Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς: Η πνευματική αποστασία των ημερών μας και η στάση του Ορθόδοξου πιστού!

 

Ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς, ο μεγάλος σέρβος ομολογητής του 20ου αιώνα, έβλεπε με πνευματικό όραμα την πορεία του κόσμου και προειδοποιούσε για την επερχόμενη αποστασία. Δεν μιλούσε με ανθρώπινες εικασίες, αλλά στηριζόταν στην εμπειρία των Αγίων Πατέρων και στο αλάθητο φως του Ευαγγελίου. Η πνευματική αποστασία δεν είναι μία θεωρητική έννοια, αλλά μία ζοφερή πραγματικότητα που ήδη βιώνουμε.
Η αποστασία ξεκινά όταν οι άνθρωποι απομακρύνονται από το Χριστό ως κέντρο της ζωής τους. Η Ορθόδοξη πίστη παύει να είναι τρόπος ζωής και γίνεται απλή πολιτιστική ταυτότητα. Σήμερα βλέπουμε την προσπάθεια να αντικατασταθεί το Ευαγγέλιο με ανθρώπινες ιδεολογίες και η Θεία Χάρη με ψυχολογικές ή κοινωνικές παρηγοριές. Ο Άγιος Ιουστίνος έλεγε ότι η αποστασία είναι το αποτέλεσμα του να βάλουμε τον άνθρωπο στη θέση του Θεού.
Η πνευματική αποστασία δεν εκδηλώνεται μόνο με την άρνηση της πίστεως, αλλά και με τη διαστρέβλωσή της. Ντυμένη με λόγια περί αγάπης, ελευθερίας και προόδου, καταργεί στην πράξη την υπακοή στο Ευαγγέλιο. Ο Χριστός όμως είπε ότι αν τον αγαπούμε, θα τηρούμε τις εντολές του. Όταν η υπακοή αντικαθίσταται από μια αόριστη συναισθηματική ευλάβεια, τότε η πνευματική αλλοίωση έχει ήδη ριζώσει.
Ο Άγιος Ιουστίνος κατονόμαζε τον οικουμενισμό ως την παναίρεση των ημερών μας, διότι περιλαμβάνει όλες τις πλάνες. Δεν είναι απλώς μια διπλωματική κίνηση μεταξύ θρησκειών, αλλά μια προσπάθεια να αλλοιωθεί η ίδια η αλήθεια του Χριστού. Ο οικουμενισμός υπόσχεται ενότητα χωρίς μετάνοια και αποδοχή της ορθόδοξης πίστεως, γι' αυτό και αποτελεί ουσιαστικά μια μορφή αποστασίας.
Στην εποχή μας, η αποστασία εκδηλώνεται και με τον αποχριστιανισμό της κοινωνίας. Νομοθεσίες που συγκρούονται με το Ευαγγέλιο γίνονται κανόνας, η αμαρτία προβάλλεται ως δικαίωμα και η αρετή θεωρείται αναχρονισμός. Αυτή η κατάσταση, σύμφωνα με τον Άγιο Ιουστίνο, είναι προανάκρουσμα της εποχής του Αντιχρίστου, όταν η πίστη θα είναι μειονότητα και οι αληθινοί ομολογητές θα διώκονται.
Η στάση του ορθόδοξου πιστού μπροστά σε αυτή την αποστασία δεν μπορεί να είναι ουδέτερη. Ο Χριστός είπε ότι όποιος δεν είναι μαζί του, είναι εναντίον του. Η σιωπή μπροστά στην πλάνη, όταν μπορείς να μιλήσεις, είναι μορφή συνενοχής. Ο πιστός καλείται να ομολογεί την αλήθεια με ταπεινoσύνη αλλά και με θάρρος, όπως έκαναν οι Άγιοι μάρτυρες και ομολογητές.
Η πνευματική άμυνα απέναντι στην αποστασία δεν είναι πρωτίστως πολιτικός ή κοινωνικός αγώνας, είναι η προσωπική αγιότητα. Ο Άγιος Ιουστίνος δίδασκε ότι ο αληθινός χριστιανός πρέπει να είναι ευαγγελικός άνθρωπος, δηλαδή να ζει σύμφωνα με το Ευαγγέλιο σε κάθε έκφανση της ζωής του. Η προσευχή, η νηστεία, η εξομολόγηση και η συμμετοχή στη Θεία Ευχαριστία είναι το οξυγόνο που μας κρατά ζωντανούς μέσα στο πνευματικό νέφος της αποστασίας.
Η αποστασία ενισχύεται από την πνευματική αμέλεια. Πολλοί βαφτίστηκαν ορθόδοξοι, αλλά ζουν σαν να μην υπάρχει Θεός. Η αδιαφορία για την αλήθεια ανοίγει την πόρτα σε κάθε είδους ψεύτικη διδασκαλία. Ο Άγιος Ιουστίνος τόνιζε ότι η άγνοια δεν είναι δικαιολογία όταν ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να μάθει και να ζήσει την αλήθεια.
Οι πατέρες της Εκκλησίας, όπως και ο Άγιος Ιουστίνος, διδάσκουν ότι η αποστασία είναι πρώτα απ' όλα καρδιακή. Ξεκινά όταν ο άνθρωπος αγαπήσει περισσότερο τον εαυτό του και τον κόσμο παρά το Θεό. Από κει και πέρα, ακόμη και αν εξωτερικά φαίνεται θρησκευόμενος, εσωτερικά έχει παραδώσει την καρδιά του σε ξένες δυνάμεις.
Μέσα σε αυτή την πραγματικότητα, ο ορθόδοξος πιστός καλείται να είναι το φως του κόσμου και το άλας της γης. Δεν του ζητείται να κερδίσει αριθμητικές πλειοψηφίες, αλλά να κρατήσει την αλήθεια ανόθευτη. Ο Άγιος Ιουστίνος έλεγε ότι ακόμη κι ένας μόνος αληθινός ορθόδοξος που μένει πιστός στον Χριστό μπορεί να είναι κιβωτός της σωτηρίας για πολλούς άλλους.
Η πνευματική αποστασία έχει και το στοιχείο της ψεύτικης ενότητας. Βλέπουμε σήμερα θρησκευτικές συναντήσεις, κοινές προσευχές και δηλώσεις περί ενότητας, χωρίς να γίνεται λόγος για δογματική αλήθεια. Αυτή η ενότητα όμως είναι οικοδομημένη πάνω στην άμμο, καταρρέει μπροστά στην αλήθεια του Ευαγγελίου. Ο Άγιος Ιουστίνος καλούσε τους πιστούς να μην παρασυρθούν από τέτοιες κινήσεις, αλλά να μείνουν στην ορθόδοξη εκκλησία ως τη μόνη κιβωτό σωτηρίας.
Η αντιμετώπιση της αποστασίας δεν γίνεται με φανατισμό ή μίσος, αλλά με μετάνοια και ομολογία. Ο πιστός καλείται να αγαπά ακόμη και αυτούς που πλανώνται, αλλά χωρίς να ενδίδει στην πλάνη τους. Ο Χριστός προσευχήθηκε «ίνα ώσιν έν», αλλά αυτή η ενότητα προϋποθέτει την αλήθεια και την αγιότητα, όχι την παραχάραξη του Ευαγγελίου.
Στη σημερινή εποχή η πληροφορία είναι άφθονη, αλλά η αλήθεια σπάνια. Ο πιστός πρέπει να διακρίνει τις πηγές του, να μελετά τους πατέρες, να συμβουλεύεται πνευματικούς οδηγούς που ζουν την ορθόδοξη ζωή και να αποφεύγει όσους κηρύττουν μία νέα εκκλησία χωρίς σταυρό και μετάνοια. Η σταθερότητα στην αλήθεια είναι καρπός κόπου και συνέπειας.
Ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς είναι για εμάς παράδειγμα του πώς να στεκόμαστε μέσα σε έναν κόσμο που απομακρύνεται από τον Χριστό. Δεν υποχώρησε στην πίεση, δεν φοβήθηκε την απομόνωση και δεν αντάλλαξε την αλήθεια με πρόσκαιρη ειρήνη. Η ζωή του δείχνει ότι η αληθινή ελευθερία βρίσκεται μόνο στην υπακοή στον  Χριστό.
Η πνευματική αποστασία των  ημερών μας είναι βαθιά και πολυδιάστατη αλλά δεν είναι ανίκητη. Ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς μας καλεί να μείνουμε ακλόνητοι στην ορθόδοξη πίστη, να αγωνιζόμαστε για την προσωπική μας αγιότητα και να ομολογούμε την αλήθεια με αγάπη. Η νίκη δεν θα έρθει από ανθρώπινες στρατηγικές αλλά από την πίστη που νικά τον κόσμο. Και αυτή η πίστη αν μείνει ανόθευτη θα είναι το αντίδοτο σε κάθε μορφή αποστασίας μέχρι την ένδοξη δευτέρα παρουσία του Κυρίου. 

ΠΗΓΗ

 ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ ΑΡΧΕΙΟΥ

''ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ''