Στο θέμα αυτό ο Άγιος αναφέρεται συχνά στις επιστολές του. Συγκεκριμένα,
σημειώνει: «Το ζῷον δεῖται ἐπιμελείας τινος μετά συνέσεως». Η άσκηση
λοιπόν θα πρέπει να γίνεται με διάκριση, ώστε οι υπερβολικές προσπάθειες και
κόποι να μην εξαντλούν το σώμα. Σε άλλο σημείο, αναφέρει σχετικά: «Σας
συνιστῶ διάκρισιν ἐν πᾶσι καὶ φρόνησιν, καὶ σᾶς συμβουλεύω νὰ φεύγητε τὰ ἄκρα».
Ο Άγιος ορμώμενος από την επιστολή του αποστόλου Παύλου, γράφει ότι πρέπει
να αγωνίζονται με διάκριση: «Ἀσκεῖσθε μετὰ διακρίσεως».
Πολλές φορές, οι πόνοι του σώματος συντελούν στην περιφρούρηση των ψυχικών
αρετών, που δίνει η Θεία Χάρη. Η σωματική άσκηση λειτουργεί επικουρικά στον
αγώνα για την ηθική τελείωση, η οποία επιτυγχάνεται με την άσκηση της ψυχής. Η
νόμιμη άθληση έχει ως βάση την αρετή και ως τέλος την ηθική τελείωση.
Στον αγώνα γίνονται οι αποκαλύψεις των αδυναμιών, των ελλείψεων και των
ελαττωμάτων, τα οποία με φροντίδα εξαλείφονται. Καθρέπτης της ηθικής κατάστασης
του καθενός είναι το στάδιο του αγώνα που συντελεί κυρίως στην ταπείνωση του
εγωισμού. Κατά τον Άγιο, όποιος δεν αγωνίζεται δε γνωρίζει τον εαυτό του. Η ζωή
όλων είναι αγώνας και όλοι αγωνίζονται για να στεφανωθούν από τον Κύριο. Στον
αγώνα αυτό, δεν πρέπει να ξεφεύγει ο χριστιανός από τον ηθικό νόμο ούτε να τον
παραπλανούν τα πάθη του. Αντίθετα, θα πρέπει να επικρατούν οι ηθικοί νόμοι και
να μη γίνεται καμία συμμαχία με το ψέμα, την απάτη, το δόλο, την αδικία για την
επίτευξη φθαρτών πραγμάτων. Συγκεκριμένα, ο αγώνας είναι αγώνας για
αυταπάρνηση, για την επίτευξη της τελειότητας, της αρετής. Αγώνας ενάντια στον
εγωισμό και τα ψυχικά και σωματικά πάθη, ενάντια στον κόσμο και το κοσμικό φρόνημα,
τον αντίπαλο, τον εχθρό.
Ο Άγιος συνιστά στον πνευματικό αγώνα τη διάκριση. Χρειάζεται σε όλα η
διάκριση και η φρόνηση, για να αποφεύγονται οι ακρότητες. Η αυστηρότητα είναι ανάλογη με τα
μέτρα της αρετής. Αυτός που δεν έχει υψηλή αρετή και προσπαθεί να μοιάσει στους
τέλειους, ακολουθώντας τον αυστηρό τρόπο ζωής που ακολούθησαν οι άγιοι ασκητές,
διατρέχει τον κίνδυνο της υψηλοφροσύνης και της πτώσεως. Επίσης, ελλοχεύει ο εκ
δεξιών πόλεμος, αν υπερβάλει κανείς εαυτόν, παραμελώντας την υγεία και τη θεραπεία
του σώματος και φροντίζοντας «δήθεν» μόνο για την ψυχή. Ειδικά οι γυναίκες
άλλωστε οφείλουν ως πρότυπα στον αγώνα τους να έχουν τις γυναίκες λόγω της
φύσης τους, να μην τεντώνουν τη χορδή πέραν του μέτρου και να μην πιέζουν τον
εαυτό τους να κάνουν κάτι παραπάνω από αυτό που αντέχουν, γιατί το θείο δεν
εκβιάζεται στις δωρεές του.
Η άσκηση πρέπει να γίνεται με σύνεση και προσοχή. Το ζώο δένεται με
επιμέλεια, αλλά χρειάζεται και προσοχή, για να μην πληγωθεί. Ο Άγιος προτείνει
να ακολουθείται το μέτρο στην άσκηση, για να μη γίνει χειρότερο το κακό. Οι
μεγάλες ασκήσεις υποστηρίζονται από τη μεγάλη ηθική αρετή. Στην αντίθετη
περίπτωση, όταν δηλαδή δεν υπάρχει η ηθική αρετή, τις μεγάλες ασκήσεις, που
ξεπερνούν το μέτρο, ακολουθούν η πτώση και η πλάνη. Και η νηστεία, λοιπόν,
πρέπει μεν να γίνεται κατά τον πόθο της καρδιάς προς άσκηση της αρετής, αλλά,
και πάλι, με πολλή προσοχή.
ΠΗΓΗ: ''H EΠΙΣΤΟΛΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ'',
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΕΥΑΓΓΕΛΙΑΣ Δ. ΨΟΥΡΟΥΚΑ
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου