Η πρόνοια του Θεού

 
«οὐχὶ δύο στρουθία ἀσσαρίου πωλεῖται; καὶ ἓν ἐξ αὐτῶν οὐ πεσεῖται ἐπὶ τὴν γῆν ἄνευ τοῦ πατρὸς ὑμῶν.

ὑμῶν δὲ καὶ αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς πᾶσαι ἠριθμημέναι εἰσί». (Ματθ. 10.29-30)

«Τίποτα δεν γίνεται χωρίς την θέλησιν του Θεού. Δεν εννοεί με αυτό την ενέργειαν του Θεού, διότι αυτό δεν ταιριάζει εις τον Θεόν, αλλά ότι τίποτε δεν διαφεύγει από την προσοχήν του Θεού.

Αυτά δε τα έλεγεν δια να καταστήσει πλήρως γνωστήν την ακριβή γνώσιν και την μεγάλην πρόνοιαν του Θεού δια τον κόσμον» (Ι. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ)

Η πρόνοια του Θεού υπάρχει, συντηρεί τα όντα που έπλασε, και τα κατευθύνει στο να πετύχουν το τέλος της υπάρξεώς τους. Η πρόνοια φροντίζει για όλα τα όντα, ακόμα και για τα μικρά και τα ελάχιστα. Ότι γίνεται δεν γίνεται ερήμην του Θεού. Η δυσκολία την οποία παρακάπτουν διάφορες αντιλήψεις , είναι ο συγχρονισμός και η συσχέτιση του θείου παράγοντος κυρίως με τις ελεύθερες ενέργειες του ανθρώπου. Αυτό αγνοείται από διάφορα συστήματα, μη αφήνοντας κανένα περιθώριο λογικής και ελεύθερης αυτενέργειας των ανθρώπων. Ο Θεός κυβερνά τα όντα, τα μεν φυσικά δια των φυσικών νόμων, τα δε λογικά σε συνεργασία πάντοτε με την ελεύθερη βούληση. Ο Θεός σέβεται την ελευθερία των λογικών όντων, την οποία ο ίδιος χάρισε σ΄ αυτά, και σε καμία περίπτωση δεν την αχρηστεύει. Στη διάσταση αυτή ο άνθρωπος έχει τις δικές του ενέργειες, τις οποίες δεν θέλει ο Θεός (π.χ. αμαρτωλές πράξεις), αλλά τις ανέχεται, κατευθύνοντας και αυτές ακόμη στην εξυπηρέτηση των θείων σχεδίων του.

Τις δικές μας αθλιότητες, αμαρτίες, ανοησίες, που είναι καθαρά ενέργειες δικές μας, δεν πρέπει να τις προεκτείνουμε στη αγαθή βούληση και το θέλημα του Θεού διότι τούτο αποτελεί ύβρη και αμαρτία.