5. Ἀλλὰ τὸ ὑπόδειγμα τῆς καθαιρέσεως τοῦ ἱερέως
ἐκείνου ἀπὸ τὸν Λειχούδη, λέγει ἐξέπεσε, διὰ τὸ διαπραχθὲν κακούργημα. Καὶ μάλιστα
ἐξέπεσε, ὁμολογοῦμε καὶ ἐμεῖς, κατὰ τὸν λόγο τῆς ἐνοχῆς βέβαια τοῦ ἁμαρτήματος μὲ
τὸ ὁποῖο καὶ ἐνοχοποιήθηκε· ἀσφαλῶς ὄχι ὅμως καὶ κατὰ τὴν ποινὴ ἡ ὁποία πρὶν ἀπὸ
τὴν ἀπόφαση τῆς συνοδικῆς πράξεως ἀκόμη δὲν τοῦ ἔχει καταλογισθεῖ· καὶ πράγματι
ἐφ’ ὅσον καὶ ὁ γενάρχης καθὼς ἔχει λεχθεῖ, ἀπὸ τότε ποὺ γεύθηκε τὸν ἀπαγορευμένο
καρπό, ἐξ αὐτοῦ ἔγινε θνητός, ἀλλὰ δὲν ἀπέθανε παρευθύς, παρατεινομένου τοῦ Θεοῦ
τὴν ἀπόφαση τοῦ θανάτου μετὰ ἀπὸ πολλὰ χρόνια. Ἐπειδὴ τί ἀνάγκη ὑπῆρχε νὰ καθαιρέσει
πάλι αὐτὸν τὸν ὁποῖο τὸ κακούργημα ποὺ διέπραξε, αὐτομάτως καθὼς λέγουν, πρόφθασε
καὶ τὸν καθαίρεσε; Γιὰ νὰ μὴν ὑποβληθεῖ λέγουν, καὶ στὴν ποινὴ τῆς ἀνδροφονίας,
καταδικαζόμενος δὶς ἐπὶ τὸ αὐτὸ ἀδίκημα, γι’ αὐτὸ ὁ Λειχούδης εἶχε ἐκδώσει ὑπὲρ
αὐτοῦ τὴν ἐπιστολὴ πρὸς ἀσφάλειά του, γιὰ νὰ ἀπαλλάξει αὐτὸν ἐκ τῆς ποινῆς ποὺ προβλέπουν
οἱ πολιτικοὶ νόμοι· ἀφοῦ εἶναι ἐπαρκὴς λέγει, ἐξιλέωση ἐκ τοῦ φόνου ἡ ἔκπτωση τοῦ
βαθμοῦ· ὥστε λοιπὸν γιὰ νὰ μένει ἐλεύθερος, ἀβλαβὴς καὶ ἀνεπιβούλευτος ἐπιτρέψαμε
νὰ γραφεῖ καὶ νὰ ὑπογραφεῖ ἡ παροῦσα καθαιρετικὴ ἐπιστολὴ κατὰ μήνα Ἰούλιο τῆς ια’
ἐπινεμήσεως. Καὶ ὅμως ἡ ἐπιστολὴ εἶναι ὄχι μόνο ἀπαλλακτικὴ τῆς πολιτικῆς ποινῆς,
ἀλλὰ καὶ τοῦ βαθμοῦ καθαιρετικὴ (ἐφ’ ὅσον λέγει, «τὸ παρὸν καθαιρετικὸν γράμμα»)
καὶ φανερώνει αὐτὸν ὅτι δι’ αὐτῆς ἔχει καθαιρεθεῖ καὶ ὄχι μόνο ὅτι ἐξαιρεῖται ἐκ
τῆς ποινῆς τῶν πολιτικῶν νόμων.
Πάνω ἀπὸ ὅλα ὅμως τὸ ἐπιχείρημα ποὺ θεωροῦσαν
γιὰ τοὺς ἀντιφρονοῦντες ὡς ἰσχυρώτατο καταπέλτη, τὸ μικρὸ ἀπόσπασμα λέγω ἐκ τῆς
ἐπιστολῆς τοῦ ἁγίου Tαρασίου, κατὰ τὸ μὲν
«ἐστί», σχεδὸν καταρρίφθηκε· γιατὶ λέγει, «ἔστι καὶ ἔστω ἀποκήρυκτος»·
ἀλλὰ τὸ μὲν «ἔστι» λέγεται, κατὰ τὸν λόγο τῆς ἐνοχῆς γιὰ τὸ παράπτωμα, καὶ
τὸ «ἔστω» κατὰ τὸν λόγο τῆς ποινῆς γιὰ τὴν ἀπόφαση· ἐπειδὴ ἐὰν λέγεται τὸ
«ἔστι» καὶ γι’ αὐτὴ ( τὴν ἀπόφαση τῆς ποινῆς), ποιά ἡ ἀνάγκη νὰ ἀναφερθεῖ
τὸ «ἔστω»; Καὶ γιὰ τὸ «κἅν ἐλέγχοιτο, κἅν μὴ ἐλέγχοιτο τοῦτο ποιῶν»,
τί πρέπει νὰ εἰπῶ; Ἢ φαίνεται ὅτι ὁ πατὴρ μεταχειρίσθηκε σ’ αὐτὴ ὑπερβάλλοντα ζῆλο,
ἀποβλέπων σὲ ἕνα πρᾶγμα, τὸ νὰ ἀγωνίζεται μὲ κάθε τρόπο ὅπως ἐκθεμελιωθεῖ ἡ σιμωνία
ἀπὸ τὴν ρίζα της· γιατὶ λέγει πήγαινε στὶς πλατεῖες· κήρυξε μετὰ παρρησίας ὅπως
ἀρθεῖ καὶ χαθεῖ πρὸς ἀφανισμὸ ἡ διὰ χρημάτων χειροτονία. Ἀπό ἐδῶ βέβαια διακηρύσσει
ὅτι καὶ οἱ διὰ χρημάτων χειροτονοῦντες καὶ χειροτονούμενοι, εἶναι πιὸ ἄθεοι μὲν
ἀπὸ τὸν Μακεδόνιο καὶ τοὺς ἀκολουθοῦντες αὐτὸν Πνευματομάχους, ἀσεβέστεροι δὲ τοῦ Σίμωνος μάγου καὶ χειρότεροι
τοῦ προδότου Ἰούδα. Ἀλλὰ καὶ κατὰ δεύτερον λόγο πρέπει νὰ ἀπαντηθεῖ ὅτι τὸ «κἅν
μὴ ἐλέγχοιτο» τῆς ἐπιστολῆς τοῦ ἁγίου Tαρασίου,
οὔτε συνοδικὴ ἀπόφαση εἶναι, ὥστε νὰ εἶναι ἀναγκαῖο ἐμεῖς νὰ τὴν ἀκολουθήσουμε,
ἐπειδὴ θεωρεῖ ἀποκηρυγμένους ἐκ τῆς τάξεως πρὶν τὸ δικαστήριο καὶ αὐτομάτως καθαιρεμένους,
τοὺς συλληφθέντες στὸ κρῖμα τῆς σιμωνίας· καὶ ἐπίσης ἀνατρέπεται καὶ ἀπὸ τὰ συνοδικὰ
διατάγματα τὰ ὁποῖα προαναφέραμε. Γιὰ νὰ ἀφήσω λοιπὸν τὰ ἄλλα, τὰ διατάγματα τῆς
ἐν Καρθαγένῃ συνόδου θεσπίζουν ὅτι, ἱερωμένος ἀφοῦ ἐξετασθεῖ, ἔπειτα νὰ καθαιρεθεῖ
κ.τ.λ., ἀλλὰ στὴν ἐπιστολὴ τοῦ ἁγίου Tαρασίου ἔχει γραφεῖ
«κἅν μὴ ἐλέγχοιτο»· καὶ τέταρτο ὁ ἴδιος Tαράσιος
ἀντιφάσκει πρὸς τὸν ἑαυτό του παρασυρόμενος ὑπὸ τοῦ ζήλου· ἐφ’ ὅσον στὰ προοίμια
τῆς ἴδιας τῆς ἐπιστολῆς του λέγει: καὶ ἐὰν κάποιος ἐλεγχθεῖ νὰ ἔχει ἐξαγοράσει τὴν
ἱερωσύνη μὲ χρυσό, ἀποφασίζουν αὐτὸς νὰ εἶναι ἀποκηρυγμένος ἀπὸ τὴν ἱερατική τάξη.
Πῶς λοιπὸν δὲν εἶναι τὸ «εἴ τις ἐλεγχθείη» ἀναιρετικὸ τοῦ «κἅν μὴ ἐλέγχοιτο»;
Ἐπιπλέον διὰ μὲν τῶν καθαιρεμένων, οἱ ὁποῖοι ἔγιναν ἤδη λαϊκοί, ὁ Θεὸς δὲν θέλει
νὰ ἐπιτελοῦν κανένα ἱερατικὸ λειτούργημα· ἀλλ’ ὅμως, λέγει ὁ θεῖος Xρυσόστομος, διὰ τῶν ἀναξίως ἱερουργούντων, ἔστω καὶ ἐὰν
ὑπάρχει πάρα πολὺ διαβεβλημένος ὁ βίος αὐτῶν, ὁ Θεὸς καθὼς καὶ διὰ τῶν καθαρῶν ἐνεργεῖ
πάντα τὰ κατ’ αὐτόν.
Ἐκ τῶν ἀναξίων λοιπὸν οἱ ἄκριτοι, δὲν εἶναι
καθαιρεμένοι αὐτομάτως ἀπὸ τοὺς κανόνες· γιατὶ δὲν θὰ ἐνεργοῦσε ὁ Θεὸς τὰ κατ’ αὐτὸν
πάντα δι’ αὐτῶν, ὅπως καὶ διὰ τῶν καθαρῶν· ἐπειδὴ λέγει «πάντας μὲν ὁ Θεὸς οὐ
χειροτονεἶ, διὰ πάντων δὲ αὐτὸς ἐνεργεἶ» ἔστω καὶ ἐὰν αὐτοὶ εἶναι ἀνάξιοι. Ἴσως
νὰ ἀντιπαραβάλλει ὅμως κάποιος καὶ τὸν α’ Κανόνα τῆς Γ’ οἰκουμενικῆς καὶ τὸν ιγ’
τῆς ἐν Ἀντιοχείᾳ Συνόδου θεωρῶν αὐτοὺς ὅτι καθαιροῦν τὸν ἔνοχο· καὶ ὅμως λέγει ὁ
μὲν α’ τῆς Γ’ Συνόδου: «εἰ τις μητροπολίτης ἀποστατήσας... καὶ ἀνενέργητος ὑπάρχων»
(βλ. κείμενο) καὶ ὁ ιγ’ τῆς Ἀντιοχείας: «τὸ ἀφ’ ἑτέρας ἐπαρχίας... ὑπὸ τῆς ἁγίας
συνόδου».
Πρὸς τὸν ὁποῖο ἐρωτοῦμε ὅτι,
ἐὰν ἀληθῶς ὁ α’ κανόνας τῆς Γ’ συνόδου ἐξέβαλε τὸν ἔνοχο αὐτομάτως ἐκ τοῦ βαθμοῦ,
πῶς συνδέεται πάλι τὸ ἀμέσως παρακάτω, πρᾶγμα τὸ ὁποῖο ὁ ἱεροκατήγορος ἀπέκρυψε;
Γιατὶ αὐτὸ εἰσάγει (τὴν λύση): «ἀλλὰ καὶ αὐτοἶς τοἶς τῆς ἐπαρχίας ἐπισκόποις
καὶ τοἶς πέριξ μητροπολίταις ὑποκείσεται εἰς τὸ πάντῃ καὶ τοῦ βαθμοῦ τῆς ἐπισκοπῆς
ἐκβληθῆναι». Ἐκ ποίου λοιπὸν βαθμοῦ λέγω, καὶ ἀπὸ ποίας ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας
ἢ ἐπισκοπικῆς ἐνέργειας καὶ δυνάμεως θὰ ἀφορισθεῖ πάλι ἀπὸ τὴν σύνοδο τῶν (ζώντων)
ἐπισκόπων, τῶν μετέπειτα ἀπὸ τὴν οἰκουμενικὴ σύνοδο ἐκδικαζόντων, ὁ ἀφωρισμένος
ἐκ τούτων μία καὶ μοναδικὴ φορὰ ἀπὸ τὴν οἰκουμενικὴ σύνοδο (ποὺ ἐξέδωσε τὸν κανόνα);
Ἐφ’ ὅσον ὄχι ὁ ἐκτός, ἀλλὰ ὁ ἐντὸς ὑπάρχων τοῦ βαθμοῦ, αὐτὸς ἀφορίζεται. Ἀλλ’ ὅμως
αὐτὸς ποὺ πρέπει νὰ ἐκπέσει τοῦ βαθμοῦ καὶ μάλιστα ἀπὸ τοὺς συνερχομένους ἐπισκόπους
τοὺς μετέπειτα ἀπὸ τὴν οἰκουμενικὴ σύνοδο, καθὼς φαίνεται εἶναι ἐντὸς τοῦ βαθμοῦ
καὶ δὲν ἔχει ἀφορισθεῖ τελεσιδίκως (ἐνεργείᾳ) καὶ κατὰ τὴν ποινή, ὅτι κατὰ τὸν λόγο
τοῦ δυνάμει καὶ τῆς ἐνοχῆς δὲν εἶναι ἀφωρισμένος καθὼς προελέχθη. Καὶ ἡ Σύνοδος
τῆς Ἀντιοχείας ἐπίσης τὸν «ἤδη καθῃρημένον» ὑπ’ αὐτῆς, τοῦτον διώρισε διὰ
μὲν τὸν ἴδιο κανόνα, νὰ ὑπόκειται στὴν ἁρμόζουσα ποινή, γιὰ δὲ τὸν κβ’, νὰ ἐπιτιμᾶται
ὑπὸ τῆς συνόδου, τῶν ἐπισκόπων δηλαδή· τοὺς ὁποίους θεώρησε ὅτι εἶναι καλό, μὲ τὸν
κ’ κανόνα αὐτῆς, νὰ συνέρχονται δύο φορὲς κάθε χρόνο σὲ κάθε ἐπαρχία.
Ἐὰν λοιπὸν ἀπὸ τότε καθαίρεσε
αὐτόν, πῶς ὁρίζει πάλι ἐδῶ μέν, αὐτὸς νὰ ὑφίσταται τὴν ἁρμόζουσα ποινή, ἐκεῖ δὲ
νὰ ἐπιτιμᾶται ὑπὸ τῆς συνόδου; Τῶν ὁποίων τὸ καθένα χωριστὰ συμβαίνει σὲ μέλλοντα
χρόνο, καὶ ὄχι στὸν (παρελθόντα) χρόνο κατὰ τὸν ὁποῖο θεσπίσθηκε ἡ ποινή;
συνεχίζεται
ΠΗΓΗ: Νεοφύτου Καυσοκαλυβίτου, ''ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΔΥΝΑΜΕΙ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ'', απόδοση-επιμέλεια Δαμιανός μοναχός
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου