Ἐπὶ τῇ Μνήμη τῆς Ὁσίας Εἰρήνης Χρυσοβαλάντου τῆς Θαυματουργοῦ

Ἀπὸ τὶς Διδαχὲς τῆς Ἁγίας πρὸς τοὺς λαϊκοὺς προσκυνητὰς τῆς Μονῆς της στὴν Κωνσταντινούπολι (Θ΄ αἰὼν)* 

῾Η μεγάλη της φήμη εἶχε ἐξαπλωθῆ σὲ ὅλη τὴν Πόλι καὶ ὅλοι προσέτρεχαν στὴν Μονή της, ποθοῦντες νὰ ἰδοῦν τὸ σεβάσμιο πρόσωπό της, νὰ ἀκούσουν τοὺς λόγους της καὶ νὰ ἀπολαύσουν τὶς εὐχές της. Καὶ ἐκείνη, ἐκπληρώνουσα τὸν νόμον τῆς ἀγάπης, τοὺς φανέρωνε μὲ ζῆλο τὰ τῆς ψυχῆς στὶς ὁμιλίες της καὶ τοὺς ὡδηγοῦσε στὴν μετάνοια καὶ στὶς συντείνουσες πρὸς ἐπιστροφὴν ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, δείχνοντάς τους τὴν ματαιότητα τῶν ἐγκοσμίων καὶ τὸ ἀναπόφευκτον τῆς κρίσεως καὶ τὸν φόβον τῆς κολάσεως, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀπόλαυσι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν. Ἀκόμη τοὺς ἔλεγε: 

«᾿Εάν, ὅσο ζοῦμε ἐδῶ, δὲν ἐξαλείψουμε μὲ τὴν μετάνοια τὰ σφάλματά μας καὶ δὲν καθαρισθοῦμε ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες μας, τότε, ὅπως μετὰ τὴν ἔξοδό μας δὲν θὰ ὑπάρχη ἐξομολόγησις καὶ μετάνοια, ἔτσι δὲν θὰ ὑπάρχη οὔτε καὶ ἀποφυγὴ τῆς ἑτοιμασμένης γιὰ τοὺς ἁμαρτωλοὺς κολάσεως καὶ τιμωρίας». 

Τοὺς παρήγγειλε νὰ ἀπέχουν κυρίως ἀπὸ τὴν διαφθορὰ τῶν σαρκικῶν ἁμαρτιῶν, ἀπὸ τὴν πλεονεξία καὶ τὴν ἡδυπάθεια. ῎Ελεγε:

«Γιατὶ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ πέφτουν σὲ αὐτὰ τὰ ἁμαρτήματα καὶ κλονίζονται στὴν ζωή τους, ὁ διάβολος τοὺς αἰχμαλωτίζει εὔκολα, ὅπως ὁ κυνηγός, ὁ ὁποῖος πιάνει ἀμέσως μέσα στὰ δίχτυα του τὸ θήραμά του. Φροντίσατε, ὅσο εἶναι δυνατόν, νὰ καλλιεργῆτε τὶς ἀρετὲς τῆς ἐλεημοσύνης, τῆς σωφροσύνης καὶ τῆς ἐγκρατείας καὶ πάντοτε νὰ μετανοῆτε γιὰ τὰ παραπτώματά σας· διότι καθημερινῶς πολλὲς εἶναι οἱ αἰτίες τῶν σφαλμάτων μας. Πρέπει ἀκόμη καὶ τὴν γλῶσσα μας νὰ τὴν ἀσκοῦμε ἔτσι, ὥστε νὰ μὴ ἔχουμε πρόχειρες τὶς ὕβρεις καὶ τὶς συκοφαντίες. Γιατί, ὅπως ἀκούσαμε, ὅποιος εἰπεῖ στὸν ἀδελφό του “μωρέ” (Ματθ. ε´22), θὰ εἶναι ἔνοχος στὸ αἰώνιον πῦρ. Διότι εὔκολη εἶναι ἡ ἁμαρτία τῆς γλώσσης καὶ ἐπικίνδυνη, ἐπειδὴ τὸ νὰ ἁμαρτήση κανεὶς μὲ ἄλλον τρόπο δὲν εἶναι εὔκαιρο, ἐνῶ μὲ τὴν γλῶσσα εἶναι πρόχειρο. »Νὰ ἀποφεύγετε ἐντελῶς τοὺς ὅρκους καὶ νὰ μὴ διασύρετε τὸ ῎Ονομα τοῦ Θεοῦ γιὰ περιττὲς καὶ μηδαμινὲς προφάσεις, γεγονὸς τὸ ὁποῖο προκαλεῖ φρίκη στοὺς ᾿Αγγέλους· διότι τοῦτο εἶναι καταφρόνησις τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἐφ᾿ ὅσον αὐτὸς ποὺ καταφρονεῖ κάποιο πρᾶγμα θὰ καταφρονηθῆ ἀπὸ αὐτό, τί θὰ ὑποστῆ αὐτὸς ποὺ θὰ καταφρονηθῆ ἀπὸ τὸν Θεόν; Πῦρ μᾶς περιμένει γιὰ νὰ μᾶς δοκιμάση καὶ νὰ ξεχωρίση τὸν δίκαιο ἀπὸ τὸν ἀσεβῆ. Ἂς σεβώμεθα λοιπὸν καὶ ἂς φοβούμεθα τὸν Θεὸ καὶ ἂς μὴ περιφρονοῦμε τὴν σωτηρία μας· ὁ Θεὸς μᾶς ἐδημιούργησε ἐκ τοῦ μὴ ὄντος γιὰ νὰ ἀνήκουμε σὲ Αὐτὸν καὶ στὴν κληρονομία Του καὶ ὄχι στὴν παράταξι τοῦ διαβόλου, γιὰ τὸν ὁποῖον ἑτοιμάσθηκε ἡ αἰώνια κόλασις, ὥστε μαζί του νὰ ριφθοῦμε καὶ νὰ κολασθοῦμε στὸ ἀνυπόφορο καὶ ἄσβεστο αἰώνιον πῦρ. Βεβαίως τὸ νὰ ἁμαρτάνουμε εἶναι χαρακτηριστικὸ τῆς ἀνθρώπινης ἀδυναμίας. Ἔργο ὅμως τῆς φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ εἶναι νὰ μᾶς ἐλεῆ καὶ νὰ μᾶς συγχωρῆ, ἀλλὰ μόνον ἐκείνους ποὺ ἔχουν συναίσθησι τῆς μηδαμινότητός τους καὶ τὴν ὁμολογοῦν ἐνώπιόν Του καὶ ζητοῦν μὲ δάκρυα τὴν ἄφεσι τῶν ἐπταισμένων». 

Ἀπὸ αὐτὰ καὶ τὰ παρόμοια, πολλοὶ ἀπὸ τοὺς συγκλητικοὺς καὶ ἀπὸ τοὺς ἄλλους, οἱ ὁποῖοι τὴν ἐπισκέπτονταν, ἐδιδάσκοντο κατὰ τὸν βίο, καὶ ἐπιφανεῖς γυναῖκες καὶ παρθένοι ἄρχισαν νὰ εἶναι προσεκτικὲς στὴν ζωή τους καὶ νὰ ἀκολουθοῦν μὲ πολλὴ προθυμία τὴν ὁδὸ ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀληθινὴ ζωή. ῞Ολοι μάλιστα ὡμιλοῦσαν συνεχῶς γιὰ τὴν Εἰρήνη καὶ τὴν ἐθαύμαζαν. Καὶ αὐτὴ δὲν ἔπαυε νὰ εὐχαριστῆ τὸν Θεὸ καὶ νὰ προσεύχεται ὁλονυκτίως... 

+ Τῷ δὲ ἐν Τριάδι Παναγίῳ Θεῷ, τῷ ἐνδοξαζομένῳ ἐν τοῖς Ἁγίοις Αὐτοῦ, προσκύνησις καὶ εὐχαριστία, εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν

(*) Βλ. «Βίος καὶ Πολιτεία τῆς ῾Οσίας Μητρὸς ἡμῶν Εἰρήνης ῾Ηγουμένης τῆς Μονῆς τοῦ Χρυσοβαλάντου», §§ 34-37, στὸ Δημητρίου Τσάμη, Μητερικόν, τόμος Β´, σελ. 270, 272, ἐκδ. Ἀδελφότητος «῾Η Ἁγία Μακρῖνα», Θεσσαλονίκη 1991. ● Νεοελληνικὴ ἀπόδοσις: Περιοδ. «Ἅγιος Κυπριανός», ἀριθμ. τεύχους 315/ Ἰούλιος-Αὔγουστος 2003, σελ. 264

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΤΗ ΑΥΤΗ ΗΜΕΡΑ: ΤΗΣ ΟΣΙΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ (ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΟΥ)