ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΠΙΚΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΕΙΣ ΤΟΝ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑ

Σεβασμιότατε Αδελφέ,
Χαίρομαι που μου δώσατε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε μερικές σκέψεις και να γνωριστούμε, έστω και μέσω του διαδικτύου.

1.- Πράγματι διάβασα την επιστολή σας με ιδιαίτερη προσοχή. Όμως δεν σας κρύβω ότι εξεπλάγην διότι, πίστευα ότι, όταν στέλνου-με μία επιστολή σε κάποιον, την στέλνουμε πρώτα στον ίδιο και στη συνέχεια, όταν βεβαιωθούμε ότι την παρέλαβε ο παραλήπτης, τότε μπορούμε και να την δημοσιεύσουμε, εφόσον δεν είναι απόρρητη! 
Τώρα λυπούμαι αλλά είμαι υποχρεωμένος να χρησιμοποιήσω την ίδια οδό.

2.- Θα ήθελα να σας πω ότι δεν είμαι ένας «Παπικός» Αρχιεπίσκοπος, όπως εσείς δεν είστε «Πατριαρχικός» Μητροπολίτης. Είμαι έ-νας απλός Αρχιεπίσκοπος της Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. 

Εσείς δεν τολμάτε να με αποκαλείτε αδελφό για κάποιους δικούς λόγους. Λέω δικούς σας διότι ευτυχώς δεν συμφωνούν μαζί πολλοί!

Ακούστε λοιπόν τι έλεγε η ΑΘΠ ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Αθηναγόρας, του οποίου την προσωπικότητα όλοι γνωρίζουμε και αναγνωρίζουμε: «εγώ προτιμώ τον διάλογο της αγάπης. Να αγαπη-θούμε! Και τι γίνεται σήμερα; Πνεύμα μέγα αγάπης εξαπλώνεται υπέρ τους Χριστιανούς Ανατολής και Δύσεως. Ήδη αγαπώμεθα. Ο Πάπας το είπε: απέκτησα έναν αδελφόν και του λέγω σ’ αγαπώ! Το είπα και εγώ: Απέκτησα έναν αδελφό και του είπα σ’ αγαπώ!» 

Συνειδητά λοιπόν αποκαλώ τόσο εσάς, όσο και τον Άγιο Πει-ραιώς, αγαπητούς Αδελφούς. Σας τιμώ και σας αγαπώ ως αδελφούς στην Αρχιεροσύνη. Αν δεν αισθάνεστε το ίδιο για την ταπεινότητά μου, δεν πειράζει, εξ άλλου ο Κύριος δε μας είπε να μετράμε πόσους μας αγαπούν, αλλά πόσους αγαπάμε. 
Προσωπικά όχι μόνο θα συνεχίσω να σας αποκαλώ Αδελφούς, παρά τις όποιες διαφορές μας, αλλά και αγαπητούς, διότι μπορεί να μην κοινωνούμε ακόμη από το ίδιο Ποτήριο, αλλά κοινωνούμε στο ίδιο περιεχόμενο. 

Σεβασμιότατε, ούτε εσείς, ούτε εγώ ευθυνόμαστε για τις υπάρ-χουσες ακόμη διαφορές μας. Ευθυνόμαστε όμως και οι δύο όπως και όλοι οι άλλοι Συνεπίσκοποι μας, Ανατολής και Δύσης, αν δεν προσπα-θήσουμε να τις εξαλείψουμε. 

Η Ενότητα των Χριστιανών δεν θα γίνει όταν οι Ορθόδοξοι Χρι-στιανοί καλούν τους Καθολικούς Χριστιανούς να γίνουν Ορθόδοξοι ή όταν οι Καθολικοί Χριστιανοί καλούν τους Ορθοδόξους να γίνουν Κα-θολικοί. Αν σκεπτόμαστε έτσι, τότε φοβάμαι πως η ενότητα των Εκ-κλησιών θα πραγματοποιηθεί τις παραμονές της Δευτέρας Παρουσίας. Για να υπάρξει ενότητα των Εκκλησιών οφείλουμε Καθολικοί και Ορθόδοξοι, Ορθόδοξοι και Καθολικοί να κάνουμε αμοιβαία βήματα για να συναντηθούμε εν Χριστώ.

Αναφέρεστε στο χθες και συγκεκριμένα σε δύο Αγίους σας, Κοσμά τον Αιτωλό και Γρηγόριο τον Παλαμά, όπως και σε μερικούς Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας, που σε κάποια στιγμή έγραψαν και χρησιμοποίησαν τα λόγια που επικαλείστε. Νομίζω όμως πως, αν ζού-σαν σήμερα, τόσο ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός όσο και ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και οι Πατέρες της Εκκλησίας που έχετε κατά νου, δεν θα μιλούσαν με τον ίδιο τρόπο. Είμαι βέβαιος πως θα μιλούσαν, όπως μιλούν οι σημερινοί Άγιοι και Πατέρες της Εκκλησίας. 

Δεν θα ήθελα να πιστεύω, ότι αμφισβητείτε πως, σε όλες τις εποχές η Εκκλησία του Χριστού έχει και Αγίους και Πατέρες. Είναι νομίζω από όλους δεκτό ότι, η Εκκλησία του Χριστού δεν είναι ένα Μουσείο, αλλά ένας ζωντανός Θεανθρώπινος Θεσμός που είναι το «σημείο σωτηρίας» για όλους τους ανθρώπους. Είναι ο Χριστός που παρατείνεται στους αιώνες (Ιερός Αυγουστίνος). 
Χρησιμοποιώ λοιπόν τους ίδιους τίτλους που χρησιμοποιούν οι σύγχρονοι Άγιοι Πατέρες Ανατολής και Δύσης. Εξ άλλου και οι πέντε Προκαθήμενοι των ιστορικών Πατριαρχείων, όταν συναντιούνται, α-νταλλάσσουν μεταξύ τους αδελφικό χαιρετισμό και ασπασμό με το «Α-γαπητέ Αδελφέ»!

3.- Αγαπητέ Αδελφέ, είναι δυνατόν ένας επίτιμος καθηγητής της Θεολογίας να λέει ότι η Ορθόδοξη Θεολογία δεν δέχεται ότι η Καθολική Εκκλησία είναι Εκκλησία! Δηλαδή άλλη είναι η Θεολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος και άλλη είναι η Θεολογία της ανά την οικουμένη Ορθοδόξου Εκκλησία; Εκτός αν είναι προσωπική σας άποψη! Όμως με αυτήν δεν συμφωνούν:
Η ΑΘΠ ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, πριν α-ναχωρήσει για τη Ρώμη, για να παραστεί στην ενθρόνιση του Πάπα Φραγκίσκου, δήλωσε: 
«Πάω στην ενθρόνιση του Πάπα για να δείξω τη σημασία που δίνω στις φιλικές σχέσεις μεταξύ των δύο Εκκλησιών» (romfea).

Την Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου ε. έ., η ΑΘΜ, ο Πάπας και Πα-τριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, κ. κ. Θεόδωρος Β΄, συνα-ντήθηκε στο Βατικανό με τον Προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκ-κλησίας κ. Φραγκίσκο Α΄. 

Προσφωνών τον Ρωμαιοκαθολικό Προκαθήμενο, ο Μακαριώτα-τος ανέφερε μεταξύ άλλων:

Οι δύο Εκκλησίες, η Αλεξανδρινή και η Ρωμαϊκή, ανήκουμε, ι-στορικώς και παραδοσιακώς, στις αρχαίες Εκκλησίες. 
Ανήκουμε στις Εκκλησίες που, αμέσως μετά την Πεντηκοστή, συνέστησαν την αφετηρία της Μιάς, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. (romfea 30/9/2013)

Στις 28/Σεπτεμβρίου 2013 επισκέφτηκε τον Πάπα ο Πατριάρχης Πατριάρχη Αντιοχείας.

Ο Πάπας Φραγκίσκος καλωσορίζοντας τον Πατριάρχη Ιωάννη, μεταξύ άλλων τόνισε: "Ελπίζω ότι εδώ θα αισθανθείτε σαν το σπίτι σας" "Να μας έχετε στις προσευχές σας", ήταν η ευχή του Πατριάρχη Αντιοχείας προς τον Πάπα Φραγκίσκο".

Ο Ιερός Αυγουστίνος έλεγε αναφερόμενος στους Χριστιανούς Ανατολής και Δύσης: «είτε το θέλουμε είτε όχι, είμαστε αδέλφια εφόσον προσευχόμαστε στο Θεό λέγοντας «Πάτερ ημών». Δεν είναι περίεργο να μην τολμάμε να αποκαλούμαστε αδέλφια εμείς που ζούμε τόσα χρόνια μετά στον 21ο αιώνα και απευθύνουμε στο Θεό την ίδια Προσευχή.

4.- Σεβασμιότατε, νομίζω ότι η υπόθεση του filioque είναι θέμα όρων ελληνικών και λατινικών που πρέπει προσεκτικά να μελετηθούν. Η λατινική λέξη «procedit» δεν αποδίδεται απόλυτα με την ελληνική λέξη «εκπορεύεται». Η Καθολική Εκκλησία ποτέ δεν αρνήθηκε ότι υ-πάρχει μόνο μία Αρχή εκπόρευσης, που είναι ο Πατέρας. 

Σεβασμιότατε θέλω να πιστεύω, πως ως καθηγητής της Θεολο-γίας, θα γνωρίζετε ότι μετά τη Λειτουργική μεταρρύθμιση της Β΄ Συ-νόδου του Βατικανού, έδωσε τη δυνατότητα στους λαούς να χρησιμο-ποιούν τη μητρική γλώσσα στη Θεία Λατρεία. Όταν η Καθολική Εκκλη-σίας της Ελλάδος μετέφρασε τα λατινικά λειτουργικά κείμενα στην Ελ-ληνική γλώσσα, δε μετέφρασε το Σύμβολο της Πίστεως της Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως από τα λατινικά στα ελληνικά, αλλά πήρε το πρωτότυπο κείμενο και αυτό χρησιμοποιεί, και έγινε με την άδεια της Αγίας Έδρας. Απαγγέλλουμε λοιπόν το κοινό Σύμβολο της Πίστεως (Σύνοψη Κατήχησης της Καθολικής Εκκλησίας σελ.33)

5.- Σεβασμιότατε, τόσο στην Καθολική Εκκλησία όσο και στην Ορθόδοξη τα Μυστήρια είναι επτά. 

Στην επιστολή σας μεταξύ άλλων αναφέρετε «οι Καθολικοί είναι αβάπτιστοι». Λυπούμαι ειλικρινά που αυτό το πιστεύει, το γρά-φει και το δημοσιεύει ένας καθηγητής της Θεολογίας του 21ου αιώνα!

Σεβασμιότατε, στην Καθολική Εκκλησία το Βάπτισμα δεν είναι «ένα απλό ράντισμα» όπως εσείς το χαρακτηρίζετε, αλλά το Πρώτο από τα Επτά Μυστήρια που τελούνται στην Καθολική Εκκλησία. Τι θα λέγατε, αν κάποιος Καθολικός καθηγητής της Θεολογίας τολμούσε να πει ότι στην Ορθόδοξη Εκκλησία το Βάπτισμα είναι τρεις βουτιές μέσα στο νερό! Εγώ θα έλεγα ότι βλασφημεί!

Προσέξτε, τι λένε οι οδηγίες της Εκκλησίας μας στη Διάταξη της Ακολουθίας του Μυστηρίου του Βαπτίσματος (σελ. 21 αρ. 22): «Το Βάπτισμα μπορεί να γίνει νόμιμα με κατάδυση, που συμ-βολίζει καλύτερα τη συμμετοχή στο θάνατο και την Ανάσταση του Χριστού, είτε με επίχυση». Ο συμβολισμός παραμένει ο ίδιος, σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου Παύλου (Ρωμ. 6,3-5). 

Τα λόγια με τα οποία μεταδίδεται το Βάπτισμα είναι: «Εγώ σε βαπτίζω εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Το ότι ο λειτουργός λέει: «εγώ σε βαπτίζω» και όχι «βαπτίζεται» πιστεύω ότι εσείς, ως καθηγητής, καταλαβαίνετε ότι στην πρώτη περίπτωση είναι ο λειτουργός στο πρόσωπο του Χριστού που βαπτίζει (in persona Christi) και στη δεύτερη περίπτωση ο δούλος του Θεού που βαπτίζεται από το Χριστό. Δεν βλέπω καμία Θεολογική δια-φορά!

Εμείς, όπως κι εσείς, είμαστε ευτυχείς που διαθέτουμε αυτά τα σωτήρια Επτά Μυστήρια με τα οποία ο Κύριος πλούτισε την Εκκλησία του, για να βιώνουμε και να καρπούμαστε του Μυστηρίου της σωτηρί-ας.

6.- Ως καθηγητής, που είστε όταν αναφέρεστε στην Καθολική Εκκλησία, σας παρακαλώ, μην αναφέρεστε μόνο στις μεταξύ μας δια-φορές που εξ άλλου δεν είναι και τόσες πολλές. Είναι λάθος να νομίζει ο λαός, ότι μεταξύ μας υπάρχουν μόνο διαφορές. Εσείς εξ άλλου γνωρίζετε ότι πολλές από τις «διαφορές» υπήρχαν και πριν το 1054 και όμως η Εκκλησία Ανατολής και Δύσης ήταν Μία. 

Και κάτι άλλο, καλό είναι να διδάσκει κανείς για την άλλη Εκ-κλησία, όχι αυτό που πιστεύει ο ίδιος, αλλά αυτό που πιστεύει η ίδια, έτσι είναι πιο αντικειμενικός και γίνεται και πιο πειστικός.

Είναι πολύ σημαντικό οι Καθολικοί Χριστιανοί να ξέρουν τι πι-στεύουν οι αδελφοί τους Ορθόδοξοι Χριστιανοί και οι Ορθόδοξοι Χρι-στιανοί τι πιστεύουν οι αδελφοί τους Καθολικοί Χριστιανοί. Αυτό θα τους βοηθήσει στο να συνεχίσουν να παίρνουν πρωτοβουλίες που τους φέρνουν πιο κοντά. Να προσεύχονται στο Θεό Πατέρα μαζί με τον Μονογενή του Υιό: «ίνα πάντες εν ώσιν» (Ιωάν. 7,21)

7.- Αν απαντώ στην επιστολή σας, το κάνω μόνο με πρόθεση να διευκρινίσω μερικές σκέψεις σας που μπορούν να δημιουργήσουν λανθασμένες εντυπώσεις στους αναγνώστες. Θα ήμουν αληθινά ευτυ-χής, αν μας δινόταν κάποτε η δυνατότητα να τα πούμε και από κοντά, όμορφα και αδελφικά. Το ίδιο σκέπτομαι και για τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ. Ίσως αυτό είναι καλύτερο, από το να ανταλλάσσουμε επιστολές μέσω διαδικτύου! 
Πάνω από όλα πρέπει να μας ενώνει η αγάπη για τον Χριστό, η αγάπη για την αποστολή μας, που δεν είναι άλλη από το να βιώνουμε την αγάπη του Χριστού για να μπορούμε και να την κηρύττουμε.

Σεβασμιότατε κ. Ιερεμία, είμαστε οι σημερινοί μαθητές του Χρι-στού που βαδίζουμε με συνοδοιπόρο τον Αναστημένο Χριστό, που μας ερμηνεύει τις Γραφές και μας καίει τις καρδιές, οδηγώντας μας στο κοινό Ποτήριο, στη σύγχρονη Εμμαούς που είναι η Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία.

Όσο πιο κοντά στο Χριστό βρισκόμαστε, τόσο πιο γρήγορα θα συναντηθούμε και μεταξύ μας, ώστε μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης, μαζί να προσέλθουμε στο κοινό Ποτήριο. 

Σας χαιρετώ με αγάπη Χριστού και τιμή

+Νικόλαος
Καθολικός Αρχιεπίσκοπος Νάξου-Τήνου-Άνδρου-Μυκόνου
Μητροπολίτης παντός Αιγαίου