ΕΛΕΑΝΝΑ ΒΛΑΣΤΟΥ*
Ἡ Ἀγγλία εἶναι μία ἀνεκτικὴ χώρα. Ἡ Ἀγγλία εἶναι μία ἀνεκτικὴ χώρα ποὺ ἔχει τρομερὴ ἀγωνία νὰ ἀποδεικνύει μὲ κάθε εὐκαιρία πόσο φιλελεύθερη εἶναι. Ἂν ἡ Μέγκαν ἀποχώρησε ἀφήνοντας ὑπονοούμενα ὅτι τὸ χρῶμα τῆς εὐθύνεται ἐν μέρει γιὰ τὴν ταλαιπωρία της, δὲν ἔχει ἰδέα πῶς αἰσθάνομαι ἐγὼ ὡς λευκὴ καὶ προνομιούχα. Ἡ χώρα ἀγκαλιάζει ὅλους καὶ ὅλες ποὺ ἐμπίπτουν σὲ μειονότητα ἢ ἔτσι αἰσθάνονται. Τὸ πρόβλημά μου εἶναι ὅτι δὲν εἶμαι μαύρη, μουσουλμάνα, δὲν ταυτίζομαι μὲ σκύλο, δὲν ἔχω προβεῖ σὲ ἀλλαγὴ φύλου, δὲν εἶμαι ὁμοφυλόφιλη, οὔτε ἀνήκω σὲ αὐτοὺς μὲ τὰ πολλὰ γράμματα τῆς ἀλφαβήτου ποὺ λέγονται LGBTQ, δὲν εἶμαι καν χορτοφάγος. Εἶμαι μία λευκὴ γυναίκα πού, ἂν θέλω νὰ εἶμαι εἰλικρινής, πρέπει νὰ σᾶς πῶ ὅτι δὲν αἰσθάνομαι γυναίκα ὅλες τὶς ὧρες τῆς ἡμέρας – ὅλα ὑπάρχουν κι ἄν μου ζητηθεῖ θὰ ἐξηγηθῶ. Ἐλπίζω κάποια νὰ.... ταυτιστεῖ μὲ τὸ πῶς αἰσθάνομαι. Κυρίως ὅμως, αὐτὸ ποὺ ἀπεύχομαι εἶναι κάποια νὰ προσβληθεῖ γιατί στὴ χώρα ὅπου ζῶ δείχνουν ὅλοι, πάντα, ἀποφασισμένοι νὰ θιχτοῦν.
Εἴμαστε ὅ,τι εἴμαστε καὶ μὲ ὅ,τι ταυτιζόμαστε. Συμφωνῶ. Δύο πρόσφατα γεγονότα μὲ ἔβαλαν σὲ σκέψεις γιὰ τὸ πότε παύει ἡ ἐλαστικότητα νὰ εἶναι ἱλαρὴ καὶ γιὰ τὸν ἂν ὁ φιλελευθερισμὸς ἀνήκει σὲ ἕναν συγκεκριμένο τρόπο ζωῆς ὅταν προσκρούει στὴν ἀσφάλεια (ὅλων μας). Ὁ τρομοκράτης Οὐσμᾶν Καν, φυλακισμένος μέχρι προτινός, ἀφέθηκε ἐλεύθερος ὀκτὼ χρόνια νωρίτερα, κατόπιν μαχαίρωσε δύο εἰκοσάχρονους στὴ Γέφυρα τοῦ Λονδίνου. Τὸ δεύτερο περιστατικὸ συνέβη στὸ Μάντσεστερ. Μία συμμορία Πακιστανῶν ἐκπόρνευε λευκὰ ἀνήλικα κορίτσια. Οἱ Ἀρχὲς τοὺς γνώριζαν ἐδῶ καὶ δεκατέσσερα χρόνια, ἀλλὰ δὲν εἶχαν ἐπέμβει γιὰ νὰ μὴ δημιουργηθοῦν τριβὲς μεταξὺ τῶν λευκῶν καὶ τῶν Ἀσιατῶν. Ὁ φόβος τῶν Ἀρχῶν νὰ μὴν κατηγορηθοῦν γιὰ ἰσλαμοφοβία ὑπερίσχυσε τῆς κοινῆς λογικῆς καὶ στὰ δύο γεγονότα. Ἂν ἡ ἀχρωματοψία εἶναι ὁ μηχανισμὸς ποὺ ἔχουμε υἱοθετήσει ὄψιμα γιὰ νὰ χειριστοῦμε τὴν πολιτικὴ ὀρθότητα, ἡ δομικὴ τυφλότητα εἶναι ἄλλο ἐπίπεδο, πιὸ ἐπικίνδυνο, γιατί κλείνει ἀπέξω τὴν πραγματικότητα.
Ἡ ἔμπνευση τοῦ κειμένου ἦρθε μία πρωινὴ ὥρα στὴ γραμμὴ Βικτώρια. Ὁ κύριος ποὺ κάθεται ἀπέναντί μου σηκώνεται, βρίσκει χῶρο στὸ ἐλάχιστα γεμάτο βαγόνι καὶ ἀρχίζει τὴν παράσταση. Προσεύχεται μεγαλόφωνα καὶ ἔντονα. Οἱ συνεπιβάτες κοιταζόμαστε, κάποιοι ἕτοιμοι νὰ γελάσουν. Μὲ βασανιστικὰ ἀργὲς κινήσεις ἢ ἔστω ἔτσι μου φάνηκε, σκύβει πρὸς τὸν σάκο ποὺ εἶναι ἀφημένος στὸ πάτωμα. Τὰ βλέμματα ποὺ ἀνταλλάσσουμε γίνονται ζωηρότερα, ἡ διάθεση γέλιου ἐξανεμίζεται, φοβόμαστε. Περνάει ὁ γιός μου ἀπὸ τὸ μυαλό μου, σκέφτομαι πόσο προνοητικὴ ἔχω ὑπάρξει μὲ τὴ διαθήκη μου. Ἀνοίγει τὸ φερμουὰρ καὶ ἀπὸ τὸν σάκο βγαίνει ἕνα χαλάκι τὸ ὁποῖο τὸ στρώνει ἐπιμελῶς καὶ συνεχίζει τὴν προσευχή, οἱ πόρτες τοῦ συρμοῦ ἀνοίγουν, ἀνακούφιση. Τὸ βαγόνι ἀδειάζει, καὶ ὅταν χαλαρώνω, μόνο τότε ἀντιλαμβάνομαι τὸν ναρκισσισμὸ καὶ τὸν θυμὸ ποὺ ἐμπεριεῖχε τὸ θέαμα ποὺ μόλις εἶδα. Ἐὰν ἤμουν πιὸ θαρραλέα, θὰ τοῦ ἔλεγα «τὸ χαλάκι καὶ στὸ σπίτι σου» καὶ ἐκεῖνος θὰ μοῦ ἔλεγε «μιλᾶς ἐσύ; Μὲ τὰ λευκά σου προνόμια; Εἶσαι ρατσίστρια!», καὶ θὰ ἀπαντοῦσα «ἐσὺ εἶσαι ρατσιστής». Συγκρατῆστε αὐτὸν τὸν διάλογο γιατί ἐμπεριέχει ὅλη τὴν οὐσία μέσα στὴ γελοιότητά του.
Δὲν ὑπάρχει χαρούμενη ποικιλομορφία, μακάρι νὰ ὑπῆρχε. Ἡ διαφορετικότητα εἶναι μία νέα μασκαρεμένη παλιὰ λέξη ποὺ βασίζεται σὲ μία παρωχημένη ὑπάρχουσα ἰδεοληψία. Ὑπάρχουν φόβος, ἀνασφάλεια καὶ τεράστιες δόσεις προκαταλήψεων καὶ ρατσισμοῦ, ἐδῶ ὅπως καὶ παντοῦ. Ἀπὸ πότε ὅμως ὁ φιλελευθερισμὸς ἔγινε μία λίστα μὲ ἐλευθερίες γιὰ ὅσους θίγονται εὐκολότερα; Γιατί ἡ εὐθιξία καὶ ἡ ὑπερευαισθησία –ποὺ ἔχουν πλέον τὸν ρόλο τῆς στενοκεφαλιᾶς καὶ τῆς ἀδιαλλαξίας– ἔχουν ἠθικὸ προβάδισμα; Ὁ διάλογος πρέπει νὰ ἀλλάξει γιατί εἶναι φαιδρός, κυρίως ὅμως εἶναι ἀντιπαραγωγικός. Ὑπάρχουν πολλὲς ἀντικρουόμενες ἐλευθερίες καὶ πολιτικὲς ἐπιλογὲς ποὺ πρέπει νὰ γίνουν. Τὸ μόνο σίγουρο εἶναι ὅτι χωρὶς ἀσφάλεια δὲν ὑπάρχει ἐλευθερία. Ἂν θέλω, θὰ ἐκφέρω τὴ γνώμη μου ἔστω καὶ ἂν εἶμαι λευκή, προνομιούχα γυναίκα (κάποιες ὧρες τῆς ἡμέρας). Εἶμαι καὶ φανατικὰ φιλελεύθερη. Γιατί ὄχι;
* Ἡ κ. Ἐλεάννα Βλαστοῦ εἶναι συγγραφέας καὶ μένει στὸ Λονδίνο.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου