Menu
» » π. Δανιήλ Σισόγιεφ - ''Ουρανοπολίτης'' (54ο)

 

Η πρόσφατη δημόσια παρέμβαση των ακαδημαϊκών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών έθεσε και πάλι το ερώτημα της συμβατότητας επιστήμης και θρησκείας. Ήδη από τη δεκαετία του 1990 προέβλεπα ότι η ιδέα του π. Αντρέι Κουράεφ για συμμαχία μεταξύ Ορθοδοξίας και επιστήμης ήταν καταδικασμένη να αποτύχει. Και η πρακτική έδειξε ότι είχα δίκιο. Ναι, αυστηρά μιλώντας, η Εκκλησία δεν χρειάζεται αυτή τη συμμαχία. Μας αρκεί Ένας Σύμμαχος – ο Θεός. Το θέμα εδώ είναι ότι πίσω από την έννοια της επιστήμης βρίσκεται μια ολοκληρωμένη ιδεολογία, ο επιστημονισμός, που προϋποθέτει τον ντεϊσμό[1] ή και τον αθεϊσμό. Είναι θεμελιωδώς αδύνατο να αποσπαστεί ο επιστημονισμός από τον αθεϊσμό. Διότι η απόδοση παντογνωσίας στον ανθρώπινο νου (έστω και δυνητικής) είναι ασύμβατη τόσο με τον χριστιανισμό όσο και με οποιαδήποτε λογική φιλοσοφία.
Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι είναι αδύνατη η ειρηνική συνύπαρξη της επιστήμης και της Ορθόδοξης Χριστιανικής πίστης. Το αποτέλεσμα αυτό επιτυγχάνεται μόνο μέσω της επίγνωσης των ορίων της επιστήμης. Πράγματι, ο ισχυρισμός ότι η επιστήμη μπορεί τα πάντα, δεν αφήνει χώρο για τον χριστιανισμό (και τον Θεό της Βίβλου). Αλλά από πού προέρχεται αυτή η πεποίθηση για την παντοδυναμία της επιστήμης (πιο σωστά του επιστημονισμού); Ποια εργαλεία διαθέτει η επιστήμη; Είναι μια διαδικασία νοητικής κατασκευής, επιβεβαιωμένη μέσω πειράματος.

Έχουμε, λοιπόν, δύο είδη περιορισμών:

  1. Περιορισμοί των δυνατοτήτων του νου·
  2. Περιορισμοί των δυνατοτήτων του πειράματος.

Όσον αφορά τον πρώτο περιορισμό, είναι προφανές ότι καμία παντογνωσία δεν είναι εφικτή υπό τις παρούσες συνθήκες ύπαρξής μας. Αν αποδεχτούμε την αθεϊστική προσέγγιση του νου ως λειτουργία του εγκεφάλου, τότε αυτή είναι σαφώς περιορισμένη από την ταχύτητα αλληλεπίδρασης (ας θυμηθούμε την υποτιθέμενη μέγιστη ταχύτητα αλληλεπίδρασης – την ταχύτητα του φωτός). Το ίδιο πρόβλημα περιορίζει θεμελιωδώς και τη δύναμη κάθε υπολογιστικής μηχανής. Ακόμα και από μαθηματική άποψη, το άπειρο δεν είναι προσβάσιμο μέσω συνεχούς άθροισης. Όμως αυτό δεν είναι το πιο ανησυχητικό. Πολύ σοβαρότερους περιορισμούς μας επιβάλλει το δεύτερο σημείο.
Αυστηρά μιλώντας, εκτός του πεδίου της επιστήμης βρίσκονται όλα τα αντικείμενα που δεν μπορούν να υποβληθούν σε πείραμα. Εκτός του πεδίου της επιστήμης βρίσκονται το παρελθόν και το μέλλον. Επίσης, σήμερα η επιστήμη δεν μπορεί να γνωρίζει τίποτα με ακρίβεια για τη Γη βαθύτερα από 12 χιλιόμετρα. Όλα τα υπόλοιπα είναι απλώς θεωρητικές αναπαραστάσεις βασισμένες σε σεισμολογικές μελέτες. Όλα τα αντικείμενα εκτός του ηλιακού συστήματος (στην πραγματικότητα γνωρίζουμε μόνο το φάσμα τους και υποθέσεις σχετικά με τη θέση τους στο σύμπαν) και πολλά άλλα ακόμα.
Φυσικά, στο επίπεδο του χώρου τα όρια της επιστήμης μπορούν και πρέπει να επεκτείνονται, αλλά στο επίπεδο του χρόνου αυτό είναι αδύνατο. Έτσι, όλες οι κοσμολογικές υποθέσεις βρίσκονται εκτός της επιστήμης εξαιτίας της αμετάκλητης φύσης του χρόνου. Συνεπώς, όταν ο επιστημονισμός παρουσιάζεται ως εναλλακτική του χριστιανισμού, αποτυγχάνει εκ των προτέρων.
Τι λοιπόν είναι συμβατό με τον χριστιανισμό; Η απάντηση είναι απλή: όλα τα γεγονότα που έχει βρει η επιστήμη. Τονίζω – όχι θεωρίες ή υποθέσεις, αλλά γεγονότα. Οι θεωρίες είναι προϊόντα του ανθρώπινου νου και ξεπερνιούνται με απίστευτη ταχύτητα· τα γεγονότα όμως είναι δημιουργήματα του νου του Θεού. Ακριβώς για τον χώρο των γεγονότων μιλούσε ο Λομονόσοφ, όταν έλεγε ότι επιβεβαιώνουν τη δόξα του Δημιουργού. Δεν πρέπει να ψάχνουμε επιβεβαίωση του χριστιανισμού σε θεωρίες – αυτές θα έχουν ξεπεραστεί πριν καν τις θεωρήσουμε αληθινές. Οι επιστημονικές θεωρίες είναι απλώς εικόνες μέσα στο μυαλό των ανθρώπων (και συχνά όχι με ιδιαίτερη εντιμότητα).

 


[1] https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CF%84%CE%B5%CF%8A%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82





ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ






 

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ

Posted by
Labels:
at 3:27:00 μ.μ.

0 Σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)
 
Top