«Ο Ιωσήφ όμως, ο άνδρας
της, επειδή ήταν δίκαιος και δεν ήθελε να την εκθέσει δημόσια, αποφάσισε να τη
διώξει κρυφά», λέγει ο Ματθαίος. Και στηρίζει τον λόγο του με τις εκφράσεις ότι
το γεγονός προήλθε από το Άγιο Πνεύμα, χωρίς συνουσία, και με άλλους παρόμοιους
τρόπους. Για να μη ρωτήσει όμως κανείς πώς αποδεικνύεται αυτό, ποιος το είδε ή
ποιος άκουσε ποτέ ότι συνέβη κάτι παρόμοιο, και για να μη σου περάσει η υποψία
ότι ο μαθητής τα επινόησε αυτά χάριν του διδασκάλου του, παρουσιάζει τον Ιωσήφ
να συμβάλλει με τις ίδιες του τις διαλυμένες υποψίες στο να πιστέψουμε όσα
ειπώθηκαν. Και είναι σαν να μας λέγει με όσα διηγείται τα εξής: αν δεν
πιστεύεις σε μένα και αντιμετωπίζεις με καχυποψία τις πληροφορίες μου, πίστεψε
στον άνδρα της Μαρίας. Διότι λέγει: «Ιωσήφ, ο άνδρας της, δίκαιος ων». Με τη
λέξη δίκαιος εννοεί εδώ τον πλήρως ενάρετο άνθρωπο. Δικαιοσύνη βεβαίως είναι η
απόλυτη απουσία ιδιοτέλειας, αλλά είναι και η αρετή γενικά. Η Αγία Γραφή
χρησιμοποιεί πάρα πολύ τη λέξη δικαιοσύνη με αυτή τη σημασία, όπως για παράδειγμα
όταν λέγει: «Άνθρωπος δίκαιος, αληθινός», και αλλού: «Ήσαν δε δίκαιοι
αμφότεροι».
Επειδή λοιπόν ήταν δίκαιος, δηλαδή ηθικός και αξιοπρεπής, «ηβουλήθη λάθρα
απολύσαι αυτήν». Διηγείται τι συνέβη πριν ακόμη ο Ιωσήφ γνωρίσει την αλήθεια,
για να μη δυσπιστήσεις σε όσα ακολούθησαν. Γυναίκες αυτού του είδους τότε δεν
τιμωρούνταν μόνο με δημόσιο εξευτελισμό προς παραδειγματισμό, αλλά υπήρχε και
νόμος που όριζε ποινή γι’ αυτές. Ο Ιωσήφ όμως παραιτήθηκε όχι μόνο από τη
βαρύτερη, τη νομική ποινή, αλλά και από την ελαφρότερη, τον δημόσιο
εξευτελισμό. Δεν θέλησε δηλαδή ούτε νομικά να την τιμωρήσει ούτε να τη
διαπομπεύσει δημόσια. Βλέπεις πόσο συνετός ήταν και πόσο απαλλαγμένος από το
πιο καταπιεστικό πάθος; Διότι γνωρίζετε πόσο ισχυρό πάθος είναι η ζήλεια. Γι’ αυτό
και ο βαθύς γνώστης της ανθρώπινης ψυχής έλεγε ότι ο θυμός του ζηλότυπου άνδρα
είναι γεμάτος ζήλο και δεν φείδεται την ημέρα της κρίσεως, και ότι η ζήλεια
είναι σκληρή σαν τον άδη. Και εμείς γνωρίζουμε πολλούς που προτίμησαν να
πεθάνουν παρά να κυριευθούν από ζηλότυπη καχυποψία. Εδώ όμως δεν επρόκειτο για
καχυποψία, αφού η διόγκωση της κοιλίας αποτελούσε ακαταμάχητο τεκμήριο. Κι
όμως ήταν τόσο απαλλαγμένος από τα πάθη, ώστε δεν θέλησε να προκαλέσει στην
Παρθένο ούτε την παραμικρή ενόχληση. Επειδή λοιπόν πίστευε ότι ήταν ανήθικο να
την κρατά στο σπίτι του, ενώ η διαπόμπευσή της και η καταγγελία της στο
δικαστήριο θα είχαν ως αναγκαίο αποτέλεσμα τον θάνατό της, δεν έκανε τίποτε από
αυτά, αλλά έδειξε ανώτερη στάση. Διότι έπρεπε να φανερωθούν πολλά σημεία υψηλής
συμπεριφοράς εκεί όπου εμφανίσθηκε η χάρη του Θεού. Όπως δηλαδή ο ήλιος φωτίζει
από μακριά με το φως του μεγάλο μέρος της οικουμένης πριν ακόμη ρίξει επάνω της
τις ακτίνες του, έτσι και ο Χριστός, ενώ βρισκόταν ακόμη μέσα στη μήτρα και δεν
είχε εξέλθει από αυτήν, έκανε να λάμψει ολόκληρη η οικουμένη. Γι’ αυτό
σκιρτούσαν οι προφήτες πριν από τη γέννησή Του, γυναίκες προφήτευαν τα μέλλοντα
και ο Ιωάννης, που βρισκόταν ακόμη μέσα στην κοιλία της μητέρας του, σκίρτησε
μέσα στη μήτρα. Γι’ αυτό και ο Ιωσήφ έδειξε μεγάλη σύνεση. Διότι ούτε στο
δικαστήριο την κατήγγειλε ούτε την εξευτέλισε, αλλά θέλησε μόνο να την
απομακρύνει από το σπίτι του.
Ενώ λοιπόν ήταν τέτοια η κατάσταση και όλα βρίσκονταν σε αδιέξοδο, εμφανίζεται
ο άγγελος και δίνει λύση σε όλα τα προβλήματα. Αξίζει να εξετάσουμε γιατί ο
άγγελος δεν πληροφόρησε νωρίτερα τον Ιωσήφ, πριν ακόμη το υποψιαστεί ο ίδιος,
αλλά πήγε σε αυτόν αφού πρώτα συλλογίσθηκε και πήρε την απόφασή του. «Ταῦτα γὰρ
αὐτοῦ ἐνθυμηθέντος, ὁ ἄγγελος ἔρχεται», λέγει το Ευαγγέλιο, παρόλο που το είχε
ανακοινώσει στη Μαρία πριν από την εγκυμοσύνη, πράγμα που γεννά πάλι ένα άλλο
ερώτημα. Δηλαδή, αν και δεν το είπε ο άγγελος στον Ιωσήφ, γιατί το αποσιώπησε η
Παρθένος, αφού το είχε μάθει από τον άγγελο, και γιατί δεν διαφώτισε τον
μνηστήρα της όταν τον έβλεπε να ανησυχεί; Και τέλος, γιατί δεν τον πληροφόρησε
ο άγγελος πριν στενοχωρηθεί; Είναι όμως ανάγκη να απαντήσω πρώτα στο πρώτο
ερώτημα. Γιατί λοιπόν δεν τον πληροφόρησε ο άγγελος; Για να μη δυσπιστήσει και
πάθει ό,τι έπαθε ο Ζαχαρίας. Διότι ήταν εύκολο να πιστέψει αφού το γεγονός είχε
ήδη γίνει φανερό, δεν ήταν όμως εξίσου εύκολο να δεχθεί την πληροφορία πριν
ακόμη αρχίσει να συμβαίνει. Γι’ αυτό δεν του το είπε από την πρώτη στιγμή ο
άγγελος. Και η Παρθένος για τον ίδιο λόγο το αποσιώπησε. Διότι νόμιζε ότι
δεν θα γινόταν πιστευτή από τον μνηστήρα της, αν του ανήγγελλε τόσο παράδοξο
γεγονός. Αντίθετα, θα τον εξαγρίωνε περισσότερο, επειδή θα νόμιζε ότι προσπαθεί
να συγκαλύψει κάποια αμαρτία της. Αφού μάλιστα και η ίδια, η οποία είχε ορισθεί
να αναλάβει αυτή τη θεία αποστολή, ταράχθηκε και είπε· «Πῶς ἔσται τοῦτο, ἐπεὶ ἄνδρα
οὐ γιγνώσκω;». Πολύ περισσότερο θα δυσπιστούσε εκείνος, αφού μάλιστα θα το
πληροφορούνταν από μια γυναίκα που στα μάτια του ήταν ύποπτη.
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (1)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (2)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (3)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (4)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (5)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (6)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (7)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (8)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (9)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (10)
Η αρχή της μελέτης του Ευαγγελίου με οδηγούς τους Πατέρες (11)
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου