Ερμόλαος – Ή, περί Ισλαμικών Σπουδών
Θεόφιλος Πουταχίδης
ΕΡΜΟΛΑΟΣ: Ε, λοιπόν, μου το είχε πει ο Θεοφύλακτος ότι του εμφανίστηκες, ω Σωκράτη, αλλά είχα αμφιβολίες.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ: Οι αμφιβολίες σου ήταν λοιπόν αυτές που είδα ν’ αναχωρούν τρέχοντας, φίλτατε Ερμόλαε, καθώς ερχόμουν;
ΕΡΜ: Είδες πόσο γρήγορα τις διώχνει η εμπειρία; Για να μου εμφανίζεσαι, όμως, κάποιο ζήτημα θέλεις να εξετάσουμε. Αν σε ξέρω καλά, θα πρέπει το θέμα να σχετίζεται με τον Θεό ή με την παιδεία των νέων ή και με τα δύο. Σωστά;
ΣΩΚ: Πώς όχι; Πρόκειται για τις Ισλαμικές Σπουδές μέσα στο Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου. Και μην πεις καμιά εξυπνάδα τώρα του είδους: «και πώς δεν ήρθε τότε κι ο Αριστοτέλης μαζί σου;».
ΕΡΜ: Αλήθεια Σωκράτη, χάλασες το αστείο που ετοίμαζα μ’ αυτή σου την πρόγνωση… Ξεκίνα, λοιπόν∙ είμαι όλος αυτιά.
ΣΩΚ: Τι νομίζεις Ερμόλαε; Πρέπει οι πανεπιστημιακές σχολές να διδάσκουν την αλήθεια, κατά το δυνατό της επίγνωσής της σε κάθε περίπτωση και για κάθε επιστητό, ή μήπως όχι;
ΕΡΜ: Χωρίς αμφιβολία πρέπει να διδάσκουν την αλήθεια.
ΣΩΚ: Σε διάφορα μέρη του κόσμου πιστεύουν ακόμα πως η θεραπεία των ασθενειών επιτυγχάνεται με κάτι πράγματα που εμείς τα αντιλαμβανόμαστε ως μαγικές τελετές και τσαρλατανισμούς. Μήπως νομίζεις ότι, από σεβασμό σ’ αυτήν τη δική τους αλήθεια, πρέπει να δημιουργήσουμε τμήματα Ιατρικής στα πανεπιστήμιά μας που να διδάσκουν και να χορηγούν πτυχία για αυτά τα πράγματα;
ΕΡΜ: Βεβαιότατα όχι. Αυτοί μπορούν να πιστεύουν ό,τι θέλουν και το σεβόμαστε. Αν εμείς, όμως, δημιουργήσουμε τέτοια πανεπιστημιακά τμήματα, είναι σαν να παραδεχόμαστε αυτά τα πράγματα ως αληθινά.
ΣΩΚ: Σωστά μίλησες. Ας έρθουμε τώρα στην επιστήμη της Θεολογίας. Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της Ελλάδας, ως Χριστιανοί που είναι, πιστεύουν το ρήμα του Θεανθρώπου Χριστού που είπε «εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή». Άρα η απόλυτη θεολογική αλήθεια γι’ αυτούς δεν μπορεί παρά να είναι μόνο μία. Είναι πρόσωπο και είναι ο Σωτήρας Χριστός. Ή μήπως όχι;
ΕΡΜ: Αληθέστατα. Αυτή η ομολογία είναι υποστατική για κάθε χριστιανό.
ΣΩΚ: Επομένως, σύμφωνα με αυτά που παραδέχτηκες προηγουμένως, εάν ένα δημόσιο πανεπιστήμιο στη χώρα μας δημιουργήσει τμήμα Ισλαμικών Σπουδών μέσα σε Θεολογική Σχολή του, είναι ως να παραδέχεται ότι η αλήθεια στο επιστητό που πραγματεύεται η Θεολογία δεν είναι μία αλλά δύο. Το πανεπιστήμιο και η κρατική εξουσία στην πατρίδα μας, λοιπόν, προβαίνει εμπράκτως και χωρίς να ρωτήσει τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών του που είναι χριστιανοί, στην άρνηση του Χριστού ως μοναδικού αληθινού Θεού. Έτσι δεν είναι; Εκτός, βέβαια, κι αν στο μεταξύ άλλαξες γνώμη σχετικά με το ότι οι πανεπιστημιακές σχολές διδάσκουν μόνον την αλήθεια…
ΕΡΜ: Η λογική σου Σωκράτη είναι αμείλικτη. Δυο πράγματα μου φαίνεται πως θα μπορούσε να προφασιστεί κάποιος για να χαλαρώσει, τουλάχιστον, τα δεσμά της επιχειρηματολογίας σου. Πρώτον, το ζήτημα δεν είναι πάντοτε θέμα αριθμών και πλειοψηφιών. Για τους μουσουλμάνους Έλληνες πολίτες που δεν είναι περισσότεροι από τους χριστιανούς στη χώρα μας, αλλά είναι αρκετοί, η αλήθεια περί Θεού είναι διαφορετική. Δεν πρέπει κι αυτοί να μπορούν να σπουδάσουν την δική τους αλήθεια; Δεύτερον, υπάρχει και η κρατική σκοπιμότητα, ο ρεαλισμός. Γιατί θα πρέπει οι μουσουλμάνοι Έλληνες πολίτες να πηγαίνουν στη γειτονική Τουρκία για να σπουδάσουν τη Θεολογία τους;
ΣΩΚ: Συμφωνείς, πιστεύω, ότι λέγοντας «ανοχή της πλειοψηφίας στη διαφορετικότητα της μειοψηφίας» και «ανεξιθρησκία» δεν εννοούμε ότι θα πρέπει η πλειοψηφία με λόγια ή έργα να δείξει ότι ασπάζεται ως αληθή τα πιστεύω της μειοψηφίας.
ΕΡΜ: Έτσι είναι. Αλλιώς δεν θα ξέρουμε πια τι πιστεύουμε ο καθένας. Θα είμαστε αλλοπρόσαλλοι και δεν θα μας σέβεται κανείς, αφού ούτε εμείς τον εαυτό μας θα σεβόμαστε.
ΣΩΚ: Ας κρατήσουμε, λοιπόν, το μέτρο. Ας ιδρύσουμε ένα τμήμα Ανατολικών-Ισλαμικών Σπουδών. Όχι, όμως, μέσα σε υφιστάμενη Θεολογική Σχολή. Έτσι, τους σεβόμαστε όλους. Συμφωνείς;
ΕΡΜ: Ασφαλώς.
ΣΩΚ: Για πες μου, όμως, κι αυτό. Επειδή είπες πως δεν είναι ζήτημα αριθμών. Οι ινδουιστές και οι βουδιστές είναι λιγότεροι από τους μουσουλμάνους στη χώρα μας. Με την ίδια λογική, όμως, πρέπει κι αυτοί ν΄ αποκτήσουν τμήμα δικών τους θεολογικών σπουδών. Τι από τα δύο λοιπόν; Μετράνε ή όχι οι αριθμοί για σένα; Δεν γίνεται να επιλέγεις τι σε βολεύει κατά περίπτωση.
ΕΡΜ: Δίκιο έχεις. Με στρίμωξες κι εδώ Σωκράτη.
ΣΩΚ: Όσο για το ρεαλισμό της πολιτικής που προφασίστηκες… Όπως αναμενόταν, οι Έλληνες μουσουλμάνοι δεν φαίνεται να προτιμούν τη Θεσσαλονίκη απ’ την Τουρκία για τις ισλαμικές τους σπουδές. Από την άλλη, με το πλήγμα του κύρους της ορθόδοξης πνευματικότητας που δεχόμαστε εξαιτίας αυτής της αστοχίας, ίσως να χάνουμε κι αρκετούς από τους ξένους ορθόδοξους φοιτητές που παραδοσιακά προτιμούσαν για μεταπτυχιακές σπουδές τη Θεσσαλονίκη. Όσο για τον ρεαλισμό εκείνον που ενέχει το στοιχείο της συναλλαγής… Τι γίνεται με τα ζητήματα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, της αποζημίωσης για την κλοπή και τον βανδαλισμό περιουσιών, των λεηλατημένων ορθόδοξων ναών; Με το θέμα της Αγίας Σοφίας; Υπάρχει, έστω, μια συγγνώμη της Τουρκίας για τη Γενοκτονία;
ΕΡΜ: Μένητος, Άνυτος, Λύκων… Οι αποδομητές αλωνίζουν.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου