Η Νύχτα που ο Ουρανός Κατέβηκε στη Γη! - Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

 

Η γέννηση του Χριστού δεν είναι μια γλυκιά ιστορία για παιδιά, ούτε ένα τρυφερό σκηνικό με φάτνη και ποιμένες, είναι η πιο μεγάλη και ακατάληπτη στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας. Η στιγμή κατά την οποία ο άπειρος Θεός εισήλθε μέσα στον χρόνο, ο ασώματος έλαβε σάρκα, ο δημιουργός έγινε πλάσμα, για να γίνει το πλάσμα παιδί του. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ονομάζει αυτή τη νύχτα νύχτα σωτηρίας, επειδή σ' αυτήν συντελείται η θεία συγκατάβαση, το μυστήριο της θεώσεως του ανθρώπου. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι ο ουρανός κατέβηκε στη γη, και όχι μόνο κατέβηκε, αλλά ενώθηκε με αυτήν για πάντα. Αυτή η νύχτα άλλαξε την πορεία της ιστορίας και μεταμόρφωσε την ανθρώπινη φύση. Στο πρόσωπο του Χριστού γεννιέται ένας καινούριος τρόπος υπάρξεως, μια ζωή που δεν περιορίζεται από την φθορά, την αμαρτία ή τον θάνατο.
Η λέξη συγκατάβαση είναι κλειδί της θεολογίας του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Για τον Άγιο ο Θεός κατεβαίνει όχι επειδή ο άνθρωπος τον αναζήτησε, αλλά επειδή εκείνος αγάπησε πρώτος. Η γέννηση λοιπόν δεν είναι μόνο γεγονός, είναι και μέθοδος του Θεού. Ο Θεός πλησιάζει τον άνθρωπο με τρόπο που να μην τρομάζει, αλλά να ελκύει. Ο Θεός γίνεται παιδί, Αυτός που με έναν λόγο του δημιούργησε τα σύμπαντα τώρα κλαίει μέσα σε μια φάτνη. Αυτός που κρατά τα πάντα στην ύπαρξη τώρα κρατιέται από την Παναγία. Ο Παντοκράτωρ εμφανίζεται ανίσχυρος και αυτό όχι από ανάγκη, αλλά από αγάπη. Η Θεία Συγκατάβαση φανερώνει ότι ο Θεός θέλει να δεχθούμε την παρουσία Του όχι από φόβο, αλλά από εμπιστοσύνη. Ο Χρυσόστομος λέει πως ο Θεός κατεβαίνει τόσο πολύ ώστε να μην υπάρχει άνθρωπος τόσο ταπεινωμένος που να μην μπορεί να Τον πλησιάσει. Αυτό είναι το μεγαλείο της ενανθρωπίσεως, ότι ο Θεός έγινε αυτό που είμαστε για να γίνουμε εμείς αυτό που Εκείνος είναι κατά χάριν.
Η γέννηση θα μπορούσε να γίνει σε παλάτι, σε τόπο ένδοξο και τιμημένο, γιατί όμως γίνεται σε σπήλαιο; Ο Χρυσόστομος δίνει την απάντηση· για να δείξει ο Θεός ότι δεν ήρθε να βρει κόσμο τέλειο, αλλά κόσμο πληγωμένο. Η φάτνη δεν είναι απλώς ταπεινότητα, είναι αποκάλυψη.  Στο σκοτεινό σπήλαιο καθρεφτίζεται ο σκοτεινός κόσμος του ανθρώπου, εκεί όπου βασιλεύει η φτώχεια, η εγκατάλειψη, το κρύο. Η φάτνη είναι εικόνα της καρδιάς μας όταν είναι άδεια, αφιλόξενη, γεμάτη από θόρυβο πάθη και πνευματική ακαθαρσία και όμως ο Χριστός επιλέγει ακριβώς αυτήν την καρδιά για να γεννηθεί, δεν περιμένει να καθαρίσουμε πρώτα, έρχεται, και με την παρουσία Του καθαρίζει. Η γέννηση μέσα στη φάτνη είναι το θεϊκό σκάνδαλο της αγάπης. Ο Θεός παραδίδει τον εαυτό Του κυριολεκτικά στα χέρια των ανθρώπων, η φάτνη γίνεται θρόνος, το σπήλαιο γίνεται ουρανός, η  γη γίνεται παράδεισος.
Οι άνθρωποι που προσκύνησαν τον Χριστό δεν ήταν ισχυροί, μορφωμένοι ή τίμιοι κατά τα κοσμικά μέτρα, ήταν ποιμένες, άνθρωποι απλοί, κουρασμένοι, φτωχοί και μάλλον αμόρφωτοι. Γιατί? Επειδή είχαν καθαρή καρδιά. Αυτοί που ζούσαν μέσα στη νύχτα έλαβαν πρώτοι το φως. Αυτοί που άκουγαν σιωπή, άκουσαν πρώτοι τον αγγελικό ύμνο. Αυτό αποκαλύπτει μια βαθιά αλήθεια. Η θεοφάνεια δεν δίνεται σε όσους έχουν πολύ γνώση, αλλά σε όσους έχουν πολύ απλότητα και ταπείνωση. Οι ποιμένες διδάσκουν ότι ο Θεός αποκαλύπτεται σε αυτούς που δεν έχουν ψευδαισθήσεις για τον εαυτό τους. Σε εκείνους που είναι ικανοί να πουν «δεν είμαι τίποτα», έλα εσύ!
Οι μάγοι είναι το αντίθετο των ποιμένων ως προς την κοινωνική θέση, αλλά έχουν το ίδιο εσωτερικό χαρακτηριστικό, αναζητούν αληθινά. Ο Χρυσόστομος σημειώνει ότι οι μάγοι είναι εικόνα όλης της ανθρωπότητας των εθνών. Ζητούν την αλήθεια και ο Θεός τους οδηγεί, δεν τους εγκαταλείπει στη γνώση τους ή στα άστρα. Το άστρο τους οδηγεί στον Χριστό και εξαφανίζεται μόλις Τον συναντούν, γιατί πια δεν χρειάζεται. Ο άνθρωπος ζητά το Θεό και όταν Τον ζητά από καρδιάς, ο Θεός πάντα φανερώνεται. Η γέννηση αποκαλύπτει που ο Θεός τιμά την ανθρώπινη αναζήτηση και την οδηγεί εκεί όπου πρέπει, όχι στη φιλοσοφία, αλλά στην ταπεινή φάτνη.
Τη νύχτα της γέννησης ο ουρανός δεν ανοίγει απλώς, ενώνεται με τη γη. Οι άγγελοι δεν ψάλλουν από μακριά, αλλά στέκονται δίπλα στους ανθρώπους. Η φάτνη γίνεται τόπος συνάντησης των δύο κόσμων. Ο Θεός δεν βρίσκεται πλέον σε απρόσιτο φως, αλλά μέσα στον κόσμο, δίπλα μας, ανάμεσά μας. Ο Χρυσόστομος τονίζει ότι από τη στιγμή της γέννησης η ανθρώπινη φύση ανυψώνεται, φορά τη δόξα του Θεού. Στο πρόσωπο του Χριστού η ανθρώπινη φύση γίνεται κατοικητήριο της θεότητος, και αυτό σημαίνει μόνο ένα πράγμα, ότι η θέωση είναι πια δυνατή. Ο άνθρωπος μπορεί να γίνει όμοιος με εκείνον, κατά χάριν. Η ενανθρώπιση δεν είναι μια στιγμή, είναι διαδικασία θεώσεως. Κάθε φορά που ο άνθρωπος ανοίγει την καρδιά του στον Χριστό, μια μικρή γέννηση λαμβάνει χώρα μέσα του, ο ουρανός κατεβαίνει ξανά στη γη.
Ο Χριστός δεν γεννιέται απλώς, γεννιέται ως παιδί και αυτό έχει βαθύ θεολογικό νόημα. Ο Θεός  γίνεται  νήπιο  για να μας  φανερώσει  την  πνευματική κατάσταση στην  οποία καλούμαστε να επιστρέψουμε, όχι να γίνουμε αφελείς, αλλά να γίνουμε καθαροί στην καρδιά απαλλαγμένοι από πονηριά, μικρότητα και σκληρότητα. Η παιδικότητα του Χριστού αποκαλύπτει ότι η σχέση με τον Θεό δεν χτίζεται με λογικές αποδείξεις και επιχειρήματα, αλλά με απλότητα, εμπιστοσύνη και αγάπη. Η πνευματική ζωή είναι δρόμος παιδικής καρδιάς, εξ΄ ου και ο Χρυσόστομος επιμένει: μόνο οι ταπεινοί κατά το φρόνημα χωρούν την μεγάλη χάρη.
Η γέννηση δεν είναι γιορτή μόνο χαράς, αλλά και παρηγοριάς. Ο Χριστός έρχεται μέσα στη νύχτα, όχι μέσα στο φως, όχι σε εποχή ειρήνης, αλλά σε εποχή σκοτεινής τυραννίας, όχι σε τόπο άνεσης, αλλά στη φτώχεια και στην αφάνεια. Αυτό σημαίνει πως ο Χριστός μπορεί να έρθει και στη δική μας νύχτα, στη νύχτα της λύπης, της θλίψης, των αδιεξόδων, των αμαρτιών και των φόβων. Δεν περιμένει να βγούμε πρώτα στο φως, έρχεται Εκείνος και όταν έρθει, η νύχτα δεν εξαφανίζεται αμέσως, αλλά γίνεται διάφανη από την παρουσία Του. Ο Χριστός δεν ήρθε για τους δυνατούς, αλλά για τους αδύναμους, δεν ήρθε για τους άγιους, αλλά για τους αμαρτωλούς, δεν ήρθε για τον ουρανό, αλλά για τη γη.
Η νύχτα της γέννησης είναι η νύχτα της σωτηρίας, η νύχτα όπου ο άπειρος Θεός κρύβεται στη σάρκα ενός νεογέννητου, η νύχτα όπου η ταπεινότητα νικά την ύβρη, όπου η αγάπη νικά το θάνατο, όπου ο ουρανός κατεβαίνει στη γη για να σηκώσει τη γη στον ουρανό. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος βλέπει στη γέννηση την αρχή της θεώσεως του ανθρώπου. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να γίνει ο άνθρωπος Θεός κατά χάριν και κάθε φορά που γιορτάζουμε τη γέννηση, αυτή η αλήθεια ξαναλάμπει. Ο Θεός είναι ήδη κοντά μας, το μόνο που μένει είναι να ανοίξουμε την φάτνη της καρδιάς μας, όσο ταπεινή κι αν είναι, για να γεννηθεί μέσα μας το φως που ξανακάνει τον κόσμο καινούριο.

 

 

ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ ΑΡΧΕΙΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

''ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ''