Φρίντριχ Νίτσε


Η όλη "εξελικτική φιλοσοφία" που κυριεύει τους ανθρώπους σήμερα τους οδηγεί να πιστεύουν, συχνά ασυνείδητα, σε μια θεώρηση της δημιουργίας και της ζωής που είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που διδάσκει η Ορθοδοξία: το απλό γεννά το πολύπλοκο, η αγριότητα "εξελίσσεται" σε πολιτισμό, το ατελές δίνει τόπο στο τέλειο, "πρόοδος" κ.λπ. Σύμφωνα με την Ορθοδοξία, το τέλειο υποχωρεί στο ατελές (Παράδεισος προς πτωτικό κόσμο)· και ακόμη ιστορικά, οι Άγιοι Πατέρες σημειώνουν την πτώση της ανθρωπότητας γενικά μέχρι την έλευση του Χριστού... και ο άνθρωπος στις έσχατες μέρες θα είναι πολύ κατώτερος πνευματικά από την πρώιμη Εκκλησία. Η αφθαρσία και η αθανασία προηγούνται της φθοράς και του θανάτου. Η τελειότητα και η αθανασία της επερχόμενης εποχής (ο Παράδεισος) δεν είναι μια ανάπτυξη ή "εξέλιξη" από τον παρόντα κόσμο (όπως θα το ήθελε ο Tιεγιάρ Ντε Σαρντέν...), αλλά μια ριζική μεταμόρφωση.

Ο άνθρωπος γίνεται Θεός

Ο απώτερος σκοπός αυτής της αντιστροφής, φυσικά, δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει μια διαστρεβλωμένη έννοια της θεοποίησης του ανθρώπου. Ο Τιεγιάρ υπέδειξε "την ύπαρξη μπροστά μας ενός κρίσιμου και τελικού σημείου υπερ-ανθρωποποίησης, που αντιστοιχεί σε μια πλήρη αντανάκλαση της νοόσφαιρας πάνω στον εαυτό της". "Δεν είναι δυνατόν," ρώτησε, "ότι η ανθρωπότητα, στο τέλος της ολοκλήρωσής της ... μπορεί να φτάσει σε ένα κρίσιμο επίπεδο ωριμότητας όπου ... θα αποσπαστεί από αυτόν τον πλανήτη και θα ενωθεί με την μία αληθινή, μη αναστρέψιμη ουσία των πραγμάτων, το Σημείο Ωμέγα;"

Ο π. Σεραφείμ μιλάει για τη διαστρεβλωμένη θεοποίηση του ανθρώπου σε σχέση με την ιδέα του Υπερανθρώπου του Νίτσε:

Σύγχρονοι συγγραφείς, όπως ο Erich Kahlert[1], μιλούν για το πώς όλες οι αλλαγές της σύγχρονης κοινωνίας, τόσο φυσικά όσο και ιδεολογικά, αναπαράγουν αυτό που ονομάζεται μεταλλάξεις, μια νέα μορφή του ανθρώπου. Και αν συνυπολογίσουμε και τη λεγόμενη "επιστημονική ιδέα της εξέλιξης", στην οποία πίστευε ο Νίτσε, βλέπουμε ότι η ιδέα του ερχομού ενός "νέου ανθρώπου", του υπερανθρώπου, δεν είναι καθόλου φαντασία. Είναι μια πραγματική ιδέα που έχει αναδυθεί φυσιολογικά, λογικά, από τον Δυτικό άνθρωπο, που απομακρύνεται από τον Θεό και προσπαθεί να βρει τη νέα θρησκεία.

Ο π. Σεραφείμ θεωρούσε τον Νίτσε, μαζί με τον Τιεγιάρ ντε Σαρντέν, ως έναν από τους κύριους προφήτες του Αντίχριστου. Ενώ ο ρόλος του Νίτσε ήταν περισσότερο αρνητικός, συνδεδεμένος με τον νιχιλισμό[2], ο ρόλος του Τιεγιάρ ήταν πιο παραπλανητικά θετικός, συνδεδεμένος με την εξελικτική χιλιαστική θεώρηση. Ωστόσο, όπως αναφέρεται στις παραπάνω γραμμές του π. Σεραφείμ, ο Νίτσε ήταν επίσης εξελικτικός και χιλιαστικός στην αναμονή του Υπερανθρώπου.
Αντλώντας από τα λόγια του Νίτσε, ο π. Σεραφείμ καθόρισε την υποκείμενη φιλοσοφία του εικοστού αιώνα ως εξής: "Ο Θεός είναι νεκρός· επομένως, ο άνθρωπος γίνεται Θεός και όλα γίνονται δυνατά." Ο Θεός που ο Νίτσε διακήρυξε ως νεκρό ήταν φυσικά ο Θεός της παραδοσιακής Χριστιανοσύνης. Ωστόσο, όπως έχουμε δει, αυτή η "θανάτωση του Θεού" είναι μόνο μια προσωρινή φάση που ανοίγει το δρόμο για τον νέο Θεό του δυϊσμού, με τον οποίο, σύμφωνα με την οπτική του Τιεγιάρ για την "υπερανθρωποίηση", ο άνθρωπος αναμένεται να συγχωνευθεί ολοκληρωτικά.



[1] Ο Γερμανός στοχαστής Erich Kahlert (1885-1970) έγραψε:

«Η ισχυρή τάση προς την αποδόμηση και την ακύρωση του ατόμου, η οποία εκδηλώνεται σήμερα στα πιο διάφορα ρεύματα της σύγχρονης ζωής —οικονομικά, τεχνολογικά, πολιτικά, επιστημονικά, εκπαιδευτικά, ψυχικά και καλλιτεχνικά— φαίνεται τόσο κυρίαρχη ώστε μας οδηγεί σε μια τρομακτική μετάλλαξη, μια μεταμόρφωση της ανθρώπινης φύσης» (Kahler, Toward the Abys, σ. 225-226).

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου

 
Top