«Περὶ τῶν ἐπισκοπῆς ὀρεγομένων»

 

«ὁ ἐπισκοπῆς ὀρεγόμενος δέον ἐστὶ νὰ ᾗ λίαν ἐπιφυλακτικὸς καὶ νὰ μὴ ἐπιζητῇ τὸ ὐψηλὸν τῆς ἐπισκοπῆς ἀξίωμα τολμηρῶς ἐξ αὐτοπεποιθήσεως, ἀλλὰ νὰ ἀναμένῃ τὴν κλῆσιν τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως βεβαιωθῇ, ὅτι ὁ Θεὸς καλεῖ αὐτόν, ἵνα καταστήση ποιμένα τῆς ἑαυτοῦ ἐκκλησίας· («Οὐ γὰρ ἑαυτῷ τις λαμβάνει τὴν τιμήν, λέγει ὁ  ̓Απόστολος, ἀλλ ̓ ὁ καλούμενος ὑπὸ τοῦ Θεοῦ κατὰ τὸ γεγραμμένον» (Εβρ. ε'. 4). «Ἴτω δὲ οὖν αὐτόμολος μηδεὶς εἰς τὸ ἱερᾶσθαι· ὁ γοῦν ἁρπάζειν ἐπιχειρῶν, ὃ μὴ τὰς ἄνωθεν ἔχει ψήφους, τὴν Δαθὰν καὶ  ̓Αβειρὼν ὑφέξει δίκην.» Κυρίλ. Ἱερολ. ἐν Σειρᾷ πατέρων τόμ. β'. σελ. 865. ἔκδ. Θεοτόκη), διότι ἄνευ τῆς κλήσεως κινδυνεύει νὰ θεωρηθῇ ἐγωϊστὴς καὶ φιλόδοξος καὶ ἀποδοκιμασθῇ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ ὡς ἀνάξιος. «Οὐχ ὑμεῖς με ἐξελέξασθε, ἀλλ ̓ ἐγὼ ἐξελεξάμην ὑμᾶς, λέγει ὁ Σωτὴρ (Ἰωάνν. ιε'. 16).̓

Ἄνευ κλήσεως οὔτε ἡ ἔμφυτος πρὸς τὸ ποιμαντορικὸν ἀξίωμα ροπὴ οὔτε τὰ ἄλλα πνευματικὰ αὐτοῦ προσόντα δύνανται νὰ ἀναδείξωσι τὸν μὴ κεκλημένον ἄξιον τοῦ ποιμαντορικοῦ ἀξιώματος. Ὁ μὴ κεκλημένος ὑπὸ τῆς ἐκκλησίας ἀλλ ̓ αὐτογνωμόνως καὶ δι ̓ ἰδίων ἐνεργειῶν ἐπιζητῶν νὰ ἀναλάβη τὰ βαρέα καὶ ὑψηλὰ καθήκοντα τοῦ ἐπισκόπου ἐλέγχεται φιλόδοξος καὶ ἐστερημένος συναισθήσεως καὶ τελείας γνώσεως τοῦ ἔργου, οὗτινος ἐφίεται τῆς δόξης. Ὁ τοιοῦτος οὔτε περὶ τῶν καθηκόντων σκέπτεται, οὔτε τὸ βάρος πρὸς τὰς ἑαυτοῦ δυνάμεις ὑπελόγισε, οὔτε τὰς δυσκολίας κατεμέτρησε, οὔτε τὴν εὐθύνην ἐστάθμισε. Ο τοιοῦτός ἐστιν ὅλως ἀκατάλληλος πρὸς τὸ μέγα ἀξίωμα τῆς ἀρχιερωσύνης διότι οὔτε τὸ βάρος θὰ δυνηθῇ νὰ φέρῃ μὴ ὑπολογίσας αὐτό, οὔτε τὰς φροντίδας θὰ ὑπομείνη μὴ ἀναμετρήσας αὐτάς, οὔτε τὰ καθήκοντα αὐτοῦ θὰ ἐπιτελῇ ἀγνοῶν αὐτά, οὔτε ὅλως θέλει φροντίζει περὶ τῆς τύχης τῆς ἐμπιστευθείσης αὐτῷ ποίμνης, ὡς φίλαυτος καὶ ἰδιοτελής. Οὔτος ἔσται ὁ μισθωτός ποιμήν, ὁ εἰσπηδήσας τῇ ποίμνῃ καὶ μὴ εἰσελθὼν διὰ τῆς θύρας, ἀλλὰ ὡς κλέπτης καὶ ληστής εἰσελθὼν ἀλλαχόθεν, καὶ οὐ μέλλει αὐτῷ περὶ τῶν προβάτων.

Τὴν κλῆσιν διδάσκουσιν ἡμᾶς αἱ Ἱεραὶ Γραφαί. Οἱ ἅγιοι Απόστολοι παρέχουσιν ἡμῖν παράδειγμα εὐλαβείας πρὸς τὴν ἄνωθεν κλῆσιν κατὰ τὴν ἐκλογὴν τοῦ ̓Αποστόλου Ματθία. («Καὶ προσευξάμενοι εἶπον· Σύ Κύριε, καρδιογνῶστα πάντων, ἀνάδειξον ἐκ τούτων τῶν δύο τὸν ἕνα, ὃν ἐξελέξω λαβεῖν τὸν κλῆρον τῆς διακονίας ταύτης καὶ ἀποστολῆς, ἐξ ἧς παρέβη Ἰούδας . . . καὶ ἔδωκαν κλήρους αὐτῶν, καὶ ἔπεσεν ὁ κλῆρος ἐπὶ Ματθίαν.» Πράξ. α'. 24.) 

Ὁ Ἰσίδωρος ὁ Πηλουσιώτης αποβλέπων πρὸς τὸ μέγεθος καὶ τὰς εὐθύνας τοῦ ποιμαντορικοῦ ἀξιώματος λέγει. «τοσούτων ὄντων δυσχερειῶν καὶ κινδύνων (ἐν τῇ ποιμαντορία) τις μὴ τῷ θείῳ πνεύματι τὴν ψυχὴν φωτισθεὶς ἐπαρκέσαι δυνήσεται;» (βιβλ. δ'. ἐπιστ. ρμε'.)

Ὅτι ὁ Θεὸς καλεῖ τοὺς ποιμένας ὁ Ἱερεμίας λέγει «Ἰδοὺ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτοῖς ποιμένας, καὶ ποιμανοῦσιν αὐτοὺς καὶ οὐ φοβηθήσονται ἔτι, καὶ οὐ πτοηθήσονται ἔτι, οὐδὲ διαφωνήσουσι, λέγει Κύριος». (Καί σύ, εἶπεν ὁ Θεὸς πρὸς Μωϋσῆν, προσαγάγου πρὸς σεαυτόν τόν τε Ααρών, τὸν ἀδελφόν σου, καὶ τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ καὶ ἐκ τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ τοῦ ἱερατεύειν μοι (Εξόδ. κη'. 1).

Ελάλησε Μωϋσῆς πρὸς Κορὲ καὶ πρὸς πᾶσαν αὐτοῦ τήν συναγωγὴν αὔριον ἔσται ὁ ἀνήρ, ὃν ἐκλέλεκται Κύριος, οὗτος ἅγιος. (Αριθ. ις'. 5).

Καὶ ἐγὼ εἴληφα τοὺς ἀδελφοὺς ὑμῶν, τοὺς Λευίτας ἐκ μέσου τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ δόμα δεδομένον Κυρίῳ λειτουργεῖν τὰς λειτουργίας τῆς σκηνῆς τοῦ μαρτυρίου (Αὐτόθι ις'. 6).

Ἐξαποστελῶ ἐξ αὐτῶν σεσωσμένους εἰς τὰ ἔθνη... Καὶ ἀπ' αὐτῶν λήψομαι ἱερεῖς καὶ Λευΐτας, εἶπε Κύριος. (Ἡσαΐας ξς'. 19).

 

Τὰ ἁμαρτήματα τῶν ἀναξίως χειροτονουμένων τοὺς χειροτονοῦντας βαρύνουσι.

Ὅτι αἱ ἁμαρτίαι τῶν χειροτονουμένων ἐπισκόπων, ἱερέων καὶ διακόνων ἐπιβαρύνουσι τοὺς χειροτονήσαντας μαρτυρεί ο θεῖος Χρυσόστομος λέγων· «Μὴ γὰρ εἴπῃς ὅτι ὁ πρεσβύτερος ἥμαρτε, μηδὲ ὅτι ὁ διάκονος, πάντων τούτων ἐπὶ τὰς κεφαλὰς τῶν χειροτονησάντων αἱ αἰτίαι φέρονται». (Λόγ. γ'. εἰς τὰς Πράξεις).

Ο Απόστολος Παῦλος γράφων πρὸς Τιμόθεον ἐντέλλεται αὐτῷ λέγων· «Διαμαρτύρομαι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ τῶν ἐκλεκτῶν Ἀγγέλων, ἵνα ταῦτα φυλάξης χωρίς προκρίματος, μηδὲ ποιῶν κατὰ πρόσκλησιν. Χείρας ταχέως μηδενὶ ἐπιτίθει, μηδὲ κοινώνει ἁμαρτίαις ἀλλοτρίαις· σεαυτὸν ἁγνὸν τήρει.» (Α'. Τιμ. ε'. 21-22). Καὶ αὖθις αὐτῷ ἐντέλλεται λέγων· «Καὶ ἃ ἤκουσας παρ' ἐμοῦ διὰ πολλῶν μαρτύρων ταῦτα παράθου πιστοῖς ἀνθρώποις, οἵτινες ἱκανοὶ ἔσονται καὶ ἑτέρους διδάξαι». (Β'. Τιμ. β'. 2).

Καὶ πρὸς τὸν Τίτον γράφων λέγει· Δεῖ τὸν ἐπίσκοπον ἀνέγκλητον εἶναι, ὡς Θεοῦ οἰκονόμον, μὴ αὐθάδη, μὴ ὀργίλον, μὴ πάροινον, μὴ πλήκτην, μὴ αἰσχροκερδῆ, ἀλλὰ φιλότιμον, φιλάγαθον, σώφρονα, δίκαιον, ἐγκρατῆ, ἀντεχόμενον τοῦ κατὰ διδαχὴν πιστοῦ λόγου, ἵνα δυνατὸς ᾖ καὶ παρακαλεῖν ἐν τῇ διδασκαλίᾳ τῇ ὑγιαινούσῃ, καὶ τοὺς ἀντιλέγοντας ἐλέγχειν.» (Τίτ. α'. 7-10).

 (συνεχίζεται)