ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗ: Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ (ΙΑ' ΜΕΡΟΣ)

Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής. 

Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας. 

Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε 

κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας 

ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. 

Φιλοξενούσε 

στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'', 

δημοσίευε

 -με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών'' 

και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'', 

όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση. 

Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε 

υπό την μορφή 

συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε

 μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα. 

Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον 

στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός, 

ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας 

και

μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά 

στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

ΙΑ' Μέρος

Απεκαλύψαμεν διά του χθεσινού άρθρου, πως η Εκκλησία εδέθη υπό του Μακαριωτάτου Μητροπολίτιου Αθηνών εις το βορβορώδες άρμα της Επαναστάσεως του Πλαστήρα και, πως ωδηγήθησαν εντός αυτής της αιθούσης, ένθα συνεδρίαζεν η Ιερά Σύνοδος, οι αιμοσταγείς Πλαστήρας, Γονατάς και Σιώτης, ίνα εκβιάσουν την Ιεραρχίαν μεταξύ άλλων και εις την αποδοχήν της διορθώσεως του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου, ή μάλλον προς μόνον τον σκοπόν της ημερολογιακής ταύτης μεταβολής. 

Όταν απεχώρησεν εκ της αιθούσης, οι τρεις ασεβείς εκείνοι συνεργάται του Μακαρ. Μητροπολίτου Αθηνών αμέσως και προ πάσης συζητήσεως ανεγνώσθησαν αι ειλημμέναι ήδη και εκδεδομέναι επαναστικαί αποφάσεις και Β. Διατάγματα. Και πρώτον ανεγνώσθη από 17 Δεκεμβρίου 1923 Β. Διάταγμα, διά του οποίου εκλήθη η Ιεραρχία ίνα συγκροτήση την Α' Ιεράν Σύνοδον της Ιεραρχίας. Εις το διάταγμα τούτο μεταξύ των άλλων έργων της Ιεραρχίας αναφέρεται το εξής: 

γ) θέλει αποφανθή περί της προσαρμογής του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου προς το πολιτικόν τοιούτον. Υπεδεικνύετο λοιπόν εις την Ιεραρχίαν, ότι έπρεπε να διορθώση και το Εκκλησιαστικόν Ημερολόγιον, συμφώνως προς τον ακάθεκτον πόθον του Μακαριωτάτου, εις τον οποίον οφείλεται και η εισήγησις όλων των περί της Εκκλησίας μέτρων. 

Επίσης ανεγνώσθη την ιδίαν ημέραν εις την Ιεραρχίαν, η περί διοικήσεως της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος απόφασις υπ' αρ. 35422 (14 Δεκεμβρίου 1923) της Επαναστάσεως, ως επίσης και η άλλη απόφασις αυτής υπ. αρ. 35420 (14 Δ/βρίου 1923) αποφάσεως αυτής περί ορίου ηλικίας μεταθέσεως,  κ.λ.π. Μητροπολιτών διά της οποίας οι συμπληρώσαντες το 65ον έτος της ηλικίας αυτών αποχωρούσι της υπηρεσίας προς δε, ότι επιτρέπεται μετάθεσις και των Μητροπολιτών μετά γνωμοδότησιν της Ιεραρχίας και απόφασιν του υπουργικού συμβουλίου. 

Είχον ούτω ληφθή όλα τα μέσα προς άλωσιν της πλειονοψηφίας της Ιεραρχίας υπέρ των αποφάσεων της Επαναστάσεως, ήτοι υπέρ των αποφάσεων του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών. Ιδού υπό ποιον Δαμόκλειον ξίφος εζητήθη υπό την Ιεραρχίαν, να αποδεχθή έστω και μόνη η Εκκλησία της Ελλάδος το νέον Εκκλησιαστικόν Ημερολόγιον. 

Είναι ανάγκη να σημειωθή, ότι κατά τον εισαχθέντα και ψηφισθέντα νέον Νόμον της Εκκλησίας, η Σύνοδος της Ιεραρχίας θα συνήρχετο τακτικώς, άπαξ μόνον του έτους και εκτάκτως, ότε παρίστατο ανάγκη. Καθ' όλον δε το άλλο διάστημα, καθ' ο δεν ελειτούργει η Σύνοδος της Ιεραρχίας εδικαιούτο ο Πρόεδρος αυτής, Μητροπολίτης Αθηνών να ενεργή εξ' ονόματος της Ιεράς Συνόδου. 

Δεν πρέπει να παραλειφθή ακόμη, ότι διά της παρουσίας του Πλαστήρα και Γονατά αρξαμένη, ως ανωτέρω είπομεν συνεδρίασις της Α' Συνόδου της Ιεραρχίας ετελείωσε την ημέραν εκείνην (24 Δ/βρίου) με εν ψήφισμα το οποίον κατ' εισήγησιν του Σ. Μητροπολίτου Αθηνών υπέγραψεν η Ιεραρχία, κατά το οποίον, αφού αποφάσισε να μη δεχθή ποτέ την εκ νέου επάνοδον του διοικητικού θεσμού διαρκούς ολιγομελούς  Συνόδου ξένου προς τε τους Κανόνας και προς το πνεύμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, απεφάσισεν επίσης, ίνα εκφράση διά του Προέδρου αυτής, την ευγνωμοσύνην αυτής προς τους συντελεστάς της χειραφετήσεώς της (δηλαδή προς τον (Πλαστήραν-Γονατάν)! 

Δουλικωτέρα εμφάνισις της Εκκλησίας απέναντι του Κράτους, Κράτους δε βίας και τυρρανίας, ουδέποτε παρουσιάσθη εις τα χρονικά της Εκκλησίας της Ελλάδος. Δεν παρήλθον πολλαί ημέραι από της α'. ταύτης συνεδριάσεως, ίνα το ποθούμενον υπό του Μακαριωτάτου περί της μεταβολής του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου πραγματοποιηθή, διότι την 27 Δ/βρίου 1923, η Ιεραρχία λησμονήσασα, ό,τι είχεν ήδη αποφασίσει τον Απρίλιον 1923, απεφάσισεν, όπως αποδεχθή την εφαρμογή του νέου ημερολογίου λαμβάνουσα την συγκατάθεσιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου, χωρίς να παύση να ενεργή, όπως και αι άλλαι Αυτοκέφαλοι Ορθόδοξοι Εκκλησίαι συναινέσουν. 

Ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος εγνώριζε πλέον καλώς, ότι αι Αυτοκέφαλοι Εκκλησίαι απέκρουον την μεταβολήν, διά τούτο εισηγήθη να βασισθή η Ιεραρχία, κυρίως εις την συναίνεσιν του Οικουμενικού Πατριάρχου, διότι εγνώριζεν εκ των προτέρων, ότι η συγκατάθεσις αυτού ήτο ευχερής. Και επειδή η Ιεραρχία περατώσασα εκείνο διά το οποίον κυρίως εκλήθη, απήλθεν, έμεινεν, αντιπρόσωπος αυτής ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, δυνάμενος κατ' απόφασιν αυτής να διαπραγματευθή και περατώση μόνος την υπόθεσιν περί του εκκλησιαστικού ημερολογίου. 

Δεν υπήρξεν, όμως εντελώς ειλικρινής, η στάσις του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών απέναντι της Ιεραρχίας. Διότι: 

Α) Μεθ' όλον τον εκβιασμόν, όστις ησκήθη επί της Ιεραρχίας, αύτη δεν ήτο δυνατόν να αποφασίση την μονομερή εκ μέρους της Εκκλησίας της Ελλάδος μεταβολήν του Ημερολογίου, εάν εγνώριζε τα εις την Εκκλησίαν της Ελλάδος, τα σταλέντα γράμματα των λοιπών Ορθοδόξων Ορθοδόξων Εκκλησιών, εις απάντησιν των προτάσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος. 

Αλλά τα γράμματα ταύτα, καίπερ ζητηθέντα υπό τινων Ιεραρχών πριν λάβη απόφασιν η Ιεραρχία, δεν ετέθησαν υπ' όψιν αυτής. Ιδίως δε, η απάντησις του Πατριάρχου Φωτίου. Αντί δε να τεθώσιν υπ' όψει της Ιεραρχίας τα γράμματα ταύτα και γνωρίση η Ιεραρχία τας γνώμας όλων των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, τουναντίον ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών παρά την επιμονήν τινων Ιεραρχών, ουδόλως επαρουσίασε τα γράμματα ταύτα, αλλ' εβεβαίου, ότι καθ' ας είχε πληροφορίας και κατά την πεποίθησιν αυτού, εντός ολίγων ημερών θα εφήρμοζον το νέον Ημερολόγιον και αι λοιπαί Ορθόδοξοι Εκκλησίαι. 

Β) Η επί τη βάσει των πληροφοριών, ας παρείχεν ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, ληφθείσα την 27 Δ/βρίου 1923 απόφασις της Ιεράς Συνόδου διελάμβανε τα εξής, επί λέξει: 

''Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας λαμβάνουσα μεν υπ' όψιν, την εκ της διαφοράς του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου προς το επικρατήσαν ήδη πολιτικόν ημερολόγιον προερχομένην σύγχυσιν παρά τω Λαώ και, την εκ ταύτης θρησκευτικήν βλάβην αυτού, ανταποκρινομένη δε εις την πανταχόθεν εκδηλουμένην επιθυμίαν, αποφασίζει, όπως αφομοιώση το Εκκλησιαστικόν ημερολόγιον προς το πολιτικόν, υπό τον όρον της συμφωνίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου και δι' άλλους μεν λόγους, αλλά και διότι εν τω ελληνικώ κράτει, αι νέαι χώραι εξαρτώνται εκκλησιαστικώς εξ αυτού, ανατίθησι δε τω Μακαριωτάτω Προέδρω, όπως προς τούτο συνεννοηθή μεθ' όλων των Εκκλησιών, ιδία δε του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η μεθ' ου συμφωνία έσται απαραίτητος''. 

Εκ του κειμένου της αποφάσεως ταύτης, κατά διαβολικώτερον τρόπον διατυπωθείσης υπό του Αρχιεπισκόπου Αθηνών είναι κατάφωρος, ο σκοπός της εξαπατήσεως της Ιεραρχίας, αλλά κατά την ιδίαν αυτού ερμηνείαν, καθ' ην καταστρατηγών τα αποφασισθέντα υπό της Ιεραρχίας να δύναται να ισχυρισθή, ότι ενήργησε συμφώνως προς αυτή. Περί τούτου θα ενδιατρίψωμεν εις το επόμενον άρθρον.

Συνεχίζεται

Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη 

''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',

που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'', 

την Πέμπτη 15 Μαρτίου 1928, 

έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.929, σελ. 1η. 

Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ. 

Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.