλεσμα νά διδάσκουν μιά στοχαστική, σατανική "θεολογία". Αυτοί, μάλιστα, στή συμπεριφορά τους εμφανίζονται πολύ ευσεβείς καί προκαλούν τήν εκτίμηση καί τό σεβασμό των άλλων, γιατί ό διάβολος, ως πονηρός πού είναι, δέν τους σπρώχνει πιά στό νά κάνουν εξωτερικά τό κακό. Προσπαθεί, λοιπόν, μέσω αυτών των εύσεβόσχημων υπηρετών του, νά δημιουργεί καί νά διαδίδει τίς αιρέσεις καί τίς πλανεμένες διδασκαλίες, ώστε πλήθη ανθρώπων νά οδηγούνται μακριά άπό τόν Χριστό καί τήν αγία Εκκλησία Του.
Επειδή ό διάβολος είναι ψεύτης καί πατέρας του ψεύδους (Ιω. 8:44), όλοι οι αιρετικοί, πού οδηγούν τους συνανθρώπους τους στην πλάνη, αν καί δέν τό παραδέχονται, είναι «τά τέκνα του διαβόλου» (Α' Ιω. 3:10). Σ' αύτούς απευθύνεται διαχρονικά ό Κύριος, όταν λέει: «Ύμείς εκ τον πατρός του διαβόλου έστέ, καί τάς έπιθυμίας του πατρός υμών θέλετε ποιείν» (Ιω. 8:44).
Αύτοί είναι οι «ψευδόχριστοι καί ψευδοπροφήται», πού, όπως προείπε ό Χριστός, κινούνται ανάμεσά μας «εν ένδύμασι προβάτων, έσωθεν δέ είσι λύκοι άρπαγες» (Ματθ. 24:24, 7:15). Αυτοί είναι οι «ψευδάδελφοι» και «ψευδαπόστολοι, έργάται δόλιοι, μετασχηματιζόμενοι εις άποστόλους Χριστού» (Β' Κορ. 11:26,13), γιά τό κατάντημα και την απώλεια των οποίων έκλαιγε ό απόστολος Παύλος (Φιλιπ. 3:18-19).
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου